aardgaswarmte
ëatle
en
Provo geen
maar ,mode'
Duizenden aanwezig bij
begrafenis Ehrenburg
f|u scherpziend mens
de kraan voor het water
de knop voor het licht
aardgas voor warmte
Int. Muziekweek van
Stichting Gaudeamus
hse eerder, hoe beter
Groeiende interesse
concerten R. Pli. O.
Grootse hulde van
vele auteurs
REPERTOIRE „DE HAAGSE o,igi,M.e
COMEDIE" IN A.S. SEIZOEN va" Sch,u"a,",s
ÏJJl 5 SEPTEMBER 1967
LEIDSCH DAGBLAD
tch Kastner zest:
ek
iat
(Van onze kunstredactie)
mfj
nghrijf weinig, ik eet weinig, ik slaap veel". Hij doet geen
erg zijn best zich voor te stellen als de populaire auteur,
tjrtjge wenkbrauwen, grijs haar, gebruind gezicht, spier-
ai.rhemd, dat afsteekt tegen zijn helblauw kostuum. Hij
zoekt soms even naar een woord, maar vindt
vD precies wat hij bedoelt. Linkerhand in zijn broekzak,
hij zich wiegend op zijn benen: Erich Kastner.
^r schil tussen mode en stijl: mode gaat voorbij dat zijn
ndkld de Beatlesde provo's in Holland gaat ten onder, stijl
Ofyij, maar niet ten onder. Maar pas later blijkt wat tot mode
11 stijl behoort".
ters zijn bruin van het ro-
w^lein gebouwde man, die
op it Nazi-regime trotseerde,
Bmerd de ^erlingen van
keJbare scholen die zijn
vi die Detektive," „Pünkt-
kl^nton," „Drei Manner im
lazen, het ver-
san zijn boeken door d e
en bijwoonde, scherpe ca-
vh schreef.
12Qgeen moeilijke diepzinnig-
4frij spuit tussen het lange
ett-eJ hangende bomen op de
iobjts van de „Stichting
5- tasitiecentrum," waar vo-
(hln de tentoonstelling over
,tor, en werk werd geopend,
tot'kingen die aan alle kanten
is niet alleen de
met prettig leesbare
3e buitenlander binnen-
it rijk van de Duitse taal.
de scherpziende cultuur-
lang nadenkt als hem
aagd wie de meest repre-
figuur in de Duitse letter-
Ïdit ogenblik is. En dan
im weet te
rich Kastner
een auteur, die hij die kwalificatie
waard acht. „Er is op het ogenblk
geen universele figuur als Thomas
Mann in de Duitse letteren, maar
zoiets komt in de beste families
voor. Persoonlijk houd ik erg veel
van Gras en Hans Magnus Enzens-
berger."
De man die in de Nazi-tijd stelling
nam tegen Hitier, wiens boeken te
gelijk met die van o.a. Hemingway,
Schnitzler en Tucholsky werden ver
brand onder de leus „Tegen deca
dentie en zedelyk verval," stelt na
drukkelijk dat hij een liberaal schrij
ver is, die zich nooit heeft ingezet
voor een ideologie, geen christelijke,
geen nationalistische, geen commu
nistische. Hij blijft de man die meer
in cultuurperioden dan in door jaar
tallen bepaalde tijdperken denkt.
Op de expositie aan het Haagse
Noordeinde zijn momentopnamen uit
zyn leven terug te vinden. Op foto's
staat hy samen met Theodor Heuss,
Ferenc Fricsay, zit h ij achter zijn
tafeltje in het „Kaffeehaus," wordt
hij genoemd op de verordening waar
bij Hitler hem met enkele anderen
verbood „te werken op het gebied
van de cultuur."
Het is het overzicht over leven en
werken van een van Duitslands
meest sympathieke auteurs gewor
den, een schrijver die zijn wereld
beeld met evenveel overtuiging aan
de onbevooroordeelde jeugd als aan
fanatieke tegenstanders overbracht.
Vandaar de waardering voor zijn fi
guur, ook nu nog.
Musicologisch
congres Loebljana
Het tiende congres van het inter
nationaal musicologische genoot
schap dat bijgewoond wordt door
450 afgevaardigden uit 30 landen, is
gisteren in Ljoebjana (Joego-Slavië)
begonnen.
Het congres zal verschillende
perioden in de Europese muziekge
schiedenis bespreken alsmede de rol
van de Joegoslavische muziek in Eu
ropa.
Andere onderwerpen zijn „De hulp
van de computer voor de musicolo
gie" en „Sociologie in de muziek".
Het congres zal vrijdag gesloten
worden met een algemene vergade
ring van het genootschap waarin de
vertegenwoordiging van Oostduits-
land in de raad besproken zal wor
den en nieuwe leden gekozen zullen
worden.
Het congres is georganiseerd door
de faculteit der wijsbegeerte van de
universiteit van Ljoebljana en zal
besloten worden met een concert van
het Sloveens Philh. Orkest.
ADVERTENTIE
Van 8 tot 16 september houdt het centrum voor hedendaagse
muziek „Stichting Gaudeamus" de 19de internationale muziek
week. Aan deze muziekweek is een compositieprijsvraag ver
bonden, waarvoor een recordaantal van 110 partituren werd in
gezonden. Deze partituren waren afkomstig uit 22 landen. Uit
de 110 inzendingen werden door een internationale jury 17 com
posities vrijgegeven voor uitvoering tijdens de internationale
muziekweek.
Onder de uitgekozen composities
bevond er zich een van de 27-jarige j
Oostduitse componist Tilo Müller-j
Medek. Tijdens een gistermiddag ge-
gehouden persconferentie deelden
de organisatoren mee dat de jeug
dige Oostduitse componist niet naar
ons land zou kunnen komen, om de
uitvoering van zyn uitverkoren com-
posiitie bij te komen, omdat de Oost
duitse autoriteiten Milller-Medek om
politieke redenen geen uitreisvisum
hebben verschaft.
De internationale muziekweek
wordt op 8 september geopend met
een concert in De Doelen in Rotter
dam. Uitvoerenden zijn het Radio
kamerorkest, soliste is de sopraan
Sophia van Santé. Het Gaudeamus
Quartet geeft op 9 september in het
Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen in Utrecht een concert dat
geheel is gewijd aan Arnold Schön-
berg. In de Vara-studio zal het trio
Loevendie een dag later een concert
van moderne jazz verzorgen. Op
maandag 11 september komt het
Noordelijk Philharmonisoh Or
kest naar De Doelen in Rotterdam.
Solist is de Zweedse pianist Karl We-
lin. Na een filmavond op 13 septem
ber in het Amsterdams Stedelijk Mu
seum volgt de dag daarop in het
Utrechtse Tivoll een concert door het
Utrechts Symphonie Orkest. Solist is
de Roemeense pianist Alexander Hri-
slanide. Op de laatste dag van de in
ternationale muziekweek heeft in de
NCRV-studio in Hilversum een con
cert plaats door het NCRV-vocaal
ensemble onder leiding van Marinus
Voorbrug. Mederwerking verlenen
o.a. het Radiokamerkoor en de so
praan Jooke Rimate. Vele buiten
landse radiostations zullen de op
namen van het concert, die in het
kader van de internationale muziek
week worden gegeven, uitzenden.
^ublemint kauwen bevor-
't Is heerlijk
Doublemint reinigt
jen en verfrist mond en'
vandaag nog een
voor twee - en
tudi» hoe goed Doublemint
r
'«Hfenfokkers
bur.'
3 k.#
lesjjaar bijec
OegJnvee- en Konynenfok-
niuging „Lisse en Omstreken
ïeóerfst het gouden bestaan
gelegenheid hiervan zal
een grote Jubileum-tea-
31? worden gehouden die drie
kin duren. Men is al met de
togen van de jubileumvie-
nóJfcn.
Het gereedkomen van het nieuwe Rotterdamse concert- en
congresgebouw De Doelen in mei van het vorig jaar heeft de
belangstelling van de Rotterdammers voor de concerten van het
Rotterdams Philharmonisch Orkest bijzonder gunstig beïn
vloed. Gedurende het winterseizoen 19661967 verkocht het
Rotterdams Philharmonisch Orkest bijna 110.000 plaatsen voor
alle openbare concerten die het orkest in De Doelen bracht.
Voor het winterseizoen 1967-'68 rekent het R. Ph. O. op een
verkoop die boven de 136.000 plaatsen zal liggen.
Deze cijfers werden gisteren bekend
gemaakt door de voorzitter van de
Stichting Rotterdams Philharmo
nisch Orkest, de heer H. M. Kraay-
vanger, tijdens een bijeenkomst in De
Doelen. De heer Kraayvanger over
handigde daarbij aan burgemeester
Thomassen de Philips-grammofoon-
plaat van het Rotterdams Philhar
monisch Orkest onder leiding van
zijn toekomstige artistieke leider Jean
Fournet. De heer Fournet zal 1 de
cember van het volgend jaar zyn
functie in Rotterdam aanvaarden.
Duizenden Russen hebben gisteren de begrafenis bijgewoond
van de omstreden romanschrijver lij a G. Ehrenburg, die be
schouwd werd als een van de grootste schrijvers van de Sow jet-
Unie. Een aantal vooraanstaande liberale auteurs bracht hem
de laatste groet.
Het merkwaardigste tijdens de by- ding van de begrafenis, hoewel zy
eenkomst in de centrale schrijvers
club, waar het stoffelijk overschot op
gebaard lag en later op het Novo-
dewitsji-kerkhof, was de aanwezig
heid van de dichter Alexander T.
Twardovsky, de hoofdredacteur van
het blad Novy Mir (Nieuwe Wereld).
Zijn blad werd in 1963 onder vuur
genomen door de toenmalige premier
Chroesjtsjow, omdat het. de memoires
van Ehrenburg publiceerde. De au
teur werd ervan beschuldigd de Sta-
lin-periode te donker afgeschilderd
te hebben.
In de schrijversclub was ook aan
wezig de dichter Jewtoesjenko, die
echter niet op het kerkhof verscheen.
Er werden rouwtelegrammen ont
vangen van de schilder Pablo Picasso
en de Franse auteur en minister voor
cultuur, André Malraux.
In de club noch op het kerkhof
waren partyautoriteiten aanwezig.
Noch het partyblad Prawda of het
regeringsblad Izwestia, maakten mei-
eerder levensberichten hadden afge
drukt waarin Ehrenburg geprezen
werd. Hy was geen lid van de partij.
Maar onder de kransen in de schrij-
versclub was er een van het centrale
comité van de party en van de rege
ring. De open lykkist was gehuld in
zwart crêpe.
De grootste hulde werd gebracht
door de politieke schryver Yoeri
Zjoekow. vice-president van het Sow. I
jet-vredescomité.
Zjoekow, die in het verleden de
liberale schrijvers bitter aangevallen
heeft, concentreerde zijn hulde nu op
de werkzaamheid voor de vrede van
Ehrenburg.
Daarna werd de kist naar het kerk
hof gebracht.
Onder een bedekte lucht beluister
de een menigte, die begon met 300
mensen en aanzwol tot 4000. op het
kerkhof de toespraken, terwijl de
kist in het graf daalde.
De weduwe van Ehrenburg en zijn
dochter waren hierby aanwezig.
Na de laatste spreker speelde een
I muziekkorps een klaagzang en wer- I
j den veel kransen op het graf gelegd, j
De Nobelpryswinnaar Michael Sjo-
lochow, een militante Stalinistische
schryver, die op het schrijverscon-
I gres in mei van dit jaar aanvallen
op Ehrenburg deed, was niet aan-
wezig.
De bekende Russische film
regisseur Grigori Kozinisew ver
gezelt Liubow Ehrenburg, wedu
we van lija Ehrenburg, tijdens
de begrafenis van de schrijver.
Kozinisew, die ondermeer de Rus
sische produktie van „Hamlet"
regisseerde, was de zwager van
Ilja Ehrenburg.
Joe Orton door
vriend vermoord
Joe Orton, een van de meest be
lovende jonge toneelschryvers van
Engeland, is vermoord door zyn bes
te vriend die vervolgens zichzelf van
het leven beroofde, zo heeft een lyk-
schouwer verklaard.
Orton (34) en Kenneth Halliwel
(41) een schryver, werden op 9 au
gustus dood aangetroffen in hun
flat. Halliwell sloeg zyn vriend dood
met een hamer en overleed zelf aan
acute barbituraat-vergiftiging door
een geweldige dosis.
Orton maakte naam met zyn
wrang toneelstuk „Loot". De film
rechten van het bekroonde toneel
stuk werden voor een miljoen gulden
verkocht.
pianoconcert
Naast „Zo is het" (of „Zo lijkt het") van Pirandello, brengt
de Haagse Comedie de eerste helft van het seizoen in première:
op 16 september „Helder zien in het donker" van Peter Shaffer
in de vertaling van Alfred Pleiter en onder regie van Carl van
der Plas, half oktober „Van de brug af gezien" van Arthur
Miller in de vertaling van Nel Bergmans-Withaar en onder
regie van Paul Steenbergen, in november „Yerma" van Frede-
rico Garcia Lorca in de vertaling van Dolf Verspoor, onder
regie van Joris Diels, en op 1 januari „Rosencrantz en Guilden-
stern zijn dood" van Tom Stoppard in de Nederlandse tekst van
Bert Voeten en onder regie van Paul Steenbergen.
Peter Zadek, die vorig seizoen
.Frühlingserwachen" regisseerde, zal
na 1 Januari „Henri V" van Shake
speare regisseren. Voorts zal een
keuze worden gemaakt uit „John
Gabriel Borkman" van Hendrik Ib
sen, „The soldiers fortune" van Tho
mas Ottway, „More stately man
sions" van Eugène O'Neill, „The res-
tauration of John Middleton" van
David Story, „Shadows of the eve
ning", „Come into the garden, Maud"
van Noël Coward en „Belchers Luck"
van David Mercer.
Het tableau de la troupe van de
Haagse Comedie voor het seizoen
1967-1968 vermeldt de actrices: Anne-
Will Blankers, Ingeborg Elzevier,
Georgette Hagedoom, Annemarie
Heyligers, Anny de Lange, Annie
Leenders, Marijke Merckens, Anne
Oostveen, Paula Petri, Trins Snij
ders, Do van Stek, Maria Stiegels.
Nanni Vermeer, Myra Ward en Ida
Wasserman en de acteurs: Roelof den
Ambtman. Louis Borel, Steye van
Brandenberg, Wlebe Brandsma, Kees
Coolen, Hep van Delft, Joris Diels,
Ko van Dijk, Manfred de Graaf, Jan
Grefe, Gerard de Groot, Leo de Har-
togh, Reinier Heidemann, Guus Hoes,
Eric van Ingen, Frans van der Lin-
gen, Jacques Luyer, Guido de Moor,
Eduard Palmers, Carl van der Plas,
Wlm van Rooij, Paul Steenbergen,
Gijsbert Tersteeg, Dick Top, Jan
Veelo, Wiebe van der Velden, Dolf
de Vries en Jaap Wieringa.
Directeur is Paul Steenbergen; za
kelijk leidster Loes Wieringa. De ar
tistieke leiding berust bijPaul Steen
bergen, Joris Diels en de dramaturge
Helen Simonis. Literair adviseur is
Bert Voeten, assistent-dramaturg
Friso Haverkamp, decoradviseur Hep
van Delft, kostuumadviseur Has
Noodhoek Hegt, chef-inspecient Jan
ten Katen.
De pianist Malcolm Frager zal van
avond in de Scheveningse Kurzaal
de oorspronkelyke versie van Schu-
manns pianoconcert spelen met mede
werking van het Residentie-Orkest
onder leiding van de Chileense diri
gent Juan Pablo Izqulerdo. Deze ver
sie is sinds 1845 nog maar tweemaal
uitgevoerd door Frager, n.l. in Brus
sel en Boedapest.
De pianist heeft zelf het originele
manuscript gevonden, in een privé-
verzameling. Hy heeft de orkestpar
tijen overgeschreven en voor uitvoe
ring gereed gemaakt. Frager acht de
oorspronkelyke versie muzikaler en
minder geschikt om tot een overmaat
van romantiek of van harde virtu
ositeit te raken. Schumann verklaar
de zelf steeds dat „de originele ge
dachte altijd de beste is".
Frager zal deze oorspronkelyke
versie van het pianoconcert ook vrij
dag 8 september in de Kurzaal spelen.
