4) ver duin' in Katwijk/Zee
- officieel in gebruik
MEXICO-STILE?
heeft ze
-L
haring
terug
Groene
keert
Praag remt tempo van
liberalisatie
VISAANVOER IN
UMUIDEN HOGER;
PRIJZEN LAGER
11
Regering afgetreden
29.90
34.90
32.90
LE1DSCU DAGBLAD
VMr. Klaasess plaatst koker met oorkonde bij
ynoofdingang psychiatrisch-geriatrisch centrum
o
vereniging „Ned. Herv.
itingen voor Zenuw- en
isteszieken" heeft gister-
|dag haar tweede psychia-
ch-geriatrische centrum,
I99ve irduin" in Katwijk aan
officieel in gebruik geno-
Ter gelegenheid hiervan
itste mr. J. Klaasesz, com-
jsaris der Koningin in de
(vincie Zuid-Holland, een lo-
koker met oorkonde in de
,ur nabij de hoofdingang van
ziekenhuis voor „demente"
Barden.
Van Mameren de moeilijkheid, dat ze
in hetzelfde seizoen ook andere pro-
dukten, zoals groenten en fruit, aan
geboden krijgen.
Bij de Redersvereniging van de
Nederlandse Zeevisserij verwacht
men wel, dat er voldoende diepvries-
capaciteit is. Het bedrijfsleven is op
het ogenblik druk bezig, bestaande
diepvriesinrichtingen klaar te maken
voor de diepvriesharing. Het aantal
in de vaart zijnde diepvrlestreilers
schat men bij de redersvereniging op
elf k twaalf.
In tegenstelling tot vorig jaar,
heeft februari gezorgd voor een ver
betering in de visaanvoer in IJmui-
den. Er werd in die maand 8.822.688
kg vis in de afslag gebracht tegen
7.280.762 kg in februari 1967. Deze
stijging met ruim anderhalf miljoen
kg, heeft de in januari ontstane ach
terstand van een en een kwart mil
joen kg omgezet in een voorsprong
van 290.000 kg.
In financiëel opzicht deed februa
ri het minder goed. De opbrengst
daalde van f 6.910.729,- in februari
1967 tot f 6.782.513.-, waardoor de
reeds aanwezige achterstand van
f 128.216,- werd gebracht op een na
delig verschil van f 319.008,-.
De grootste duw in de ^.anvoersty-
ging gaf de kabeljauw, waarvan al
leen al bijna 2.2 miljoen kg werd aan
gevoerd tegen ruim 875.000 kg lnfe-
bruari 1967. Deze stijging ging ge
paard met een belangrijke daling in
de prijs, waardoor de opbrengst
slechts opliep vfan ruim f770.000,-
naar bijna f 1.260.000,-.
De aanvoer van koolvis was vrijwel
gelijk aan die van de kabeljauw, wat
een heel geringe daling betekende in
vergelijking met februari 1967. De
'opbrengst daalde echter met ruim
f 175.000,- tot f 653.661,-
De aanvoer van schelvis bedroeg
bijna een kwart van die in februari
1967, namelijk 228.627 kg. Ondanks
een stijging van de kilogramprijs
viel de opbrengst toch terug van
ruim f 400.000,- naar bijna f 188.000,-.
De aanvoer van wijting werd ruim
verdubbeld en kwam op bijna 1 mil
joen kg. De kilogramprijs viel wat te
rug. zodat de opbrengststijging geen
gelijke tred hield met die van de aan
voer.
De aanvoer van verse haring steeg
met f 90.000,-, bij een vrijwel ge
lijkblijvende prijs per kg. De aan
voer van makreel daalde met bijna
60.000 kg, waardoor de gemiddelde
prijs wat opliep.
Hoewel de ,aanvoer van schol steeg
met 265.000 kg tot 1.799.419 kg. daal
de de opbrengst van f953.847,- naar
f736.198.-, een duidelijke-invloed van
de devaluatie in Engeland. De ton
gen waren iets goedkoper. Terwijl de
aanvoer daalde met 20.000 kg tot
566.789 kg. viel de opbrengst terug
van f3.190.394,- naar f2.833.194,-.
Een woordvoerder van het
Tsjechische ministerie van Defen
sie heeft meegedeeld dat er op
het ogenblik herstelwerkzaamhe
den worden verricht aan de grens
met W est-Duitsland. Westduitse
fotografen maakten woensdag de
ze foto van Tsjechische soldaten,
die bezig waren het hekwerk bij
de grens te slopen. Deze foto gaf
voedsel aan de geruchten als zou
Tsjecho-Sloivakije de grensver-
sperringen met West-Duitsland
opruimen.
De oude garde van Novotny is wel
iswaar opgeruimd maar In het nieu
we presidium zijn toch ook enkele
politici gekozen die nog een ruim
aandeel hebben gehad in het oude
bewind.
Voor degenen die een 6nel voort
schrijden van de revisie voorstaan is
het vooral een veeg teken dat een
vooraanstaand vernieuwer als prof.
dr. Sik dlie het grondplan voor de eco
nomische hervormingen ontwierp
geen plaats van belang heeft gekre
gen. Bij het algemene verlangen om
een opeenstapeling van functies te
voorkomen omdat die juist de macht
in handen van enkelingen speelt,
blijft de kans bestaan dat die als
nog wordt aangewezen als minister
van Economische Zaken.
Het wordt tekenend genoemd dat
een daadkrachtige en petieve politi
cus als minister Jozef Smrkowskl één
van de drijvende krachten achter de
recente ontwikkelingen is benoemd
tot voorzitter van de nationale ver
gadering. Hoewel hij lid blijft van
het presidium van de partij wordt
toch gezegd dat zijn vooraanstaande
rol nu is uitgespeeld.
Van de tien leden in het oude pre
sidium die al sedert juni 1966 zitting
hadden zijn er zeven gewipt: Novot-
Het is overigens wel zeker dat de
nieuwe regering intussen al door het
Centrale Comité van de communisti
sche partij is samengesteld. Tsjernik
zal dus de nieuwe Tsjechische eerste
minister zijn. De aanwijzing van de
ministers is nog deze week te ver
wachten.
Partijsecretaris Doebtsjek, de nieu
we formateur Tsjernik en oud-pre-
premier Lenart zfljn gisteravond op
bezoek gegaan bij president Svoboda
om hem op de hoogte te stellen van
de jongste ontwikkelingen. Een
woordvoerder heeft intussen ontkend
dat president Svoboda ernstig ziek
zou zijn geworden en naar een zie
kenhuis was overgebracht. Hij wens
te zich ook nog niet uit te spreken
over de vraag of de nieuwe president,
zoals de gewoonte is. een amnestie
voor gevangenen zal afkondigen.
De Tsjechische communistische
partij heeft sedert gisteravond van
het secretariaat, dat uit negen man
bestaat, zes tevens benoemd tot se
cretarissen van het Centrale Comité.
Eerste partijsecretaris Doebtsek be
kleedt functies in alle bestuursorga
nen, evenals de voormalige voorzit
ter van de economische commissie
van het centrale Comité Kolder.
Uit die samenstelling van secreta
riaat en presidium kan blijketn dat
er geen sprake is van de door velen
gewenste decentralisatie van het be
stuur, maar dat integendeel juist de
voorstanders van de centralisatie
toch weer de overhand hebben gekre
gen. Pas wanneer de samenstelling
van de nieuwe regering bekend is ge
maakt zal een definitieve conclusie
omtrent de fase waarin de democra
tisering van Tsjechoslowakije zich
thans bevindt kunnen worden ge
trokken.
Reisbelasting in
VS overwint
eerste hinderpaal
Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft zijn goedkeuring ge
hecht aan een belasting van rijf pro
cent op de prys van internationale
luchtreizen. Het voorstel gaat nu naar
de Senaat.
Het Huis ging eveneens akkoord
met vermindering van het bedrag aan
goederen dat Amerikanen na een bui
tenlandse reis rechtenvrij mogen in
voeren van honderd tot tien dollar.
Deze maatregel geldt tot 16 oktober
1969. Het wordt dan vijftig dollar.
I een toespraak hierna ki de ka-
)or ofchonk de commissaris aandacht
vp .het leven in een bezeten wereld,
wereld ook, waarin vaak onbe-
van mens tot mens heerst. Die
fenheid, aldus mr, Klaasesz, be-
k ook in de ambtelijke wereld.
voorbeeld noemde hij de stapels
_^fers van „Overduin" bij de pro-
Ie, wa
5, waarvan hij sterk onder de in-
was gekomen. Als oorzaken ver-
de commissaris de wijzigingen
Et bouwplan in 1962 werd met
ouw begonnen en de snelle
Hekeling van de psychiatrie,
door nieuwe normen ontstonden.
mE?
Bbtemin sprak mr. Klaasesz er
vreugde over urt, dat men, on-
al deze barrières de moed heeft
d door te gaan en op deze wijze
ijaarde medemens de hulp te ge-
die hij nodig heeft,
deze bijeenkomst, waarvan lr. J.
Kerk, voorzitter van de bestuurs-
olssie van „Overduin", de lei
had, werd voorts gesproken door
H. Rijpe tra, voorzitter van de
liglng „Ned. Herv. Stichtingen
Zenuw, en Geesteszieken",
genoemde beklemtoonde de eis
lenwerking op dit gebied van
«shiatrie. Hij zed, dart, het be-
zal meewerken am te komen tot
cwerking.
ilgens memoreerde mr. Rijp-
de goede verstandhouding met
EID*rvormde gemeente van Katwijk
Zee. Ook streeft het bestuur naar
•king van die band met de lan-
fcerk. Dank bracht hij aan de
•nte Katwijk en aan de pro
voor de prettige samenwerking
de bouw van „Overduin".
Geschenken
i «en slotwoord gaf ir. v. d. Kerk
titQpgoinming van de ontvangen ge-
nken: filmscherm (personeelsver-
if „Overduin"), orgel (van gif-
Mjeengebracht door de herv. ge
in van Zuid-Holland), platen-
met platen (herv. kerk ge-
e Katwijk aan Zee), alsmede
cadeaus van bedrijven,
bar de genodigden bestond hierna
igenheld het nieuwe ziekenhuis te
Idhtigen. Tot slot recipieerde het
tuur in de ruime ontvangsthal van
perduin".
jOverduln" kan in totaal 226 gees-
(jk gestoorde bejaarden opnemen.
D tekort aan leerling-ziekenver-
gsters is er oorzaak van, dart
I ruim 11 miljoen gulden kostende
J Mr. Klaasesz metselt de ge-
Wisteen in, waarachter de lo-
tr<% koker met oorkonde is ge-
latst. De commissaris der Ko-
ngin in de provincie Zuid-Hol-
j ld maakte hierbij voor het
oppose" werk gébruik van zijn zak-
fce.
(Foto LD/Jaap van Duijn,
Katwijk aan Zee).
id)
ziekenhuis thans bevolkt wordt door
168 patiënten. Opnamemogelijkheid
wordt geboden aan alle psychisch ge
stoorde bejaarden en bejaarde psy
chisch gestoorden, die de therapeu
tische en sociale omstandigheden van
een ziekenhuis als „Overduin" van
node hebben. In dit opzicht is „Over
duin" ontwikkeld tot een categoraal
psychiatrisch ziekenhuis.
Dit komt tot uiting door: de aan
wezigheid van een ruime voorziening
op m edisch - diagnostisch gebied, aan
stelling van vooral psychiatrisch ge
schoolde verpleegkundigenhet op
bouwen van een systeem van alge
mene activering en psychische revali
datie en validatie, het opbouwen van
sociale relaties binnen en buiten het
ziekenhuis met de patient als mid
delpunt en 't toepassen van psychia
trische therapeutische methodieken.
In „Overdiuin" worden niet uitslui
tend patiënten opgenomen, van wie
de medische vooruitzichten met be
trekking tot terugkeer naar elders
(b.v. thuis, rusthuis) ongunstig is,
maar tevens die psychisch geste orde
beiaarden, die dooi' 'n psychiatrische
behandeling weer voor terugkeer
naar het eigen milieu kunnen wor
den voorbereid.
Door een overstelpende behoefte
aan plaatsing van patiënten met een
minder gunstig vooruitzicht, is het
tot dusver moeilijk gebleken om deze
op preventie gerichte gedragslijn vol
doende uit te werken. „Overduin"
biedt echter alle mogelijkheden voor
de observatie en behandeling van
patiënten met een gunstig medisch
vooruitzicht.
Planner
De plannen voor de bouw van een
psychiatrisch ziekenhuis in Katwijk
dateren al van voor de tweede we
reldoorlog. Reeds in 1938 werd in de
gemeente Katwijk een terrein aange
kocht om een „sanatorium voor de
licht gestoorde mens" te bouwen. Dit
in relatie tot het te bouwen psychia
trisch ziekenhuis „Hulp en Heil" in
Leidschendam. De bouw in Leldschen-
dam kwmain de oorlogsjaren na veel
moeilijkheden tot stand. Het bleek
BB
evenwel niet mogelijk over te gaan
tot de uitvoering van de plannen in
Katwijk.
Kort na de oorlog bleek uitvoering
evenmin mogelijk, terwijl gewijzigde
wetenschappelijke Inzichten het niet
wenselijk maakten het oude plan als
nog uit te voeren. Met het oog op
een door het gemeentebestuur van
Katwijk voorgestane wijziging van
het uitbreidingsplan waarin het aan
gekochte terrein was opgenomen,
werd dit terrein in 1956 geruild voor
het huidige, ongeveer 7 ha grote per
ceel, aan de N aohtegaallaa n
In 1958 kreeg het architectenbu
reau A. van Essen uit Voorburg een
nieuwe opdracht voor de bouw van
een ziekenhuis voor geestelijk ge
stoorde bejaarden. Aan het ontwerp
werd tevens meegewerkt door jhr. J.
W. E. de Sturler. De snelle ontwikke
ling in de medische behandeling en
verpleging was in 1966 aanleiding hert
ln 1958 geplande aantal bedden, 252,
terug te brengen tot 226. De hierdoor
vrijkomende ruimten worden thans
benut als bezöekkamers. therapie-
ruimte exl.
Met Ijzige grimmigheid gaat het
Produksschap voor Vis- en Vispro-
dukten de haringworm te lijf. Dat
diertje heeft in vorige jaren een
aantal Nederlanders ziek gemaakt en
daardoor de haringconsumptie zo'n
klap gegeven, dat men in visserij
kringen zijn naam eigenlijk helemaal
niet meer wil horen. In de 48 artike
len van de ontwerp-verordening,
waarover het bestuur van het pro-
duktschap op 18 april gaat beslis
sen, komt die naam ook helemaal
niet voor, maar toch heeft die veror
dening heel veel met het diertje te
maken.
Het Instituut voor Visseryproduk-
ten T.N.O. in IJmuiden is er door
onderzoek pchter gekomen, dat men
de haringworm onschadelijk kan
maken door of de haring heel zwaar
te zouten (een kilo zout op tien kilo
haring) of ze een etmaal in de diep
vries te doen by een temperatuur,
die niet hoger mag komen dan twin
tig graden celsius onder nul. De ver
ordening zal nu het nemen van een
van die maatregelen van het be
drijf sf leven eisen.
Het diepvriezen kan aan de wal ge
beuren en dan moet de koper ervoor
zorgen. Het kan ook al aan boord
van de schepen gebeuren. Verse ha
ring kan in bepaalde perloden vant
je,ar vrystelllng van de diepvries
plicht krijgen als ze bestemd is voor
conservenfabrieken of rokerijen.
Licht gezouten en op zee diepgevro
ren haring, die niet op de voorge
schreven wijze behandeld is. wordt
veroordeeld tot de vismeelfabrieken.
In de ontwerp-verordening kunnen,
voordat ze in het produktschapsbe-
stuur komt, nog wijzigingen komen.
Volgens Ir. J. van Mameren. direc
teur van het Instituut voor Visserij-
produkten T.N.O., keert de groene
haring terug. De diepvriesharing
smaakt net zo als die echte, heel
licht gezouten, door de haringworm
taboe geworden groene haring van
weleer.
Ir. van Mameren beschuwt dit Jaar
als een proefjaar: men weet nu nog
niet hoe de Nederlandse haringeter
het diepvriesprodukt zal ontvangen.
Er wordt nu ook getracht erachter te
komen hoeveel diepvriescapaciteit er
op zee en aan de wyil beschikbaar is.
Voor de vrieshuizen is er volgens ir.
Den Haag Spuistraat 14, Leiden Haarlemmerstraat 53 Rotterdam Binnenweg 10, Nieuwe Binnenweg 379 Groena
Hilledijk 262-264 Putselaan 230-234 Katendrechtse Lagedijk 428, Schiedam Hoogstraat 2 Vlaardingen Liesveld
16a Dordrecht Voorstraat 262, Breda Karrestraat 27, Tilburg Heuvelstraat 70
Op en top Mexico-loafer
met antic-finish.
Vierkante leest en hak.
Helemaal nieuw.
Booti-loafers, het
mum voor jonge
mensen. Zeer
originele uitvoering.
Het nieuwste in de loafers.
Perforatie en riemsluiting.
Markant modél.
Moderner
kan niet.
Werkstukken van patiënten
in „Overduin", te zien in een der
therapie-ruimten.
(Foto LD/Jaap van Duijn,
Katwijk aan Zee).
Volgens de in 1960 opgestelde
(oude) begroting kwam „Overduin"
neer op een investering van f 6.400.000
Door stijging van de lonen en andere
oorzaken komen de totale stichtings-
kosten thans te liggen op ruim 11
miljoen gulden. De verklaring van
dit verschil ligt, behalve in de reeds
genoemde hogere loonkosten, in
hoofdzaak in de bouw van: twee cur
suslokalen, een ruime ontvangsthail,
een extra verdieping voor huisvesting
van het personeel en van drie dienst
woningen.
De plannen werden in oktober 1960
goedgekeurd en het bouwvolume in
maart 1962 verleend.. Nog in datzelf
de jaar werd door de hoofdaanne
mer, het Amsterdamse bouw- en aan
nemersbedrijf J. H. Rozestraten, aan
de bouw begonnen. In september '66
werden de eerste patiënten in „Over
duin" opgenomen.
(Van onze speciale verslaggever in Praag)
In Tsjecho-Slowakije wordt het tempo van de maatschappe
lijke en politieke reorganisatie teruggeschroefd en weer ter
dege onder controle gesteld van de communistische partij
organen.
Deze slotsom lijkt gewettigd nadat het Centrale Comité gis
teravond een nieuw presidium en een nieuw secretariaat heeft
aangewezen waarin de gematigden onder de progressieven de
overhand hebben. Eerste partijsecretaris Alexander Doebtsek
heeft de zaken binnen de 'nieuwe bestuursorganen nu vast in
handen.
ny, ex-president en ex-eerste partij
secretaris, Lastovitska, voorzitter van
de nationale vergadering, Lenart,
eerste minister, Simonek, vice-pre
mier, Hendrich, party-ideoloog nr.
1 zijn onder de slachtoffers. V,an de
vier leden die in januari 1968 aan
het oude tiental werden toegevoegd is
er één al weer verdwenen. Het nieu
we college telt elf man, onder wie de
Slowaken ruimschoots zjjn vertegen
woordigd. Het heeft zonder twijfel
ten doel om de oude Slowaakse aan
tijging dat zy in het bestuur van het»
land en dus ook in het bestuur van de
party werden achtergesteld weg te
nemen.
Regering
De Tsjechische regering is inmiddels
afgetreden. Olrlch Tjernik, ook al
een oude bekende uit het kabinet
van Novotny en o.a. voorzitter van do
staatsplan commissie en plaatsver
vangend premier, is aan president
Svoba voorgedragen tot formateur
