Jodge Nederlandse Kunst'
Wenen op zoek naar 'n
nieuwe Operadirecteur
HET NIEUWE BOEKHUIS
=Sw;r7om doet u
•a-niet vaker?
het dat1
Overzicht modernste stromingen
Verjonging repertoire
nog noodzakelijker
Veelzijdige collectie
De Lakenhal"
1 in
in
HFV
piano's
orgels
hifi
mossel+
versteege
1 VRIJDAG 9 FEBRUARI 1968
LEIDSCH DAGBLAD
'i Echtheid van 17 beroemde
schilderijen aangevochten
De vereniging van kunsthandelaars van Amerika heeft de
echtheid aangevochten van 17 schilderijen in het Bass-museum
te Miami, die deel uitmaken van een verzameling, waarvan de
waarde door de schenker wordt geschat op 7.5 miljoen dollar.
De vereniging heeft voorts kritiek
eli uitgeoefend op de gemeenteraad van
Miami Beach wegens wat zij „een
cJ, schokkend voorbeeld van gemis aan
gemeentelijk verantwoordelij kheids-
M gevoel" noemt, aangezien de raad
pogingen om een deskundig oordeel
ggi over de betwiste schilderijen te ver-
krijgen. heeft afgewezen.
In de verklaring van de vereniging
wordt gezegd, dat de echtheid van
elf van de belangrijkste doeken van
Bass-verzameling „ernstig kan
worden betwijfeld" en dat zes an
dere „zorgvuldig dienen te worden
inderzocht".
„Tot de werken die moeten wor-
rjt den onderzocht behoren schilderijen
n ^toegeschreven aan Vermeer, Rem-
irandt, Hals, Botticelli, Goya, Ru-
i, El Greco, Gainsborough en Van
h", zei de ondervoorzitter van de
vereniging Ralph F. Colin.
Tot i
toe i
de zaak van de ver-
•nlging waaraan de meeste publici-
Hafaeit is gegeven de in april van het
vorige jaar door haar geuite beschul-
>ede|diging dat voor een waarde van meer
miljoen dollar aan schilde-
15 rijen behorende tot de verzameling
de oliemagnaat Algur Meadows
te Dallas, uit vervalsingen bestaat.
ADVERTENTIE
Weer gevechten
aan de Jordaan
Israëliërs en Jordaniërs hebben el
kaar gisteren in het gebied van de
lordaan opnieuw beschoten. Bij het
icident kwamen drie Israëlische sol-
laten om het leven en raakte drie
'ond. Aan Jordaanse autoriteiten
lün onder de dodelijke slachtoffers
burgers.
De Israëliërs verklaarden dat de
jordaniërs begonnen waren met het
bieten. Het zes uur durende duel
peelde zich af ten noorden van de
amia-brug, dertig kilometer ten
lorden van Jericho. Bij een vuur
gevecht bij de voormalige Allenby-
^Tirug werden zeven Israëlische solda-
gewond. Dit vuurgevecht duur-
4e 35 minuten.
De schenker van de n
werken In John Bass,
suikermagnaat.
Opdrachten aan
componisten
Minister Klompé (CRM) heeft aan
een aantal Nederlandse componisten
de volgende opdrachten verleend:
een of enkele composities voor elek
tronisch orgel aan Jurriaan Andries-
sen te Wassenaar; een werk voor
fanfare-orkest aan Jo van den Boo-
ren te 's-Hertogenbosch; een stuk
voor uitgebreid slagwerk met enige
blaasinstrumenten en eventueel en
kele strijkers, geschikt om te dienen
als basis voor een choreografie aan
Rudolf Escher te Amsterdam; een
stuk voor 3 of 4 koperblazers aan
John Johannes te Hoogeveen; een
concertant werk voor blaaskwintet
met orkest aan Otto Ketting te
's-Gravenhage; een fagotconcert aan
Piet Ketting te Rotterdam.
Solo-tournee >an
Griekse actrice
Tussen 20 maart en 5 april
zal de Griekse actrice Aspasia
Papathanassiou. die op het
ogenblik in Londen verblijft,
een solo-tournee door ons land
maken.
Zij heeft een programma sa
mengesteld onder de titel
„Griekse vrouwengestalten",
met hoogtepunten uit Elektra
en Antigone van Sofocles en
poëzie van de hedendaagse
Griekse dichter Jannis Ritsos.
De in het Nieuw-Grieks voor
te dragen tragedie-fragmenten
zullen zodanig worden ingeleid
en toegelicht, dat een duidelij
ke indruk van de genoemde
stukken ontstaat.
Erik Vos zal voor het programma
in Nederland regie-adviezen geven.
Op 20 en 21 maart vinden in de
aula van het Kon. Instituut voor de
Tropen in Amsterdam, in samenwer
king met. de Anne Prank Stichting
de eerste voorstellingen plaats. Op hore brengen en voorts impr
30 maart een in Diligentia in Der. j op thema's die door het publiek
Haag:. j den opgegeven.
ADVERTENTIE
s
I
r ezefl1S
zo interessant'
Siamezen. hobby. Dat maakt le,.
ADVERTENTIE
MORGEN BENT U TOCH VRIJ
EEN UURTJE RONDKIJKEN IN
Breestraat 52
HINKEL
POCKETKELDER
le etage
Wat eeh boeken en boekjes!
En prachtige reprodukties!
Piet Kee naar
Amerika
Aanwinst voor
het Rijksmuseum
Het Calvin College te Grand Ra
pids, dat een nieuwe concertzaal rijk
is geworden, heeft de Haarlemse i het Rijksmuseum
stadsorganist Piet Kee uitgenodigd j aankoop kunnen
Dank zy een gift van dr. G. Henle
uit Duisburg heeft de directie van
Amsterdam door
schil-
bij de opening het nieuwe
chanische orgel (een van de eerste die
ooit in Amerika is gebouwd) met een
concert in te wijden. De heer Kee zal
daartoe vrijdagmiddag 16 februari
van Schiphol naar Amerika vertrek-
Op de openingsavond op dinsdag 20
februari zal hij er muziek van Bach,
Hendrik Andriessen en Alain ten ge-
ADVERTENTIE
IVOROL: de béste tandpasta
derij door Michiel van Musscher
(1645-1705), voorstellend de schilder
grootmeester Michiel Comans in zijn
atelier met zijn derde vrouw Elisa
beth van der Mersche.
Michiel van Musscher, Rotterdam
mer van origine, maakte zijn carriè
re in Amsterdam, waar hij in het
laatste kwart van de 17de eeuw een
der meest gezochte portrettisten is
geweest. Behalve patriciërs heeft hij
er ook een aantal coollega's gepor
tretteerd. Zo onstond in 1669 dit
portret van Michiel Comans (gestor
ven 1687), die eveneens uit Rotter
dam afkomstig was.
Een met de pen getekende voor
studie voor het schilderij bevindt
zich in het Rijksprentenkabinet. Het
schilderij is tentoongesteld in de aan
winstenzaal van het Rijksmuseum.
werk doorgaan. Hiermee is voorlo
pig een van de medewerkers van
Hilbert belast, maar er is haast bh.
Boven zijn stand?
tegenwoordig zoveel
mengvormen in de moderne stro
mingen, dat nauwelijks of in het ge
heel niet meer gesproken kan worden
van één bepaalde richting. Daarvoor
spreekt het ver doorgevoerde indivi
dualisme van deze jongeren, die de
abstracte kunst tendele alweer vol
komen achter zich lieten, te sterk.
Zij braken geheel met het traditione
le in de kunst en zyn zich bewust van
het feit, dat deze tijd een eigen per
soonlijke stijl met dikwijls functione
le betekenis vereist met alle daaraan
verbonden gevaren en risico'
Hoe gemakkelijk zou het wellicht
jn. voc
r .meesters uit vroegere perioden
na hun academische opleiding, een voor een een volstrekt eigen voortbrachten (hoewel dat op zich
weg gaan, midden in deze tijd staan en zelfs met een profeti- zelf vanzelfsprekend óók een kunst
8che blik in de toekomst schouwen. |is). doch de tijd van nü vereist een
Een bijzonder interessante expositie, onder de titel „Jonge
Nederlandse kunst", samengesteld door het ministerie van Cul
tuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, welke treft door een
buitengewone veelzijdigheid, toont de scheppingen van zeven
tien jonge kunstenaars onder de 30 jaar, in enkele zalen van
het museum „De Lakenhal". Zowel op schilderkundig en gra
fisch gebied, alsook op dat van de beeldhouwkunst. Interessant
vooral, omdat deze door ons land reizende expositie getuigenis
Pierre Schioartz: ..De zeven
dwaasheden''.
(Foto L.D./Holvast)
„eigen" taal en daarvan worden op
deze expositie de overvloedige bewij
zen geleverd, waarbij het ons voor
komt, dat extra-dimensies aan deze
scheppingen worden toegevoegd.
Een ieder zal vanzelfsprekend op
een strikt persoonlijke wijze getrof
fen (of „nog" niet getroffen) worden
door hetgeen te zien is. Daar is de
coolpainter Jam Dibbets met zijn de
montabele multiplies of blauw oran
je kubussen. Evert Malliangkay met
zijn merkwaardige gouaches, die
eveneens merkwaardige gouaches,
getuigen van een beheerste kleuren-
techniek en een fraaie vlakvulling,
diens broer Rudolf Maliangkay, met
Theo Mooyman (olieverven en et
sen), Ben Peters, die zich vooral een
begaafd tekenaar betoont, Theo
Schuurman (eigenaardig getitelde
absurdistische olieverven en tekenin
gen), Pierre Schwartz, wiens „Zeven
dwaasheden" wij hierbij publiceren,
Kees Spermon, van wie wij voor al
les diens „Vrouw en hond" (droge
naald) noteerden. Auke de Vries met
allerlei „Vormen" (etsen), Siet Zuy-
derland met bontgekleurde, carnava
leske olieverven, P. Abramsen. die
we dimensies toevoegt aan zyn
bronsplastieken. Theo van Brunschot
met zijn gebruik van uiteenlopende
steensoorten, Lo van der Linden,
wiens ijzerplastieken (Highway!)
boeien, Pim van der Maas (singulie
re staalcomposities). Theo Niermey-
er (ijzerconstructies), Joop van Rys
i scharnierende dubbelvormen)
Gerard Schoffelen, wiens imposant
..Torso" (graniet), naast sculpturen
in brons en polyester indringende
aandacht vraagt.
Kortom: er wordt hier oneindig
veel gepresenteerd, dat bewijs levert
van nieuwe mogelijkheden en waar
van >edere in de moderne kunst geïn
teresseerde kennis dient te nemen.
Dat de weg naar discussies ook wijd
wordt opengesteld, is vanzelfspre
kend. De reacties op het getoonde
zullen natuurlijk sterk uiteenlopen,
waarbij een ieder voor zichzelf zal
moeten uitmaken, wat hem het
meest te zeggen heeft. Doch dat ori
ginele vondsten, gepaard gaande aan
al of niet gerechtvaardigde zucht
naar totale vernieuwing h^er hoogtij
vieren, wordt onomstotelijk »n 'in
veel gevallen met veel sur >ewe-
H.
(Van onze Weense correspondent)
Wanneer het Oostenrijkse ministerie van Onderwijs en Kunst
niet spoedig maatregelen neemt, zal de Weense Opera binnen
korte tijd niet meer op de lijst staan van de eerste en beste
opera's, dus niet meer naast de Scale, de opera van Londen of
de M.E.T. Ze zal dan in Europa een plaatsje moeten zoeken
onder een twaalftal opera's die 't niet kwaad doen, maar die
toch niet uitmunten door de allerhoogste kwaliteit. Aan dit
feit valt niet te tornen, het is een bittere teleurstelling na de
grote traditie van deze instelling, waar o.a. Mahler, Richard
Strauss, Karl Böhm en Von Karajan als directeur zijn opge
treden.
Weense aanbod afslaan, omdat zowel
Klopjacht op Hilbert 'de XT"™'"1 als ook de bureer«
IJ -T van Hamburg geen afstand van hem
De crisis in de kwaliteit is in de "'"XX'X'J"'" "U 1?"^°
afgelopen twee jaar steeds duideHi- kanaida^mÜ 7ZZT
ker geworden. Een deel van de mu-
ziek-critici heeft deze ontwikkeling
toegeschreven aan Egon Hilbert die
negen jaar lang directeur van de
Opera is geweest. Men kan zelfs zeg
gen dat deze critici hem tot het
slachtoffer hebben gemaakt van een
systematische klopjacht. Terwijl ze
wisten dat zijn gezondheid slecht
was, stelden zij toch telkens de eis
dat hij moest aftreden. Om deze eis
meer kracht bij te zetten, werd
zelfs züjn privé-leven erbij gehaald.
Tenslotte diende hij zijn ontslag in en
twee dagen later stierf hy aan een
hartverlamming. Hij was op weg
de Opera, die hy jarenlang had
gediend.
Nog voordat hij officieel zijn ont
slag nam, had het ministerie reeds
enkele vooraanstaande personen be
naderd met de vraag of zy bereid
waren om het werk van Hilbert over
te nemen. Het eerste contact werd
opgenomen met de bekende Duitse
componist Rolf Liebermann die te
vens directeur is van de Opera in
Hamburg. Liebermann moest het
ADVERTENTIE
Gerard Schoffelen: „Torso".
(Foto L.D./Holvast)
Toch is het misschien niet de
naamste vraag wie de nieuwe direc
teur zal worden, maar wél hoe de
verantwoordelijke instanties nu reeds
een nieu wplan kunnen ontwerpen
voor de toekomst. Het verlies van
kwaliteit is te groot en te evident.
Misschien zal de structuur geheel
veranderd moeten worden. De Opera
is het culturele visitekaartje van
Oostenrijk, maar voor deze luxe
moet de Staat elke dag een half mil
joen schilling aan subsidie bijpassen,
dat is dus dagelijks f 75.000. Tot nu
toe werd deze subsidie niet vermin
derd. De nieuwe minister van Finan
ciën moet echter bezuinigen en het
is niet uitgesloten dat ook de opera
hiervan het slachtoffer zal worden.
Ook zal men zich met de vraag
moeten bezig houden of een zo dure
Opera voor een klein land als
Oostenrjjk geen al te grote last
betekent. Leeft Oostenrijk op dit punt
niet boven zyn stand? Afgezien van
de vakantiemaanden, wordt er het
gehele jaar door onafgebroken elke
avond gespeeld. Dat betekent 290
avonden. Misschien kan men ook hier
bezuinigen door minder voorstellin
gen te geven tijdens het winterse!»
zoen wanneer men bijna geen bui
tenlanders verwacht, dus van novem
ber tot april.
iNaar hoger peil
Maar afgezien van deze uezuini-
gingsmogelijkheden zal de kwaliteit)
weer een hoger peil moeten berei
ken en dat kan alleen gebeuren wan
neer men een beroep doet op de bes
te dirigenten, regisseurs, zangeres
sen en zangers. Vooral het repertoire
zal men moeten herzien. Hilbert heeft
zeer zeker prachtige voorstellingen
mogelijk gemaakt, maar in de laat
ste jaren bleef het repertoire gro
tendeels beperkt tot de traditionele
werken, ongeveer 24 overal gespeelde
en bekende werken. Misschien iis een
opfrissing door het opnemen van mo
derne opera's noodzakelijk. Daarvoor
zal het ministerie eerst een plan
moeten ontwerpen en eerst dan zal
men naar een nieuwe directeur kun
nen gaan zoeken. Dit zal een man
moeten zyn die een manager is, maar
tevens en wel in de eerste plaats
een man van hoge muzikale cul-
tuur- Hy behoeft geen dirigent ta
zijn, maar wel een man die een
feeling heeft voor opera en ballet
en die een passie heeft voor dil
werk.
Vertrouwen nodig
O
In zjjn beste jaren is Hilbert dat
zeker geweest en het is een tra
gisch noodlot dat zjjn gezondheids
zorg in de laatste twee jaar niet
meer de beste was. Nu zijn plaats
ter beschikking staat, zal er een op
volger dienen te komen, die op de
basis van het reeds van tevoren ont
worpen nieuwe plan zyn egen ideëen
ten uitvoer kan brengen. Hy zal de
„markt" moeten kennen, maar ook
zijn financiële grenzen. Vooral ook
zal hij het vertrouwen moeten genie
ten van het ensemble en van de bes
te solisten die hy wil aanwerven.
Wanneer dit geluk, kan Wenen zjjn
oude piaat9 nog handhaven onder de
eerste operasteden van de wereld.
