Expositie
Rodin als
in Parijs over
collectionneur
TER ERE VAN 50STE STERFDAG
Speuren in verleden
Aan alle winkelaarsters,
autobezitters, boekenkopers,
benzinetankers, in-de-stad-eters,
bioskoopgangers
U kunt nu contant betalen
zonder geld-op-zak!
Betaalpas Betaalcheques
de moderne, veilige manier van
geld uitgeven.
Aan alle verkoopsters,
garagehouders, boekhandelaren,
pompbedienden, obers,
kassières...
Chequebetaling is nu even goed
als contante betaling!
Betaalpas Betaalcheques
de moderne, veilige manier van
geld ontvangen.
Proefvlucht maantaxi
op 17 januari a.s.
Overleden
kunstenaars
Amsterdam: tankwagen slaat om
fOENSDAG 27 DECEMBER 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
(Van onze Par ij se correspondent)
Het is dit jaar een halve eeuw geleden dat Auguste Rodin is
gestorven. Hij hoeft de concurrentie nog altijd niet te duchten,
wanneer men hem de grootste beeldhouwer noemt die de we
reld sedert Michel Angelo vermoedelijk heeft gekend. Een feit,
lat Parijs nu weer eens op een originele wijze heeft herdacht.
De herdenking van een geboorte- of sterfjaar van een groot
leeldend kunstenaar, neemt doorgaans, zoals bekend, de vorm
san van een bijzondere expositie, waarbij dan liefst speciaal
iog eens de aandacht wordt gevestigd op minder bekende
sspecten van zijn oeuvre.
Auguste Rodin, die in zijn lange leven van 77 jaren maar weinig
iren op „des duivels oorkussen" doorbracht, heeft een zeldzaam
mvangrijk oeuvre nagelaten, waarvan ik zeker niet wil zeggen,
lat het in zijn totaliteit nu voor iedereen gemeengoed zou zijn
boorden.
Zo moet er naast de beroemde
lonumentale deur waarin een over-
ioed van naakten in alle denkbare
oudingen verwerkt zyn en die de
jegang tot de hel zou moeten ope
en, nog een groot aantal „erotische
selden" van Rodin bestaan, die
ooit in het openbaar werden ver-
wnd en zelfs nimmer gefotogra-
jerd zijn. Maar voor de rest hoeft
Rodin toch niet meer ontdekt te
orden, omdat zijn werken voor
edereen in parken, op pleinen of op
traat, ofwel in de grote musea,
■aarvan er in Parijs dan nog één
xclusief aan zijn oeuvre is gewijd,
aegankelyk zijn.
Eigenhandig
verzameld
Nu er dus in het creatieve domein
an zijn langdurige activiteiten voor
meer ingewijde bewonderaar van
[odin weinig eer meer te behalen
as, heeft de directrice van zyn
tuseum, Madame Goldschneider,
eer eens een heel ander aspect
an zijn persoonlijkheid willen he
chten. Zo is dan tenslotte de expo-
tie ontstaan, die werd samenge
teld uit kunstwerken die de grote
ïeester niet zelf schiep, doch wél
igenhandig verzamelde. Een expo-
tie die uit 326 nummers bestaat,
ie door de Egyptische, Griekse en
tomeinse oudheid en ook door de
ranse middeleeuwen werden opge-
iverd. Auguste Rodin was de 50 al
enkele jaren gepasseerd, toen hy,
an 1895 af, voor het eerst de basis
igde voor zyn persoonlijke kunst-
ollectie.
In die tijd mocht hy pas zijn eer-
te belangrijke officiële opdrachten
oteren, waardoor hy over de aan-
ienlijke sommen kwam te beschik
ken die zelfs in die dagen toch nog
wel voor zo'n doel werden vereist.
Het zijn drie Europese grootindus
triëlen geweest: de Duitser August
Thyssen, de Deen Carl Jacobsen en
de Belg Raoul Warocque, die in 1917
zijn eigen collectie plus zijn kasteel
in Mariemont aan de Belgische staat
zou schenken, die deze nieuwe am
bitie of roeping van Rodin toen heb
ben opgewekt en sterk stimuleerden.
Die roeping werd bij een kunste
naar van zijn dimensies en potentie
uiteraard niet primair door archeo
logische of wetenschappelijke over
wegingen bepaald. De Rodin-collec-
tie waarvan nu nog maar een klein
deel wordt vertoond, is typisch de
schepping van een kunstenaar, die
in het verre verleden speurde naar
getuigenissen van een vorm van
schoonheid, die hyzelf in zyn eigen
oeuvre ook altyd had nagestreefd.
Zo zyn er dan ook belangwekkende
relaties van verstandhouding te leg
gen tussen zo'n Erosbeeld dat 200
jaar voor Christus werd geboren en
Rodins eigen beroemde „Baiser,"
als bewys voor de stelling, dat door
de eeuwen heen de allergrootste
kunstenaars door geen grenzen van
land of tyd konden worden geschei
den.
Wonderlijke
dingen
Auguste Rodin had zelf die be
trekkingen, bewust, ook al wel ge
legd, zoals men kan lezen in de ge
sprekken of monologen die de pa
triarch in zyn tuin in Meudon placht
te houden en die door Paul Gsell en
Gustave Coquiot zyn opgetekend.
Een ander getuigenis dat men cite
ren zou kunnen, is van niemand
minder afkomstig dan van de Duit
se dichter Rainer-Maria Rilke die
Auguste Rodin op zyn oude dag in
zyn villa te Meudon by Parijs meer
malen heeft opgezocht. Deze heeft
in een brief aan zyn vrouw verteld
van „de wonderiyke dingen, oude en
gebarsten stenen, Egyptische beeld
jes, zittende katten en hagedissen
die, by binnenkomst by de meester,
onder het zachte lamplicht, lang
zaam en aarzelend en nog vervuld
van hun dromen ontwaken, om ten
slotte weer tot dat volle leven te
komen waartoe Rodins' geheiligde
handen hen hadden opgewekt."
Het is datzelfde dichterlijke vi
sioen dat iedere bezoeker, op voor
waarde over Rilke's verbeeldings
kracht te beschikken, nu opnieuw
beleven kan op deze expositie, die,
50 jaar na zyn dood, In zijn eigen
museum ter ere van de „Collec
tionneur Rodin" in ParUs werd ge
organiseerd.
ADVERTENTIE
B.M. de Vries
9 12 5 4 5 6 7 5
Betaalpas om even te laten zien als u met een Betaalcheque
(zie elders op deze pagina) contant betaalt.
De gezamenlijke Nederlandse banken bie
den u een nieuwe service: de (groene)
Betaalpas en Betaalcheques. Samen ver
vangen ze contant geld. U kunt er vrijwel
alles mee betalen. Wilt u ook gebruik maken
van deze gemakkelijke manier van betalen?
Als u een bankrekening hebt kunt u Betaal
pas en Betaalcheques aanvragen bij uw
eigen bankkantoor. En als u geen bankre
kening hebt? Dan moet u er beslist een
openen: een kleine formaliteit. Ook u komt
dan in aanmerking voor een Betaalpas en
Betaalcheques. Loopt u eens binnen bij een
bankkantoor in uw buurt. Er ligt een handig
boekje voor u klaar over deze prachtige,
kosteloze service.
Geen Rodin, maar een Egyp
tisch brons van twintig eeuwen
vóór de grote Franse meester
werd géboren.
Mijnramp thema
van Britse opera
De „New Opera Company" heeft In
het Sadler's Wells Theatre, Londen,
de première gegeven van de opera
„The Decision" van de Schotse com
ponist Thea Musgrave. Dit werk is
sterkste nieuwe opera" genoemd
die in lange tyd in Londen te zien is
geweest.
.The Decision" is gebaseerd op het
ware verhaal van John Brown, een
mynwerker, die 23 dagen onder de
grond opgesloten is geweest na een
instorting in 'n Schotse myn in 1835.
Deze gebeurtenis, voor de eerste keer
gezien als televisiespel door Ken Tay
lor. is door Thea Musgrave en haar
Schotse librettoschryver Maurice
Lindsay, uitgewerkt tot een ambitieus
werk in drie bedrijven, dat ontroe
rend en dramatisch doeltreffend is.
ADVERTENTIE
NAAM VAN DE BANK 0000 - No. A 000000
BETAAL TEGEN DEZE CHEQUE AAN
B.M. de Vries
9 1 2 3 4 5 6-7 5
Betaalcheque gegarandeerd betaalmiddel, met als controle de bijbehorende Betaalpas
(zie elders op deze pagina).
Betalen met Betaalcheques betekent zeker
heid. De gezamenlijke Nederlandse banken
hebben een nieuw, veilig systeem ontwik
keld: (de groene) Betaalpas en Betaal
cheque. De banken garanderen uitbetaling
van elke Betaalcheque tot f 50,—. U bent
dus zeker van de betaling. U kent toch al
het handige boekje over deze nieuwe bank-
service? Vraagt u er anders vandaag nog
één bij het bankkantoor in uw buurt.
Miljoenendiefstal
in Parijs
Uit een woning in Parijs zijn
's nachts een landschap van De
Vlaminck, twee doeken van
Dufy, een van Claude Monet,
een naakt van Renoir en 20
gravures van Jongkindt gesto
len, samen met bont en siera
den ter waarde van enkele mil
joenen. De bewoonster, me
vrouw Tarzi, bevindt zich in
New York.
Twee weken geleden beroofden en
kele heden mevrouw Tarzi in haar
woning al voor enkele duizenden gul
dens aan juwelen, na haar op haax
bed te hebben vastgebonden. Ver
moedelijk zyn nu dezelfde dieven aan
het werk geweest.
Raketsystemen
komen in actie
De Amerikaanse dienst voor de
ruimtevaart heeft officieel 17 ja
nuari vastgesteld als de lanceer da
tum voor het eerste prototype van
de maangondel waarmee Amerikaan
se astronauten mettertyd de maan
hopen te bereiken.
Het kevervormige vaartuig zal
door de Satumus-I raket gelanceerd
worden voor een tocht rond de aar
de welke ongeveer 6% uur zal du
ren. Het voornaamste doel van de
proef, welke bekend staat als Apol-
lo-5, is na te gaan of de maangordel
geschikt is voor bemande ruimte-
vluchten.
Als drie Amerikaanse astronauten
naar de maan worden gelanceerd,
zulen twee van hen in een soortge
lijke gondel het laatste stuk van de
reds naar de maan maken. De gon
del zal van de neus van het Apollo-
maansohip worden losgemaakt na
dat beide gekoppeld aan elkaar in
een baan rond de maan zyn ge
komen.
De twee astronauten zullen de
gondel opnieuw gebruiken om van
de maan naar de rond de maan
cirkelende Apollo-cabine terug te
keren voor de retourvlucht naar de
aarde.
Tydens de eerste onbemande be
proeving wil men twee maal de
remraketten in werking stellen, wel
ke bij de afdaling naar de maan ge
bruikt moeten worden en ook twee
maal de opstygingsraketten welke
de astronauten van de maan weer
naar de Apollo-cabine zullen moeten
terugbrengen.
De 55 m hoge Saturnus -1 - raket is
hetzelfde exemplaar waarmee op 27
januari van dit jaar drie Apollo as
tronauten gelanceerd hadden moeten
worden. Vóór de lancering kwam
het drietal by een brand om het
leven en de Saturnus-I kreeg nu als
nieuwe opdracht de maangondel te
lanceren.
Subsidies van Buma
De Stichting Cultuurfonds BUMA
heeft voor het jaar 1968 de volgende
subsidies verleend:
De Stichting Contactorgaan Elec-
tronische Muziek (C.E.M.), welke zich
beyvert mogelykheden te scheppen
teneinde Nederlandse componisten
vertrouwd te maken met het gebruik
van elektronische middelen, ontvangt
een ,start"-subsidie van f 5.000,
De Stichting Huygens-Fokker, welke
zich o.m. de instandhouding van het
door prof. dr. A. D. Fokker volgens
het door Christiaan Huygens ontdekte
31-toons-systeem vervaardigde
orgel ten doel stelt, krijgt f500,om
een organist in de gelegenheid te
stellen zich te oriënteren omtrent de
problematiek van het 31-toonsklavier;
De Vereniging van Nederlandse Thea
tergezelschappen voor de Jeugd, die
ter gelegenheid van het congres van
de A.S.S.I.TÜ.J. (Association Inter
nationale du Théêtre pour l'Efance
et la Jeunesse), dat in mei 1968 in
Nederland wordt gehouden, de pro-
dukt-ie voorbereidt van „De Krant",
heeft ter honorering van de compo
nist van deze theaterproduktie een
bedrag van f 1.000,ontvangen; voor
het verlenen van een tweetal op
drachten ter gelegenheid van de ko
mende viering van haar 20-jarig be
staan, werd de Vereniging Jeugd en
Muziek een bedrag van f 4.500,toe
gekend. Hiervan is f2.000,bestemd
voor een compositie voor slagwerk en
f 2.500,voor een compositie voor een
variabel bezet jeugdorkest.
De Rotterdamse componist Plet
Ketting ontving van het Cultuur
fonds Buma een stipendium.
Marie Rouget Marie Rouget
(84) die een van de bekendste dich
teressen van Frankrijk werd onder
de naam Marie Noël, is in Auxerre
(Fr.) overleden.
Zy werd geboren in Auxerre, waar
ze haar hele leven woonde. Marie
Rouget schreef in eenvoudige taal
over onderwerpen als God. liefde, de
kinderjaren, de dood en het medeiy-
den.
Max Revel In een ziekenhuis te
Parys is zaterdag overleden de
Franse acteur-regisseur Max Rev el
Hy was 73 jaar.
Dumesnil René Dumesnil, die
jarenlang medewerker voor muziek-
zaken van het Franse blad „Le
Monde" is geweest, is in de leeftyd
van 88 jaar in zyn woning in Parys
overleden.
Ristenpart De bekende Duitse
dirigent Carl Friederich Ristenpart
Is gisteren in een ziekenhuis in Lis
sabon op 67-jarige leeftyd aan een
hartaanval overleden. Ristenpart
zou in Lissabon een concert gediri
geerd hebben van het Gulbenkian-
kamerorkest.
Ristenpart was ongeveer twee we
ken geleden in het ziekenhuis opge
nomen. De begrafenis zal plaatsvin
den in Saarbrücken.
Een tankauto met zevendui
zend liter benzine is gisterochtend
op de De Ruyterkade in Amster
dam nabij het westelijk viaduct
van het Centraal Station geslipt
en omgeslagen. Er brak geen
brand uit en de bestuurder werd
licht gewond. De brandweer ver
dunde met twee waterstralen de
u.t.suomende benzine, die via de
straatriolen op het IJ-water te
recht kwam. Ter weerszijde van
de onder doorvaart zorgden boten
van de Rijkspolitie te water en de
havenbrandblusboot er voor, dat
de benzine zich niet over het IJ
kon verspreiden. In een andere
tankwagen werd de benzine u*t de
omgevallen wagen overge-r "ipt.
De politie zette alle verkr de
directe omgeving stop, tot c wa
gen weer op de wielen stond.