Joh. Admiraal brengt zijn
25ste „Lukas Passion"
Superieur ,Quadro Amsterdam'
in eenzijdig programma
SIMCA
Methodische zang trok
grote interesse
Frans Bruggen (fluit)
spande de kroon
CRESCENDO CONCERTEERDE
UITSTEKEND IN ALPHEN
LAATSTE KUNSTK
Grootse traditie;
romantische visie
Zeventien
werknemers
ontslagen
MAANDAG IN NOORDWIJK BINNEN:
VRIJDAG 5 APRIL 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 17
dat dit concert de verwende liefheb
ber van fijnzinnige kamermuziek in
tense bevrediging heeft gesehonken.
Daarvoor stonden immers de hoog
staande eigenschappen van deze in
volkomen eenheid samenwerkende
musici borg. De dankbaarheid uitte
zich in ovationeel applaus, met een
verheugende toegift als logisch ge
volg: een deel uit een andere Trioso
nate van Bach, een korte „extra-be
levenis", die men zeker niet had wil
len missen! H.
Maal regel en tegeu
Moskouse
kunstenaars
Verschel. -.;e beeider.de kunste
naars in Moskou, die de afgelopen
maanden in petities hebben aange-
I dn■hgen lp liberalisatie vau het cul-
I tureie leven, fijn geschrapt als lid
an de Bond van Moskouse schilders.
Ook de Academie van Wetenschap-
i pen en de Vereniging van schrijvers
I hebben maatregelen aangekondigd
tegen leden met een afwijkende me
ning.
LAMFERS
Na groot succes van vorige
week nu ook deze week zeer
modieuze collectie
Tergal en Terlenka
DAMES
REGENMANTELS
slechts 39,75 tot 59.75.
HAAST U.
BREESTRAAT 53 - LEIDEN
Tournee Ned.
Studenten
kamerorkest
In Hazerswoudle:
De zangavond van kinder- en jeugdkoren ..Looft den Heer",
de voortuin van „Zang en Vriendschap" in Hazerswoude, bood
een program, waar bovenaan genoteerd stond „Jeugdzang-De-
monstratie". Dat stond er niet „zo maar". Want Ton Scheepers,
nieuweling in deze streek en sinds een half jaar aan Hazers
woude verbonden, bedoelde bewust aan te tonen hoe hij de
jeugd en vooral de 82 eenheden sterke kindergroep aanpakt en
de stof bijbrengt. M.a.w. deze samenkomst was een open doek
voor zijn methodiek.
Het Ned. Studenten Kamerorkest
maakt dit jaar een concerttournee
langs verscheidene steden in ons
lar'' II-t ork--s( zal van 18 tot 28
ar* in H ttem intersief studter#»- n
2" rpril het eerst? concert volgt.
Onder leiding van dirigent Joop
van Zon zal het orkest, met mede
werking van studenten-solisten, de
vo!g?nde werken ten gehore brengen:
..Serene ta Notturna" van Morart.
Concert voor fluit en althobo van
Honnecger. Concert voor viool en
hobo va.n J. S. Bach en de „Simple
Simohonv" van Britten. De tournee,
op voert, achtereenvolgens langs de
volgende steden: Zwol!-. Apeldoorn.
Deventer. Eindhoven. Haarlem en
De'ft. Naast het cu'turele doel hoopt
bet orkest m°t de baten van deze
i tournee het Universitair Asyl Fonds
I te kunnen steunen.
Er kon geen stoel meer bij in net l
Herv. Verenigings Gebouw. Dat deze
I tjokvolle zaal ingenomen was met j
j Scheepers onderwijs, kon niemand
1 verbergen blijven. Deze koorleider is
een Hagenaar, ambtelijk in het mu-
z'keal onderwijs werkzaam en ver-
moede'ijk de eerste vocale beroep.;-
cl r a ent in Ha zo swcuö e. We ver-
wc daten nu stellig ook een opgang
van het grote koor.
Vast zaten de kinderen in de greep j
van hun aanvoerder Of liever: los-
1 jes vast. Met een machinale disci-
pline werkt een goed pedagoog niet
meer. Na een eigen canon op de
tekst „Weest welkom allen hier", ge-
i woon een groet aan de luisteraars,
en e ndigend met „we hebben ple
zier". voegde de dirigent de zanger
tjes toe: „je mag daar wel bij la
chen". Een zo opgevatte uitvoering is
eigenlijk inkijk op een repetitie: „bij-
I dra ge tot moderne openheid".
Scheepers, die sprekend contact
met de zaal onderhield, liet zijn
mini-zanger ook een driestemmige
canon op „Toemba tralala" uitbren
gen en later „Vader Jacob" vier
stemmig. Allerlei vondsten ontdekt
men, zoals een ostinate bim-bam-
bom in de bas gezongen en de te
genstemmen daartegen niet gezon
gen, maar gezeemd: dat doet de
toonhoogtever sohil len n au wkeurig er
afmeten. Zo was er velerlei, ook qua
ritmische tactiek.
Het afwisselende en aantrekkelijke
programma, nog voorzien van ge
speelde „entr'actes laten wij verder
rusten. Het spreekt haast vanzelf,
dat bij deze pedagoog ook de oudere
meisjes in hun half jaar tot verras
sende zangresultaten kwamen en dat
volbrachten met een frappant goede
stemplaats'ng. Wij rapporteren daar
over nog wel op het Ringconcours
op 15 mei in de Stadsgehoorzaal
V.
Evenals vorig jaar presenteerde zich op het laatste Kunsl-
iringconcert in dit seizoen het gerenommeerde „Quadro-
Ihnsterdam", bestaande uit Frans Brüggen (fluit en blokfluit),
[aap Schroder (viool), Dyck Koster (cello), zulks in de plaats
/an de thans tijdelijk in Amerika vertoevende Anner Bijlsma,
n Gustav Leonhardt (klavecimbel). Allen eminente musici,
met als stimulerende primarius de onvergelijkelijke Frans
Brüggen, die zelfs in dit kwartet nog op eenzame, hoogst indi
viduele hoogte staat. Daarbij moet ons toch van het hart dat,
jndanks de verdienstelijke prestaties van de celliste Dyck Kos
jer, de niet-aanwezigheid van de inspirerende Anner Bijlsma
jen teleurstellend gemis betekende.
jln een eenzijdig, want geheel uit
pposities van 18de eeuwers
jandel. W. F. Bach, Telemann en
[S. Bach bestaand programma,
nn overigens de superieure kwali-
[iten van dit homogene ensemble
pnieuw sterk naar voren gekomen,
[aarbij de subtiel nuancerende
frans Brüggen qua techniek en ab-
pluut doordachte en doorvoelde be-
feving tot In elk detail de kroon
pande.
Reeds onmiddellijk in het Concerto
i 4 in d kl. t. van Handel werden
jvertuigende bewijzen gegeven van
lelicate kleur- en klankschoonheid en
ransparante evenwichtigheid. Van
wilhelm Friedemann Bach, de oud-
Ite, helaas maatschappelijk tenonder-
jegane zoon van Joh. Sebastiaan. die
n zijn tijd een geniale „modernist",
jelfs in menig opzicht een revolutio
naire geest is geweest, diens Trioso-
aate in F. gr. t.. eveneens in geache
veerde perfectie voorgedragen.
Georg Philip Telemann, de „be
ruchte veelschyver" in zyn tijd, was
vertegenwoordigd met de Sonate in
A gr. t. voor viool en basso continuo
uit zijn tweede Tafelmuziek en de
Triosonate in A kl. t. voor blokfluit,
viool en continuo uit het tijdperk van
de galante stijl. Deze veelzijdige tijd
genoot van Bach, wiens vruchtbaar
heid aan het fabelachtige grensde
schudde de noten met ongelooflijke
vlotheid zo maar uit de mouw. En
toch er zit in die muziek méér dan
lange tijd werd aangenomen. Van
daar tegenwoordig Telemanns „we
dergeboorte". Niet ten onrechte: bei
de levendige en virtuoze werkjes ga
ven in dit opzicht genoeg stof tot na
denken.
Maar ja als men ze vergelijkt
met de grandioze hoofdschotel van
deze avond, de overweldigend gecon
strueerde Triosonate in c kl. t. voor
Het ..Quadro-Amsterdam"
dat gisteren groot succes oogstte
op het laatste ..Kunstkring"-con-
I eert. V.l.n.r. Frans Brüggen (fluit
en blokfluit)Dyck Koster (cello).
Gustav Leonhardt (klavecimbel)
en Jaap Schroder (viool).
(Foto LD/Holvast)
viool, fluit en basso continuo van
Joh. Seb. Bach uit diens wonderbaar-
lijk abstract Das musikeliscbe On-
I fer", geschreven ter ere van Bachs
bezoek aan Frederik de Grote te
Potsdam op 7 mei 1747, dan is het
onderscheid vanzelfsprekend onnoe
melijk groot. Deze fugatische sonate
groeide dan ook, zowel wat uitvoe
ringspraktijk als doorwrochte voor
dracht betreft, uit tot het „grootse"
evenement van deze avond, we er
over duizend woorden te schrijven
nog te gering zijn, om de betekenis
van zulk een geniaal meesterwerk te
definieren. Daarvan hebben wij een
vermoedelijk de talrijke anderen, die
aanwezig waren, het allermeest ge-
j noten
Afgezien van het feit, dat bijv. een
Couperin of een 17de eemvse Italiaan
het programma gevarieerder had
kunnen maken, moet toch gezegd,
Maandag a.s. voert Johan Admiraal voor de 25ste maal de
„Lnkas Passion" in Noordwijk-Binnen uit.. Dat begon in 1943
en herhaalde zich jaarlijks met uitzondering van de honger
winter. Het begin lag uitsluitend bij „Cantate Domino". Noord-
wijks eigen gemengd koor. dat echter van lieverlee met leden
verlies ging kampen. In 1952 verbond Admiraal „Cantate" met
„Halleluja" van Katwijk. Deze beide werden sindsdien tot een
vast tweelingkoor voor al zijn grote uitvoeringen. Wel behiel
den de twee koren eigen bestuur en verenigingsstaat. Het in
studeren gebeurt ook per koor afzonderlijk.
Het samengaan der beide koren is
enorm vruchtbaar gebleken en dit zal
ongetwijfeld as. maandag traditiege
trouw opnieuw blijken. Dan wer
ken mee: Henk van de Brink voor
de Christusrol, Henk Meyer (men
hoorde hem vorige zomer in Pucci
ni's Mis in de Triumfatorkerk als
Evangelist. Bel.a Keyzer en Nelly
Schulze als voorheen in de alt- en
CHZE SHQWROCM
AUTO BIERMAN
Premier
Brussel
Opera van Claus
en Maderna
«Hyperion en het geweld", de opera
van Bruno Maderna op het libretto
Morituri van Hugo Claus wordt op
17 mei ter gelegenheid van de Ne
derlandse dagen in aanwezigheid van
mej. dr. M. A. M. Klompé van
C.R.M. in de Brusselse Kon. Munt
schouwburg voor het eerst opge
voerd.
Dit werk, dat geregisseerd wordt
door Deryck Mendel, verbonden aan
het Schiller-theater en de Opera
van West-Berlijn, wil een pleidooi
zijn tegen het geweld. Claus plaatst
er de huurlingen, die de gladiatoren
van onze tijd zijn, tegenover Hype
rion, die de romantische goedheid
van Hoeldering vertegenwoordigt.
De hoofdrollen zullen worden ver
vuld door Dorothy Dorrow, Liliane
Polly, Jeanne Chanoine en Walter
Coomans. Bovendien is een aantal
Vlaamse acteurs geëngageerd. De
cors en kostuums zijn ontworpen
door Joele Roustan en Roger Ber
nard. De componist Bruno Maderna
Bal zelf dirigeren.
sopraan-aria's. Ton de Koning als Pi-
latus. Cor de Heiden voor de kleine
tenorpartijen en Alfred Lukassen al-s
vertolker der tenor-aria's. De orgel-
bank wordt ingenomen door Johan
Zweers. Tenslotte is er het toegewij
de orkest. leden van allerlei be
staande orkesten, die uitsluitend voor
Admiraals Passion bijeenkomen en
dan weer huns weegs gaan.
Kritiekloze
toe wij <li n£
Merkwaardig is zo'n kritiekloze
toewijding: de mogelijkheid en de
behoefte van enkele dozijnen vrij be
kwame amateurs om daadwerke
lijk, zich zelf gevend, in een Pas-
sionssfeer werkzaam te zijn. Deze
gemeenschap ontstond eenmaal en
dat teamwerk van orkest-koor-diri
gent wil men eenvoudig niet meer
missen.
Het moet innerlijk, dwingend en
daarom blijft het zo. Een buiten-
staander staat daar. buiten staat om
I te begrijpen tegenover. „Waarom een
j ..Lukas", als er een genialer „Johan-
I nes" bestaat? Maar een „Johannes"
j duldt in onze tijd van perfectie geen
j amateurs. Die amateurs zijn voor Ad
miraal een stoottroep, die hij niet
i los laat, omdat zij van hem niet los
willen.
Vervolgens is hier een factor van
j zuiver inheemse aard: we hebben de
Noordwijkse Lukas wel eens „folklo
re" genoemd en „volks-passion". We
I herinneren ons die allereerste Lu
kas héél wel: een middag, het pu
bliek stroomde toe, het dubbele van
de normale zitplaatsencapaciteit, toe-
gangsprys één kwartje. Slechts een
I der uitvoerenden was geen amateur:
de organist. Juist deze omstandigheid
is het, die de scheppende waarden
in beweging heeft gebracht.
Onder leiding van de dirigent Louis Jansen uit Den Haag
heeft de muziekvereniging Crescendogisteravond voor een j
aandachtig luisterend publiek in „Nabij" te Alphen een uit-\
stekend geslaagd concert gegeven. Opmerkelijk was dat dit
keer op het programma geen enkele wals voorkwam, met daar
entegen niet minder dan vier marsen, die overigens alle vier
met het nodige enthousiasme en verve werden gespeeld. Voor
al de nog altijd jonge mars „Alte Kameraden" van Teike oogst
te een langdurig applaus.
Het programma opende met eennummer .Brasil' van Barosso-Schef-
Lnleidingsmars o.l.v. Johnny Klem, I fei ligt prettig m het gehoor. De
waarna voor de tweede mars „Gene- „Poolse Bruilof tsoans" werd luchtig
raai Dürst" van Theo Jansen, de di- en met overgave gespeeld. Het popu-
rigent de leiding overnam. De ouver- laire „Puppet on a string" in het
ture .Rosamunde" van Schubert, arrangement van M. Everaarts, viel
kreeg een goede vertolking. Het ook in de smaak.
„Crescendo" onder dirigent
Jansen.
(Foto Leidsch Dagblad).
„Crescendo" had voor een dave
rend slot gezorgd, n.l. het „Appèl
aux Trompettes" van Ney, gespeeld
in samenwerking met de fleurige
drumband. Resumerend, een koste
lijk programma, dat veel voldoening
heeft gegeven.
Na de pauze speelde de Aarlan-
derveense toneelvereniging „DITO"
met groot succes ae klucht van B.
Setyaart .Door een noodlottig onge
val". Tot slot een gezellig samenzijn
o.Lv. het duo Boet.
Plicht gevoel
De Lukas blyft in Noordwyk, ook
na de 25ste keer. iUt plichtsgevoel.
Niet dat Admiraal van niet anders
weet. Wie dat denkt, heeft nooit zfjn
magnifieke a cappella's gehoord. Ver
leden jaar zong de tweeling in Kat-
tot afgunst zelfs van beroepszijde.
Binnenkort wordt dat Puccini en
Dvorak, mét beroepsorkest. En échte
dromen zijn de Matthaus Passion en
het Requiem van Verdi. Wie weet:
die zouden beslist een hoogst eigen
stempel van hem meekrijgen.
Admiraal, zakenman, zag nooit
een conservatorium. Wél zag hij, als
koorlid van het Leidse „Sursum Cor-
da", enige tientallen jaren geleden
Anton v. d. Horst dirigeren, die een
goed oog had op de muzikale po
tentie van zijn jeugdige korist en
hem eens de directie in handen gaf.
Kleine oorzaken veroorzaken grote
gevolgen. De uiteindelijke keuzebepa
ling op de Lukas had geen andere
aanvankelijke overweging dan te
passen bij zyn koormateriaal en
daarbij tevens als Passion het ka
rakter van herhaalbaarheid in zich
te dragen. Admiraal erkent zijn ro
mantische opvatting, maar stelt dat
de Lukas, met allerlei tekortkomingen
behept, in de veel bepleite starre his
torische benadering een „dood" werk
wordt en dat beamen we.
Stiefkind in de zon
In Nederland zijn Piet Ketting en
Henk Dieben voor Bachs auteurschap
van de Lukas opgekomen, Brandts
Buys sloot dat niet uit. Persoonlijk
geloven we dat niet, wel dat er in
grepen zyn gedaan in het tot hiertoe
nog steeds naamloze werk, die keh-
nelijk Bach verraden. Tijdens de in
ternationale Bach-weken van maart
1949 in Wenen zijn na elkaar Mat
thaus, Johannes en Lukas uitgevoerd,
de Lukas met name door Günther
Ramin. Deze Lukas moge stiefkind
zijn, maar een dat op een plek onder
en in de zon recht heeft. In de zon
van Admiraal fonkelt zc echt. De
83-jarige. die na afloop eens uitju
belde: „ik heb in de hemel gele
gen", is wel de zonnigste pleitbezor
ger geweest!
V.
Joh. Admiraal aan zijn or gék
(Foto LD/Holvast).
Verduistering
in warenhuis
Bij het warenhuis Pfeil, dat in Ny-
megen bekend stond omdat er zulke
goede verhoudingen tussen personeel
en directie heersten, zijn zeventien
werknemers op staande voet ont
slagen. zy blijken een jaar lang ten
nadele van het bedrijf goederen te
hebben verduisterd voor een totale
waarde van ongeveer 15.000 gulden.
Daarnaast zyn nog elf buurtgenoten
en familieleden van werknemers aan
gehouden wegens heling.
Bij de één werd voor een schyntje
een nieuwe vloerbedekking gelegd, by
een ander werd voor een matig prys-
je een wasmachine, een radio of een
grasmaaier afgeleverd. Slechts een
klein deel van de ontvreemde goe
deren heeft men in beslag kunnen
nemen.
De politie meent dat de directie,
die zich altyd zeer heeft ingespan
nen voor de belangen van het per
soneel, te goed van vertrouwen is ge
weest en niet voldoende controle heeft
uitgeoefend.
