De verontrustende muze
n
het
museum van
1 urijn
Beeld van Pieter
d' Hout onthuld
Adèle Bloemenclaal bij
^Ensemble" ontslagen
NIEUW SCHOUWBURGPLAN
VOOR GEMEENTE ALKMAAR
lïBüïïë»^
lifcTelle
nn
Leerzame expositie
onbekende stukken
lib*elle
litTellei lifcTelle
wordt 35 jaar
Gratis
champagne
voor
Mode
gaatteruq
naar
'35
met 1
gratis
kleuter-1
blad
IJDAO 29 DECEMBER 1907 IEIDSCH DAGBLAD
Wegens ongeoorloofde kritiek
De heer Karl Guttmann directeur van de Toneelgroep En
semble heeft, naar eerst thans bekend is geworden vorige week
donderdag de Amsterdamse actrice Adèle Bloemendaal op
staande voet ontslagen omdat zij zich niet gehouden heeft aan
de contract-bepaling dat zij zich moet onthouden van kritiek
op het eigen gezelschap naar buiten.
In de Haagse Post van 16 decem
ber had Adèle Bloemendaal in een
Interview Guttmans artistieke beleid
als „trutterig" betiteld. Verder
noemde zy hem een man die ..één
pond suiker twee keer heeft willen
Schoollioofdeii-
vereniging
opgeheven
De ..Vereniging van hoofden van
scholen" is opgeheven. In de alge
mene ledenvergadering, die gisteren
in Den Haag is gehouden, is hiertoe
besloten. Daarmee is een splijtzwam
in de kringen van hoofden van scho
len van het openbaar onderwijs ver
dwenen.
Leden van de vereniging zullen
worden benoemd in bestuursfuncties
van de „Algemene bond van onder
wijzend personeel" (ABOP). De 338
leden van de „Vereniging van hoof
den van scholen zullen thans kunnen
worden opgenomen in de functiegroep
hoofden van scholen van de ABOP.
Met de opheffing van de vereni
ging is een vete bijgelegd, die gedu
rende zestien jaren twee groeperin
gen gescheiden heeft gehouden. Aan
vankelijk hadden toenaderingspogin
gen geen resultaat, omdat de „Ver
eniging van hoofden van scholen"
meende, dat in de ABOP onvoldoen
de garanties aanwezig waren voor
een correcte behartiging van de be
langen van de hoofden van scholen.
Het overleg werd hervat en leidde
tot een volledige overeenstemming.
De algemene Vergadering van de
ABOP heeft gisteren het voorstel
aanvaard om voor drie Jaar twee le
den van de vereniging toe te voegen
aan het bestuur van de sectie GLO,
en om voor drie Jaar vier leden van
de vereniging toe te voegen aan het
bestuur van de functiegroep hoofden
van scholen voor GLO.
Zendingsziekenhuis
in Zuid-Afrika
Het. vijftiende zendingsziekenhuis
van de Zuidafrikaanae Nederduits
Geref. Kerk is onlangs door minister
M. C. Botha te Letaba bij Tzaneen
geopend.
Men heeft plannen voor nog drie
ziekenhuizen bij Potgietersrust.
Duivelskloof en Tzaneen.
ramou «rsnu
üatfcM j Vv&b j na 17» j
fttSH WHIS*^
door velen
ontdekt in hun
Irish Coffee!
IMPORT: SCHAEFERS WORDEMANN N.V..A*DAM
verkopen, twee keer iets verkopen wat
maar één keer verkoopbaar is, na
melijk zijn tijd. Hij dacht twee im
mense salarissen te kunnen combine
ren. (Dit slaat op het directeurschap
van Ensemble en een leeropdracht
aan de toneelacademie in Stuttgart).
De heer Guttmann legt op 1 sep
tember volgend jaar zijn directeurs
functie van Ensemble neer.
Voor het overnemen van de rol van
de actrice in „Het leven van Bertold
Brecht" was de actrice Yoka Beretty
aangezocht, die echter de heer Gutt
mann telegrafisch heeft medegedeeld
dat zij dit niet zal doen. De rol in het
op Nieuwjaarsdag in Eindhoven in
première gaande stuk „Het paard van
de koning" wordt overgenomen door
Heieen van Meurs.
De heer Guttmann deelde nog
mede. dat Adèle Bloemendaal wist dat
zij voor het toneelseizoen 1968/1969
door de nieuwe directeur van En
semble. Ton Lutz, niet geëngageerd
zou worden. Dit was haar schriftelijk
reeds medegedeeld.
Adèle Bloemendaal
Den Haag koopt
een compositie van
Mondriaan
De gemeente Den Haag heeft het
schilderij „Compositie met blauw",
dat Piet Mondriaan in 1937 maakte,
aangekocht. Het kunstwerk vormt een
zeer belangrijke aanvulling van een
der meest karakteristieke collecties
van het Haagse Gemeentemuseum.
Dit merkten B. en W. van Den
Haag op bij het voorstel aan de ge
meenteraad om een schenking van
f 25.000,— te aanvaarden als bijdra
ge in de kosten van aankoop van het
schilderij. De schenking wordt ge
daan door de Vereeniging Rembrandt
tot behoud en vermeerdering van
kunstschatten in Nederland. Door de
schenking werd het mogelijk „Com
positie met blauw" te verwerven.
vorm van theateruitvoering, voor
groot en klein toneel, voor concerten
en kamermuziek, maar ook voor con
gressen, modeshows, textielbeurzen,
tentoonstellingen, recepties, festivi
teiten en voor t.v.-manifestaties.
Door het gebruik van het draaibare
zaalcentrum en door wijziging van
het stoelenplan, dat varieert van 749
plaatsen bij proscenium-toneel tot
1054 by grote shows, kunnen 12 ver
schillende mogelijkheden voor de zaal
geschapen worden. Garderobe- en
foyer-ruimten zyn berekend op een
bezoek van 1000 personen. Boven de
ingang ligt een feestzaal voor 300
personen, die afzonderlijk geëxploi
teerd kan worden. Het nieuwe
schouwburgplan komt in februari in
de raad in behandeling. De financie
ring en de exploitatie vormen nog
problemen, welke Alkmaar hoopt op
te lossen via een intergemeentelijke
samenwerking.
mumu i
iifsim
BUÏOlIEfiS
Franse prijs
„Tabou" voor
Yves Meilis
Kosten geraamd op 6V2 miljoen
(Van onze correspondent)
j De A msterdamse architect de heer J. J. van der Linden heeft
1 B. en W. van Alkmaar een nieuw schouwburgplan aangeboden
waarvan hij de bouwsom schat op f6,5 miljoen. In 1963 lan-
ceerde hij een opzienbarend plan dat als een wereldprimeur
beschouwd werd en dat in 1965 in de ijskast werd gezet omdat
Ged. Staten vreesden dat de exploitatie van het plan, waarvan
de bouwkosten op f 6 miljoen waren geraamd, het Alkmaarse
1 budget te zwaar zou belasten.
De architect heeft in zyn nieuwe
plan de essentie van zyn vooront
werp waten te handhaven. Dit be
staat uit een draaibaar komvormig
zaalcentrum waarin het proscenium
dat met opvouwbare podiumdelen kan
worden vergroot, is opgenomen, als
mede de uit de ruimte onder het to
neel hefbare tribune van twee ryen
zitplaatsen, waarmee de cirkel van
het amphitheater gesloten wordt.
De schouwburg, die een streekfunc-
tie zal vervullen en bet belangrijkste
theater ten noorden van Amsterdam
zal worden, zal geschikt zijn voor elke
(Van onze correspondent)
)e overweldigende belangstelling voor de recente Jeroen
'oor sch-tentoonstelling moet een tijdsverschijnsel zijn, maar nie-
aak nd durft beweren dat hij het kan verklaren. Wel hebben veel
*"J"]psen in de spooksels van Bosch en zijn volgelingen kennelijk
eigen benauwenissen herkend.
eet het batig saldo van de exposi-
denken Bossche plannenmakers
aan een tentoonstelling van
nst na Jeroen Bosch", die de
ende wezenlijkheid bewijst van
eeldingen die geen „werkelijk -
weergeven. Een snel vergaarde
proef hiervan was de panivesta-
•an moderne kunstenaars: ,JHom-
aan Jeroen Bosch", die met de
>sitie in het Provinciaal Museum
jnviel. Een voorbeeld van veel
ier opzet en zorgvuldiger uitwer-
is. „De verontrustende muze",
opmerkelijke expositie in het
lelijk Museum van Turijn en ge
lid naar een vermaard schilderij
de Chirico.
erekt begrip
tentoonstelling in een gebouw
j zesmiljoen gulden dat in 1959 is
;n waarin een goede
Jctie moderne Italiaanse schilder-
t te zien is en bronzen van Ma-
behoort tot een reeks die
151 in een ander gebouw werd
;et als een Biennale voor de
is-Italiaanse kunst. Geleidelijk
j is dat begrip zo gerekt, dat nu
sitie van Füssli (een Zwitser
1 Londen werkte) tot Bacon (een
in Londen werkt) aan de orde
1 komen. Voor deze expositie van
ationaal belang is medewer-
t gekregen uit vele landen. De sa-
dr. Luigi Carluccio wist
l het Rijksmuseum Kröller-Mül-
bewegen twee schilderijtjes
1 Odilo Redon uit te lenen,
unsafct resultaat is een bijna twee
gispen en ruim 270 nummers omvat-
ge l overzicht van niet-realistische
I ratieve kunst, van de vroege ro
stri] itiek, via het symbolische en de
stel iaanse „metafysische" schilder-
lerd it (de Chirico. Carra. Morandi)
srho a (Duchamp, Picabia, Schwit-
«pti» en surrealisme (Breton, Arp,
Ernst) tot heden. De muze die
;n Bosch verontrustte, is in de
o.
is het schilderij „Doorbraak,
de St. AiitoniusdijJc bij Hou-
t>. Phel in 1651", dat toegeschre-
13-70 wordt aan Willem Schellinks
gister dam, 16271678) en ei-
s dom is van de Stichting be-
1Mieri7ig van de inrichting van
ju nieuw Historisch Museum te
sterdam. De stichting heeft
stuk in bruikleen aan het
ster dams Historisch Museum
sevenDr. S. H. Levie, directeur
>nan de Gemeentemusea te Am-
k3 dam bekijkt het schilderij.
19de eeuw nog klassiek geschoold,
zinneweelderig of statig, maar wordt
bij Redon een persoonlijke obsessie.
Overwogen keuze
Dr. Carluccio heeft niet alleen de
grote samenhang in het oog gehou
den, maar ook verrassende draadjes
gesponnen door een keuze die met
Redons „Zeeanemonen" bijv. aan
Max Ernst vooruit doet denken, bij
Ernst aan Matta, bij Breton aan Bell-
mer. En de Italianen van rond 1914
zijn zo mooi gekozen, dat de „Pittura
metafysica" een expositie in de ten
toonstelling werd. Verderop kan men
dan zien, dat De Chirico tien jaar la
ter veel van zijn picturale kracht had
verloren.
De samensteller heeft met veel
weinig bekende stukken uit particu
lier bezit de expositie ook voor ken
ners interessant gemaakt. Van Arp
met reliëfs uit de jaren '20 en van
Ernst met schilderijen uit die tyd,
krijgt men zelfs een betere indruk
dan op recente overzichtstentoonstel
lingen van deze kunstenaars (resp.
Den Haag en Venetië). Het valt nau
welijks op. dat hy niet alles heeft
kunnen krygen. Naast Füssli was
bijvoorbeeld Blake welkom geweest
om het bijbels visionaire. Er is geen
surrealistisch werk van Giacometti
bij en geen Nederlander (Melle is
buiten onze grenzen te weinig be
kend). Italianen zijn wat gemakke
lijker opgenomen, maar toch met
mate. En zelfs Dali. die met Miro en
Picasso de Spaanse „verontrusting"
vertegenwoordigt, is in deze keuze,
in dit gezelschap, zeer waardeerbaar.
In ons land te weinig bekend is de
in Parijs werkende Poolse tekenaar
Hans Bellmer. die men in Den Bosch
wel moet noteren als eerder genoem
de expositie van „Kunst na Jeroen
Bosch" wordt uitgewerkt.
Complete
Fontanesi
Hetzelfde museum heeft onder de
lokale meesters van de 19de eeuw
nog een verrassing. Een vriend van
de schilder heeft vrijwel het comple
te oeuvre van Antonio Fontanesi ver
zameld en aan het museum ver
maakt. Buiten Turijn is die Fontane
si een vrijwel onbekende grootheid.
De directeur van het museum, dr.
Vittorio Viale, leek ietwat verwon
derd over ons enthousiasme voor de
bescheiden academieleraar, die in de
regel kleine formaatjes koos maar j moderner (Daubigny) en er zijn
<tie ook in het grote salonstuk iets schilderijtjes waarmee hy wat toets
bijzonders vermocht. Soms doet hy aangaat vooruitloopt op het expres-
wat factuur betreft aan Monticelli sionisme een eeuw geleden. Het
denken, vaak is zijn compositie ogen- 1 wordt tijd dat de Italianen hem op-
schijnljjk schools, classicistisch-ro- diepen,
mantisch, maar ook dan is zijn palet
De Franse prijs voor letterkunde,
genoemd naar het beroemde Parijse
cabaret Tabou, is uitgereikt aan de
arts Yves Meilis voor zijn boek „Qui
te rend si hardi"? Deze roman gaat
over de ervaringen van een jonge arts
in ziekenhuizen in Parijs en Casa
blanca. De in 1928 geboren Yves Mei
lis heeft in Rabat medicijnen gestu
deerd.
kunst
kaleiöoscoQP
Aan Marelaan in Oegstgeest:
Gistermiddag werd in Oegstgeest in
het plantsoen aan de Marelaan bij de
Prinses Marykelaan het beeld ont
huld „Meisje met de tas" van de be
kende beeldhouwer Pieter d'Hont.
Aanwezig waren behalve de beide
wethouders, verschillende gemeente
raadsleden, leden van de door de raad
ingestelde commissie Kunstopdrach
ten en het oud-lid van deze commis-
O. Samkalden.
Wethouder M. v. d Voet deelde
mee, dat de burgemeester tot zijn
spijt door ziekte verhinderd was aan
wezig te zijn. Daarom verwelkomde
hy de aanwezigen en gaf mr. J. G.
Bergmeijer. voorzitter van de com
missie, gelegenheid een en ander te
vertellen over de voorbereidingen tot
de opdracht aan de heer d'Hont. Mr.
Bergmeyer bracht dank aan het ge
meentebestuur voor de geboden mo
gelijkheid deze opdracht te vervullen.
Hij sprak de hoop uit dat ter ver
fraaiing van de gemeente meer
kunstwerken zullen worden geplaatst.
Hij was enthousiast voor de wyze
waarop de heer d'Hont dit beeld had
ontworpen en vervaardigd.
Het met de gemeentevlag omhan
gen beeld werd hierna onthuld door
Hanke Kamsteeg. De heer d'Hont
bracht vervolgens dank voor de op
dracht, prees de samenwerking met
de kunstcommissie en de dienst van
gemeentewerken en droeg zijn kunst
werk op aan de jeugd van Oegstgeest.
Na deze plechtigheid vertrokken de
genodigden naar het gemeentecen
trum aan de Lytweg om nog wat na
te praten.
(Foto's L D./Holvast).
Enorm veel post
voor stervend
meisje in Brugge
Cadeautjes en post stromen nog
steeds binnen bij het St.-Janszieken-
huis in Brugge voor het vijfjarig
meisje Eliane de Feyter, dat op ster
ven ligt. Z\j lijdt aan leuco-encepha-
litis.
„Wy hebben al honderdduizenden
kaarten en brieven voor haar gekre
gen en honderden cadeautjes", aldus
een zegsman van het ziekenhuis. „We
proberen alle post uit te zoeken,
maar het is een enorm werk". De
toestand van het meisje werd giste
ren bevredigend genoemd.
Losse nummers
70 cent
6000
verkooppunten
