erebraal Kaminerkonzert van
Vlban Berg mist ontroering
LEKKER BROOD DIJSSElBl0EM
Guyanese arbeiders
uit Suriname gezet
Bondsdag buigt zich
over de vraagstukken
van dienstplichtigen
iS'flH
Grootse prestatie's
an de twee Theo's
Superieure zang van
De Lenteklokjes"
Honderdnegentig Guyanezen
die in Nickerie verbleven, zijn
Suriname uitgezet. Het is een
groep van 91 rietkappers van
de plantage Waterloo met hun
gezinnen, wie door de Suri
naamse regering als gevolg van
het grensgeschil met Guyana
aangezegd was het land te ver
laten.
Onderscheidi iig
voor Jeanne
Bieruma Oosting
Maandag heeft de schilderes en
grafica Jeanne Bieruma Oosting de
70-jarige leeftijd bereikt. Bij gele
genheid hiervan is zij benoemd tot
Ridder In de Orde van Oranje Nas
sau. De onderscheiding is haar gis
teren namens de minister van Cul
tuur, Recreatie en Maatschappelijk
werk, uitgereikt door dr. J. Hulsker,
directeur-generaal voor Culturele
Zaken, tijdens een te harer ere ge
houden diner van vrienden.
Concert in
Bodegraven
Morgenavond zal het West Neder
lands Symphonie Orkest in de Geref.
Kerk te Bodegraven een concert ge
ven onder leiding van Sam Swaap,
Ditmaal zal solistische medewerking
worden verleend door de fluitiste
Hermie Kielman-
Op het programma staan de Ouver
ture uit „Die Entführung aus dem
Serail" van Mozart, het Fluitconcert
in D dur KV 314 van dezelfde compo
nist. De Nederlandse componist Hen
drik Andriessen is vertegenwoordigd
met Variaties en Fuga op een thema
van Joh. Kunau. Na de pauze zullen
worden uitgevoerd Pastorale d'été
van Honegger en Symphonie nr. 3
van Schubert.
seizoen op de plantage werkzaam wa
ren. De vaste arbeiders ontvingen
geen aanzegging te vertrekken. De
uitzetting gebeurde op de laatste dag
van de termijn van twee weken, die
de Surinaamse regering had gesteld.
Premier Pengel had destijds bekend
gemaakt dat alle Guyanezen Surina
me dienden te verlaten.
i De oppositie heeft tijdens een pers
conferentie in Paramaribo de maat
regel sterk veroordeeld. De leiders van
de PNP en VHP, resp. de heren Rens
en Lachman, waren van mening dat
de stem van de oppositie niet vol
doende kon worden gehoord. Interpel-
latievoorstellen van de oppositie wer
den niet in behandeling genomen en
spreekbeurten werden beperkt. De
heer Rens noemde de maatregel om
onschuldige Guyanese arbeiders het
land uit te zetten een „laffe daad".
„In plaats dat de regering iets flinks
doet, organiseert zij een optocht van
schoolkinderen", zo zei hij. De heer
Rens merkte op dat de oppositie met
de andere, niet in het parlement ver
tegenwoordigde partijen, ruim de
helft van het kiezerskorps omvat. De
oppositie, 2jo zei hij, staat bij alle re
delijke maatregelen onverkort achter
de regering. Maar noch de uitzetting,
noch de anti-Nederlandse campagne,
die thans wordt gekweekt en waar
van Nederlandse kinderen op school
het slachtoffer dreigen te worden,
kan in zijn ogen genade vinden.
Mogelij klieden
Ook de heer Lachmon achtte het
onjuist dat de Surinaamse schoolkin
deren had ingeschakeld voor een be
toging tegen Nederland. Wel zijn
naai' de mening van de heer Lach
mon, enkele Nederlandse parlemen
tariërs tijdens de begrotingsdebatten
in de Eerste Kamer „soms buiten hun
boekje gegaan".
Volgens de heer Lachmon had de
Surinaamse regering vier mogelijk
heden om tot een oplossing te komen,
namelijk overleg tussen de partijen,
arbitrage, uitspraak van het Interna
tionale Hof en pas wanneer deze drie
mogelijkheden geen oplossing zouden
bieden, zou geweld mogen worden ge
bruikt. Maar volgens de heer Lach
mon had in deze tijd geweid afge
daan.
Kamer wil boer
Voortman wel
tegemoet komen
(Van onze parlementaire redactie)
Met steun van de meerderheid van
de Tweede Kamer heeft de KVP-er
Van Koeverden gisteren in de Twee
de Kamer een motie ingediend over
de zaak-Voortman, de veehouder uit
Eefde, die in een geding met de over
heid zijn veestapel heeft verspeeld.
In de motie wordt gezegd, dat de
gang van zaken onevenredige ernsti
ge financiële gevolgen heeft gehad
voor de heer Voortman en dat er
aanleiding bestaat om in de schade
van de heer Voortman tegemoet te
komen als hij daarom zou vragen.
De motie is gisteren nog niet in
stemming gebracht, maar de kans
dat zij wordt aangenomen is zeer
groot.
De meerderheid van de Tweede Ka
mer voelt niets voor het voorstel dat
vorige week gedaan werd door de
fractie van de Boerenpartij om uit te
spreken, dat de overheid de plicht
heeft om de heer Voortman geheel of
gedeeltelijk schadevergoeding te ver
lenen. Ook dit voorstel is nog niet in
stemming gekomen.
ZEVENTIG
GEVANGENEN
VERMOORD
Ten minste 70 van de 254 per
sonen, die in de laatste 30 jaar
In de strafgevangenis van de
staat Arkansas zijn overleden,
zijn het slachtoffers van geweld
geworden. Dit blijkt volgens de
New York Times uit 'n inspec
tie van de gevangenisarchieven.
De New York Times meldt uit
Grady in Arkansas: „gevange
nen werden vermoord, „per on
geluk" doodgeschoten tijdens zo
genaamde vluchtpogingen levend
verbrand, vergiftigd, verdronken,
overreden door landbouwwagens
en „per ongeluk" geëlectrocu-
teerd. Tweemaal kwam een man
om het leven door een „vallen
de boom".
Volgens het blad is bij een ge
heim onderzoek tevens gebleken
dat een groot aantal gevange
nen, waarbij tieners, overleden
aan „organische hartziekten".
Andere officiële doodsoorzaken
waren zonnesteken in totaal
13 gevallen, waarvan vier op één
enkele dag.
IISDAG 7 FEBRUARI 19«8 LEIDSCH DAGBLAD
ÏSCHEIDEN WERELDEN
hft. II 18 h II V II V V I# Bogewoerd 128, Lelden
(Van onze correspondent
in Bonn)
Niet meer dan de helft van de
dienstplichtigen in West-Duitsland
behoeft op 't ogenblik nog maar wer
kelijk op te komen. In de toekomst
zal maar een van de drie het Bundes-
wehr-uniform moeten aantrekken. Dit
heeft onrust veroorzaakt onder die
genen die in deze „loterij" aan het
verkeerde eind trokken. Achttien
maanden zijn zij „buiten spel", ter
wijl hun vrienden of familieleden van
ongeveer dezelfde leeftijd In de maat
schappij dikwijls betrekkingen krij
gen, waarin ze al zeer behoorlijk
verdienen. De soldaat krijgt echter
niet meer dan 3 mark soldij per
dag.
Met dit probleem hield zich giste
ren in het ministerie van Defensie
een speciale sub-commissie van de
bondsdag bezig. Ze moet in samen
werking met de militaire autoritei
ten proberen uit te vinden of er
een mogelijkheid is deze onrecht
vaardigheid uit de wereld te helpen.
Als een mogelijke oplossing wordt
het Zwitserse systeem gezien, waar
bij de dienstplichtigen voor een pe
riode van ongeveer 10 jaar een soort
dienstplichtigen-belasting betalen.
Deze belasting valt weg voor de tijd
dat de dienstplicht wordt uitgeoefend
en ze kan na afloop worden ver
minderd naar gelang de dienstplich
tige zich op een of andere manier
positief heeft onderscheiden.
De sub-commissie denkt ook aan
een oplossing in die zin. dat de
dienstplichtige een hoger bedrag
krijgt uitgekeerd bij zijn vertrek. Op
het ogenblik gaat het om 350 mark
voor vrijgezellen en 500 mark voor
gehuwden.
Een andere suggestie Is, dat die
genen die buiten de kazernes blij
ven omdat er voor hen geen plaats
is, op een of andere manier worden
ingeschakeld, bijvoorbeeld door hen
in te lijven bij de politie, de brand
weer, de bescherming bevolking, of
hen in ziekenhuizen te werk te stel
len.
^ecCes'
■relden scheidden elkaar op het zesde concert van het Resi-
e-Orkest.
e van von Weber plotseling een overstapje moet nemen
Alban Berg en dan weer terug reist naar Mozart, moet
een doortastend omschakelingsvermogen beschikken.
Twijfel
Wij betwijfelen dan ook of er ve
len in de zaal waren, die Alban
Berg in zijn opzet en uitwerking ge
detailleerd konden volgen. Wij be
twijfelen ook, of diens componeer-
trant door de jaren heen houdbaar
zal zyn: sinds hij zijn „Kammer-
Konrert" schreef is er alweer zo
veel gewijzigd en zijn er alweer zo
veel nieuwe inventies gedaan, dat
deze louter celebrale schrijfwijze, die
wel meesterlijk is, maar waarvan
helaas naar ons gevoel geen enkele
waarachtige muzikale ontroering uit
gaat, reeds tot het verleden lijkt
Hetgeen niet wegneemt, dat alle
ontzagwekkende energie, aan de uit
voering besteed, aanleiding geeft tot
het hoogste respect, ook al vragen
wij ons af, of die energie in dit
geval juist gericht is geweest. Waar
bij wij intussen geen afbreuk willen
doen aan Alban Bergs voorzeker ge
niale vermogens.
Het applaus zal in hoofdzaak de
perfecte uitvoering, in een door en
I door heldere analyse, gegolden heb-
I ben. Naast het grondige inzicht in
de partituur, waarvan Willem van
Otterloo blijk gaf, heeft ons speciaal
het klare, knappe spel van Theo
Bruins, die zijn partij uit het hoofd
verklankte, getroffen. Tussen aller
nauwsluitend samengaan was geen
speld te krijgen, op zichzelf al iets
ongehoords.
Opbloei
De terugkeer naar Mozart, wiens
zevendelig, in opdracht van gravin
Lodron, in 1777 geschreven „Diver
timento K 287" na de pauze opklonk,
betekende in haar melodieuze fijn-
zinnigheid, vermengd met diepzinnig-
heid een verheugend warm-muzikale
opbloei, welker eeuwigheidswaarde
wederom onomstotelijk kwam vast
te staan en waarvan men ongetwij
feld, mede door de van een zuivere
Mozartsfeer doortrokken reproduktie,
oprecht heeft genoten.
H.
De beroemde, bejaarde schil
der Pablo Picasso, die zich in het
algemeen niet door fotografen
laat verschalken, ziet men hier op
het strand bij Cannes in gezel
schap van zijn nog jeugdige
vrouw. Hij geniet kennelijk nog
een uitstekende gezondheid.
Nu en dan moet het er eens bij ons uit: de voldoening over de
hoge stand van het amateur-musiceren in de stad Leiden. Maar,
laat dan allerlei daar omheen niet vergeten worden. Zo alle
„Lenteklokjes" van Dirk van Vliet. Hij heeft er in Aalsmeer,
Alphen, Katwijk, Sassenheim. In deze laatste plaats, waar ze
in de Ger. Kerk zongen, lopen ze al op naar de 150.
De Sassenheimse hadden we tot hiertoe nog niet aan de top
gezet, al waren ze steeds voortreffelijk. Maar met de uitvoering
van gisteren heeft Van Vliet toch wel een hoogtepunt gehaald,
met déze gaafheid van de klank, met zulke punctualiteit. Daar
zijn we zeker van: zelden zal men in ons land, ook programma
tisch, een zo verkwikkende kinderzangavond hebben bijge
woond.
De groep geestelijke liederen,
waarmee altijd wordt geopend, had'
er enige onder die op moderne rit
men waren gebouwd, een overwin-
nihg op zeker overleefd patroon. Die
werden door de A. B en C's samen
gezongen, de drie hier voorradige
leeftijdsafdelingen. De A's hadden
natuurlijk de eenvoudigste liedjes.
BLjv. „Duizend kleine kaboutertjes
verven de bladeren bruin". Dat is
hun mening. En „ze kleuren de we
reld zo schoon": de mening van één
v anihun solistjes.
Een inslaand succesliedje werd
„Hans en Grietje" van Theo Klos
(waarin de heks „de klos" wordt in
plaats van Grietje en Hans). Succes
lied werd ook „Het Haasje en de
Kikker", fijn en zuiver het (goed
bezette) kerkruim ingebracht. Ver
der o.a. een Dalcroze-lied en „Ieder
een heeft een Staart". Dat laatste
houdt een vergelijkende beschouwing
in van een konijntje over de staart
van pauw, poes, paard, van koe en
vos en hond, big, aap. Echt waar:
Lenteklokken hebben het niet saai!
Bij de B's gaat het pakken van
de zangtoon bewuster, voller, gewelf
der. We willen hier „De Feesthe-
raut" noemen van Jan v. d. Brink
om de verrassend mooie gebonden
heid .„Sammy" van Ramses Shaffy
met het ostinate motief, een Joods
volksliedje en het EHBO eveneens
in een goede volkstoon, maar waar
voor Hans Keuning wel een paar
elementen van „Jan Hlnnerk" van
daan haalde.
De C's beschikken over een gro
ter wendbaarheid en over meer ge
leerdheid, want „Sound the Trum
pet" (Purcell) en „Plaisir d'Amour"
(Martini) gingen in de oorspronke
lijke taal. Ze werken ook met an
dersoortige toonladders. We noemen
„Meisje dwaas, meisje wijs" (Wim
ter Brug), het Russisch klinkende
„Daarom", „The Trumpet", waarin
een prachtige cadans gerealiseerd
werd en plaisir", het syncopische
Buffalo Gals (Heerkens) en het vro
lijke Hornpipe met de toegevoegde
trom bij gebrke aan een doedel.
Zoals altijd hadden de A's en B's
hun speelliedjes. En een, die alles
had, was de pianoassistente, Ada v.d.
Bent, onmisbare specialiste.
v.
de van ouds-vertrouwde, ro-
iche en met veel verve ge
le „Freischütz"- ouverture,
d zioh de Agatha en Max-
al aankondigen, werd men
ling met de neus gedrukt op
it 1925 daterende, geruchitma-
„KamnDerkonzert für Klavier
leige mit 13 BI asem" van Al-
lerg, Baoh-bewonderaar bij uit
zoals wij tijdens een bezoek
lem in Hietzing bij Wenen in-
I mochten constateren,
had van deze man, de grote
ig van Schönberg, die voor zijn
extravagant oomponeerde,
n verwachten, dat Bach hem
illes ging? Het moet zyn enorm
ructirt vermogen geweest zijn,
4«e binding in de eerste plaats
Jielijk maakt.
tan Bergs ingenieuze instelling
taart zich in de eerste plaats
I concert, dat door Van Otter-
ii twee Theo's Olof, (viool) en
ns (piano) met de vereiste hoog-
toerde spanning werd gebracht,
bij naast de fenomenale presta-
dér genoemde solisten ook die
de blazers gerechtvaardigde be
iering opriep n.
Ingenieus
an Berg die zijn tijd ver voor-
ïas, wist zich in deze com po -
gevat in drie in elkaar over-
de delen, aan de invloeden van
nberg te ontworstelen en een
I stijl te vinden, een stijl intus-
welke tallozen nog bevreemdend
oren zal hebben geklonken.
De beide solisten Theo Olof
(viool) en Theo Bruins voor hun
grootse prestaties in Alban Bergs
,,Kammerkonzert"
(Foto L.D./Holvast)
Het werk is gebouwd onder het
motto „Aller guten Dinge sind drie"
en wel ter gelegenheid van Schön-
bergs 50e verjaardag. In dit motto zijn
de namen van Schönberg, Webera
en Berg hoogst vernuftig verwerkt.
De pi 'in zet in met: A (raol(D) SCH
j (on) BE (r) G. De viool volgt met:
A (nton WEBE (ra)De hoorn, als
derde inzet, komt hierna met A (1)
BA (n) BE (r) G.
In de door de componist gekozen
drievuldige combinatie komen de no-
j ten a, bes en e vier keer voor, de
I noot g tweemaal en de c, d es
en b (h) slechte ééns. Daarbij werd
het gealtereerde kwartakkoord bes,
I e, a een der kiemcellen van het
concert. Het eerste deel bestaat uit
een Thema met variaties voor pia-
j no met blazers. Dat thema bevat 30
i maten voor blaasinstrumenten, zon
der piano. Het tweede deel is een
I tweedelig Adagio voor soloviool met
blaasinstrumenten, waarbij de twee-
I de helft een zuiver spiegelbeeld is
van de eerste helft. Het laatste deel,
een Rondo voor viool en piano-
soli met begeleiding begint met een
cadens van 54 maten voor de solo
instrumenten.
Het langdurige geheel berust op
een uiterst gecompliceerde, wiskun-
dige compositietechniekin hoofd
zaak slechts begrijpelijk voor dege-
Ierse schilder
Conor overleden
De Noord-Ierse artiest William
Conor, wiens werken tentoon zyn
gesteld in Amerika, Frankryk en
Italië, is gisteren dood in zijn huls
aangetroffen. Hij was 86 jaar. De
doodsoorzaak is niet bekend.
Conor was het meest bekend om
zijn schil derijen van het Noord -
Ierse leven. In 1957 werd hij geko
zen tot voorzitter van de Royal UI- j
ster Academy.
Prinselijk paar
in Rijksmuseum
Geheelonverwachts hebben Prin
ses Beatrix en Prins Claus gister
middag een bezoek gebracht aan het
Rijksmuseum in Amsterdam. Zoals
Prinses Beatrix tegen dr. A. van
Schendel, hoofddirecteur, zei, vond
zij het de hoogste tijd worden dat
Prins Claus eens kennis maakte met
het Rijksmuseum.
Meer dan twee uur verbleven de
Kroonprinses en haar gemaal in het
Amsterdamse museum en wandelden
zeer geïnteresseerd rond op de
schilderijenafdeling. Tegen vijf uur
werd een kopje thee gedronken in
het restaurant. Het Prinselijk paar
was vergezeld door de secretaresse
van Prinses Beatrix, mej. Wijnen.
In Sassenheim
nv
Een héél bijzondere dag.
14 februari:
Valentijndag.
Stuur uw vrienden
een bloemengroet.
Fresia's, tulpen,
narcissen of
een plant.
Ze zeggen meer
dan 1000 woorden.
Verlamd meisje
geholpen
Dankzij de goedgeefsheid van
een groep balletleerlingen te Rot
terdam is een Fillippijns meisje
dat al sinds 1962 verlamd was, in
het bezit gekomen van een inva
lidewagen.
Het meisje, Rosita Contig, heeft
verleden week een invalidewagen
gekregen, die werd betaald door
leerlingen van de balletschool
Smits in Rotterdam. Rosita brak
haar rug bij een ongeluk.
De balletleerlingen hoorden
over het meisje en spaarden twee
maanden lang hun zakgeld op, zij
hadden vorig jaar kerstmis ein
delijk het bedrag bij elkaar.
Op een kaartje dat aan de wa
gen hing stond: „Van de kinde
ren in Nederland. Wij zijn dank
baar dat wij gezonde benen heb
ben en denken dus met genegen
heid aan iemand die niet zo ge
lukkig is: Moge God U zegenen".
fven tijd? Knoop 'n tapijt!
net Scheepjes Bokhara
Patronen op voorgeschllderd stramien
Saven veel gemak bij dit edel handwerk.
Vraag Inlichtingen bij uw winkelier
ai stuur onderstaande bon op.
