Haagse Comedie speelt 't
eind van een imperium
OVERBELADEN STUK:
„Belchers geluk" van
Mercer: allegorie
„StijP-expositie in
Londen geopend
Wat maakt schaatsvertier
zo genoeglijk? Goed ijs,
vriesweer en... Drum!
U weet wel:
Drum van Douwe Egberts.
Half zwaar - heel lekker!
AGIN A 6
LEIDSCH DAGBLAD
MAANDAG 26 FEBRUARI 196&
derstreepte genoemde zwakke punten
van het stuk eerder dan ze te verdoe
zelen met een te stijve mise en scène,
terwijl de dialogen te weinig achter
grond in spelfinesses meekregen. Zo
bleef zelfs Paul Steenbergen als de
vermolmde aristocraat een te schim
mige figuur. Ko van Dijk brengt al
tijd veel adem mee en brio gaf hij
zeker aan deze Belcher waaraan
het stuk zijn sceptische titel dankt.
Voor Do van Stek was de eer wegge
legd met de zwangere Lucy een zeer
levendig, wat verongelijkt dienstertje
te maken tot de meest geloofwaardige
figuur. Manfred de Graaf blijkt in
zijn mogelijkheden gegroeid en op het
gesprek na, waarin hij onzeker naar
zijn tekst tastte, wist hij de zoeken
de Victor in zijn stuurloosheid aan
nemelijk te treffen. Anne-Marie Hey-
ligers vermocht enkele aspecten van
Helen goed aan te geven, maar het
aan het vulgair grenzende opportu
nisme van deze lady wist zij vooral
in het bedtafreel toch niet op te
brengen.
(Van onze kunstredactie)
David Mercer heeft nog geen groot oeuvre achter zich voor
het toneel. Dat zijn gezicht in een vruchtbare generatie van
Engelse toneelschrijvers toch al bepaald lijkt komt door een
serie tv-stukken, waarin dezelfde kenmerken steeds weer te
rugkeren, die ook in zijn recente toneelwerken te vinden zijn.
De klassestrijd verschaft hem een dramatische impuls en meer
toegespitst in één persoon is het de jongeman, die zich uit de
arbeidersstand orhhoog heeft gewerkt en dan tusser^ twee
milieus vermalen dreigt te worden.
In het wat meer door verkalkt traditionalisme gesplaagde
Engeland komt Mercer naar voren als een defaitist. Er is na
melijk even gemakkelijk een toneelstuk te schrijven, waarin
de aanpassingsstrijd juist de uitdaging vormtdie de arbeiders
zoon pas tot volle menselijke ontplooiing brengt, maar Mercer,
de zoon van een treinmachinist, door zelfstudie opgeklommen,
is gefascineerd geraakt door die jongeren, wie een twijfel over
valt op het moment dat zij geroepen worden een leidende rol
te spelen
David Mercer heeft in „Belschers
Luck" deze motieven in het brede
re kader van een allegorie ge
plaatst. Op 'n groot Engels landgoed
met een machtig en wat vervallen
buitenhuis in het midden brengt hij
de mensen samen, die symbool zijn
voor de huidige situatie, de onder
gang van het Britse imperium en de
keuze voor een nieuw bestaan. Het
zijn een gepensioneerde generaal Ca-
tesby, zijn oppasser Belcher, die hem
tientallen jaren door de wereld heeft
vergezeld, diens zoon Victor (die door
de generaal als zijn zoonopvolger
wordt beschouwd) en voorts de ge
raffineerde nicht van de generaal,
Helen Rawston, en het sloofje Lucy,
dat een kind van Belcher verwacht.
Vergelijking met
„De kersentuin"
De uitgangssituatie stelt mogelijk
heden in het vooruitzicht voor een
boeiende krachtmeting tussen de fi
guren met als einddoel het elimine
ren van de aristocraat Catesby, opdat
zijn erfenis kan worden overgeno
men. Belcher en Heien Rawston loe
ren daar op, Victor, die haar zonder
veel moeite zou kunnen verwerven
heeft er weinig belangstelling voor.
Kansen zün er temeer daar Mercer
het in de vingers heeft een boeiende
dialoog te schrijven, die aan mense
lijke warmte evenzeer plaats geeft
als aan een ruige, onbewimpelde spot.
Al spoedig komt onvermijdelijk
Tsjechows „De kersentuin" voor de
geest. De paralellen zijn vele. De
Russische meester toonde aristocra
ten, die verlamd raakten, op de grens
van twee tijdperken. Zij hadden geen
verweer en waren volledig tot stil
stand gekomen. Hoewel de diepere
betekenis van „De kersentuin" duide
lijk was ontliep de Russische schrij
ver het gevaar de mensen tot sym
boolpoppen te maken. Het drama was
geheel besloten in het milieu op het
toneel zichtbaar gemaakt.
Ook in „Belchers geluk" is er in
een relaas van kentering zo goed als
geen ontwikkeling. De vijf figuren
krijgen geen kans zich op grond van
de handeling te ontplooien, zij zijn
al bij voorbaat bepaald.
Controversieel
De ambitie van David Mercer is
nog wat verder gegaan dan die van
Tsjechow. De Rus beperkte zich tot
het aristocratisch milieu, Belcher
plaatst twee controversiële klassen in
het beeld. Of om in de terminologie
van het kaartspel te spreken: niet de
aas en de koning zijn de hoogste
kaarten maar de boer en de negen
zjjn tot toptroeven gemaakt. Met een
nadrukkelijker verwijzende symboliek
en een tekort schietende techniek om
(Van onze Londense correspondent)
Het is misschien een beetje laat, maar de Engelse kunst
wereld heeft de afgelopen jaren in toenemende mate belang
stelling getoond voor de „Stijlbeweging", die ontegenzeggelijk
geïnspireerd door de openheid en rechtlijnigheid van het Hol
landse landschap aan het einde van de eerste wereldoorlog in
Nederland is ontstaan en een belangrijke bijdrage heeft gele
verd tot de moderne kunst ver buiten onze grenzen.
Ko van Dijk en Annemarle
Heyligers in een scène tijdens Da
vid Mercers ,J3elchers Geluk".
zijn figuren te introduceren (het
aantal stiekeme luisteraars is legio)
kan het niet anders of „Belchers ge
luk" verliest de greep op de toeschou
wer naarmate het een puur melodra
ma nadert.
Dat bezwaar kan natuurlijk gedeel
telijk op rekening van de regie wor
den geschoven. Carl van der Plas on-
Belangwekkend thema
Carl van der Plas behoeft niet be
nijd te worden in de regie van dit
overbeladen stuk met een belangwek
kend thema, Mercer, die door Gerrit
Kouwenaar- perfect geschat op zijn
bedoelingen in het Nederlands werd
overgebracht, mag men hopen bin
nenkort nog eens met een minder vol
gepropt stuk te zien.
Hep van Delft maakte een im
posant décor. Tegen 'n machtige, in
grijsblauw gehouden cinemascope-
prent van het buitenhuis in volle glo
rie, zette hij op een draaitoneeltje in
fraai Eastmancolor 'n boomgaard en
een paardenstal neer. In het slaap
vertrek toonde Van Delft zich min
der gelukkig.
Concert van Amsterdamse
in
De serie kerkconcerten, welke de
Orgelcommissie van de Geref. Kerk
ten bate van het Orgelfonds organi
seert. is zaterdagavond voortgezet
met een optreden van het Amster
dams Studenten Kamermuziekgezel
schap.
Er waren helaas slechts ongeveer
honderd belangstellenden aanwezig.
Dat kan niet de bedoeling zijn van
het streven der Orgelcommissie, die
tracht door het geven van deze serie
concerten een fonds te vormen waar
uit de uitbreiding van het prachtige
kerkorgel mogelijk wordt gemaakt.
De ervaring heeft geleerd dat deze
concerten, die gratis voor ieder toe
gankelijk zijn, maar waarvoor aan
de uitgang een gave wordt gevraagd,
lang niet de kosten kunnen dekken.
Dat zal er toe leiden dat de com
missie, zij het node, zal moeten be
sluiten. de serie af te breken, omdat
de vrijwillige gaven beneden de ver
wachting blijven.
Het muziekgezelschap bestond uit
'n vijftal jonge muclsi, t.w. Ans Nie-
kus (altblokfluit), Clara Thomas
(dwarsfluit), Marlies Sven (cello),
Han Heidoorn (dwarsfluit) en orgel
en René Kaskens (orgel). Zij hebben
de aanwezigen op een gave uitvoe
ring vergast.
Begonnen werd met het Quartino
in F-groot van Alessandro Searlatti,
waarbij vooral het menuet prachtig
klonk. Ook de Sonate in F. dur. voor
orgel, celli en altblokfluit genoot een
bijzonder goede vertolking. De trio
sonate in d-klein van Jean Baptiste
Loeillet. bracht in een gave uitvoe
ring goed tegenspel tussen de flui
ten. In volle bezetting werd vervol
gens uitgevoerd het Quartett in D-
minor, waarbij vooral de blokfluit-
soli van Ans Niekus aller bewondering
afdwong. Bijzonder genoten de aan
wezigen van de improvisatie op het
orgel van Han Heidoorn, waarin deze
zich als een begaafd kunstenaar deed
kennen. Uit „Deuxième Récréation
de Musique" van Leclair werden uit
gevoerd de Badinage en de Forlane:
luchtige en vrolijke muziekstukken,
waarbij de dwarsfluiten en cello uit
stekend door het orgel werden on
dersteund^ Besloten werd met het
Trio van Antonio Vivaldi waarbij het
Piet Mondriaan is in Engeland,
waar hij zelf ook heeft gewerkt ech
ter allang geen vreemde meer en
wordt hier zeer gewaardeerd. In 1955
nield Londen een Mondriaan-ten-
toonstelling en in 1967 kocht de Ta-
te-Gallery een Van der Leek aan.
Om de betrekkelijke verwaarlozing
door de Britten anders dan in de
V.S. van hetgeen „De Stijl''-groep
gedurende bijna twee decennia als
pioniers heeft gewrocht, te corrige
ren, heeft het kunstcentrum van de
Londense gemeente Camden, waar
toe het artistieke en continentale
Hampstead behoort, een buitenge
woon interessante overzichtstentoon
stelling gewijd aan „De Stijl" inge
richt, welke zaterdag in tegenwoor
digheid van Engelse en Nederlandse
autoriteiten is geopend.
De opening van de expositie die de
ruime zalen van het Kunstcentrum
vult, werd verricht door de beroem
de Britse architect Sir Hugh Casson,
die opmerkte dat men in Engeland
weinig van dergelijke bewegingen be
zit. Hij acht het prijzenswaardig
dat De Stijl een zeer individualisti
sche beweging is gebleven, met als
algemene kunstfilosofie in overeen
stemming met de tijdgeest", de door
braak naar het universele.
De expositie bestaat uit: architec
tuurfoto's .ontwerptekeningen, ma
quettes, meubelen, affiches, schilde
rijen, boeken, manuscripten, partitu
ren en binnenhuiskunst, met als be
langrijkste vertegenwoordigers: Riet
veld, Van Doesburg, Oud, Van der
Leek, Van 't Hoff, Vantongerloo, Jan
Wils en Van Eesteren,
Senne Rouffaer
naar ons land
(Van onze correspondent)
De Belgische toneelspeler Senne
Rouffaer zal in september enige
maanden gaan spelen bij „Ensemble"
in Eindhoven en in februari over
gaan naar de toneelgroep „Theater"
in Arnhem, By dit laatste gezelschap
zal hy o.a. de titelrol vertolken in
Molières „Don Juan".
Rouffaer ls thans verbonden aan
het gezelschap van de Kon. Vlaamse
Schouwburg in Brussel, dat echter
voor goede acteurs en actrices wei
nig aantrekkelijks biedt. Dit seizoen
zal hij er nog de rol van „d'Artag-
nan" spelen in „De drie musketiers"
van Alexandre Dumas. Met die voor
stelling gaat de KVS trouwens van
1 tot 14 mei as. op tournee in Ne
derland. Rouffaer heeft verklaard
dat hij alleen maar een jaar naar
ons land gaat om er eens „te kun
nen werken met andere
een andere kring".
dwarsfluitduo excelleerde en de soli
van Clara Thomas zo zuiver werden
gebracht, dat deze 17de eeuwse mu
ziek een genot voor het oor werd.
Een langdurig, spontaan applaus was
de beloning voor de uitvoerenden!
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK.
Aangenomen naar Alphen aan den
Rijn J. J. Walpot te Hilvarenbeek.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Almelo R. Slofstra te
Mussel en J. Plantinga te Rozenburg,
waaruit laatstgen. is beroepen.
Bedankt voor Utrecht, N. W. Heer-
ma te. Enschede (O.) voor Alphen
aan den Rijn P. Sneep te Zaamslag.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Veen G. Schipaan-
boord te Apeldoorn.
Bedankt voor Oud-Beijerland A.
Hoogerland te Werkendam.
Vele duizenden Amsterdam
mers naar schatting 5000 a 6000
hebben gistermiddag opnieuw
de slachtoffers van de staking in
Amsterdam in februari 1942, toen
de Duitsers open en bloot met
jodenvervolging begonnen, her
dacht. Men defileerde langs het
standbeeld van de dokwerker
symbool van het in verzet geko
men Amsterdam, op het plein tus
sen de twee grote synagogen, die
de Amsterdamse binnenstad rijk
is. Voorop liepen mevrouw en bur
gemeester Samkalden, die gese
condeerd door de Amsterdamse
wethouders en de gemeentesecre
taris namens alle Amsterdammers
een krans legden aan de voet van
het beeld.
Zijn voorbeeld werd door velen
gevolgd, zodat na afloop van het
ruim een uur durend défilé de
sokkel onder een schat van bloe
men bedolven was.
Berouw kwam drie
jaar na de zonde
(Van onze Amersfoortse correspond.)
,3uiiten staat een bromfiets, die ik
ln 1965 in Soesterberg heb gestolen.
Ik heb hem nooit in de verzekering
gedaan, omdat ik dat niet durfde.
Wel heb ik hem goed onderhouden en
geregeld laten repareren. Wilt u pro
beren via de handelaar, bij wie hij
destijds werd gekocht, achter de
naam van de eigenaar te komen. Mis
schien is het ook mogelijk, via een
stukje in een krant, de naam van
de eigenaar aan mij bekend te ma
ken, opdat ik hem kan bedanken
voor het gebruik van zijn bromfiets".
Dat was de inhoud van de anonie
me brief die de Amersfoortse politie
in de hal van het bureau vond. Bui
ten stond de brommer, een Puch,
zonder verzekeringsplaatje en zon
der slot. De anonieme briefschrijver
had eerder op de avond de politie te
lefonisch doen weten dat hij een
brief in de hal had gelegd. De poli
tie weet tot op heden nog niet wie
de rechtmatige eigenaar van de
bromfiets is.
Nonnen in curie
Paus Paulus heeft zes nonnen be
noemd op posten bij* een Vaticaanse
congregatie. De zes nonnen uit Span
je, Frankrijk, Nederland die V.S.
en Italië zijn consul tator ge
worden bij de congregatie voor de re
ligieuzen welke jurisdictie heeft over
alle godsdienstige orden. In Neder
land is benoemd zuster Felicia Pas
toors, priorin-generaal van de r.-k.
unie van Ursulinen. De benoemin
gen betekenen niet noodzakelijkerwijs,
dat de nonnen naar Rome moeten
verhuizen. Waarschijnlijk blijven zij
op hun tegenwoordig posten en
brengen periodieke bezoeken aan
het Vaticaan.
De benoeming maakt deel uit van
het streven van de Paus de curie te
moderniseren.
Vraag om opheffing verspreidingsverbod
Het bestuur van het r.-katholieke,
voor militairen bestemde blad „G3"
(goede geest gemeenschap) heeft
zich telegrafisch tot de hoofdleger
aalmoezenier en de hoofdlucht-
machtaalmoezenier gericht met het
dringende verzoek de maatregel on
gedaan te maken, dat het blad tot
nader order niet onder militairen
verspreid mag worden. De opdracht
daartoe werd aan de aalmoezeniers
gegeven nadat in het laatste nummer
een gedicht was verschenen waarin
een zinsnede voorkwam die als kwet-
Generale synode
Geref. Gemeenten
De driejaarlijkse generale synode
van de Geref. Gemeenten zal dit jaar
op 26 juni te Dordrecht aanvangen.
De synode placht als regel te Utrecht
te vergaderen maar omdat het dit
jaar 350 jaar geleden is dat de natio
nale synode van 1618/19 te Dordrecht
bijeenkwam (bekend als de synode
van de strijd tussen de remonstran
ten en de contra-remonstranten) be
sloot de synode van 1965, dat de vol
gende in Dordrecht zou worden ge
houden en wees zij de gemeente al
daar aan als roepende kerk.
Maanplannen
van Russen
De Sow jet kosmonaut, Valery By-
kovsky zegt, dat de Sowjet-Unie
waarschijnlijk een aantal raketten
om de maan zal laten cirkelen en
terugbrengen naar de aarde alvorens
ruimtevaarders op de maan te laten
landen.
„Het is niet onmogelijk, dat de
eerste passagiers om de maan jon
gen zullen zijn van een van de Sow-
jet ruimtehondjes", aldus Bykovsky.
send voor de KMA werd opgevat. Hefc
stichtingsbestuur, meent dat het be
sluit niet in overeenstemming is met
de groeiende en waarneembare ten
dens naar een andere mentaliteit in-
zake het verspreiden van literatuur,
ook gezien ln het licht van het door
de minister van Defensie ingenomen
standpunt inzake de openheid van
discussie over fundamentele vraag*"
stukken.
Pastoor wachtte
tevergeefs op
bruidspaar
De opvolger van pastoor Miedema
van „Het Eikske" te Schaesberg, de
Kerkraadse aalmoezenier voor sociale
werken J. Lumey, heeft vrijdagmid
dag een uur lang vergeefs op een
bruidspaar gewacht.
In de parochiebescheiden ontdekte
pastoor Lumey, dat voor vrijdag het
huwelijk van Tony Falize en Marij
ke v. d. Honing uit Heerlen stond
vastgesteld. Pastoor Miedema had
hem dat niet doorgegeven. Toen het
paar en de bruiloftsgasten na een uur
niet waren komen opdagen is pastoor
Lumey naar huis (in Kerkrade) ge
gaan. Pastoor Miedema was niet te
bereiken. Hij had Schaesberg veria
ten om van zijn eerste vrije week
einde te genieten.
Pas later bleek, dat het huwelijk
al is voltrokken. Dat gebeurde al eni
ge weken geleden. Het paar Falize-
v. d. Honing gaf er de voorkeur aan
him huwelijk buiten hun eigen woon
plaats door pastoor Miedema te laten
inzegenen.
Omdat het er naar uit ging zien,
dat pastoor Miedema op de vastge
stelde huwelijksdatum al zou zijn „af
gezet", is het huwelijk een paar we
ken vervroegd.
