WATER LI FT
RONQUIERES
Schepen in een bak rijden
op en neer
1
5\
VRIJDAG 3 NOVEMBER 19CT LEIDSCH DAGBLAD
TT et grote kanaal dat van Antwerpen over Brussel
I I naar Charleroi loopt, moet bij Ronquières een
hoogteverschil overwinnen van 68 meter. Dit ge
schiedt op een bijzondere manier en daarom ziet men
daar in het landschap een uniek bouwwerk liggen.
Het kanaal, dat reeds uit de eer
ste helft van de vorige eeuw stamt,
wordt thans bevaarbaar gemaakt
voor schepen van 1350 ton. Vroeger,
toen dit nog een smal kanaal was,
werd het verval overwöbnen door
maar liefst 55 sluizen. Daarna werd
het verbeterd en konden schepen
van 300 ton van deze belangrijke
waterweg gebruik maken. Het aan
tal sluizen werd teruggebracht tot
38. Wanneer de scheepslift bij Ron
quières in gebruik wordt genomen,
zullen er naast het bouwwerk
nog slechts tien sluizen nodig zijn.
En kleine zeeschepen zullen dan tot
in het hart van het Belgische in
dustriegebied kunnen doorvaren.
Wij Nederlanders, die zo veel be
grip en belangstelling voor water
bouwkundige werken hebben, moe
ten dan beslist eens naar die
scheepslift gaan kijken. Het is echt
iets bijzonders. Bovendien varen er
twee Amsterdamse rondvaartboten
om de toeristen de sensatie te laten
ondergaan met een schip in een
lift te zitten.
Niet ver van hier
Dat unieke bouwwerk bij Ron
quières is niet zo ver van hier. Als
men van Brussel naar Nivelles
Nijvel zeggen onze Vlaamse broe
ders gaat en dan westwaarts de
weg op naar Braine-le-Comte, komt
men vanzelf bij het kanaal met de
scheepslift. Van verre ziet men al
de hoge toren van ruim 150 me-
ter(I) boven het ietwat golvende
landschap uitsteken. Dichterbij ge
komen. ziet men dan de lange hel
ling waarop de twee scheepsliften,
door enorme kabels getrokken, op
en neer glijden.
Deze helling heeft een lengte van
1440 meter en bestaat uit twee gro
te. schuine loopvlakken waarop de
twee scheepsliften zich verplaatsen.
Zo'n scheepslift zelf bestaat uit
een enorme met water gevulde bak.
De afmetingen zijn maar liefst 91
meter lang, 12 meter breed en on
geveer 3% meter diep. Ze rijden ie
der op 236 wielen.
Nu genoeg technische gegevens.
Men begrijpt dat deze twee waan
zinnig grote bakken, die naast el
kaar op de helling op en neer gaan,
een gigantische aanblik geven. Men
voelt zich dwergachtig klein bij al
die grote gevaarten. Een bak die,
naast de meeste kerktorens in ons
land op zijn kant gezet, hier nog
bovenuit zou steken, wordt zo maar
voortbewogen. Bovendien is deze gi
gantische bak nog met water ge
vuld en in de bak ligt dan een
schip dat het kanaal op- of afvaart.
En dit op en af is hier nu eens let
terlijk, zeer goed zichtbaar.
Bovendien is het hoogste deel van
het kanaal een grote betonnen kuip,
gedragen door een ontelbare hoe
veelheid dikke pilaren. Ze is 59 me
ter breed en 290 meter lang. En
daarbovenuit verheft zich dan de
commandobrug met een enorme to
ren en daarachter zijn de machtige
machinekamers.
Verhoudingen
Als men daar rondstapt, zoals wij
het genoegen hadden, merkt men
opeens dat alle gevoel voor verhou
dingen verloren is gegaan. Men
loopt onder het kanaal door, onder
die enorme kom van, zeg het eens
wat ruim, 60 bij 300 meter. Men
staat naast de helling die voor een
groot deel in de rotsen is uitgegra
ven en heel diep beneden zich, ziet
men wat mannetjes rondlopen.
Kleine speelgoedautootjes rijden er
zo denkt men. totdat men zelf
daar beneden is en inderdaad
letterlijk huizenhoog naar die
scheepslift opkijkt. Want die bak
van 12 meter hoogte is werkelijk ho
ger dan een gemiddeld huis. Men
staat beneden bij de sluis waar, op
een ingenieuze manier door een spe
ciale dubbele sluisdeur het water
wordt tegengehouden als de
scheepslift onderweg is. Straks ligt
de bak ertegenaan, dan gaan de
twee deuren die van de sluis en
die van de bak tegelijk open en
het kleine zeeschip kan in- of uit
varen en zijn weg Vervolgen.
Men staat dicht bij het gebouw,
de toren en de betonnen helling,
die in tweeën is gedeeld, met in het
midden een prachtige autoweg. Ten
slotte moet men van het beneden
gedeelte van de scheepshelling tot
bovenaan een kleine anderhalve ki
lometer afleggen en daarom zal
men hier veel gebruik van vervoer
middelen gaan maken.
Maar als men in de gigantische
machinekamer komt, waar zestien
machtige raderen de kabels beheer
sen die de bakken moeten optrek
ken of laten zakken, dan staat men
helemaal versteld. Dat is zo groots....
Alleen teleurstellend dun zijn de
kabels zelf. Men zou mansdikke ka
bels verwachten, maar ze zijn 6%
cm dik.
IEen van de twee reusach
tige hakken die de schepen
op de helling hij Ronquiè
res zullen vervoeren. Men
lette eens op de autootjes
heneden aan de voet. Ze
lijken net speelgoed!
2 De helling met de twee
paar rails en een uitzicht
heneden op de sluizen.
3 De toren en het bovenge
deelte met de sluizen van
de helling.
4 De sluizen aan de hene-
denzijde van de helling.
5 De vertrouwde aanblik
van de rondvaartboot aan
het begin van het nieuwe
kanaalgedeelte.
Wanneer straks de bakken met
schepen op en neer zullen glijden,
altijd tegen elkaar in, is weer een
stukje stoute techniek waarheid ge
worden. Volgens de berekeningen
zal het ongeveer veertig minuten
duren voor een schip van boven
naar beneden, of omgekeerd, is ge
komen. En dan te bedenken dat tot
dusver met het overwinnen van die
68 meter verval by na een etmaal
was gemoeid!
Zoals wij reeds schreven, het dui
zelt een mens van al die reusachti
ge getallen en verhoudingen en
men is blij als men aan het einde
van het kanaal zo'n vertrouwde,
speciaal-gebouwde Amsterdamse
rondvaartboot ziet liggen, die bin
nenkort met een tweede boot
de toeristen de sensatie laat onder
gaan van in een grote bak met wa
ter anderhalve kilometer lang, 68
meter omhoog te worden getrokken.
Een byzonder gevoel lijkt ons.
PERD. VAN LEEUWEN,
(50
f 1
B
■gtf