Gouverneursvrouw terug
DDD
DDIS
Vrijwillig examen
Na drie jaar voorgoed in Nederland
Tomaten
THEEDOEK????
DROOGT ALMELO
ZATERDAG 21 OKTOBER 1967
L.D.EXTRA 9
„Het was zijn liefste wens O
met ons mee te mogen naar |||l- -m -m -W%~m -ms* ~W\r\
Nederland". Mevrouw De Lli llldlllG
Vries, echtgenote van de gou
verneur van Suriname, mr.
H. L. de Vries, heeft het over
de.Hindoestaanse jongen Ali,
die ruim een jaar haar trou
we bediende in het paleis in
Paramaribo is geweest en nu
graag zijn werk wil voortzet
ten in het nieuwe huis van
de familie in Wassenaar.
Je zou Ali kunnen zien als
een illustratie van de liefde,
die het Surinaamse volk de
gouverneursvrouw is gaan
toedragen in de drie jaar dat
zij die functie heeft vervuld.
„Een verlies!" luidde de kop
van een artikel, dat een Suri
naamse krant aan haar wijd
de naar aanleiding van het
vertrek.
Onlangs kwam zij op Schiphol
aan, afgehaald door haar twee
schoolgaande zoons, die zij drie ja
ren hier in Holland had moeten ach
terlaten. Dat is ook een van de
voornaamste redenen waarom het
echtpaar Suriname verlaat. Me
vrouw De Vries wat eerder dan
haar man, wiens ambtsperiode in
februari 1968 afloopt.
En over enige tijd komt Ali. Zijn
wens werd vervuld en wat meer is,
hij mag zelfs een vriend mee
nemen, die bij kennissen van de fa
milie gaat werken. Zij krijgen sa
men een flatje in een vleugel van
het huis van de De Vriezen en gaan
avondcursussen volgen. De jongens
zijn van plan zoveel mogelijk van
hun verblijf hier op te steken en
dan t.z.t. terug te gaan, met een
Hmdoestaans meisje trouwen en
Bch weer bij het leven van hun volk
jan te passen. Maar voorlopig zul
len zij bij mevrouw De Vries
Caatje voor haar kennissen de
lerinnering aan Suriname levend
houden.
SIERADEN
Mevrouw De Vries is klein, char
mant, kleedt zich goed en is voor-
il erg gezellig. Ze is dol op alles
vat leven in de brouwerij brengt,
heeft altijd mensen (en dieren) over
de vloer, zet haar huis vol met
bloemen en planten, schildert por
tretten van de mensen die haar
dierbaar zijn (van haar ouders en
kinderen tot haar kokkin In Surina
me), geeft saaie meubelen kleuren,
wil het liefst in elke kamer een ra
dio, is gek op sieraden (hobby: hoe
koop ik leuke kettingen voor weinig
geld), en beschouwt als eerste ver
eiste voor haar vrienden een goed
gevoel voor humor.
Het is geen wonder dat het
Surinaamse volk gewoon een
ketje van haar is gaan hou-
den. De mensen spraken al gauw
over hun „gouvernaatje" (Kaat
je). Overigens vertelde ze me dit
niet zelf, ik moest het van an
deren horen. Ik heb zelfs de
grootste moeite gehad toestem
ming te krijgen het in dit ver-
BADSTOELTJE
Als baby nog echt klein is, le
vert het baden geen enkel probleem
op: het kinderbadje geeft moeder
ille gelegenheid zonder moeilijkhe
den haar spruit te wassen. Maar
els baby zo tegen het jaar loopt
wordt hij te groot voor het kin-
derbadje en is het baden niet meer
Wn eenvoudige zaak. In het „gro-
te-mensen"-bad vindt hij het mees-
tol niet zo prettig; baby heeft er
reinig houvast en voelt zich niet
op zijn gemak. Dit laatste geeft
hij dan ook wel op luide toon te
tonnen. Moeder vindt het echter
ook geen gemakkelijke onderne
ming: zij heeft één hand nodig
om baby rechtop te laten zitten.
één om het kind te wassen,
ton Britse fabrikant heeft er iets
op gevonden. Hij brengt thans een
wort badstoeltje in de handel, dat
oan twee zijden door middel van
gebogen staven op de rand van
tot bad rust en aldus de mogelijk
heid dat het kind met stoel en al
in het bad zou vallen uitsluit. Ba-
to kan nu niet meer wegglijden
maar alleen rechtop zitten, hetgeen
tot wassen van het kind bijzonder
vergemakkelijkt, want moeder heeft
to beide handen vrij. Voor de
constructie het frame is van
staal is een ruim gebruik ge
maakt van kunststof. Dit badstoel-
'ie wordt in Engeland aanbevolen
door hospitalen en organisaties die
bch bezighouden met het vraag
stuk van de veiligheid in het huis-
tobden.
haal te mogen verwerken. „Zo
populair vindt mevrouw
De Vries.
Dat ze gauw van het land is gaan
houden, is zo vreemd niet. Tenslot
te was ze al een twintigtal jaren
met een Surinamer getrouwd. Maar
dat ze de kans kreeg het op zo'n
unieke manier te leren kennen is
wel iets heel bijzonders.
„Het is een hartelijke, aardige
bevolking. Ze doen er alles voor je
en zfjn bijzonder trouw. Ze zijn dol
op het koningshuis. Koninginnedag-
is in Suriname een fantastisch
feest. Vrouwen kleden zich van top
tot teen in het oranje, men brengt
een aubade voor het gouverneurs
huis en houdt een grote parade.
We hebben nog nooit zo'n fantas
tisch feest meegemaakt als bij de
geboorte van prins Willem-Alexan
der. Iedereen was door het dolle
heen. Als hoogtepunt bz-acht men
weer een aubade voor het gouver
neurshuis en bood mij een babypop
aan als symbool. Gewoon schattig.
Het is een typisch voorbeeld van de
spontaniteit van de Surinamers".
REIZEN
„Om de zoveel tijd gingen mijn
man en ik op tournee. Er werden
altijd veel geschenken over en weer
aangeboden. Het bezoek zelf is erg
officieel, zo sterk zelfs dat de gran-
man (stamhoofd, er zijn er vier in
Suriname en zij hebben een enorme
macht) nooit rechtstreeks met mijn
man zal praten, maar altijd via een
kapitein (dorpshoofd) en die weer
via een tolk. Dat is overigens erg
handig van ze. Er is op die ma
nier meer tijd wn na te denken.
Zodra zo'n officieel gedeelte was
afgelopen, werd ik omhangen met
kettingen en kransen, een paar keer
waren het er zoveel, dat ik haast
stikte. Op zo'n moment vind je het
ook niet erg dat een jurk, waar je
dol op bent,' onder de bloemvlekken
komt. Bij een bezoek aan een bos
negerdorp hebben ze me eens ge
smeekt mijn ketting en jurk achter
te laten, zo mooi vonden ze die".
„Ga je per auto het district
in, dan staat voor elk huisje een
tafeltje met bloemen en hangt
overal de vlag uit. Iedereen
zingt het Wilhelmus, of het Su
rinaamse volkslied, er komt geen
eind aan. Ze worden zo enthou
siast, dat je vaak haast niet
meer weg kan gaan, omdat tel
kens als je op het punt staat
te vertrekken, weer het Wilhel
mus wordt ingezet.
Ook in hun feesten zijn de Suri
namers veel uitbundiger dan een
Europeaan ooit zou kunnen zijn. Bij
trouwpartijen rijdt men constant
toeterend door de stad. Het is een
oorverdovend lawaai, maar fantas
tisch. Bij plechtige gelegenheden
hebben de vrouwen kotto's (jurken,
met vele rokken over elkaar) aan
van de felste kleuren die ze hebben
kunnen vinden. Die kotto's zijn trou
wens interessant. Zoals in vele tro
pische landen dragen ze wit bij be
grafenissen en vroeger hadden ook
alle andere kleuren betekenissen.
De manier waarop een hoofddoek is
geknoopt kan van alles betekenen.
Als twee vrouwen nijdig op elkaar
zijn, kunnen ze dat elkaar zelfs la
ten blijken door hun hoofddoek op
een bepaalde manier te vouwen.
Voor elke gelegenheid bestaat een
apart ontwerp. In zo'n sfeer is het
alleen maar leuk dat je met een
beeldige hoed op een feest aan
komt, maar even later een hoofd
doek om hebt, die je net is aange
boden".
SOCIAAL
Mevrouw De Vries was als gou
verneursvrouw automatisch be
schermvrouwe van alle sociale in
stellingen en bovendien presidente
van Young Woman Christian As
sociation (de YWCA) in Suriname.
Als zodanig heeft zij veel sociaal
werk gedaan: „Ik zag het sociale
werk als mijn belangrijkste taak.
Mijn grootste zorg was een tehuis
voor ondervoede kinderen, dat ik
met enkele vrouwen heb opgericht.
Ondervoede kinderen, die door hun
moeders dikwijls van heinde en ver
naar een ziekenhuis worden ge
bracht, worden daar verpleegd,
maar zodra het maar even kan
weer plaats moeten maken voor an
deren, want het zijn er veel. De kin
deren zijn dan echter nog lang niet
Avondjapon in zachtblauw
met zilver gebrocheerde tergal,
afgewerkt met een platte band
die is bestikt met flonkerende
stenen.
zover dat ze weer naar hun familie
terug kunnen en worden ter verde
re verzorging voor 3 a 4 maanden
opgenomen in het „Lotje's Huis".
Daar doet, temidden van vele Suri
naamse vrouwen, ook een jong Ne
derlands meisje als sociaal werk
ster goed werk. We zyn nu net zo
ver dat we er nog een vleugel van
40 bedden aan gaan bouwen Dat he
le project wordt gefinancierd door
de Nederlandse regering".
Grote bewondering heeft mevrouw
De Vries voor alle hulp, die in de
binnenlanden wordt gegeven, bij
voorbeeld door de Evangelische
Broedergemeente en de katholieke
missie, die veel goeds doen onder
de doorgaans gelovige bevolking:
„Er hebben zich daar bijvoorbeeld
Nederlandse artsen gevestigd, die
de dorpen een voor een afgaah. Zij
hebben het klaargespeeld het ver
voer te verzorgen voor patiënten
die zij zelf niet behandelen konden.
De zwaar zieken zijn in een paar
uur in een ziekenhuis, ongelooflijk
als je het landschap kent: het nor
male verkeer gaat per korjaal over
de woest stromende rivieren".
„Die artsen worden zo vereerd, dat
de bosnegerkindertjes hen tel
kens even proberen aan te raken
in de overtuiging dat ook dat al
zal helpen. Zij hebben ontzettend
veel voor het volk over. Bedenk
maar eens dat hun vrouwen ook
bij hen in het oerwoud wonen en
zelf hun kinderen les moeten ge
ven.
„Tja, wij woonden zelf nu niet
direot in een hutje in het oerwoud.
Maar ik kan het wel begrijpen, het
is gewoon een volk waar je wel dol
op moét worden". Mevrouw De
Vries kijkt nu uit naar de komst
van Ali, die een klein beetje „Suri
name" in haar Wassenaarse huis
zal brengen.
(W) eteiiswaard
In deze maand kunnen we
nog volop tomaten krijgen.
Laten we er van profiteren,
want ze zijn gezond omdat er
veel vitaminen en mineralen
in voorkomen. Ze laten zich
ook tot allerlei gerechten
verwerken; gevuld, gestoofd
of gebakken zijn ze steeds
even smakelijk. Straks wor
den ze weer in koelhuizen op
geslagen, waardoor ze altijd
iets duurder worden.
Gevulde
tomalenmandjes
150 g belegen kaas. 1 grote
appel, 1 augurk, 100 g ham,
bieslook.
Snijd vrij grote tomaten in de
vorm van hengselmandjes uit en
hol ze voorzichtig uit. Snijd alle
ingrediënten klein en meng ze
dooreen met mayonaise, zout, pa
prikapoeder en mosterd. Vul de
tomatenmandj es met deze kaas
sla.
Dikke
tomatensoep
1 kg tomaten. 250 g uien,
25 g boter, V& liter bouillon
(van blokjes), peterselie,
150 g geraspte oude kaas, melk,
200 g gehakt, 1 kopje rijst.
Smoor de tomaten en de gesnip
perde uien gaar in de boter. Zeef
deze massa en voeg de rijst en
de bouillon toe. Meng het gehakt
met kruiden en rol er balletje»
van. Kook deze laatste 10 minu
ten mee en maak de soep af met
de geraspte kaas, melk en de ge
hakte peberselie.
Gevulde uien
4 grote, stevige uien
400 g gehakt
100 g geraspte kaas
paprika, kerrie, aardappelen,
zout
verschillende soorten groenten
Maak het gehakt aan met papri
ka, kerrie, zout en de helft van
de geraspte kaas. Vul de uitge
holde uien hiermede (voorzichtig
uithollen met scherp mesje) en
strooi de rest van de geraspte
kaas hierover. Leg hier en daar
een klontje boter. Zet de uien in
een vuurvaste schotel en plaats
deze gedurende een half uur in
een hete oven tot de uien gaar
zfjn.
Geef er sperziebonen en bloem
kool bij.
Een winter ensemble van Nin. tcci. Het mantelpak met bro-
rok is van kastanjebruine tweed, de jas is afgezet met vossebont.
Wat mijn kinderen altijd weer
in mateloze verbazing doet val
len is het feitdat er zoveel
mensen zijn die zich in het
openbaar, voor camera en mi
crofoon een soort examen-in-
feitenkennis laten afnemen,
hetgeen dan in de volksmond
quiz heet.
Waarom doen die mensen dat?
Om er een beetje geld mee te
verdienen?
Sommige quiz-kandidaten ge
ven dat ruiterlijk toe. Ze hopen
een prijs te winnen waarmede
ze hun hobby verder kunnen
financieren; anderen echter
schijnen van de mogelijkheid
een geldprijs te veroveren niet
zeer onder de indruk te zijn;
zij vinden meer voldoening in
het uitstallen van hun kennis.
Hoe dan ook, ze komen voor
de microfoon en worden onder
vraagd. Ze klimmen in een fi
guurlijke mast, ze nemen plaats
in 'n glazen zweetkamertje, ze
staan voor een bord of zitten
achter een tafel wat het ook
moge zijn dat de regisseur voor
hen heeft verzonnen het feit
blijft bestaan dat deze mensen
zich geheel vrijivillig en met
graagte onderwerpen aan een
kwelling die kinderen maar al
te goed kennen en hevig vrezen:
examens afleggen, proefwerken
maken. En dan niet in een klas
of zaal temidden van ongeluk
kige lotgenotenneen: en plein
publiek aangegaapt door hon
derdduizenden, aangehoord door
honderdduizenden, die wreed
grijnzen als het antwoord fout
is, die ,,knap hoor" denken als
het antwoord juist blijkt, en die
tussen de bedrijven door nog
een kopje koffie nemen.
„Ik begrijp het niet", zegt Ma
rian. als zij weer eens zo'n uit
zending heeft bekeken. „Die
mensen hoeven toch niet. En het
lijkt me nog vreselijker om de
vragen van zo'n quiz-master te
moeten beantrooorden, dan een
beurt voor de klas te krijgen,
terwijl je bent gaan zwemmen
inplaats je les te leren. Als je
dan voor het bord staat en de
vragen op je afkomen zou je het
liefst de onderwijzer doodslaan
en hard weglopen Mams,
waarom doen die mensen dat
zichzelf aan?"
„Ze schijnen het leuk te vin
den", antwoord ik hulpeloos.
„Het is al zo erg als je moet",
mijmert Marian verder. ,,Op
school ontkom je er niet aan,
het schijnt er bij te horen als je
nog een kind bent. Maar dit zijn
geen kinderen Verbaasd
schudt ze het hoofd.
Moederlijke
overpeinzing
„Moet je horen", grinnikt
Adriaan die schik heeft in haar
verbazing, ,,'t Is nog vervelender
dan jij denkt. Die mensen ko
men niet zomaar voor de radio
of de camera's. Ze schijnen van
te voren grondig getest te wór
den. Ze moeten een soort schrif
telijk examen doen eer ze wor
den uitverkoren om hun kennis
in het openbaar te spuien. En
pas als ze met glans en glorie
door dat toelatingsexamen zijn
gekomen, mogen ze optreden
voor de camera's. Nou. al word
ADVERTENTIE
DE DOEK DIE DIRECT
ik honderd jaar mij niet ge
zien!"
Wat echter de verbazing van
mijn kroost nog het meest gaan
de maakt is het verbijsterende
feit dat tussen de proefwerk-
vrijwilligers soms jongelui
schuilen: studenten, scholieren,
meisj es-in-opleidingjonge
mensen die nog midden in de
ellende van proefwerken maken,
examens afleggen en vragen be
antwoorden zitten en on
danks dat deze kwelling er nog
bij nemen!
„Als je het mij vraagt is het
pure ijdelheid", meent Henk
schamper. „Ze willen hun naam
door het hele land laten schal
len. ze ivillen interessant zijn en
hun koppies in het t.v.-raampje
laten zien".
Ik geloof echter dat Henk
daarmede de transpirerende
vrijwilligers onrecht aandoet. De
meesten van hen maken geen
ijdele indruk, integendeel. Het
lijken aardige, ijverige, beschei
den mensen, dikwijls zeer sym
pathiek en je hart bloedt wan
neer je ze openlijk ziet falen.
Voor mij zit er iets onbehaag
lijks in zo'n uitzending, ivaarbij
je zit te kijken naar andermans
ivanhopige gezicht wanneer hij
het niet weet. Want wat bete
kent dat examen-gedoe bij zo'n
quiz eigenlijk voor ons, de toe
schouwers? Blijkbaar troost het
ons bij de herinnering aan ei
gen falen of herinnert het
ons aan eigen succesjes dat
wil zeggen: wij vereenzelvigen
ons met de ondervraagde, ivij-
zelf staan daar, geven stame
lend het antwoord en kijken dan
angstig naar het gezicht van de
quiz-master En tegelijkertijd
zijn wij het, de hemel zij dank,
niet, en dat is een heerlijk ge
voel
Geen wonder dat Marian er
niets van begrijpt. Wat daar op
het schermpje gebeurt valt vol
komen buiten haar logica!
THEA BECKMAN
