Tovenaars
Zweedse
marine
ONNODIG VERGADEREN TOT DIEP IN DE NACHT
t
Woensdagavond 15 november, even na tien uur, overleed in
de vergaderzaal van de Tweede Kamer PvdA-afgevaardigde
W. van der Gevel. Hij had die avond een actieve bijdrage ge
leverd tot het debat over de begroting van binnenlandse zaken.
Hij was zoals men dat van een goed Kamerlid mag verwachten
emotioneel betrokken geweest bij de onderwerpen, waarover
hij het woord had gevoerd. Had hij te veel van zich gevergd?
Deze vraag stelden zijn collega's zich toen zij na dit tragische
sterfgeval verslagen bijeengroepten. Sommigen zeiden, ande
ren dachten slechts: „Wat zijn wij bezig te doen? Vergen wij
te veel van ons zelf?"
Dinsdag 14 november waren de
meeste Kamerleden al om een uur
of tien in het Kamergebouw aanwe
zig. Om tien uur, of half elf, begon
de wekelijkse fractievergadering.
Er was veel te bespreken. Belang
rijke belastingvoorstellen zouden
immers die dag aan de orde ko
men. Sommige vergaderingen duur
den lang. De plenaire Kamerverga
dering begon alweer om een uur. j i»
Weinig tijd dus voor de lunch. Met W eeKlIlQellHg
een korte onderbreking voor de
theepauze duurde de middagverga
dering van de Kamer tot kwart
voor zeven.
Om kwart voor negen werd de
vergadering voortgezet. Om tien
voor elf werd geschorst tot kwart
over elf tenei.-.de de fracties gele
genheid te geven voor nader be
raad. Vanaf kwart over elf werd
doorvergaderd tot acht over half
twee 's nachts. Men kon zich niet
permitteren eerder naar huis te
gaan, want er moest worden ge
stemd. Kamerleden die in Den
Haag wonen of logeerden zagen
hun bed tegen half drie. Anderen,
Amsterdammers, Utrechtenaren, of
Rotterdammers bij voorbeeld, die
naar huis reden, moesten hun ogen
nog een uurtje langer open houden.
Voor velen van hen begon de vol
gende vergadering in het Kamerge
bouw alweer om elf uur.
Tussen half oktober en Kerstmis
wordt de begroting voor het vol
gend jaar behandeld. Eerst vindt
een voorbehandeling plaats in open
bare commissievergaderingen.
Daarna worden in de plenaire Ka
mervergadering nog eens de pun
tjes op de i gezet. Openbare com
missievergaderingen behoeven niet
door alle Kamerleden te worden
bijgewoond. Maar omdat op één
dag altijd gelijktijdig twee openba
re commissievergaderingen plaats
hebben, leggen zij toch wel beslag
Alzo Wij In overweging genomen hebben, dat ingevolge
artikel 133 van de Grondwet de algemene begrotingen van de
uitgaven van het Rijk door de wet moeten worden vastgesteld
en dat de inrichting van die begrotingen moet geschieden met
inachtneming van de bepalingen van de Comptabiliteitswet
Stb1927, 259);
Zo is het, dat Wij, de Raad van State gehoord, en met gemeen
overleg der Staten-Generaal, hebben goedgevonden en verstaan,
gelijk Wij goedvinden en verstaan by deze:
Hoofdstuk XII van de begroting van uitgaven van het Rijk
voor het dienstjaar 1968, betreffende het Departement van
Verkeer en Waterstaat, wordt vastgesteld als volgt:
TITEL A. GEWONE DIENST
TITEL B. BUITENGEWONE DIENST
f1148 758 000
1266 540 000
TITEL A. GEWONE DIENST 1148 758 000
AFDELINGEN»
I MINISTERIE .T* 47 136 500
n VERKEER- EN VERVOERDIENSTEN 150 329 000
Hl ZEESCHEEPVAART9 761 500
IV BURGERLIJKE LUCHTVAART 70 658 000
V KONINKLIJK NEDERLANDS METEORO-
LOGISCH INSTITUUT10 008 000
VI WATERSTAAT818 497 000
VII ZUIDERZEEWERKEN 42 099 000
Vm STAATSVISSERSHAVÈNBEDRIJF269 000
IX STAATSBEDRIJF DER POSTERIJEN, TELE
GRAFIE EN TELEFONIEMemorie
AFDELING I. MINISTERIE47 136 500
Onderafdeling L ALGEMEEN BEHEER 402000
Artikel -y.
1 MinisterV'<*>0
a. Jaarwedde .84 275
b. Vakantietoelage5 325
c. Sociale lasten4 700
9300 XII 1—3 (14
Nu zou dit ongezonde leven mis
schien zo erg nog niet zijn, als het
ook maar de moeite loonde. De re
sultaten van al die uren inspanning
zijn echter bijzonder gering. De
toehoorder krijgt niet de indruk,
dat de invloed van de Kamer op de
regering bijzonder groot is. Soms
hangt dit van de Kamerleden zelf
af, soms ook van de ministers. De
ministers Polak (justitie) en Schut
(volkshuisvesting) bij voorbeeld lie
ten zich over heel weinig zaken
concreet uit omdat zij zeiden nog
heel veel te moeten bestuderen. Mi
nister Roolvink (sociale zaken) zeil
de om een hele reeks vragen van
Kamerleden heen omdat de So
ciaal-Economische Raad of de So-
ciale-Verzekeringsraad of de Zie
kenfondsraad of welke-raad-dan-ook
nog om advies moet worden ge
vraagd. Minister De Block kwam
voortdurend zo slecht uit zijn woor
den dat alleen al daardoor een wer
kelijke gedachtenwisseling bijna tot
mislukken gedoemd leek.
Slechts enkele openbare commis
sievergaderingen waren min of
meer een succes: defensie bij voor
beeld, verkeer en waterstaat, waar
minister Bakker zijn gehoor verras
te door zijn openhartigheid, deskun
digheid en flair, onderwijs en we-
Verzakelijking
Een ander nadeel is de verzake
lijking van de politiek. Puntsgewijs
wordt een groot aantal onderwer
pen aan de orde gesteld. De agenda
vermeldt tientallen, soms meer dan
honderd onderwerpen. Altijd is er
tijdnood. Zelden kan het tot een
fundamenteel debat komen. Dat
hoeft ook niet. want de openbare
commissievergaderingen zijn be
doeld als voorbereiding voor de ple
naire vergaderingen, straks in de
cember. Maar ook dan is er tijd
nood, en als dan een Kamerlid het
waagt, uitvoerig te spreken over
wat dan ook, wordt hij met ogen
als schoteltjes aangekeken en waar
schijnlijk door de voorzitter te
rechtgewezen.
De hoofdtaak van het parlement
ligt van oudsher op wetgevend ge
bied: het aanvaarden of verwer
pen van wetsvoorstellen die door
de regering zijn ingediend. Geleide
lijk is een andere taak steeds be
langrijker geworden: de controle op
het regeringsbeleid. De discussie
over het regeringsbeleid wordt ge
voerd ter gelegenheid van de be-
op de tijd van een groot aantal af
gevaardigden.
De weekindeling van een door
snee Kamerlid is tussen oktober en
Kerstmis dan ook als volgt. Dins
dagmorgen vroeg kust hij vrouw en
kinderen vaarwel en begeeft zich
naar het Binnenhof. Hij heeft eerst
fractievergadering, vervolgens
openbare Kamervergadering of
openbare commissievergadering.
Dat neemt hem tot op zijn vroegst
elf uur in de avond in beslag. De
woensdag en donderdag brengt hij
op dezelfde wijze door.
Tussen de bedrijven door moet
hij spreken met allerlei personen of
organisaties die van hem of van de
Kamer of van de regering iets ver
wachten. Hij moet contact houden
met zijn kiezers en zijn partij. Hij
dient natuurlijk ook op de hoogte te
blijven van wat er in de wereld ge
beurt en mag dus de kranten en
tijdschriften niet verwaarlozen.
Donderdagnacht of in de loop van
de vrijdag zien vrouw en kinderen
hem terug, tenminste als hij niet
ook r.og door allerlei nevenbaantjes
in beslag wordt genomen.
In die drie of vier dagen is het
Kamerlid nauwelijks In de buiten
lucht geweest. De hele dag brengt
hij meestal zittend door in het
Kamergebouw. De enige frisse
lucht die hij krijgt ademt hij in als
hij 's nachts naar zijn hotel in de
Passage of de Lange Poten wandelt
of als hij 's nachts thuis slaapt
naar zijn auto op het Binnenhof
loopt en thuis van zijn auto naar de
huisdeur.
De Zweedse mari
ne onthaalt ons op
een huzarenstukje,
dat aan pure tove
narij doet denken.
Een mysterie in drie
aktes, met als klap
stuk de algehele ver
dwijning van een
compleet oorlogs
schip.
Nou ja, verdwij
ning... het is onzicht
baar geworden en
dat uiteraard om mi
litaire redenen. Zelfs
voor een buitenge
woon geoefend oog of
een speciale camera
is het moeilijk het
schip op te sporen.
Met tovenarij heeft
dit alles niets te ma
ken. Maar zoveel te
meer met een zeer
ver voortgeschreden
wetenschappelijke
camouflage-techniek.
Geen militaire ge
heimen worden ge
openbaard door de
hierbij afgedrukte
fotoserie, die de De- J
fensie Studie Com-
missie in Zweden
voor publikatie heeft
vrijgegeven.
De foto's (sterke
vergrotingen) tonen
1. een niet-gecamou-
fleerde mijnenveger,
vervolgens hetzelfde
schip met de tradi
tionele camouflage
en ten slotte het
schip geheel en ai
aan het oog onttrok
ken door een comple
te tactische verslui
ering de toepas
sing van geraffineer
de kleurmengingen
en netten doet het
schip samensmelten
met de kustlijn. Alle
kenbare vormen zijn
omtrekken, en her-
opgeheven.
De methode, ge
baseerd op bepaalde
chemische proces
sen, spectraalanalyse
en wiskundige bere
keningen wordt ge
makkelijk, snel en
bruikbaar voor het
grootste deel van de
Zweedse kustlijn ge
noemd. Experimen
ten hebben aange
toond dat vliegers
zelfs als zij weter
waarnaar zij moete'
uitzien, geen kan'
zagen de geheel ge
camoufleerde mij
tin c
par
r
handeling van de begroting, in
najaar dus Om deze discussie
doeltreffend mogelijk te laten zi
is ze gesplitst in twee fasen,
voorbereidende openbare comm
sievergadering en de afsluiten
plenaire Kamervergadering.
Effect
Men kan op dit moment bepa;
niet concluderen, dat de openbi
commissievergaderingen het nut
effect hebben opgeleverd, dat enl\,
le jaren geleden, bij invoering
van, werd verwacht. Er is dan q
alles voor te zeggen, dat d»
werkwijze nog eens nader woi
bekeken. Enkele punten, die daj r
bij om een antwoord vragen zijni.
Het karakter van de begrotiru
Een begroting is een wetsontweP0®
waarin de regering aan de Statwli
Generaal toestemming vraagt, hg,
bepaald bedrag te mogen uitgevL
In principe moet deze toestemmi
vóór het begin van het begrotinj
jaar zijn verleend. Het is
niet nodig, alle aspecten van
beleid van een minister gelijktijtai
met de begroting te behandelfces
Dat gebeurt trouwens nu al IL^
meer. De discussie over enkele f
langrijke onderwerpen (kerneir11
gie, binnenlandse veiligheidsdie»er
is. in verband met tijdgebrek, jan
naar de toekomst verschoven. VoL
stelbaar is, dat de Kamer zich L
de behandeling van de begrotL
beperkt tot de wezenlijke elemenip
van het beleid en tot die aspect D
die rechtstreeks de financiën rakjiir
De behandeling van de andere jen
pecten van het beleid kan <Ln
meer gelijkmatig over het P&C,
mentaire jaar worden gespr^
Momenteel heeft de Kamer hetor
het voorjaar veel minder druk #8
in het najaar. iro
Het opsporen van misstand^,
Een meer doeltreffende controleL
het overheidsbeleid is mogelijk I
het opsporen van misstanden |aj
makkelijker wordt gemaakt. liE
menteel doen de publiciteitsmai
op dit terrein al nuttig werk, mio
hun wezenlijke taak is dit niet. L
denken valt vooral aan een snellj^
rapportage van de Algemene
kenkamer (waarom geen interï
rapporten aan de Kamer?) enp
instelling van de ombudsman,
bonden aan de commissie voorjoi
verzoekschriften uit de Kamer,
wie elke burger zich met
klachten kan richten. Dit betekl
enige ontlasting voor de Kamey
den zelf.
Meerjarige begrotingsbeha
Hng. In theorie is het mogelijk,
paalde begrotingsdebatten niet
jaar te houden, maar bij voorbef
eenmaal in de twee jaar. Wannf
men daarvoor pleit moet wor|
bedacht, dat met name op wet
schappelijk en technisch gebiedh
beslissingen en veranderingen f
kaar steeds sneller opvolgen. Dj
staat tegenover dat wijzigingen)
sociaal-economisch gebied ef
aan allerlei adviesinstanties moei
worden voorgelegd. De besluite
ming hier verloopt uiterst traag -
zou een tweejaarlijkse behandel)
kunnen rechtvaardigen.
Verhouding tot de Eerste Karoy
Het is ook nu al mogelijk, sanL
met de Eerste Kamer een befth
ting te behandelen, als de wil dajw
toe tenminste aanwezig is. De b^cl
Kamers zouden elkaar veel wpo
uit handen kunnen nemen doorjen
elk geval de commissievergade!
gen gezamenlijk te houden. EnlL
formele kwesties, zoals het s\m
recht en het recht van amendernl
van de Tweede Kamer, zouden al
der veel moeit, kunnen worden
regeld.
Veelpartijensysteem. De wo
van veel begrotingskwaad ligt
ons veelpartijensysteem. Het op(
ven van tien sprekers bij elk dt
of elk agendapunt is uitermate t
rovend en doodt de belangstell
Waarom in voorkomende geva
niet één spreker namens de vier
geringspartijen? Waarom wei
sommige oppositiepartijen niet i
wer samen? Hier glorieert de I
van het „eigen gezicht", een ei
identiteit, die angstvallig bewa
moet blijven.
Maar al die eigen gezichten bi
gen schade toe aan de werkwi
van het parlement, aan het gezi
van de parlementaire democra
Met meer ond-erlinge verdra
zaamheid en samenwerking zou
dc Kamerleden zich zelf en andel1
een grote dienst bewijzen. ZelfsL
gezondheid, het lichamelijk wel»
zou door een twee- of driepartijp
systeem kunnen worden beit
