Acteur
)Y plezierige
Hein Boele had
ervaringen
rMini - organist houdt
uvan voetballen
OJOEKWOE vroeger
een knap historicus
kunst
kalei öoscQQP
TERUG UIT AMERIKA
w
Met hard werken
en goed inkomen
Praag boos op Mnacko
Tsjechische schrijver
uit partij gestoten
De achtergrond van de
afscheiding van Biafra
Jeugdfestival Velp
^InDERDAG 17 AUGUSTUS 1967
LEIDSCH DAGBLAD
55
renjt een hoofd vol indrukken en een tas vol dia's, is acteur
SijBoele na ruim 2y2 maand uit Amerika teruggekeerd. Een
^i-die deels bedoeld was om familiebanden steviger aan te
ver-i, maar ook om indrukken op te doen van het hoe, wat en
SiSom van de Amerikaanse toneel- en showwereld.
loei
325|n Boele (27), heeft drie jaar bij de Ned. Comedie gespeeld
bera'Achille in „Om te lachen" van Armand Salacrou), 1 jaar
,I?!hsemble (in de rol van Claud in „De Astrakanjas"), is ver
delende keren op de tv geweest, o.a. in de rol van Proteus,
i sjan de twee edellieden van Verona, en in de musical „Mijn
iiiejten en ik". Met ingang van het nieuwe toneelseizoen
4ojt hij bij toneelgroep Studio.
>-8B|
vrouw Rosemary Clooney. En al deze
ecte outillage1 u"erste van 'kh-
zelf. Niets wordt aan het toeval over-
*61*»ten. r*lles wordt zo exact get'med
en bekeken da thet eindresultaat
tenslotte zo ontspannen en natuur
lijk is, zoals we dat hier toch maar
nauwelijks kennen.
Te smalle basis
f
heaters in Amerika zyn. zeker
:en bij de onze. technisch on
goed uitgerust, zegt He!n
De belichting is perfect, ge-
itallatles f ei loos, technische
voortreffelijk,
een beetje extra werk ziet men
Ihniek betreft, niet op: is er
laitoneel nodig, dan komt dat
of niet. Wat de mensen be-
.Ikheb me er over verbaasd
fd er over het algemeen ge-
'ordt. Men haalt uit zichzelf
ie anderen het onderste uit
om dat effect te bereiken
voor ogen heeft. Eindeloos
irdt er gerepeteerd zonder het
lar even af te laten weten.
SI lerk Je niet hard, dat staat er
der klaar om je plaats in te
liet kunnen is geen schandaal,
niet willen of je bost niet
4l. Niet alleen de beginnelin-
oorj'ken zo hard. Ik heb shows
lakt van de komieken Ro-
Martin, ik heb mensen zien
zoals Vic Damone. Stan Getz,
0ppc&rand en de geweldige vak-
rke
Tegenover dat harde werken staat
een zeer goed inkomen. Er wordt in
Amerika veel meer geld verdiend met
toneel en show dan in Nederland.
Toneelspreiding, zoals wij dat hier
kennen, heeft men in Amerika niet:
iedere grote plaats heeft zijn eigen
gezelschappen, alleen de topacteurs
reizen en vervullen gastrollen".
Bij toeval een studio binnenkomend
bij de opnamen van een nieuwe mu
sical. van André Prévin, kreeg Hein
Boele nog wat werk te doen. Men
zocht namelijk smartelijk naar een
mannenstem met een Duits accent.
En daarin kon hij wel voorzien. Men
betoonde zich ogenblikkelijk enthou
siast. raadde hem aan om een audi
tie te maken voor de Road-Compa
ny van „Cabaret", maar daar is het
o (13) winnaar
gelconcours
niet van gekomen. Hein Boele staat
namelijk wat sceptisch tegenover dit
soort enthousiaste uitlatingen, omdat
hij van mening is dat de basis van
zijn succes in Amerika, nl .het Euro
peaan en dus het anders zijn temid
den van de Amerikanen t.esmal is.
HEIN BOELE
Wat dat betreft zou ik er graag wil
len werken maar enfin, wie weet
wat ik in de toekomst nog voor kan
sen krijg".
Voorlopig staat In ieder geval een
jaar druk repeteren en spelen bjj
Wïlfirflpriiny Vttnr •studio" °P het programma. „Hoera
TV aal UCI lllg V UUl Amerika" een stuk waarin heel Ame
rika eens fijn kritisch op de korrel
persoonlijkheid hel bcsin
,Ty. e en persoonlijkheid worden
hoog Tewa rdeerd. Iemand, die als
enige een bepaald type kan uitbeelden,
krijgt niets anders dan dat soort rol
len: men buit deze kwaliteit volledig
uit en dat wordt dan ook goed geho
noreerd .Mensen hebben ook meer
ertrouwen in eigen capaciteiten dan
hier.
De meest fijne ervaring vind ik
dit: je kunt er hard werken en nie
mand zal je een strobreed in de weg
leggen. Maar werk je in Nederland
hard. dan ben je een „buitenbeentje",
een „gek", een „uitslover" en in ieder
geval krijg je weinig medewerking.
Surrealist
Magritte -69-
overleden
De Belgische surrealistische schil
der René Magritte is dinsdag in
Brussel op 69-jarige leeftyd overle
den.
Magritte werd geboren in Lessinej
en ging op zyn 18de jaar aan de
Brusselse Kunstacademie studeren.
Sindsdien woonde hij in Brus
sel, terwijl hjj steeds mee'r roem
vergaarde en tenslotte als een van
de grootste surrealistische schilders
ter wereld werd beschouwd.
Het kubisme dat hij in 1918 leerde
gebruiken verwisselde hij omstr. 1925
voor 't surrealisme. Van 1927 tot 1930
woonde de schilder in Parijs. Hij was
steeds produktief. Zijn doeken han
gen in musea overal ter wereld. Vo
rig jaar bracht hy een bezoek aan de
V.S. In 1959 werd Lessines onder
scheiden met een Belgische vijf ïaar-
lijkse prijs van 150.000 frank.
Certificaten van
(on) echtheid
Waardeloze certificaten van echt
heid van de kunstwerken, die zij ver
gezellen, komen Groot-Brittannië in
toenemende mate binnen uit 't vas
teland van Europa, zo schrijft de
Times.
Volgens het blad wordt op deze
certificaten op indrukwekkende wij
ze verklaard, dat het aangeboden
kunstwerk naar de mening van ae
ondertekenaar zonder enige twij
fel een werk is van Rembrandt,
Raphael of een andere hooggeschat
te oude meester.
Soms bestaan de deskundigen en
1 de officiële posities, die zij heten te
bekleden, niet, aldus de Times.
„In andere gevallen zijn de certi
ficaten getekend door bestaand-1
maar weinig scrupuleuze kunsthisto
rici, die bereid zijn hun repu
tatie voor geld te offeren".
„Hoewel zij ervaren verzamelaars
en handelaren hoogstwaarschijnlijk
niet kunnen bedotten, vormen zij
een gevaarlijke en kostbare val voor
de ontwetenden, die de certificaten
de".
De Tsjechische schrijver Ladisllav Mnacko, die op het ogen
blik in Israël verblijft, is uit de communistische partij gezet en
hem is de Tsjechische nationaliteit ontnomen. Het persbureau
Ceteka, dat dit woensdag bekendmaakte, zei dat de bekende
communistische schrijver, die een fel tegenstander is van het
pro-Arabische standpunt van zijn land, ook zijn onderscheidin
gen zijn afgenomen.
Mnacko, die als een Leninistisch
auteur werd beschouwd, leverde sinds
een tiental jaren groeeiende kritiek
op de ontwikkelingen in de commu
nistische wereld. In een in 1963 ver
schenen boek. dat werd uitgegeven
onder de titel „Een ander verhaal",
verbrak hij in navolging van zijn
Russische collega Soljenitjin het
stilzwijgen over de vervolgingen tij
dens het tijdperk van Stalin, Het
boek. dat in Tsjecho-Slowakye veel
succes had. bevat twaalf verhalen
over het leven van slachtoffers van
het Stalinisme. Het was het teken
van een zich inzettende zachtere lijn
in de communist''sche heerschappij.
In ziin jongste boek, dat onder de
titel „Een machtsproeve" binnen
kort ook In ons land zal verschij
nen. schildert hij een geleidelijke
demoralisering van de communisti
sche leider. Het bevat een satire op
de gewoonten van de machthebbers
in het Praagse Kremlin. In Tsjecho-
Slowakije verboden, had dit boek van
Mnacko in het buitenland veel suc
ces.
Toen men Mnacko van de tegen
hem genomen maatregelen in ken
nis stelde hij bevond zich In Tel
,\viv zei hij zich nog steeds com
munist en Tsjech te achten en dat
>mgns ga ik liever met vriendjes voetballen, meestal vind ik
orgelspelen net zo fijn. Maar door die prijs speel ik nu
liever orgel". Aan het woord is L*eo Doeselaar uit de
lovenstraat in Den Haag, die afgelopen zaterdag de eer-
ngejs in de afdeling interpretatie van het vierde „Nationaal
m. loncours voor amateurs" won.
ua-eJ
nui die met zijn dertien jaren de jongste deelnemer was
liet allemaal „erg leuk en interessant'', die belangstelling
6 prijzen een knots van een medaille,, een certificaat en
con trofee. Alleen aan die laatste prijs, evenals de medaille
Uitwerp van Aart v. d. IJssel, moet hij nog wennen. Als
a 8 blijkt, dat de huisgenoten en belangstellenden de trofee
i g sl deren, vindt hij het ,<toch wel een mooi ding", dat hij van
n volgend jaar weer te gaan winnen.
Leo, dde zeven jaar geleden op een
harmonium de eerste schreden op
het muzikale pad deed, vindit het
„doodnormaal", dat hij een orgel
koos als zijn lievelingsinstrumen t en
niet zoals vele muzikale „broertjes"
van zijn leeftijd de gitaar. Van de
moderne popmuziek moet hij ech
ter niet veel hebben, de Beatles",
dri hoeven van deze organist in spé
niet.
„Iedereen vraagt nu of ik later
organist wil worden, maar dat weet
ik echt nog niet. Ik oefen wel elke
dag en heb al drie jaar, twee uur
in de week les in de Nieuwe Kerk
van Gerard Akkerhuis. In deze kerk
heb ik weieens een dienst begeleid,
op verzoek doe ik dat zondag weer.
Maar ik moet echt wel iedere dag
oefenen, want als ik een paar weken
niet speel, kan ik dat een paar
maanden merken", zegt de mini-or
ganist ernstig.
„Ja", valt mevrouw Doeselaar haar
zoon in de rede, „toen we dit jaar
en verleden Jaar in Oostenrijk met
vakantie waren, hebben we een
kerk met een orgel opgezocht, waar
hy dan elke dag wat kon spelen".
„Het i's net als met een topatleet,
die moet ook dagelijks trainen om
in conditie te blyven", verduidelijkt
de heer Doeselaar, eveneens een fer
vent orgelliefhebber. „Net, als een
atleet, géén topatleet", verbetert
zoonlief hem.
„Een klein beetje zenuwachtig was
ik wel. maar als ik eenmaal speel
hooi' of zie ik niets meer. Nu ja, als
er byvoorbeeld een lamp naar be
neden zou ploffen, dan wel natuur
lijk", lacht de Haagse gymnasiast.
Ned. beeldende
kunst in
Expo-paviljoen
Van 19 augustus tot 3 oktober nul
len ongeveer 50 werken van 16 Ne
derlandse beeldende kunstenaars
worden geëxposeerd in het Neder
landse paviljoen op de wereldten
toonstelling in Montreal.
Er worden werken getoond van
Armando, Theo Blom, Kees van Bo-
hemen, Bonies, Ad Dekkers, Pieler
Engels, Jacques van der Heijden,
Sipke Huismans, Hans Koetsier, Rci-
nier Lucassen, Henk Peeters, Mar
tin Rous, J. J. Schoonhoven, Ray
Staakman, Peter Struyoke nen Ge
rard Verdijk.
hy naar zijn land zou terugkeren
zodra het de houding tegenover
Israël wjjzlgde. Mocht dit te lang
duren dan zou hy, ongeacht de
consequenties, toch terugkeren.
Hij zei niet akkoord te kunnen
gaan met een politiek, die de staat
Israël wil liquideren. Een derge-
ïyke volksmoordpolitiek leidt tot een
ramp en er is geen verschil tussen
of dit door een communistische of
een kapitalistische staat wordt ge
daan, aldus de schryver, die het be
sluit hem zijn nationaliteit te ont
nemen een nieuwe domheid noemde.
Hij bracht in dit verband in herin
nering, dat. de Tsjechische pers nog
slechts kort geleden schande sprak
van de Griekse regering die de
actrice Melina Mercouri denationa
liseerde. „Ik ben niet illegaal uit
Tsjecho-Slowakye vertrokken. Ik be
zit een geldig paspoort. Wat men
uitstoting door de communistische
partij betreft, dik beschouw ik onder
de huidige omstandigheden eerder
als een eer", aldus de Tsjechische
schrijver.
Mnacko stond al eerder aan aan
vallen van zijn party genoten bloot.
Zo verweet president Novotyny hem
nog niet zo lang geleden een geest
van verzet onder de jonge schrijvers
aan te kweken.
De 34-jarige luitenant-kolonel Ojoekwoe, heerser van de
gloednieuwe republiek Biafra, wiens troepen deze week plotse
ling de Nigeriaanse provincie midden-westen veroverden, is
aanvankelijk niet voor het officiersvak opgeleid. Ging zijn hui
dige tegenstander, de Nigeriaanse federale machthebber luite
nant-kolonel Jakoeboe Gowon in Engeland meteen aan de
militaire academie „Sandhurst" studeren, Ojoekwoe toog er
naar Oxford. Zijn studie, die hij „cum laude" voltooide, gold
de geschiedenis.
Stammenstrijd
Hy zou nu zeker professor in de
geschiedenis aan een Nigeriaanse
of buitenlandse universiteit zyn ge
weest. als hy het niet boeiender en
bevredigender had gevonden, zélf een
beslissende rol te spelen in de he
dendaagse geschiedenis. Behalve per-
soonlyke ambitie, heeft daarbU on-
getwyfeld de behoefte een rol ge
speeld, de gemeenschap te dienen.
Wilde hy dienen in een overheersen
de positie, dan kon dat onder de om
standigheden in Nigerië moeilyk
anders dan als officier. Dit moet de
voornaamste overweging voor Ojoe
kwoe zyn geweest, op 25-jarige leef-
tyd alsnog in krygsdienst te treden.
Hy had toen, na terugkeer uit Enger
ADVERTENTIE
de harde matras
met alle comfort
van een zachte!
land, al een koloniale bestuursfunctie
vervuld in de oostelyke deelstaat, die
hy nu als „zijn" republiek beschouwt
In 1961 ging hy naar Kongo om er
als bataljonscommandant te dienen
by de V.N.-troepen. Daarna is het in
1962 dan toch nog gekomen tot de
voortgezette opleiding in Engeland.
Vervolgens keerde hy terug naar het
in 1960 onafhankelyk geworden Ni
gerië, waar hy meteen tot comman
dant van het vyfde bataljon in Kano
(in het noorden) werd benoemd.
Na de staatsgreep van 15 januari
1966, heeft de toenmalige nieuwe
Nigeriaanse machthebber generaal
Irons! hem tot militair gouverneur
van oost-Nigerië aangesteld, en het
was in die positie dat Ojoekwoe te
zamen met zyn volgelingen besloot
tot de afscheiding van de federatie,
die op 13 juni j.l. een feit werd met
het uitroepen van de onafhanke-
lijke republiek Biafra.
Conflicten
Zoals bekend, liggen aan die af
scheiding conflicten ten grondslag
die al broeiden toen de Engelsen de
federatie zelfstandigheid verleenden,
Van Beek tegen
musexunsfeer
„Het is de waanzin van deze lyd,
dat we elke gedachte op een nieuwe
manier moeten etaleren. We kunnen
ons niet aan elke nieuwe kunstex
pressie binden," aldus de beeldhou
wer Marinus van Beek gisteren tij
dens het Jeugdfestival in Velp.
Marinus van Beek beperkte z,cn
in zyn inleiding tot de mens in de
beeldende kunst en hii lichtte dit
toe door middel van dia's. Hij be
steedde vooral aandacht aan portret
ten, de „ontmaterialiserine van het
materiaal", de versymbolisering, de
erotiek en de kitsch vroeger en nu".
Sterk kantte Marinus van Beek
zich tegen de sfeer in een museum,
volgens hem „een plaats waar je
als een kerkganger, de heiige stixte
meemaakt". Hy zei te geloven dat
in de jaren '30 de grootste cultuur
werd gevonden op Nieuw Guinea.
„Toen werd daar een kunst ver
vaardigd die niet te vergeiyken is
met die in Europa."
Een andere groep deelnemers aan
het Jeugdfestival bracht een bezoek
aan het atelier van een collega van
Marius van Beek, de beeldhouwer
Piet Siegers in Velp. Ook werd de
tentoonstelling „Als ik zou mogen
uitkiezen" bezocht, die ter gelegen
heid van het Festival wordt gehou
den.
Tydens een programma van ..Prik
kelbare poëzie" werden hekeldichten
van Nederlandse en enkele buiten
landse dichters voorgelezen door Al-
bert Vogel, Paul van Vliet en Lise-
lore Gerritsen. Paul van Vliet en
Albert Vogel leidden later op de
dag gespreksgroepen over resp. ca
baret en voordracht.
Tot slot van deze derde dag van
het Jeugdfestiival werd 's avonds tn
de Arnhemse schouwburg door de
toneelgroep „Theater" een uitvoering
gegeven van „Bloomsday", een to
neelspel naar de roman „Ulysseo"
van James Joyce.
en die in 1966 bloedig tot uitbarsting
kwamen. De staatsgreep van Ironsi
kwam voort uit wrevel over de grote
invloed die in de federatie was toebe
deeld aan het feodale, weinig ont
wikkelde noorden van Nigerië, waar
de mohammedaanse Haeosa-stam
de overgrote meerderheid van de be
volking vormt. Na Ironsi's staats
greep waren het die noorderlingen,
die zich op hun beurt bedreigd voel
den door de vorming van een
machtiger centraal gezag, waarin
leden van Ojoekwoe's hoger ontwik
kelder, christeiyke Ibo-stam uit oost
-Nigerië de belangrijkste posities
zouden innemen. Die noordehjke
onvrede ontlaadde zich in een nieu
we staatsgreep op 29 juli van het
vorig jaar, waaruit Gowon als een
compromisfiguur naar voren trad.
Moordpartij
in het noorden
In september 1966 kwam het in de*
noordelijke deelstaat tot een slach
ting onder de Ibo's, die er veel tech
nische en commerciële kaderposities
innamen. „The Times" meldde in die
dagen, dat 30.000 mensen waren ge
dood.
Byna twee miljoen Ibo's vluchtten
uit noord-Nigerië naar Ojoekwoe's
oosten. Het wervoers- en bestuursap
paraat van het noorden werd door
deze uittocht belangrijk verzwakt.
Ojoekwo^ kreeg zynerzyds te
kampen met een vluchtelingen- en
werkgelegenheidsprobleemwaarte
gen zyn gebied, al bevat het de rijk
ste bodemschatten van heel Nigerië,
niet zelfstandig opgewassen was.
Ojoekwoe reageerde in maart 1967
na allerlei half of geheel mislukte
conferenties met een edict, waarin
werd bepaald dat zyn bewind alle
belastingopbrengsten zou innen die
voorheen aan de federale schatkist
waren voldaan en waarin een ver
bod was opgenomen, aan oost-
Nigerië te betalen belasting anders te
voldoen dan via de schatkist van
dat gebied. Een en ander mocht dus
niet meer via de federale hoofdstad
Lagos gebeuren, ondermeer omdat
Ojoekwoe meende, anders niet zyn
rechtmatige portie te ontvangen van
de federale belastingen. Bovendien
zag hy alleen deze mogeUjkheid
open om alsnog de salarissen uit te
betalen aan ambtenaren die het
noorden waren ontvlucht. De klap
op de afscheidingsvuurpyi kwam,
toen Gowon eind mei een bestuurs-
reorganisatie voor geheel Nigerië had
afgekondigd, waarby het land, dat
tot dusver uit vier staten bestond,
herverdeeld zou worden in twaalf
bestuursgebieden, waarby Ojoekwoe's
oosten in drie delen zou worden ge
splitst.
Rijk familiebezit
Ojoekwoe, die In 1933 ln noord-Ni-
In hervormde kerk
van Nieuw-Vennep
Ds. Bronsgeest
doopt met
Jordaanwater
In september zullen enige dopelin
gen uit Nieuw-Vennep, met Jordaan
water worden gesprenkeld. De her
vormde predikant ds. D. C. Brons-
geest heeft thans twee flessen
origineel Jordaanwater in zyn bezit,
die hy voor deze gelegenheid be
waart.
Enkele weken geleden maakte de
predikant bekend, dat hy en zyn
echtgenote een reis naar Israël zou
den gaan maken. Deze reis werd het
echtpaar aangeboden door een
vriend. Ds. Bronsgeest zei voor zijn
vertrek, dat hy zou proberen om
enkele flessen Jordaanwater mee te
nemen voor het dopen van kinderen
uit Nieuw-Vennep.
De predikant kon niet definitief
zeggen, <£at het hem zou gelukken,
gezien de moeilykheden in het Mid
den-Oosten. By zyn terugkeer in
Nieuw-Vennep, kon ds. Bronsgeest
de twee flessen met het water tonen.
„Iedere toerist kon er zo by komen;
het kostte ons helemaal geen moeite",
aldus de echtgenote van de predi
kant.
Van de twee flessen werd één ge
vuld met water uit de Jordaan zelf,
terwyl de andere fles gevuld werd
met water uit de Jordaan-bron. Het
water uit de Jordaan, waarin Jezus
werd gedoopt, zal nu worden gebruikt
voor het dopen van de kinderen uit
Nieuw-Vennep.
ADVERTENTIE
de harde matras
met alle comfort
van een zachte!
te en als een bekwaam onderhan
delaar te boek staande zoon van een
welvarende koopman. Emeka, zoals
hy wordt genoemd, bezocht scholen
ln Lagos voordat hy naar Engeland
ging om er middelbaar- en hoger
onderwys te genieten. Het fortuin
van zyn familie wordt geschat op
twee miljoen Britse ponden.
Zyn vrouw en zyn twee kinderen
wonen buiten de regionale hoofd
stad Enoegoe en zoeken hem alleen
in de weekeinden op in „State Hou
se", waar hy praktisch de gevan
gene van zyn functie is. Niet alleen
dat de ambtswerkzaamheden hem
bezig houden tot 4 of 5 uur 's mor
gens: zyn veiligheidstroepen zetten
onmiddeliyk de achtervolging in als
hy het waagt, onbewaakt de on
veiligheid van de omgeving te trot
seren. Aan autoracen, zyn favoriete
sport, valt eenvoudig niet meer te
denken. Hy moet vliegen voor de vei
ligheid. En ook van rugby komt niets
meer. Hy moet zich tot zyn spyt be
perken tot tafeltennis en een enkele
tenniswedstrijd met leden van zyn
staf. En dat laatste is een omstan
digheid, waaraan luitenant-kolo
nel Gowon in het verre, vUandehjke
gerië werd geboren, is een charman- Lagos eveneens onderhevig
