Leidsch Dagblad | 1968 | 27 april 1968 | pagina 15

Natuur blijkt sterker dan
de economische leer

BOGAERS HEKELT
BELEID KABINET

HAT

Financieel overzicht

Martin smeet knuppel
Üj in liet hoenderhok

Toren-mijmeringen

Kerkdiensten Leiden en omgeving ëll

&TERDAG 27 APRIL 1968

LEIDSCH DAGBLAD

(Van onze financieel medewerker)

DEN HAAG (GPD) Engelse huisvrouwen hebben net als
de meeste Nederlandse, moeite om de eindjes bjj elkaar te kno-

uv- iicuciiauudc^ luuciLc uiii uc cinujco uy clKddr IC IVllU* a 11

«pen. Daarom heeft de regering-Wilson in het verleden getracht L<HtïlStFOlC VOOrSpcltl
>K Ie industrie te bewegen om de prjjzen voor de eerste levens-

by ons de rente ook aan de hoge kant Er zou zoveel goud uit de Ameri-

zal bl'yven.

De Staat zal in de toekomst heel
wat moeten consolideren van de
kortlopende schuld, die nu wordt
aangegaan omdat de kapitaalmarkt
ontoereikend van middelen is voor
zien. Bovendien zal bij een gelijkma
tige conjuctuurontwikkelin gde in-
vesteringslust by de ondernemingen
zodanig toenemen, dat het beroep op
de kapitaalmarkt groter zal worden.

prijzen

(lehoeften zo laag mogelijk te stellen. Daarbij werd uiteraard
en bedrijf als Unilever als een der eerste onder schot genomen,
imdat het letterlijk van alles vervaardigt wat dagelijks in de
tuishouding nodig is: van de margarine op de ochtendboterham
ïssot het beleg aan de lunch en de soep voor het avondeten. Bo
ren rendien zijn er dan nog het stuk toiletzeep en de wasmiddelen,
ekpie het goed „witter dan wit" moeten maken

Toen de Britse prijzendictators aan de prijzenslag begonnen werd
ledacht dat zij het varkentje gemakkelijk zouden kunnen toassen.
Inilever en andere zeepfabriekanten kregen opdracht om minder
ge eclame te maken voor de wasmiddelen en het bespaarde geld te
gebruiken om de prijs van het produkt te verlagen. De zeepf abrikan-
en, door de concurrentie gedreven, gingen veel verder met hun prijs-
erlagingen. En wat was het resultaat

In het jaarverslag van Unilever
taat het te lezen: met de Raad
oor pry zen en inkomens werd over-
engekomen om naast het reeds be-
taande witte synthetische wasmid-
el nog een blauw poeder onder de-

elfde naam in.de handel te brengen,

j lsmede een wit zeeppoeder dat een
ndere naam zou krygen. Beide
oorten zouden 20 goedkoper wor-
ien dan het oude merk. Economis-
en zouden met hun nuchter ver-

Ltand hebben gezegd dat de Engelse
luisvrouwen als „één man" op de
lieuwe goedkopere soorten zouden
;yn afgevlogen.

In onschuld wassen

De natuur bleek sterker te zyn
lan de economische leer, want in-
ilaats van de nieuwe goedkope soor-
bleef het oude wasmiddel de
'laats op de markt royaal behouden,
de twee goedkopere soorten
lechts een gering aandeel in de
'markt verwierven. De mensen van
Jnilever konden de handen in on-
ichuld wassen toen zy rapport uit-
lirachten bij de pryzenraad, want zy
-■-ïadden hun best gedaan om het le-

ven goedkoper te maken.
tiei Wasmiddelen zijn natuuriyk niet
enige voorbeeld om aan te to-
dat de natuur sterker is dan de
économische leer. Een wat triester
taak is de uitwerking van de eco-
sancties tegen Rhodesië,
welk land sinds november 1966 in
pngenade is en dat derhalve ge-
traft wordt met allerlei handelsver-
>oden, waarvan echter niets terecht

Schrik voor

'toegevoegde
waarde'

Een derde voorbeeld van natuur
in leer is de weerstand die zich
iet Duitse publiek- aftekent tegen de
uitwerking van de belasting „toege-
waarde," waar wy volgend
aar ook aan moeten geloven als we
by de EEG in het goede spoor wil-
blyven. Zo langzamerhand heeft
like bedryfstak en elk secretariaat
van enigerlei organisatie op econo
misch gebied de meest verschrikke
lijke gevolgen geschetst als de be
lasting by ons wordt ingevoerdl
Een gewoon mens zou erdoor ge
neigd worden zich af te vragen hoe
we toch aan de fiscale autoriteiten
zijn gekomen, die een dergelyk be
lastingstelsel hebben ontworpen

Tot nu toe hebben wy nog geen
irvaring met het systeem, maar de
kelners in Duitsland weten er héél
wat over mee te praten! zy moe
ten, aldus een nieuwsbrief an de
Mederlands-Duitse kamer van Koop
handel, by het afrekenen van de con
sumpties de belsting meetellen. Dat
heeft tot gevolg dat de rekening nie
meer een tameiyk ronde som is,
aar waar achter de komma enkele
ifennig-bedragen staan.

Vroeger zouden de klanten gezegd
iebben „laat maar zitten" als zy
rat méér gaven, maar omdat het
belasting is, die het incovenient
roorzaakt, willen zij tot de laatste
'ennig worden terugbetaald. Zoveel
Ieingeld kunnen de kelners echter
liet op zak hebben als het een druk
te dag is. Het gevolg is dat de klant
waad wordt op de kelners, die er
:h ook niets aan kan doen dat do
ituur sterker is dan de fiscale

jLachertje om rente

Eigenlyk liggen de voorbeelden dat
natuur sterker is dan de eco-
imische leer voor het opscheppen,
eem' de rente-ontwikkeling in de
rereld. Verleden jaar in het voor
riep de Britse minister van Fi-
iciën enkele ambtgenoten uit het
litenland byeen om het landgoed
'hpquers te overleggen op welke ma
nier de rentevoet internationaal om
laag gedrukt zou kunnen worden. Het
Was vor doorgewinterde lieden in

de financiële wereld een „lachertje",
want een land dat tekort schiet in
zyn financiële politiek kan niet ver-
myden dat het geld duur wordt.

Overal in de wereld is een wan
verhouding ontstaan tussen besparin
gen en bestedingen. Vooral omdat de
overheid in de meeste landen 'n steeds
groter beroep moet doen op de mid
delen van de kapitaalmarkt is er
onvoldoende speelruimte voor het be
drijfsleven dat kapitaal nodig heeft
voor het financieren van de nieuwe
produktiemiddelen. Het gevolg is dat
de rente internationaal ls opgelopen.

Hogere rentevoet

Ook in ons land leven we op een
véél hogere rentevoet dan nog maar
enkele jaren geleden, laat ons zeggen
1964, denkbaar was. Daarby behoeft
dan nog niet eens ln herinnering te
worden geroepen dat minister Lief-
tinck in zyn dagen van de veronder
stelling uitging dat de geëigende ren
tevoet in Nederland 3 1/2 zou be
dragen. Vandaar dat hy de toen lo
pende staatsleningen consolideerde
door de uitgifte van de 2 „staf-
fellening" die van 1947 tot 1957 een
rente droeg van 3 en nadien
3 1/2%. geeft.

Nee, we gaan uit van maar 1964

Nee, we gaan uit van maart 1964
toen het rendement op de 2 1/2
en 3 perpetuele schuld (waarop
geen aflossing plaatsvindt) 4,67 be
droeg. Het is sedertdien voortdurend
opgelopen en in maart van dit jaar
kwam het rendement uit op 6,01

Rente blijft lioog

Hoewel ons land behalve voor
Euro-leningen in dollars is afgegren
deld voor buitenlandse leningen, is
er toch een zekere wisselwerking
met de rentevoet in andere landen.
Aangezien naar verwachting de in
ternationale rentevoet hoog zal biy-
ven, tenzy zich een catastrofale ont
wikkeling in de wereldconjunctuur
zou voordoen, valt te verwachten dat

Een catastrofale ontwikkeling
werd zoals gemeld deze week
voorspeld door de president van de
Amerikaanse circulatiebanken, Wil
liam McChesney Martin. Hij smeet
als het ware de knuppel in het Ame
rikaanse hoenderhok door de verkla
ring dat zyn land aan de vooravond
zou staan van de ergste financiële
crisis, die sedert 1931 is voorgeko
men. Iedereen, die nog enige herin
nering heeft aan de crisisjaren,
schrok zich een hoedje en dat was
eigenlijk wat de bedoeling van de
heer Martin was, omdat hij de Con
gresleden wakker wilde maken ten
einde ze te bewegen de allang be
staande belastingplannen goed te
keuren.

Het is eigenlyk geen figuur voor de
monetaire autoriteiten van een eco
nomisch machtig land als de V.S.

zy op elke vergadering van de
Goudpool-landen en van de landen
delibereren over de „speciale
trekkingsrechten" moeten aankomen
met het verhaal dat de belastingver
hoging weldra een feit zal zyn. Het
verhaal wordt eentonig, omdat er
nog steeds niets van gekomen is. De
discontoverhoging, waartoe de Fede
ral Reserve banken in de V.S. zyn
overgegaan, duidt erop dat de hoop
op een spoedige aanvaarding van het
verhoogde belastingtarief is ver
vaagd.

Eenzijdige remmen

Zodoende moet de Amerikaanse
economie alleen langs monetaire weg
in het goede spoor worden gebracht
teneinde de tekorten op de betalings
balans. die zoveel narigheid rond de
dollar veroorzaken, weg te werken.
Een goede conjunctuurpolitiek kan
echter niet met slecht werkende rem
men worden gevoerd.

Als de monetaire rem wordt inge
trapt, terwyl er langs fiscale weg
geen maatregelen worden genomen
om de bestedingen te beteugelen, dan
is het als met een auto waarvan de
remmen slechts aan een kant werken.
Men krygt de wagen wel tot stilstand
doch men weet niet waar hy heen I
gaat

Wantrouwen in
dollar

Dit was de reden, waarom de heer
Martin het nodig vond een alarm
kreet te laten horen, want Amerika
kan niet op de huidige weg voort
gaan. Het wantrouwen in de dollar is
al zo groot dat zonder invoering van
het „tweemarkten-stelsel" voor het
goud allang een catastrofale situatie
zou zyn ontstaan.

kaanse kluizen zyn verhuisd
bewaarplaatsèh vah oliesjeiks, goud
speculanten en andere lieden die bang
zyn voor de koopkracht van het geld,
dat er drastische invoerbeperkingen
nodig zouden zyn geweest om het
vertrouwen te herstellen. In dat geval
zou de wereldeconomie werkehjk op
drift raken.

Goed perspectief

Voorlopig ziet net er echter naar
uit dat de economische conjunctuur
de wereld zich gunstig zal blyven
ontwikkelen. De verwachtingen ten
aanzien van de bedrijvigheid binnen
de EEG zijn hooggespannen. Onge-
twyfeld zal dit invloed uitoefenen op
J werkgelegenheid in ons land.

Vooral als de bedryvigheid in
Duitsland toeneemt zal er voor vele
grensarbeiders weer gelegenheid zyn
om de handen uit te mouwen te ste
ken by de oosterburen. Daarmede
zou een deel van de werkloosheid in
sommige streken van ons land kun
nen worden weggenomen.

Teken aan de wand

Het feit dat drie belangrijke be
drijven, AKU, WiltonFeijenoord
Bronswerk en Ned. Kabelfabrieken
een week tyds in hun jaarversla
gen melding maken van verminde
ring der investeringen fn het lopen
de jaar is een teken aan de wand.

De juiste afstemming in beloning
van kapitaal en arbeid is blijkbaar
nog niet gevonden. Daarom stelde de
president van de Ned. Bank ons de
ze week voor de keuze van „meer
loon of meer werk". In dit geval is de
economische leer sterker dan de na-

Als alles volgens plan
verloopt, zal Leiden even na
1972 weer een machtige toren
hebben. Het is dan net 460 jaar
geleden, dat de meer dan
100 meter hoge toren van de
Pieterskerk (maart 1512) naar
beneden kwam om nooit meer
herbouwd te worden. Dan zal
ook het hoogste punt, dat Lei
den na die tyd heeft gekregen
(de stadhuistoren met zyn 53
meter hoogte) met 2 vermenig
vuldigd zyn.

Aan de Witte Singel, langs de
dan gedempte Ryn- en
Schiekade, gaat een gigantisch
bouwwerk verryzen, waarvan
het accent komt te liggen op
een ruim 100 meter hoge acade
mie-toren voor de A-facultei-
ten. Daarmee zal Leiden van
veraf herkenbaar zyn als uni
versiteitsstad en nog afge
zien van de hogeschool: herken
baar zyn als „stad". Het ORge-
wone silhouet, dat we kenden
en dat we toch zo gewoon gin
gen vinden omdat we niets an
ders wisten, zal veranderen en
zal iets verraden van de preten
ties, die steden mogen hebben:
concentratiepunten van dienst
betoon en verzorging in de sa
menleving te zyn.

Een toren geeft daaraan uit
drukking. Dat heeft zo'n bouw
werk altijd getracht, zeker ook
in het verleden Dat was al zo
in verre tyden, toen dienstbe
toon nog weinig meer inhield
dan bescherming teggen het
vreemde. De oudste torens die
Europa gekend heeft, waren er
de bewyzen van: zij wa
ren gevechtstorens, burchtto
rens, waarin de vryheid werd
bevochten en vanwaaruit
de vyanden werden getemd. On
ze oudste torens dragen de ge
dachten aan soldatenbloed en
slagvelden met zich mee. Toen
kwamen de Middeleeuwen. Een
ander dienstbetoon dat der
Kerk rees op en styleer-

de zich onder meer ln torens.

Eenmaal begrepen door een ge-
dachtengang, die ons thans veel
te veel lykt te liggen in de
sfeer van macht en te weinig in
de sfeer van dienst, bouwde men
torens waarin de greep op het
leven werd uitgedrukt en waar
in ondanks de spitse vingerwy-
zing naar Boven niet verheeld
kon worden, dat op aarde door
mensen de dienst werd uitge
maakt, zelfs in de naam van
God.

Nog altyd kondigen vele ste
den hun verleden èn hun be
tekenis aan door de toren die uit
hun midden opryst. Zo Utrecht
met haar Domtoren van 110
m. (ca 1382). Delft met de
Nieuwe Kerkstoren van 109 m.
(ca 1440), Amersfoort met de
Lange Jan van ca. 1450 (m)

Woord van
bezinning

Rhenen met de Cuneratoren
van 94 m (ca 1530), Haarlem
met de Bavotoren (72 m, ca
1520).

Toen allang begrepen was
dat er meer is dan zwaard en
tucht, bleef de toren zijn plaats
behouden. Amsterdam kreeg
haar Westertoren (85 m. ca.
1638), Groningen de Martinito
ren (1627 afgebouwd 96 m).
Maar de familie breidde zich
uit. De stadhuizen torenden
naast de kerken; wat in het le
ven domineert, overheerst in
bouwwyze.

De twintigste eeuw heeft
meer noodgedwongen dan be
wust de torenfamilie groter
gemaakt. De kerktoren van toen
en de stadhuistoren van later
zyn vermeerderd met de woon
torens (Ro ter dam) en de admi
nistratietorens (Utrecht) van
nu. En Leiden kan zorg dragen
voor een schakel die al te lang

ontbrak: de studeertoren.

Dat allemaal is nog altyd
groot in het leven. Het bestu
ren, richting-geven, leiden, sti
muleren èn het studeren. En
daarnaast het wonen, het er-
zomaar-mogen-zyn, het verbhj-
ven; hetzy temidden van het
ven; hetzy temidden van het
werken hetzy erbuitenom.

Het kan geen kwaad dat de
steekt, zelfs niet door haar to
steek, zelfs niet door haar to
ren. De goede positie van de kerk
is dat ze er niet onder biyrt
en niet erboven uitsteekt. Ze
staat ertussen. Ze is pas dan
zichzelf of liever: ze is pas
dan van haar Heer, wanneer ze
er alleen maar tussen staat, zo
als haar Heer ertussen stond.
Het is natuurlijk aanlokkelijk
het anders te zien. By voorbeeld
zo, dat er naar wordt gestreeft
het oude beeld vast te houden
van Moeder de Kerk, die hoog
boven het leven uittorent en die
haar kinderen in huisjes en ver-
blyfjes didht tegen zich aange
drukt in nauwe bebouwing om
haar heen. Alsof ze niet durven
te leven.

Het erge is alleen maar dat
daar twee dingen op tegen zyn.
Ten eerste brengt het de kerk
in verzoeking om over het le
zen te heersen in plaats van het
te dienen. En ten tweede de
gradeert het het leven in al
syn schakeringen tot onmondig
heid.

Juist als we iets van Gods
werk in deze wereld begrepen
hebben, kunnen we de angst
laten varen om ook architecto
nisch de grote dingen van het
leven „hoog op te trekken" Als
we dat doen, komen er meer
torens dan die van de kerk en
kan geen der torens meer
monopolistisch overheersen. Wie
zich een stadssihouet droomt,
waarin er zoveel torens zyn als
het leven ryk is aan marke
ringspunten, kan zich plotseling
iwak voelen bij zoveel verant-
woordelykheid. Een wie zich
zwak voelt, is net één stap dich
ter by God dan wie zich sterk
voelt. Dat is al veel gewonnen.

Ds. A. J. Kret,
herv. pred. te Leiden.

middag Voor

Leiden Hervormde Gemeente:
Pieterskerk 10.00 uur: Ds. P. Kloek.
Hooglandse kerk 10.00 uur: Ds. J.
P Honnef, te Leiderdorp.

Marekerk 10.30 uur: Ds. A. J. de
Jong.

Bethelehemkerk Driftstr.10.00 u.
Ds. Joh. Poort.

ADVERTENTIE

DEALER DIE TEVENS

Heeft uiteraard voordelen I

Hollandse Auto
Importmaatschappij
Zoeterwoudseweg 11
Leiden
Tel. [phone]

RAMBLER EN MAZDA

Maranathakerk Lage Morsweg:
10.30 uur: Ds. H. J. van Achterberg.

Bevrydlngskerk Montgomerystraat
9.00 uur: Ds. H. Bouter. 7.00 uur: Ds.
A. J. de Jong.

Koningskerk Koningsstr. 9.00 u.
Ds. A. J. de Jong.

Vredeskerk Burggravenln.10.00
uur: Ds. A. J. Lamping. 7.00 uur: Ds
H. J. van Achterberg.

Ver. Vrijz. Herv. Aula Asserstraat:
10.30 uur: Dr. J. Hoftyzer te Lelden,

Egllse Wallone Breestr. 10.30 uur
Pasteur J. M. Charensol.

Academisch Ziekenhuis: 10.00 uur:
Ds. J. E. Brederveld.

Diaconessenhuls 10.30 uur: Ds. H. W,
Hemmes.

Jeugdkerk L.HJ. Gebouw Leven
daal. 10.30 uur: Ds. Elfferich te Voor
burg.

Geref. Kerk. Zuiderkerk, Lammen-
schansweg 15: 10 uur: Ds. KronemeiJ-
er en Dr. v. d. Zwaan, (openbare Ge-
loofsbelijdenis)6.50 uur: Ds. Boven.

W. J. Smldt. te Voorschoten. 5 t

Dr.

Eerste congres radicalen

DRONTEN (GPD) Met een aan
val op het beleid van het kabinet-
De Jong heeft drs. P. C. W. M.
Bogaers vanmorgen het congres ge
opend. dat de Radicalen vandaag in
Oostelyk-FIevoland hebben belegd
om hun nieuwe politieke party ge
stalte te geven. De oud-minister ver
weet de regering geen knopen te
durven doorhakken en een afwach
tende en tegenstrijdige politiek te
voeren op het terrein van de werk
gelegenheid de belastingen en de
ruimtelijke ordening. Ook bepleitte
hij een grotere inspanning voor de
hulp aan arme landen.

Drs- Bogaers zei dat met «ie Radi
calen een nieuwe generatie aan
treedt, die op tal van gebieden meer
wil doen om de mens de ruimte te
kunnen verschaffen tot volledige ont
plooiing te komen en een stuk ver-
antwoordelykheid voor de samenle
ving te dragen. Doel van de party
moet volgens hem zyn de behartiging
van de problemen, die de gemeen
schap raken, waarbij aan de meest
dringende vraagstukken van deze tyd
een duideiyie voorrang moet worden
gegeven. Onder die vraagstukken
rangschikte hy: een actieve vredes
politiek, samenwerking met ontwik
kelingslanden, het leefbaar houden
van het land op het gebied van ver

keer, recreatie, onderwys en volks
gezondheid, voldoende werk en wo
ningen. aansluiting van de maat-
schappelyke achterhoede, meer in
spraak voor de burger.

geling van wederzyds belangen ge
boden. De Radicale voorman bepleit
te invoering van een alternatieve
dienstplicht voor werkers in de ont
wikkelingslanden en vroeg om 'n in
ternationaal handvest voor de ont-
fwikkelingshulp. Ook vond hy een
Amllitipim Srotere bydrage van de kant van
de handelspolitiek nodig en dient
volgens hem „de bekommernis om de
nood in de arme landen de gehele
Nederlandse politiek te doordese
men"

Om de ambitieuze programma's,
die naar de mening van de Radi
calen moeten worden uitgevoerd, te
kunnen financieren, zal de produk-
tie moeten worden bevorderd, de be
sparingen verhoogd, het patroon der
overheidsuitgaven fundamenteel ge-
wyzlgd en de belastingen zonodig
verhoogd. Drs. Bogaers bepleitte ook
een verandering van mentaliteit, die
het mogeiyk maakt een geweldige
sprong voorwaarts te maken op weg
naar gerechtigheid voor allen". Hy
wekte op niet bang te zyn voor ex
perimenten. maar wilde het beleid
snel aanpassen als de omstandighe
den zich wyzigen.

Offers

Drs. Bogaers noemde het organise
ren van de vrede „het meest dringen
de vraagstuk van deze tyd", waar
voor hy minstens zo grote offers wil
de brengen als voor het organiseren
van de verdediging. Om ontwapening
te bereiken achtte hy een fundamen
tele verbetering in de betrekkingen
tussen Oost en West en een verstren-

Binnenland

Op binnenlands terrein had drs. Bo
gaers vooral kritiek op het werkgele
genheidsbeleid van de regering, dat
hy karakteriseerde als „afwachtend
en verbrokkeld" Maatregelen wor
den volgens hem elke keer pas over
wogen als de werkloosheidscijfers
weer oplopen. Om uit de (vooral
structurele) moeilykheden te komen
bepleitte de Radicaal een commissa
riaat voor de werkgelegenheid, plan
ning van de groei naar landstreek
jn overheidsdeelneming in op te rich
ten bedryven in de ontwikkelingsge
bieden. Ook op het terrein van de
ruimteiyke ordening gebeurt volgens
drs. Bogaers veel te weinig. Meer dan
anderhalf jaar na het verschynen va
de tweede nota op dit gebied is nog
in geen velden of wegen iets van een
programma te bekennen en is er
evenmin sprake van een departe
mentaal „ruimteiyk commando", dat
coördinerend optreedt.

Oude Vestkerk, 10 uur: Dr. Viym.
5 uur: D3. KronemeiJ er.

Maranathakerk. Lage
9 uur: Ds. Bovenberg. 5 uur: Dr. v. d.

Zwaan.

Bevrijdingskerk, Aerent Bruunstraat:
10.30 en 5 uur: Ds. Bovenberg.

„Groenhoven": 10 uur: Prof. Mr. Dr.
D. C. Mulder.

„De Mirt": 10 uur (Ouderdienst)Ds.
Post.

Vrije Kath. Kerk (Vreewykstr. 10):
10.30 u. H. Mis.

Nwe. Apost. Keek (H. Rijndijk 24):
45 en 4 u. dienst. (Donderdag 7.45
u dienst)

Leger des Hells: 10 u. helllgingsdiensrt

30 verlossingssamenkomst.

Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u. ds.
J. C. Oarlier.

Rem. Kerk: 10.30 u. ds. J. Th. Mac
kenzie.

Doopsgezinde Gemeente: 10 u. ds. H.
van Bllderbeek.

Evang. Luth Kerk: 10.16 u. ds. J,
„appee (H.D.).

Evang. Chr. Gemeenschap Middel-
stegrt. 3)10 en 5 uur dhr. Dlkkes.

Christian Science (Steenschuur 6)
10.30 dienst.

Geref. Kerk (vrygem.): 10
ds. J. v. d. Haar.

Oud. Kath. Kerk Cronenstelnkade
2)9.30 uur Installatie pastoor H. D.
Raymaeters.

éaptlstengem. (Oude Ryn 8)10 uur
en 5 uur ds. R. Railing.

Geref. Gem. 10 en 5 uur leesdienst
(Woensdag 7.30 uur ds. A. Vergunst)

Cronenstelnkade 2

Kerk

Aarlanderveen Herv. Gem. 10 uur
ds. Lalleman, 7 uur ds. G. van Doorn.
Geref. Kerk 9.30 uur en 7 uur ds.
dehll, te Den Haag. Chr. Ge-
ark 9.30 uur Dienst des Woords.
2.3Ö uur Ds. G. de Vries te Rijnsburg.

Alphen aan. den Rfjn Herv. Gem.
Adventskerk Jullanastr. 9.30 uur ds. W.
Verweij. 6.10 uur Zangdlenst. 6.30 uur
ds. B. C. Bouwen te Barendrecht. Kruis,
kerk Gouwsluis 9.30 uur ds. P. A. Le-
feber. Opstandingskerk 9.30 uur ds. A.
van Eijk te Bergschenhoek voor de
GB. 6.30 uur ds. W. Verweij. Gebouw

Nabij

J. G.

9.30 uur de h<

Stichting Rijnstroom 10.30 uur ds. J
H Bogers. Oudshoorn: Oudshoornse-
10 uur ds. G. Cadée. Sionskerk
dhr. G. van der Kamp te Den
Haag. 6.30 uur ds. A. van Eljk te Berg
schenhoek. Gebouw Onderweg 10 uur
dr. A. van Haarlem te Waddlnxveen.
Aula Noord 11 uur ds. M. Hanemaaijer.
Geref. Kerk: Maranathakerk Raadhuis
straat 10 uur ds. W. J. van Otterlo te
Amsterdam. 6.30 uur ds. A. Borman.
Salvatorlkerk W. de Zwijgerlaan 10 u.
ds. A. Borman. 6.30 uur Ds. W. J. van
Otterlo te Amsterdam. Alphen- Noord
Goede Herderkerk 10 uur en 6.30 uur

I3L

Heijmans. 6.30 uur Ds. A. de Leeu
Vryz. Prot. Geloofsgem. (in Rem.
Kerk) 10 uur Ds. J. G. Paardekooper
uit Hilversum.

Hazerswoude Herv. Gem. 10.30 u.
ds. L. Doorn te Zoeterwoude. 6.30 uur
dhr. Adr. Bakker te Maassluis. Geref.
Kerk 9 en 5 uur ds. J. Maaskant te
Lelden.

Bodegraven Herv. Gem. 9 en 10.30
u. Ds. J. H. Cirkel. 6.30 u. Ds, E. Kem
penaar. Woubrugge (Salvatorkerk)
10 u. Ds. Balke. 6.30 u. J. H. Cirkel.
Geref. Kerk: 10 u. Ds. A. Haverkamp
te Aalsmeer. 6.30 u. Ds. R. v. d. Berg.
Geref. Kerk (vrijgem.) 9.30 u. lees
dienst 4.15 u. Ds. H. Scholte Geref. Ge
meente: 10 en 6 u. leesdienst Evang.
Luth Kerk: 10.30 u. Ds. B. G. te Win
kel. Evangelisatiekring: 10 u eredienst
6.45 u. J. v. Stormbroek. te Bussum.

Hoogmade Herv. Gem. 10 uur Ds
Pred. J. Broeyer.

Benthuizen Herv. gem. 9.30 uur:

Geref. Gem.: 9.30 en 6 uur: leesdienst.

10.00 uur Jeugdkapeldlenst
kantine van Leeuwenstein; 10.00 uur
ln Dorpshuls Venneperweg ds. J. L.
Keyzer, van Abbenes. Geref. Kerk 10
en 5 uur ds. Hoek, te Alphen aan den
Ryn. Chr. Geref, Kerk 10 en 3 uur
ds. wynsma, van Rozenburg.

Katwfjk aan den R(jn Herv. Gem.
(dorpskerk) 9.30 uur ds. A. Makkenze;
6 uur ds. A. J. Lamping te Leiden
(Open Deurdlenst); (aula Prinses Bea-
trixschool). 10 uur ds. A. T. Rotfusz
te Ermelo; 6.30 uur ds. A. Makkenze.
(Gymnastieklok. school Narclssenstr.)
10.30 uur dhr J. Vink te Katwijk aan
Zee; Geref. Kerk: 9.30 uur ds. C. War
ner te Noordwyk aan Zee; 5 uur ds.
W. Bakker te Katwijk aan Zee.

Katwijk aan Zee Herv. Gem.
(Nieuwe kerk) 10 ds. Jac. de Vos. 6 ds
W. Vroegindewey. (Oude kerk) 10 ds.
D. Bouman (bel. des geloofs) 6 ds. A.
Vink. (Ichthuskerk) 10 ds. P. Boer.
6 ds. J. C. v. Hunrük. Pniëlkerk 9.30
ds. H. van Hiel van Scheveningen 6
ds. W. Chr. Hovius. Gr, v. Prinsterer-
school 10 u. ds. E. J. Elchhorn van
Sliedrecht. Geref. kerk (Triumfator-
kerk) 9.30 u. ds. R. de Vries 5 u. ds.
P. Pijlmas. (Vredeskerk) 9.30 u ds. W.
Bakker. 5 u ds. R. de Vries. Chr. Geref.
Kerk 10 en 5 u. ds. H. C. van Ent.

Geref. Gem. 10 en 5 u. leesd. Ge
ref Kerk (vrygemaakt) 10.30 en 5 uur
ds. C. J. Breen. (B) 9 en 7 uur G. Th.
Koopman.

Koudekerk aan den Ryn Herv.
gem. 10 uur Ds. Quak. 7 uur Ds. Corts
te Vlanen. Geref. Kerk, 10 uur D:
Makklnga. 7 uur ds. Detmers te Wou
brugge.

Leimulden Herv. Gem. 9.30 uur
(Pniël 7 uur) ds. P. L. J. Wapenaar
Geref. 9.30 uur en 7 uur ds. D. Rlng-
nalda te Putten.

Noordwljk aan Zee Herv. gem. 10
uur ds. J. Dok. (De Rank) 10 uur
Jeugdkerk. 5 uur Ds. A, L. Lapré 7 uur
Ds. A. L. Lapré (Jeugddienst. Sole Mlo
10 uur dhr. J. Kooy, (Leiden). Geref.
Kerk 10 uur Ds. F. Pijlman (Katwijk
aan Zee) 5 uur Ds. H. Lijesen. Herv.
Ger. Evang. 10 uur dhr. A. Dekker (Al-

ghen a. d Rijn) (VGLO-school,

choolstr. 2) 3.30 uur Ds. W. Chr. Ho
vius (Katwijk aan Zee).

NoordwUk-Binnen Herv. Gem. 10
uur A. L. Lapré. 7 uur Ds. J. van Dok
Geref. Kerk 9.30 u. ds. H. Lljes. 5
uur Ds. R. de Vries (Katwijk aan Zee).

Herv. Gem. 9.30 uuv
Gebraad (H.D.) 6.30 uur ds. A,
Hilversum (Jeugddienst).
).30 en 7 uur ds. H. G. A.
m. Heilig Avondmaal. Na
middag Voortzetting Heilig Avondmaal
- - Nabetrachting.

Ds. A. H. Smits (HA.).

gem. (Groene
Kerk) "10.30 uur ds. W. E. Ver
donk (Pauluskerk) 10 uur prof. dr. G. J
Hoenderdaal, 7 uur ds. H. P. Hulsman.

10.30 uur (Jeugd
kerk) mej. Chr. Siotemaker de Brui
ne. VrlJz. Herv. (Gemeentecentrum)
10.30 uur ds. M. J. Wagenvoorde. Ge
ref. Kerk 10 en 5 uur ds. Hoekstra. Ge-

H. Lijesen.

ds. P. M. Luoa (Amsterdam)

Llsse Herv. Gem. (Grote Kerk)
10 uur ds. A. H. Smits, te Noordwljker-
hout. 7 uur ds. H G. Oostinga; (Herv.
Kapel) 10 uur ds. H. G. Oostinga. Ge-
ref Kerk 10 en 7 uur drs. AE. van
W. Blanken te Badhoevedorp. Ge- der Woude; Chr Geref Kerk 10 en
ref Kerk_ (Vrijgemaakt) 9^0 en _6.30 4.30 vur ds. D. H, Blesma. Geref. Gem.
10 en 4 uur ds. W. Suvker; Geref Kerk
(Vrijgemaakt) 10 en 4.30 uur ds J J.
Verleur. Oud Geref. Gem. 9.30 en 3 u
Leesdienst. (Donderdag 7.30 uur ds W
Kamp. van Utrecht) Ned. Prot. Bond
(Witte Zwaan) 10.15 uur ds. F. E van
Leeuwen te Amstelveen.

denbroek. 6.30 uur ds. J. Dethmers to
Woubrugge. Rem. Geref. Gem. Geen

Rljnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
en 7 uur ds. Ph. J. Leenmans. Chr.
Geref. Kerk 9.30 uur Dienst des Woords
2.15 uur dhr. J. van Leeuwen te Nieuw
koop.

Rljnsburg Herv. gem. (Grote
kerk) 9.30 uur ds. H. van Gosllga 5
uur ds. K. J. H. Burgy uit Den Haag
(Jeugddienst) (Bethelkerk Brouwerstr.)
9.30 uur ds. K. J. H. Burgy 5 uur ds,
H van Gosllga. Geref. Kerk (vrijgem.)
10 uur leesdienst 5.30 uur ds. Van Riet.
Chr. Geref. Kerk. 9.30 en 5 uur ds. G,
de Vries. Geref. Kerk Petrakerk 9.30
uur Ds. Bosma. 5 uur: Ds. Baayen. Ma
ranathakerk (voor kerkgangers Ra-
penburgkerk)8.45 uur: Ds. Baayea.
4.30 uur: Ds. v .d. Linde. Maranatha
kerk: 10.15 uur: Ds. v. d. Linde. 6 uurt
Ds. Bosma.

Zevenhoven Herv. Gem. 9.30 uur
ds. Moerman te Aalsmeer. Geref. Kerk
9.30 uur en 7 uur dr. C. Augusteyn to
Amsterdam.

Voorschoten Herv. Gem.: (Dorps
kerk) 10 u.: Ds. v. d. Geest. 7 u.: Ds,
Schoch (Jeugddienst) (Hulp en Heil)
10 u.: Ds. Saraber. (Rijndijk) 10 u.t
Ds. zyistra. Geref. Kerk 9, 10.30 en
5 uur ds. De Zeeuw. Geref. Kerk (vry
gemaakt) 10.15 en 5 uur ds. A. W. Box
man.

Waddlnxveen Herv. gem. (Brug-
kerk) 9.30 uur Ds. C. v. d. Bergh te
Katwyk aan Zee. 6.30 uur dhr. D.
Scheepmaker te Utrecht. (Esdoornlaan)
9.30 uur Ds. M. Ottevanger te De Bilt.
6.30 uur Ds. T. van 't Veld. (Bethel)
9.30 uur Ds. T. van 't Veld. 5. uur Ds.
C. Vos te Gouda. (Immanuelkerk) 9.30
uur Ds. C. Spoor. 7. uur Dr. A. van
Haarlem. Geref. 8.45 uur en 10.45 uur
en 6.30 uur Ds. J. SnoeiJ (HA). Christ.
Afgesch. Gem. 9.30 en 5 uur Ds. A,
P. Verloop.

Valkenburg Herv. gem. 10 uur:
Ds. D. Lekkerkerker te Minnertsga. 6.30
uur: Ds. L. Lekkerkerker (Jeugd
dienst) Geref Kerk 9.30 en 6.30 uur
ds. P. N. Kruljswijk te Haarlem. Geref.
Kerk (vrijgem.) 10.15 en 5 uur ds. G.
Llevaart.

Ds.

Sassenhelm Herv. gem.: 9.00 uur
en 10.30 uur Ds. W. H. Walvaart. 5.00
uur Prof. H. Berkhof, te Oegstgeest. Ge
ref. kerk 9.30 en 5 uur Ds. W. Dek
ker. te Noordwyk-Blnnen. Chr. Ge
ref. Kerk 10 uur H. Avondmaal en 5
uur Ds. L. S. den Boer (Dankzegging)
Ned Prot. Bond 10.30 Ds. D T. Werner
te Wassenaar.

Zoeterwoude Herv. gem. 10 uur
ds. B. A. Honders te Nieuw-Zeeland.
7 uur ds. L. Doom (Jeugddienst).

Zwammerdam Herv. Gem. 10 uur
ds. C. L. v. d. Broeck. 6.30 uur ds. J.
van Leusden te Leidschendam Geref.
Kerk 10 uur en 6.30 uur Ds N. Warner
te Utrecht. Rem. Geref. Gem. Geen
dienst.

uur ds. H. Scholten. Chr. Geref. Kerk
Jeruzalemkerk Grijpensteinkerk 9.30 u.
Dienst des Woords. 2.30 uur ds. H. C.
van der Ent te Katwijk aan Zee. Oud
Geref. Gem. Kerkgebouw Hoofdstraat
240: 9.30 uur en 4 uur leesdienst.
Rem. Geref. Gem. Van Mandersloosstr.
10 uur ds. G. Moen te Tienhoven. Bap
tisten Gemeente geen opgaven ontvan
gen.

Boskoop Chr. Geref. Kerk 9.30 en
4.30 uur Ds. J. Mannl. Geref. Gemeen
te 9.30 en 6 uur Leesdienst. Geref.
Kerk 9.30 en 5 uur Ds. H. Dijkstra
(H.A.). Herv. gem. 9.30 uur Ds. W. L.

te Oegstgeest.

Hoek (Scheppingskapel)
10.30 uur ds P. J. Mackkay. Vrijz. Her
vormde (Gebouw Lindeln.) 10.30 uur da
Brulnsma. Geref. Kerk: (Hoofdstr..) 10
uur: Ds. J. Banga, Ede. 6.30 uur- Ds.
T. L. H. Pieterse te Culemborg. Schep-
pingskerk 9.30 uur: Ds. T L H. Pie
terse. 5 uur: Ds. J. Banga.

Nieuwkoop Herv. Gem 9.30 uur
ds. G. van Doorn. 6.30 uur kandidaat
G. Alma te Amsterdam. Geref. Kerk.

9.30 uur en 6.30 uur dhr. P. M. van
de Marei kandidaat "te Koudekerk 1
den Rijn Rem Geref. Gem. 10 uur dr. "--mcurues.

A. W Cnirner te Lelden. Chr. Geref. j Warmond 10 uur dhr S v d_
uur en 630 uur A1*- J- van! Land te Wassenaar (Jeugddienst) f

Kempenaar. 6.30 ..Ds.

Alphen aan den Rijn, Geref. Kerk:
9.30 Ds. Dethmers. 6.30 Ds. Streefkerk

Leeuwen.

uur Ds. J. M. Snyders.