LEIDSCH DAGBLAD Commissie wil afschaffing van opkomstplicht TEEKENS TAST TOE Rangeerder gehalveerd Onzekerheid over Koning Constantijn Gé VERHOOG Tegenstrijdige geruchten BIJ VERKIEZINGEN Cdifpteua, soep.die is pas lekker! Paspoort voor Friesland JAMIN GRIEK IN MAASTRICHT ONTSNAPT (9uc/ euwo Opgericht 1 maart 1860 DONDERDAG 28 DECEMBER 1967 No. 31468 Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ƒ13.35 per kwartaal (postabonnementen ƒ15,75), ƒ4,45 per maand (bij vooruitbetaling), losse nummers ƒ0,35 Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21607 De grote meerderheid van de commissie-opkomstplicht bij verkiezingen is van oordeel, dat de opkomstplicht moet worden afgeschaft. Dit blijkt uit het rapport van de commis sie, dat minister Beernink van Binnenlandse Zaken het parle ment heeft aangeboden. De invoering van de opkomstplicht dat wil zeggen de plicht zich bij stembureau te melden zonder dat i een stembiljet hoeft aan te ne- i is ten dele voortgesproten uit gebrek aan vertrouwen in de be- reidheid van de kiesgerechtigden aan ie verkiezingen deel te nemen. Inmid dels is over een periode van meer dan reertig jaar algemeen kiesrecht ge ileken dat een zeer groot percentage de stemgerechtigden zijn stem litbrengt. De kiezers van nu zijn nondige mensen, voor wie de op- Lomstplicht een anachronisme is, al- lus de commissie, die werd voorge- :eten door de burgemeester J. J. A. ïerger van Groningen. De straf op het niet naleven van opkomstplicht maximaal 15 ulden boete wordt niet en kan liet voldoende worden toegepast, ilechts 1,15 procent van de niet-op- ekomen kiezers wordt naar de kan- onrechter verwezen., Kregel Voorts wordt opgemerkt, dat hoe wel het van belang is voor de demo- ratie, dat de verkiezingsuitslag een uiver beeld geeft van de politieke m de stemgerechtigden, die mst maken met het uitbrengen van stem, thans een aantal kiezers, lat niet aan de verkiezingen wil eelnemen, uit kregelheid of onver - chilligheid op zodanig wijze stemt, at deze gevoelens tot uiting komen. Tenslotte acht de commissie een Wisselende mate van deelneming aan verkiezingen bevorderlijk voor de ivendigheid van de politieke demo- •atie. Bij afschaffing van de op- omstplicht zullen de partijen worden edwongen hun standpunt zo duide- i dringend voor te dragen, dat bncrete belangstelling wordt opge- ekt. Geen standpunt De regering heeft inmiddels de iesraad en de staatscommissie van Ivies inzake de grondwet en de eswet om advies over het rapport raagd. Zij heeft haar eigen stand- int nog niet bepaald. Blijkens hun verkiezingsprogram- of parlementaire geschiedenis de PvdA, ARP, D'66, BP, CPN, SP, SGP en GPV voor afschaffing de opkomstplicht en wenst de HU deze te handhaven. De KVP en VD hebben zich in hun verkiezings- •ogramma niet over deze kwestie tgesproken, aldus de commissie. ADVERTENTIE UW POELIER voor uitsluitend verse KUIKENS en BRAADSTUKKEN UW SLAGER 1ROQUETTEN, BITTERBALLEN, SLAATJES. Mooi opgemaakte ZALM- EN HUZARENSALADES, oezastraat 4139, tel. 2141523456 WEERBERICHT IETS KOUDER )e Bilt verwacht van heden- tot «■genavond: Wisselend bewolkt met iele buien Matige, af en toe krach- wind tussen zuidwest en noord- st. Iets lagere temperaturen. (Opgemaakt om 11.40 uur) 29 DECEMBER op: 8.48 uur; onder: 16.35 uur. 3 op: 7.23 uur; onder: 14.26 uur. ogwater te Katwijk te 1.08 en ir, laagwater te 9.24 en 21.42 nummer bestaat uit 14 pagina's Mr. J. J. A. Berger was voorzit ter van de commissie, die in meer derheid tot afschaffing van de opkotnstplicht bij verkiezingen concludeerde. Omdat bij het vervallen van de op komstplicht de belangstelling voor de samenstelling van bepaalde vertegen woordigende lichamen veel geringer kan worden zouden de verkiezingen voor deze lichamen moeten worden gecombineerd met die voor instellin gen die wel tot de kiezer spreken in casu het op één dag houden van ver kiezingen voor gemeenteraden en provinciale staten. Hiervoor is het ge bruik van stemmachines zoals in Frankrijk en West-Duitsland wor den toegepast noodzakelijk. Gezien het belang van verkiezingen zijn de hoge kosten, die hiermee gaan, gerechtvaardigd. Bezwaren bruik te maken zou met de aard van dit recht in strijd zijn. Twee van de zes leden van de com missie mr. F. Korthals Altes en dr. I. N. T. Diepenhorst, oud-staats secretaris van Buitenlandse Zaken hebben de conclusie van de commis sie, dat de opkomstplicht moet wor den afgeschaft, niet onderschreven. Griep-epidemie in Engeland In grote delen van Engeland is de kerstvakantie voor duizenden bedor ven door een griep-epidemie, die be schreven werd als een nieuw type van Aziatische influenza. De symp tomen zijn hoofdpijn, koorts, een zere keel en hoest. Het zwaarst wer den kinderen en ouden van dagen getroffen. Honderden artsen in Lon den en zuidoost-Engeland zijn gedu rende de kerstdagen in touw geweest. Vele. duizenden in Londen zijn door de griep aangetast. Een dokter ver klaarde dat dit de ernstigste griepuitbarsting is die hij heeft mee gemaakt. De in het gebied van de rivier de Tes (ten zuiden van New-castle) heersende gastro-enteritisepidemie heeft het tiende dodelijke slachtoffer geëist. In de ziekenhuizen zijn nog 29 baby's ziek. Vier daarvan bevin den zich in levensgevaar. De epide mie was in de geboorteklinieken van drie ziekenhuizen uitgebroken. Thans is een vierde kliniek ADVERTENTIE Met de feestdagen zeker naar Voor kalfsvlees, heer. lijke haasjes rollades, tongen, rosbief, frican deau, gerookte tongen, rauwe hammen, oes ters, schnitzels, entre- cótes, kippen, kal koenen,. lamsbout, ossestaart, fijne vleeswaren voor uw vleesmaaltijd. Naast de praktische argumenten voor afschaffing van de opkomst plicht onderschreef de commissie ooi sommige van de algemene bezwaren tegen de opkomstplicht. Het moet ie dere burger vrij staan al dan niet gebruik te maken van zijn kiesrecht. Overheidsdwang om van dit recht ge- Doczstraat 41—39, tel. 21415—23456 ADVERTENTIE Gewapende gangsters ver schenen gisterochtend voor de loketten van een bank in noord- Londen. Zij waren gezeten in een „ram-auto". Ze hadden boomstammen voor hun Jaguar gebonden en waren dwars door de grote toegangsdeur, die aan spliters ging, naar binnen gere den. Met gierende banden stop ten ze vlak voor de loketten, waarna ze diverse schoten los ten in het plafond en de muren. Vervolgens sprongen ze uit de wagen en terwijl er twee vanaf het dak de bedienden onder schot hielden maakten de ande ren zich meester van geldzak ken. Daarna haastte de bende zich, te voet ditmaal, naar bui ten waar een andere Jaguar wachtte. De grootte van de buit is niet bekend. Na ongeluk liele onderlichaam geamputeerd De 21-jarige Zuidafrikaanse ran geerder Dirk Strydom, die op 9 no vember bekneld raakte tussen de buf fers van een locomotief en een wa gon, heeft met succes een amputa tie vanaf het middel doorstaan, zo heeft een woordvoerder van het Fere- ziekenhuis in East-London vandaag bekend gemaakt. De behandelende artsen noemen het herstel van Stry dom „verbazingwekkend", aldus de zegsman. Dirk Strydom, liep bij het ongeluk een ruggegraatfractuur op terwijl zijn ruggemerg eveneens werd be schadigd. Alle bekkenbeenderen en 't bovenste gedeelte van zijn dijbeende ren werden verpulverd terwijl ook de slagaderen naar zijn benen werden afgekneld. De artsen waren van mening dat het onderste gedeelte van Strydoms lichaam niet kon worden gered en besloten tot een amputatie die vijf uur duurde. De blaas en de darmen werden vervangen door kunstmatige hulpmiddelen. In de weken die daarop volgden overleefde de patiënt twee aanvallen van meningitis, zo zei de woordvoer der. Naast deze operatie zijn ook huid- transplantaties toegepast. De opper huid was in het eerste stadium van het herstel afkomstig van zijn vader. Later werd zijn eigen huid gebruikt. Later zal getracht worden een „kussen" van huidlagen op te bou- dat de patient een zitvlak moet geven. Strydom, die zegt dat hij zich „pri- ia" voelt, kan 's nachts slecht sla pen. „Het geeft je een ellendig ge voel, als Je er zo uitziet", zei hij. Iedere twee uur wordt hij in een andere houding gelegd of gezet. Het grootste gedeelte van de dag brengt ïu door op de veranda van het hospitaal. Met een blik op de toekomst ver klaarde hij. „Ik weet helemaal niet wat ik moet gaan doen. Ik heb al gedacht aan een baan als telefonist :k heb eigenlijk nooit van het ran- geerwerk gehouden, niet omdat het gevaarlijk is maar omdat ik er af en >e eens bij wil gaan zitten". De artsen verklaarden dat dit mis schien de eerste maal is dat iemand en dergelijke operatie overleeft. Een dergelijke operatie zou eventu eel ook in andere gevallen dan een ongeluk kunnen worden toegepast, bijvoorbeeld als de patiënt een kan kergezwel in het bekken heeft, zo zei- l zij. Hoewel er geruchten zijn, dat Ko ning Constantijn op nieuwjaarsdag of mogelijk zelfs voor het einde van het jaar naar Athene zal terugke ren, is die terugkeer nog allerminst zeker. Zo komt de naam van de jonge vorst niet voor in het pro gramma voor de ceremonie op nieuwjaarsdag, dat gisteravond door het Griekse ministerie van Binnen landse Zaken is bekendgemaakt. In Athene zullen de nieuwjaarswensen van de burgerlijke en miiltaire auto riteiten en het corps diplomatique in ontvangst worden genomen door „onderkoning" Zoitakis. Hierin kan, na de publikatie (gisterochtend) van een statuut van „het huis van de regent," een nieuwe aanwijzing wor den gezien, dat de regering niet re kent op een spoedige terugkeer van de koning. Het houten noodgebouw van de Dalton-h.b.s. in Capelle aan de IJssel, dat pas twee maanden in gebruik was, brandde gistermid dag laat in een half uur tijd tot de grond toe af. De brandweer probeerde nog ivel met 24 hoge- drukstralen het vuur te bedwin gen, maar dit lukte niet, onder meer door de sterke wind. Wel men erin een andere school, die naast het brandende gebouio stond, te redden. De schade, die de metershoge vlammen en de met veel rookont wikkeling gepaard gaande brand aanrichtte, loopt in vele tiendui zenden guldens. Met het schoolgebouw ging ook de hele inventaris verloren. De 40-jarige conciërge J. Han sen liep bij een poging om de brand in het beginstadium te blussen, verwondingen aan armen en benen op. Hij moest met een ambulance naar een ziekenhuis in Rotterdam worden gebracht. Hoeioel over de oorzaak van de brand nog niets vaststaat, houdt men er bij de Capelse brandweer rekening mee, dat het vuur in het houten schoolgebouw is ontstaan doordat kinderen brandende rot jes door een geopend raam naar binnen hébben gegooid. Onze correspondent in Rome tele foneerde vanochtend Koningin-moeder Frederika van Griekenland en Prinses Irene heb ben de villa van Prins Hendrik van Hessen gisterochtend verlaten om hun intrek te nemen in een villa negentien kilometer buiten Rome. Ook de kinderen van de koning zul len daar binnenkort heengaan. De villa, die eigendom is van een Mexi caanse miljardair, is aan de ko ninklijke familie verhuurd. De ko ning en de koningin blijven voorlo pig nog in de ambassade. Koningen Annemarie moet het bed houden, aangezien de vermoeienis sen van de laatste dagen een slech te invloed blijken te hebben gehad op haar zwangerschap. De behande lende geneesheer, dr. Koetifaris, heeft haar verscheidene dagen rust voorgeschreven. Ook het betrekken van de villa schijnt er op te wijzen dat de ko ning voorlopig nog niet naar Athe ne zal terugkeren. Daar staat dan weer tegenover, dat de hofmaar schalk Patagos, die hem in zijn bal lingschap volgde, reeds in Athene is teruggekeerd om alles in orde te maken. Tot zover onze correspondent. Intern conflict Volgens het Amerikaanse persbu reau Associated Press zou de revolu tionaire raad achter het Griekse re gime te kampen hebben met een in tern conflict tussen gematigde en extramistische elementen De gematig den, onder leiding van premier Pa- padopoelos, zouden voorstander zijn van een zachter beleid tegenover de tegenstanders van de junta die op 21 april jl. aan de macht kwam. De ex tremisten verlangen echter, dat de harde lijn gevolgd blijft worden. Zij spreken zich uit voor perscensuur en detentie van links-georiënteerden. Deze tegenstelling kwam het afge lopen kerstweekeinde nog eens in het licht, toen premier Papadopoelos, bij wijze van verzoeningsgebaar, doch in werkelijkheid ter verbetering van de reputatie van het regime, algemene amnestie voor alle politieke gevange nen afkondigde. Nog geen 24 uur later deelde kolo nel Ladas van de veiligheidsdienst mee, dat de premier had bedoeld dat niet alle politieke gedetineerden zou den worden vrijgelaten en niet de indruk had willen wekken dat ook „verstokte communisten" in vrijheid zouden worden gesteld. Slechts 300 gevangenen zouden worden losgela ten, zo maakte hij bekend. Ladas wordt algemeen beschouwd als de lei der der extremisten in de raad. Ook kolonel Karydas en vice-maarschalk Skarmaliorakis worden in dit ver band genoemd. Papadopoelos zou verzoeningsge zind staat tegenover Koning Constan tijn. Maar naar gezegd wordt, heeft de raad nog steeds niet kunnen be sluiten of de terugkeer van de ko ning een kwestie moet zijn van da gen of maanden. De extremisten zou den de vorst althans voorlopig in Ro me willen houden. Vele raadsleden zouden sterk gekant zijn tegen de te rugkeer van koningin-moeder Fre derika. Gedacht wordt haar een resi dentie te verschaffen in Oostenrijk. Het Friese paspoort waar over buiten Friesland veelvuldig grapjes plegen te worden ge maakt is van vandaag af een feit. De Federatie van Friese Stu dentenverenigingen en de Pro vinciale Friese Vereniging voor Vreemdelingenverkeer hebben namelijk met medewerking van de Friese zuivelindustrie een pas poort voor Friesland geïntrodu ceerd. Aan iedere automobilist, die vanmorgen tussen tien en elf uur het monument op de Afsluit dijk passeerde en aan de reizigert van de treinen, die om 9.42 uur vanuit Visvliet en om 10.21 uur vanuit Steenwijk naar Leeuwar den vertrokken, werd een gratis exemplaar van dit paspoort uit gereikt. De auto's werden op de Afsluitdijk staande gehouden door de politie. Honderd meter verder werd een paspoortencon trole gehouden. In het paspoort, waarvoor de commissaris der Ko ningin in Friesland een voorwoord schreef, staan toeristische gege vens over Friesland. Het paspoort bevat verder een aantal waarde bonnen, die toegang geven tot di verse bezienswaardigheden en evenementen in Friesland. ADVERTENTIE Jamin voordeel t/m 30 december bitterkoekjes 250 gram 85 69 niet duur wel heerlijk De Maastrichtse gemeentepolitie maakt sinds afgelopen nacht jacht op een 30-jarige Griek, die gisteravond omstreeks half twaalf met een 28-ja- rige Duitser uit het huis van bewa ring in Maastricht ontsnapte. De Duitser is om half drie vannacht door de Maastrichtse politie gegre pen. De Griek is nog voortvluchtig. De Duitser werd vastgehouden in ver band met een zedendelict. De Griek wachtte op zijn uitlevering. Hij was aangehouden wegens landloperij. De beide gevangenen ontsnapten gisteravond door een ruit van hun cel kapot te slaan, waarna zij zich langs aaneengeknoopte lakens langs de buitenmuur van 't huis van bewa ring lieten zakken. De Duitser liep tijdens zijn ontsnapping verwondin gen op. De Rijkspolitie in Zuid-Lim burg houdt alle wegen nauwlettend in het oog. Afgelopen nacht werden de uit valswegen rond Maastricht scherp gecontroleerd. De politie heeft aan wijzingen, dat de Griek zich nog in Maastricht moet bevinden. ADVERTENTIE Iedere dag weer, 'n heerlijke 4ractatie In Rusland heeft onlangs 1 een man, lid van eene dweep- zieke godsdienstige secte, S zijn eigen zoontje gedood en als eene offerande aan God opgeofferd. Hij doorstak het knaapje van zeven jaren ver scheidene malen en nadat het dood was, viel hij in geestverrukking op zijne knieën God smekende het i offer te ontvangen. (Advertentie) Gedurende eenige dagen te beginnen 2 Januari zullen eenige soorten Singer naaimachines ten toon worden gesteld ten hui ze van Mejuffrouw Wed. Krepo, op de Aalmarkt te w Leiden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1967 | | pagina 1