LEIDSCH
DAGBLAD
r. Cals trekt
PausPaulus VI
hervormt curie
Staatscommissie rond
Krachtmeting
in Sjanghai
H
JAMIN
OLITIEKE ACTIVITEITEN ONVERENIGBAAR
jffiT VOORZITTERSCHAP STAATSCOMMISSIE
Adres is
rachtige
mpuls"
Herziening kies- en grondwet
Protest
van D'66
Elke clag felle gevechten
'n Kaptein
Tfhbu/effe
E.E.G.
BIJ VLIELAND
ZIET U ZE VLIEGEN
+S alles
Vlieland
(9uc/
gericht 1 maart 1860
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1967
No. 31358
(jirecteur: E. A. E. van Dishoeck
hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ƒ12,55 per kwartaal, ƒ4,19 per maand (bjj vooruitbetaling), losse nummers ƒ0,25
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze parlementaire redactie)
ud-premier mr. J. M. L. Th. Cals zal zich terugtrekken als gesprekspartner van de K.V.P.
e groep van 18.
j acht het lidmaatschap van deze groep, waarin K.V.P., A.R.P. en C.H.U. besprekingen
over een nieuwe christen-democratische samenwerking, niet verenigbaar met het
itterschap van de staatscommissie voor de herziening van de grondwet, waarmee hij zal
•den belast.
Cals wil ook zijn deelneming aan de openbare discussie
christen-radicale groep van drs. Bogaers staken.
kan worden afgeleid uit een verklaring, die hij gister-
na zijn terugkeer van vakantie in Den Haag heeft uit-
id
■i5u
Cals meent, dat het voorzit-
hap van de staatscommissie van
een stringente terughoudend-
op het gebied van de partijpo-
;e hervormingen verlangt. Hij
IJlln zijn verklaring, dat de partij-
Dpitter volledig op de hoogte was
contacten met de groep
Bw. radicalen en dat hjj juist
Representant van die groep ge-
g«u is aan de besprekingen van
iep van 18 deel te nemen,
oud-premier, die is verweten
Ihij twee ijzers in het vuur wil
»n. herinnert er aan, dat hem
s-°l Vorig jaar oktober van vele
m is gevraagd initiatieven te ne-
joor acties op het gebied van
ittijvernieuwing. Dat heeft hij
mt geweigerd, omdat daar-
verwarring alleen maar gro-
worden. De actie van de
radicalen ziet mr. Cals ech-
een positieve bijdrage aan de
■iflssie binnen de partij, omdat
adres de problemen rond de
'structuur in de kern raakt.
K.V.P.-bestuur heeft de leden
roepen aan de politieke menings-
Q/iing in de partij actief deel te-
ui. Ik zie dit adres als een
ïtige impuls daartoe", aldus de
prp^iier.
Binnen K.V.P.
Cals zegt in zijn verklaring.
;m uit gesprekken met de
r radicalen is gebleken, dat men
roblemen die de partij beroeren
lagen openheid binnen de
tot een oplossing wil brengen,
„.st op het belang van 'n goed
bereide discussie in de partijor-
Hoewel hij aan de opstelling
uc definitieve tekst van het adres
heeft kunnen meewerken, (hy
namelijk de laatste twee ver-
roingen wegens vakantie)
art mr. Cals zich toch geheel
er de doelstellingen van deze
iep tot politieke vernieuwing. Al-
hy persoonlijk enkele on-
anders hebben geformu-
Fractieberaad
actie van de christen-radica-
blijft ook na de verklaring van
Cals de KVP- nog beroeren,
faeede-kamerfractie komt op 29
istus bijeen voor een bespreking
de partijpolitieke situatie, zo
t fractieleider Drs. W. K. N.
nelzer gisteren meegedeeld,
ider de jongerengroep in de
ij P. is onenigheid ontstaan over
WEERBERICHT
ngeveer
dezelfde
temperaturen
_JNMI in De Bilt verwacht van
In- tot morgenavond: verander-
■bewolking met plaatselijk enige
p of motregen. Overwegend zuid-
Jëlijke wind. In het algemeen
|ig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt om 11.40 uur)
19 AUGUSTUS
rop: 5.25 uur: onder: 19.57 uur.
ian op: 20.18 uur; onder: 4.05 u
logwater te Katwijk te 2.36 en
06 uur; laagwater te 10.54 en
TEf uur.
strand verwachting
jrgen iets meer invloed van het
drukgebied boven Frankrijk.
Wegend droog met opklaringen.
Ige zuidwestenwind. In de mid-
ongeveer 20 graden, zeewater
taden.
uitzichtenWeekeinde niet ge-
stabiel, maar wel perioden van
Hik strandweer.
'nummer bestaat uit 18 pagina's
de vraag of de actie van de groep-
Bogaers reglementair toelaatbaar is.
De christelijk historische jongeren
hebben de acties als voorbarig en
eenzijdig veroordeeld. „Waarom
wenst men nog apart een christelij
ke partij als het program bij voor
baat en te allen tijde gelijkvormig
aan dat van de P. v.d.A. moet zijn?",
vragen zij zich af.
„Dan ligt het meer voor de hand
om een algemene progressieve volks
partij te vormen".
Inmiddels treft het partijbestuur
van de K.V.P. de nodige voorberei
dingen voor de meningsvorming bin
nen de partij, met het oog op de
partijraadsvergadering in december.
Er wordt gewerkt aan een nota,
waaraan ook drs. Bogaers volgens
een oude afspraak zijn bijdrage zal
leveren. In alle delen van het land
worden gesprekken georgani
seerd, waarvan de resultaten in de
nota zullen worden verwerkt.
Paus Paulus VI heeft van
daag een drastische hervor
ming van het centrale bestuur
van de R.-K. Kerk afgekon
digd. De macht, die de kardi
nalen van de conservatieve cu
rie eeuwen lang hebben uitge
oefend, is beperkt ter wille
van meer democratie. De her
vorming gaat 1 januari 1968 of
ficieel in.
In een document van historische
betekenis heeft de paus een einde ge
maakt aan de vier eeuwen oude
greep van de curie op alle aspecten
van het kerkelijk leven, van de, litur
gie tot het financiële beleid van de
grootste christelijke kerk.
Functies in de curie worden voor
taan niet meer voor het leven aan
kardinalen en hun ondergeschikten
toegewezen, zodat deze machtheb
bers niet langer de onwrikbare posi
tie en steeds groeiende invloed uit
het verleden zullen hebben. Alle cu
rie-kardinalen treden automatisch af
bij de dood van een paus, zodat de
nieuwe plaatsbekleder zijn eigen staf
kan benoemen.
De paus gelastte een nieuwe rege
ling bij het toewijzen van gelden. Op
zich zelf staande Vaticaanse afde
lingen kunnen hun projecten niet
meer financieren zonder speciale
goedkeuring van boven af.
De taakverdeling binnen de curie
zal van hoog tot laag worden gereor
ganiseerd, terwijl een kabinet-sy
steem met vergaderingen en overleg
wordt ingesteld. Het traditionele Ita
liaanse overwicht in de curie zal ver
dwijnen zodat het lichaam werkelijk
de universele kerk vertegenwoordigt.
Deze hervormingen zijn neergelegd
in een 15.000 woorden tellend ge
schrift in 't Latijn dat „de Ramania
curia" (over de Romeinse curie) heet.
Aan het document, waar progressie
ven binnen de kerk al lang voor plei
ten en de conservatieven zich fel te
gen keren, is bijne vier jaar gewerkt,
Sinds de paus vier jaar geleden geko
zen werd, is met geen enkel ander ge
schrift zo veel tijd gemoeid geweest.
De paus bracht geen verandering
in zijn eigen absolute macht over de
R.K. Kerk en zijn half miljard gelo
vigen. Hy verleende de verschillende
nationale groepen bisschoppen--de
Episcopale conferenties-- echter
meer zeggenschap in het bestieren
van de kerk. Dit is een maatregel
grote betekenis voor de democratise
ring van de kerk. Ook de rooms-ka-
tholieke leken zullen geraadpleegd
worden over kwesties, die recht
streeks betrekking hebben op de le
ken.
(Van onze parlementaire redactie)
Minister Beernink (Binnenlandse Zaken) heeft de samenstel
ling van de staatscommissie voor de herziening van de grond
en kieswet rond. Het kabinet heeft er vandaag zijn goedkeuring
aan gehecht. D'66 krijgt niet meer dan één zetel in de staats
commissie, welke is toegewezen aan drs. J. Gruyters. (K.V.P.
en P.v.d.A vier zetels, V.V.D. drie, C.H.U. en A.R. elk twee,
D'66 en G.P.V. één). Voorzitter herziening kiesrecht mr. Cals,
voorzitter grondwet prof. dr. H. Donner)
De fractie van D'66 is gisteren na
lang aarzelen met de ene zetel voor
drs. Gruyters akkoord gegaan. Frac
tieleider mr. H. van Mierlo stond
tenslotte voor de keus: of een ze
tel accepteren of niet. Hij had eer
der weten te bereiken dat de rege
ring drs. Gruyters als kandiaat voo.
het lidmaatschap van de commissie
aanvaardde, hoewel minister Beer
nink tegen hem het bezwaar had
aangevoerd dat hy geen jurist was.
Voor D'66 was de kandidatuur van
drs. Gruyters echter zonder meer
voorwaarde voor verdere medewer
king geweest.
Keuze
Van Mierlo, heeft vanmorgen
krachtig stelling genomen tegen de
beslissing om D'66 slechts één ze
tel toe te kennen. „WU willen daar
tegen met alle scherpte protest aan
tekenen uit overwegingen van bil
lijkheid en materieel recht," zei hij
Morgen zullen op het kerk
hof van Shell Lake in de Cana
dese provincie Saskatchewan ne
gen leden uit één gezin hegraven
worden, die dinsdag het slachtof
fer van een moordenaar zijn ge-
worden. De Canadese hereden po
litie strekt het onderzoek naar de
dader van de negenvoudige moord
op de familie Peterson steeds ver
der uit. Er is nog geen verdachte
en ook geen motief. Ook is er geen
wapen gevonden. „Het is moeilijk
zich in te denken", aldus een
woordvoerder van de politie, dat
een vreemdeling in een dergelijk
eenzaam gebied komt, een boer
derij uitkiest en een gezin uit
roeit". Met de mogelijkheid, dat
de dader iemand uit de huurt is
geweestwordt dan ook nog ter
dege rekening gehouden. De po
litie van Shell Lake heeft intussen
contact opgenomen met die in
San Bernardino in Californië,
waar tivee jaar geleden met een
geweer van hetzelfde kaliber een
gezin van vier personen in een
berghut werd gedood, waarin het
met vakantie was. Op de foto: de
boerderij van de familie Peterson,
niaar het drama zich voltrok.
op een persconferentie in Den Haag.
Volgens mr. Van Mierlo wordt in
de beide kamers van de commissie
een onderwerp bestudeerd, dat D '66
bij de verkiezingen centraal onder
de aandacht heeft gebracht. Met na
me de herziening van het kiesstel
sel en de wens om in de grondwet
de mogelijkheid te openenen voor 'n
verkiezing van de minister-president
hebben de kiezers sterk aangespro
ken. Een enquete van de vrije uni
versiteit heeft uitgewezen dat 50
pet van de ondervraagden de ge-
gedachte van de gekozen minister
president sympathie toedroeg. Le-
halve bij D'66 zyn deze percentages
niet meer in de politiek en de pro
gramma's van de bestaande party-
en te herkennen. Daarom heeft D '66
het morele recht opgeeist om in de
beide kamers vertegenwoordigd te
zyn, aldus mr. Van Mierlo.
De party heeft de medewerking
echter niet willen weigeren, omdat
zy zich dan aan een fundamenteel
stuk verantwoordelijkheid zou heb
ben onttrokken. Mr. Van Mierlo
deelde mee, dat de regering aan
vankelijk D'66 een keuze wilde laten
doen tussen de hoogleraren Glas
tra van Loon en Brinkhorst, maar
dat de partij de heer Gruijters naai
voren heeft geschoven. De neet
Glastra van Loon, die geen lid van
D'66 was, werd door de partij niet
als voldoende geëngageerd be
schouwd en prof. Brinkhorst ^oelJe
zich niet in staat om D'66 in de
beide kamers te vertegenwoordigen
Een anti-communistische
krant in Hongkong meldde gis
teren dat hevige gevechten
tussen voor- en tegenstanders
van partijleider Mao Tse-toeng
in China's grootste stad Sjang
hai aan de orde van de dag
zijn.
Reizigers uit Sjanghai vertelden de
„Sing Tao Jih Pao" dat de vijan
den van Mao in de havenstad veel
invloed hebben. Het spoor- en weg
verkeer in de omgeving van Sjang
hai zou tot stilstand zijn gekomen.
Een reiziger zei: „Het kostte me
18 dagen van Sjanghai naar Kanton
te reizen. Ik reisde per bus, trein,
vrachtwagen en boot". Een belang
rijke krachtmeting tussen de twee
partijen was volgens deze reizigers
op handen.
De meeste bewoners van Sjanghai
blijven thuis om moeilijkheden te
vermijden, en duizenden Rode Gar
disten en anti-Maoisten zwerven over
straat, aldus het blad. De twee par
tijen raken dagelijks slaags. Ze ge
bruiken gepunte stalen staven als wa
pens. maar zo nu en dan valt ook
een schot. Het aantal slachtoffers kan
onmogelijk worden vastgesteld maar
moet hoog zijn.
Europese bezoekers vertelden dat
grote verwarring heerst in Sjang
hai, dat 's nachts door bendes met
breekijzers, stokken en stenen onvei
lig wordt gemaakt. Werkelijke ge
vechten h"'',on zy niet gezien.
Kauton weer
normaal
In de Chinese stad Kanton zijn
twee bataljons van het geregelde le
ger aangekomen om een einde te
helpen maken aan de strijd tussen
Rode Gardisten en tegenstanders van
Mao, zo hebben reizigers verteld die
gisternacht uit Kanton in Hong
kong arriveerden. De toestand was
er, zo zeiden ze, nu weer normaal
na de felle onlusten van de laatste
tijd. De bus- en tramdiensten waren
hervat.
Botsing in Peking
Sow jetr ussische
ambassade in
Peking bestormd
Chinese betogers zyn gisteravond
het gebouwencomplex van de Rus
sische ambassase in Peking binnen
gedrongen waar zij meubels verniel
den en dossiers in een consulaire
afdeling in brand staken. Dit meldt
het Joegoslavische persbureau Tan-
joeng uit de Chinese hoofdstad.
De demonstranten gooiden ook de
ruiten in van het hoofdgebouw van
de ambassade, maar zy bleven bui
ten. Volgens Tanjoeg, dat Russische
ambassadefunctionarissen aanhaal
de, deden grote aantallen Chinese
militairen en politiemannen, die
rondom het gebouwencompex waren
samengetrokken, niets om het inci
dent te voorkomen.
Het gewelddadige optreden van de
betogers duurde ongeveer een uur.
Eerder op de dag was een auto
van de Sowjetambassade in brand
gestoken, die in het centrum van Pe
king voor een Russisch warenhuis
stond, waar diplomaten inkopen kun
nen doen. De Russische ambassade
heeft by de Chinese autoriteiten ge
protesteerd.
ADVERTENTIE
Kan ook gefinancierd worden in 6 - 12 - 18 maanden.
G EBR.
Hogewoerd 6668
HUISMAN
- Tel. 31292 Leiden
op een markt in het centrum van
Peking zijn vorige week meer dan
200 gewonden gevallen, zo meldt het
Japanse blad Asahi Sjimboen. De
twee partijen van elk ongeveer drie
honderd man gingen elkaar met di
verse wapens te lijf. De vechtende
menigte was uiteindelijk aangegroeid
tot duizenden mensen.
Fabrieken gesloten
China's grootste centrum van olie-
raffinage, Lantsjow, is volgens een
andere Japanse krant door gevech
ten tussen voor- en tegenstanders
van Mao Tse Toeng verlamd. De
helft van de raffinaderijen in
Lantsjow, de hoofdstad van de noord
westelijke provincie Kansoe. was tot
stopzetting van de prduktie gedwon
gen. Ook andere fabrieken daar had
den hun poorten moeten sluiten. In
muurkranten is voorts meegedeeld
dat de produktie in acht grote kolen
mijnen te Foesjoen in het noord
oosten zes dagen stil heeft gelegen,
eveneens als gevolg van gevechten.
Grieken mishandeld
Een Grieks vrachtschip dat onder
contract met China steenkool tussen
Chinese havens vervoert, heeft een
toevlucht gezocht in de Zuidkoreaan-
se haven Intsjon, nadat het in het
begin van de week in Sjanghai was
geplunderd door 250 Rode Gardis
ten. De bemanning, tot de vrouw
van de kapitein toe, werd mishan
deld. Een van de matrozen moest in
Intsjon in een ziekenhuis worden
opgenomen. Aanleiding tot het inci
dent was een verschil van mening
tussen bemanning en de havenarbei
ders van Sjanghai.
ADVERTENTIE
2.500 vogels uit alle landen van de
wereld, in alle pronkende kleuren en
soorten. Een lust voor oog en oor.
Voor iedereen en (belangrijk) voor
elke beurs.
SPECIALE AANBIEDINGEN,
geldend t/m 26-8-67 en zolang onze
voorraad strekt:
Tijgervinkjes p. paar 3.95
Napoleons p. paar 3.95
Parkieten p.p. vanaf 7.50
Oranjewevers p. paar 9.50
Gordel-grasvink p. paar 37.50
Zilverbekjes p. paar 4.75
Kleine eksters p. paar 6.50
Nonnetjes p. paar 5.50
Rjjstvogels p. paar 5.50
PAPEGAAIEN, vanaf 97.50, met een
volledige garantie op spreken. Een
fyne aanbieding
Voor elke vogel een vogelkooi.
GROTE KAMERVOLIÈRE, rond,
140 cm hoog, op standaard, in ver
schillende kleuren 24.50.
Nieuwe Rijn 50 Tfa 20824 (01710)
ADVERTENTIE
Uit het Leidsch Dagblad van I
21 Aug. 1867: 1
H Den 17den dezer is te E
Vlaardingen binnengeloopcn
de .JSusanna Henriëtte"van
e de heeren M. Parser en
e Comp. te Scheveningen, aan-
brengende 60 ton. De maat-
jesharing heeft f 50, de volle
f 39 gegolden, zoodat de ge-
E heele besomming p. m. f 2300
e bedraagt.
Onder de curiositeiten, die 1
op de Parijsche tentoonstel e
ling te zien zijn, bevindt zich
e een stuk anthraciet kool uit
E de Verenigde Staten van
Amerika, dat 6000 Ned. pon-
den weegt.
iiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiif