ixpositie over zijn leven
werken in Middelburg
-aL.
Promenadeconcert" van
het Rott. Philh. Orkest
(mum
dagelijks 'n goede portie vlees
t „ruimtelijke" en
het „afgebakende"
xnitens
leven
„RIJNLAND" N.Y.
Na teleurstellend
begin groots slot
„RIJNLAND" N.Y.
PAO 8 MAART 1968
LEIDSCH DAGBLAD
|5 Jaar geleden stierf dichter Boutens
F.C. Boutens-1870-1943" heet de tentoonstelling in de Vlees-
1 in het Middelburgse stadhuis, die vandaag wordt geopend.
;t is 14 maart 25 jaar geleden dat dere bekende van huis uit
gldelburgse dichter overleed,
i is frappant hoe men de persoon .houtens" in de tentoonstel-
heeft weten te treffen. Het beeld blijft uiteraard wel beperkt
lat het materiaal beperkt is. Toch hangt er in de 250 vierkante
ruimte van de Vleeshal iets van het ruimtelijke dat veel uit
*^werk van Boutens eigen is. Breed en ruim zoals ideaal klassiek
ió en ruim kan zijn. De zoon van Plate is aanwezig. Anderzijds
tn de vele persoonlijke eigendommen van Boutens een veelzeg-
I kijkje op het typisch kleine en afgebakende persoonlijke we-
ije dat ook van Boutens vms.
Vele verrassingen
P. C. Adriaanse, neef van de
ter, is eigenaar van Boutens' na-
u ischap. Van hem kwam alle mo
ke medewerking: hij liet voor de
re tonstelling zyn huis leeghalen,
i. jGerrit Borgers, directeur van
.Letterkundig Museum in Den
q, zei zyn volle medewerking toe.
tentoonstelling is er uitgeko-
V ta één week zeer hard werken.
jehele achterwand van de Vlees-
j wordt in beslag genomen door
Schriftgeleerden weten te
flden dat P. C. Boutens als
iter Comelis Bouters (de r
frdt pas later een n) op 20
bruari 1870 te Middelburg
frdt geboren.
Hij doorloopt van 1884 tot
90 het Middelburgs gymna-
ïm, begint in dat laatste
vr aan de studie klassieke
Ien m Utrecht en doet zijn
Ctoraal in 1896. In 1899
wit hij de doctorsbul in
is.
intussen werd al iets van
dichter Boutens gesigna-
trd. In 1894 verschijnt bij
P. d'Huy te Middelburg zijn
\XV verzen van P. C. Bou
rns jr". Het boekje heeft
hter vier jaar later een
irdruk nodig om (met en-
te aanvullingen) de naam
Uteris voor het publiek dat
1chters leestingang te doen
fiden.
jtfa zijn studietijd verdeelt
Vutens zijn tijd over een
dvé-ler aar schap en de let
ten. Het is beurtelings stil
f roerig rond Boutens.
Op 14 maart 1943 komt het
nde aan Boutens' moeilijke
pen. Hij wordt 73 jaar, is
yroemd en vergeten en heeft
getuige zijn werk een
ben gehad waarin de grote
\nzaamheid en een nog gro-
|r verlangen naar dat iets
p liefde voor hem zou kun-
tn belichamenzwaar geac-
mtueerde hoofdpunten wa-
mutens, beroemd en door
fft haast dweepziek publiek
jdenlang op zeer stevige
\houders gedragen (de dwe-
p zijn er nog), heeft een
omvangrijk lyrisch oeuvre
zijn naam.
Daarvan zijn te noemen de
indels XXV verzen, Praelu-
■ën. Stemmen, Sonnetten,
geten liedjes, Liederen
Isoude, Zomerwolken,
'onnén verzen, Honderd
)llandsche kwatrijnen,
'httien verzen en Tus
senspelen.
Daarnaast krijgen spélen
1 vooral veel vertalingen
p klassieke meesterwerken
lin handtekening.
Van Boutens dus regels ge-
veg, over Boutens niet te
tel. Waarschijnlijk heeft het
P'begrijpelijke van veel uit
m werk, het moeilijke dat
nchrikt, er vélen van afge-
wden nader in te gaan op
fit Boutens zei.
De laatste tijd breekt ech-
'tr een herwaardering door.
Unmerkend daarvoor mag
k gedurfde uitgave zijn van
loutens verzamelde lyriek
te Polak en Van Gennep
eze week de deur uitdoen (2
m, f95,—).
Derder verschenen o.m. de
pzamelde werken in 7 delen
W Enschede en Boucher, de
wemlezing die Adriaan Mor
ten voor Van Oorschot
makte (en waarin hij de
mloze blunder maakte met
N gemoderniseerde Bou-
'tns-ontwrichtende spélling
j? komen) en de Ooievaar
i103) „Mijn hart wou ner
eis tieren" (Bakker ID aa-
'n), die van een uitsteken
inleiding werd voorzien
'Of Héns Warren.
een grote tekst in letters van 90 ecn-
timeter hoog. Tegen die achtergrond
speelt het Boutens' gebeuren zioh af.
Verschillende eerste drukken van
zijn werken liggen tussen hand
schriften en fotomateriaal. Matriaal,
dat nog nooit is vertoond, komt hier
boven water.
Drukken en handschriften van
Boutens* vertalingen en spelen, spre
kende portretten uit de verschillen
de perioden van *ijn leven, al dan
niet met achtergrondbellchting. Een
speciale verrassing vormen de gre
pen uit de persoonlijke briefwisselin
gen van Boutens, waaronder de vin
nige brieven aan mevrouw Jacqueli
ne Royaards-S&ndberg over Diepen-
brocks ingrijpen tn Boutens' verta
ling voor het muziekdrama Elektra.
Ze geven (Eduard Beeser publi
ceerde er al eerder uit in „Maatstaf")
een pakkende indruk ran de persoon
Boutens.
Heel interessant Is ook de afdeling
waarin is gewerkt met het materiaal
van het Zeeuws Documentatiecen
trum. Daar wordt een voortreffelijke
illustratie gegeven van de tijd1, waar
in Middelburg en Boutens leefden,
toen ze ten opzichte van elkaar res
pectievelijk woonplaats en ingezete
ne waren.
Behalve veel prentbriefkaarten,
momentopnamen van een voorbije
periode, zijn er o.m. de notulen van
de gymnasiasten-vereniging „Nihil
sine labore" te zien en litho's die zo
nodig nog meer zeggen van stad en
lande. Er wordt herinnerd aan de
kerkstrijd, de tijd van de doleantie.
Liefde voor
schoonheid
Enkele stappen verder komt de be
zoeker van de tentoonstelling aan
het werk van colleg's die verzen en
werken aan Boutens opdroegen, (o.-
m. een schilderij van Jan Toorop).
Het album Amicorum, hem bij zijn
70ste verjaardag gegeven, ontbreekt
evenmin. Boutens liefde voor boeken,
ook voor die welke niet zijn naam op
de omslag droegen, vindt men terug
in een selectie uit zijn boekenbezit,
dat in de oorlog niet verslonsd en
vergooid is. Daartussen zwerven de
bezittingen van Boutens. Zijn stoel,
schilderijen en portretten (waaronder
het Boutensportret van Karei van
Veen) en zijn schrijfmachine.
„Boutens hield van mooie dingen",
wordt gezegd. Het fraaie zilverwerk,
waaronder een aspergetang en zuur-
vorkjes, getuigt ervan. De bezoeker
komt er ook de broodschaal en fijn
glaswerk tegen en wordt verzocht
niet op stap te gaan met de al wat
uit de tijdse wandelstok.
De tentoonstelling is toegankelijk
tot 1 april.
Het handschrift van Boutens. -
De dichter P. C. Boutens.
Brabants Orkest:
succes in Bonn
(Van onze correspondent)
Het Brabants Orkest onder leiding
van Hein Jordans musiceerde gister
avond in de Beethovenhalle in Bonn.
Het orkest maakt een tournee door de
Bondsrepubliek.
Een overwegend jong publiek was
gul met applaus, o.m. na de Sympho
nic nr. 88 van Haydn. Vooral in het
laatste deel brak een soort Brabant
se feeststemming door, die de oude
Hay dn goed gedaan zou hebben!
Het pianoconcert K V 488 van Mo>
zaa-t ging ondei inspanning van alle
krachten tenonder aan onbekwaam
heid van de Zwitserse pianist Jakob
Gimbel. Deze ziet in de muziek van
Mozart een schier onafzienbare reeks
watervallen, die hij op zijn instru
ment natuurgetrouw probeert na te
bootsen, een kunstige bezigheid waar
bij zijn vingers hem wel eens in de
steek lieten. Het orkest deed moeite te
blijven begrijpen in hoeverre het werk
gevorderd was
Na de pauze oogstte Jordans met
zijn orkest, waarin de enige vrouwe
lijke paukenist in ons land, succes
met de doorzichtig gespeelde „Moza-
ieken voor orkest" van Peter Schat.
De suite uit „Romeo en Julia" van
Prokof jew besloot dit programma.
De nogal lege maar briljante mu
ziek moet het hebben van een en
thousiaste, sprankelende en vooral
beheerst-kundige uitvoering. Hierin
slaagde het Brabants Orkest geheel.
Verzameling in
Van Abbe-museum
(Van onze correspondent)
De heer F. Becht, directeur van
het) Hilversumse Intomart, het in -
stituut voor toegepast luiser- en
kfjk)-markonderzoek, is een van he-
belangrijkste collectionairs van he
dendaagse kunst in ons land. Een
70-tal werken uit zijn verzameling
zal te zien zijn om een grote expo
sitie die 6 april in het Eindhovense
Van Abbe-museum wordt geopend
door drs. W. Beeren, conservator van
het Stedelijk Museum te Amsterdam
Deze expositie, dde in het teken
van verzamelen en verzamelaar staat,
wordt ingeleid door een aan deze
onderwerpen gewyd Symposium, ge
organiseerd door de Nederlandse af
deling van de AICA, de internatio
nale vereniging van kunstcritici
Naast de werken van de heer Becht
zal een keuze worden getoond uit de
collecties van de gebrs. Visser te
Bergeyk en Antwerpen en dr. H.
Peeters te Bruggen.
Expositie „Jazz"
Gisteravond is in de Bols-
Taveme in Amsterdam de ten
toonstelling „Jazz" geopend,
een expositie met schilderijen,
gouaches, aquarellen, tekenin
gen en werken van grafische
kunst, die door hedendaagse
jazz geïnspireerd zijn of op an
dere wijze met dit thema te
maken te hebben.
Er zijn werken te zien van o.a. Han
Bennink, Lucebert, Marte Röling,,
Jan Sierhuis en Jan Wolkers. De
tentoonstelling kwam tot stand in
samenwerking met do Commissie
Collectieve Grammofoonplaten Cam
pagne, en met de stichting Jazz in
Nederland. Zij wordt gehouden ter
gelegenheid van de dag van de jazz,
een jaar geleden in het leven ge
roepen ter herdenking van het feit
dat op 7 maart 1917 de eerste jazz
op de plaat versaheen via de „Victor
talking machine company" in Ame
rika. De tentoonstelling duurt tot
20 april
Expositie bij Heuff
Zaterdag 16 maart 's middags om
4 uur wordt in Kunstzaal Heuff,
Hoflaan 7, Wassenaar, door mr. H.
J. G. Postel een expositie geopend
van aquarellen van Hans van Blooys.
ADVERTENTIE
Joegoslavische Adria-
voor
sensationele prijzen,
compleet v.a. 3.295,-
kottt At/keft 6ff
„AUTO-SERVICE"
ADVERTENTIE
Directeur: „Mtfn vertegenwoordiger
geef ik zo'n FORD ESCORT,
representatief, veilige zuinig en..»*
goedkoop".
Collega: „Ja, daar heb ik iets van
gehoord, die is volgende week te
zien bij:
AUTOMOBIELBEDRIJF
LAMMENSCHANSPLEIN 6
LEIDEN - TEL. 3032512451
In Zwolle:
Oude schilderingen
onder de vloer
(Van onze oorrespondent)
Bij het slopen van het vroegere
pand van Samson in de Nieuwstraat
in Zwolle zyn oude schilderingen ont
dekt onder de planken van een vloer.
Openbare Werken liet het werk met
een stil leggen en waarschuwde de
directeur van het Overijssels Mu
seum. Het is mogelijk dat de z.g. „me
daillons", vierkante schilderingen uit
de 17 de eeuw stammen.
De gemeentelijke dienst Monumen
tenzorg zal de vloer verder openbre
ken, zo is besloten.
Het gaat om een groot aantal lan
ge, brede planken. De vloer meet 200
vierkante meter. Museumdirecteur
Boonenburg zegt: ,De onderkant
van de vloer is vroeger kennelijk pla
fond geweest. Het is grenenhout, ge
steund door moer- en kinderbalken,
die eveneens beschilderd zijn. De
schilderingen moeten van de hand
van een Duitser zijn, gezien de ver
schillende teksten in Oud-Duits. De
afbeeldingen doen Gothisch aan,
maar dat zegt nog niet veel. Ik schat
ze in elk geval 2- of 300 jaar".
Belgische schrijver
Crommelynck gestorven
De Belgische schrijver schilder Ro
bert Crommelynok, broer van de to
neelschrijver Fernand Crommelynck,
is op 73-jarige leeftijd in Luik gestor
ven.
Met uitstekende solisten
Dirigent en solisten op het Pro-
menadeconcert van K. en O.
V.l.n.r. Marinus Flipse (piano),
Franz-Paul Decker dirigent)t
Mari Nagasako (harp) en Ray
mond Delnoye (fluit).
(Foto LD/Holvast),
Het Promenadeconcert voor de groene kaarthouders van
K. en O., gegeven door het Rott. Philh. Orkest, klonk zelfbe
wust en gedecideerd als een feilloos lopende klok in Respighi's
,Pini di Roma', die verblindend-schitterende, dan weer sombere
of lyrisch-gevoelige impressies over de Romeinse pijnbomen,
culminerend in de suggestieve, langzaam aanzwellende mars
van het triomfantelijk naar het Capitool optrekkende leger,
dat onder trompet- en bazuingeschal in extra-bezetting tot een
machtig-imponerende schildering van welhaast ongekende
kracht aangroeide.
Een visuele, zowel als auditieve illustratie, waarin het ganse
orkest zijn hoogste troeven uitspeelde onder de indringende
leiding van Franz-Paul Decker.
Respdghi, wiens weinig oorspron
kelijk symfonisch gedicht in 1924
volgde op het uit 1916 daterende
„Fontane di Roma" leeft hier al zyn
impressionistische vermogens tenvol-
le uit: na de duistere weemoed bij
de catacomben en de elegische ont
boezemingen een aillesovertreffende
climax, waarin speciaal het impo
sante koper een indringende indruk
maakt.
Dat was een tot absolute bewonde
ring dwingend', groots besluit van een
a/vond, welke aanvankelijk sterk
amateuristisch was ingezet met
Bachs' overbekende derde orkestsui-
Dl -4-truAZ
£rAm'z
f«si, oL. f~t —4 CZ-Zxi.
te in D gr. t. In een veel te zware be
zetting. De Ouverture bevreemdde
door een ongelijkmatige inzet en
meerdere slordigheden in een te ro-
matische opvatting, de Gavotte, Bour-
rée en Gigue klonken te gejaagd en
onrustig, alleen het vermaarde „Air"
voor de strijkers een der verhe-
venste Bach-inventies voldeed
aan de eisen, hetgeen toch niet in
voldoende mate de schadelijke indruk
kon wegnemen. Het orkest, blijkbaar
gewend aan de prachtige akoestiek
van de Doelenzaal. kon hier helaas
niet het niveau en het evenwicht be
reiken, waardoor het zich de laatste
tijd onderscheidde. Het geheel stond
over het algemeen nog te zeer in de
grondverf.
Héél anders ging het toe in Mozarts
Concert in G. gr. t., K.V. 299 voor
fluit, harp en orkest, met als solisten
de Japanse harpiste Mari Nagasoka,
wier briljant spel wij onlangs na het
ADVERTENTIE
Wam vlet* it fjjk aan waardevolle eiwitten. Bovendien, vleea is goed voor de lijn. Vandaarvlees uw hoofdschotel, elke dag!
Toonkunstconcert signaleerden en de
fluitist Raymond Delnoye, eveneens
een orkestlid van allure. Mozart mo
ge dan geen liefhebber van de fluit
geweest zyn, getuige zjjn twee con
certen voor dit instrument en boven
dien het virtuoze onderhavige, wist
hij er toch maar drommels goed weg
mee. In alle doorzichtigheid en ritmi
sche precisie hebben alen gezamen
lijk dit harmonisch geconcipieerd
concert genuanceerd in het schoon
ste licht gesteld, waarbij de twee so
listen prachtige toon van Delnoye!
bewezen tot de meest waardevolle
krachten van het orkest te behoren.
Een triomfantelijk en toegewijd sa
mengaan, dat het enthousiaste audi
torium onverbiddelijk tot stormach
tige ovaties dwong!
Marinus Flipse broer van diri-
gen Eduard behoort sinds jaar en
dag tot de graag geziene pianisten
op het Nederlandse podium. Deze
avond deed hij zich horen in het on
langs hier gespeelde „Le carnaval
d'Aix" van Darius Milhaud: die kleu
rige, fleurige, dikwijls oergeestige en
bwust banale, dan wel trivale serie
beelden, waarmee hy zijn contrast
rijke impressies van een carnavals
optocht meeslepend weergeeft. Mil
haud is niet alleen een meester in de
instrumentatiekunst, hy vlecht er ook
zijn herinneringen aan het verblijf
aan Zuid-Amerika vernuftig en op
zwepend tussendoor, waarbij hij de
pianist alles geeft, wat hem toekomt.
Flipse is knap en zwierig-virtuoos te
werk gegaan, met klankrijk toucher
en muzikale stuwkracht. Nauwkeurig
begeleid door een hem soms weieens
overstemmend orkest, dat in Flipse
ook tijdens de „Pini di Roma" een
betrouwbaar en vakkundig medewer
ker heeft gevonden.
Ook Flipse is na zijn tevreden
stellende prestaties welverdiend har-
telijk toegejuicht.
Een Promenadeconcert eigenlijk
géén Promenadeconcert in de ware
zin van het woord dat in zijn ge
varieerde, ofschoon niet verrassende
samenstelling summ summarum
toch wel aan goede verwachtingen
heeft voldaan.
ADVERTENTIE
De „FORD-SAGE" is niet
minder boeiend!
De ESCORT luidt een nieuw deel in!
AUTOMOBIELBEDRIJF
LAMMENSCHANSPLEIN 6
LEIDEN TEL. 30325—42451