Negende Jeugdfestival
1 in Velp geo
uend
kunst
«RAIFFEISENBANK
kadeiöosQQ9P
Collectie De Boer in
beslag genomen
Jan Bonefaas in een
goedklinkend program
GESTOLEN TIARA WERD IN
TEL AVIV TERUG GEVONDEN
fSDAG 15 AUGUSTUS 1967
LEIDSCH DAGBLAD
Arrabal „olopig FOl* I IllOfl J 1C 11
m vrijheid
u (Van onze correspondent)
)e „getuigende" kunst moet geholpen worden om luider te
men klinken. En de overheid kan daar heel wat aan doen.
lus de Commissaris van de Koningin in Gelderland, mr. H.
Bloemers, gistermiddag tijdens de opening van het negende
igdfestival Velp.
kele honderden jongeren, voor
dijk middelbare scholieren, ne-
deze week aan dit Festival deel.
orden in contact gebracht met
meest verscheidene kunstvor
en zijn in de gelegenheid daar-
uitvoerig met de kunstenaars
[edachten te wisselen,
itermiddag maakten zij kennis
Erik Vos, die een verhandeling
over „Kunst als wapen". Hij
Sopliie Kohier
en Dijk overleden
Amsterdam is op 75-arige leef-
overlcden de bekende toneel
ster en vroegere operette-ster
de KohierVan Djjk, echtgenote
de bekende operette-ster Piet
er. Zij is lange tijd verbonden
In het Provinciehuis te Arn
hem werd gistermiddag het
Jeugdfestival Velp '67 geopend.
De jeugdige deelnemers kregen
eerst het programma aangébo
den. Dat moest natuurlijk onmid
dellijk gelezen ivorden.
wees er vooral op dat kunstenaar
en publiek zich bewust moeten wor
den, dat er in de kunst een diepere
werkelijkheid verborgen ligt.
„Waarom wordt de opvoering van
Prometheus in het huidige Grieken-
Dijk o.a. geoogst In de revues van
Bouwmeester en Henri ter Hall.. Zij
speelde en zong daarin o.a. met be
kende figuren als Buzieau, Siem
Nieuwenhuizen, Heintje en Louis
Davids, Harry Boda, Louis de Bree
en Isidoor Zwaaf. Vele vrouwencrea
ties heeft zij uitgebeeld in stukken
by „De Nederlandse Comedie". Tot
voor kort was zij nog actief op het
toneel werkzaam en zij had juist
est aan „De Nederlandse Co- piannen om te gaan repeteren voor
een rol in „Mutter Courage" van
zong niet minder dan 75 rollen I Bertold Drecht.
operette-zangeres, voordat zij I Sophie Kohier—Van Dijk zal mor-
het toneel overging. .Grote sue- j gen om 10 uur op Zorgvlied te Am-
katn heeft Sophie KohierVan sterdam begraven worden.
r
nt
land verboden?" zo vroeg hy zich af.
En hy gaf meteen het antwoord:
„omdat het stuk een ruimte biedt
in men de waarheid kan vin
den".
Voor zijn gevoel was het be-
langrijkste aspect van het Jeugd
festival, dat de deelnemers in de ge
legenheid zyn een dialoog te voeren.
„Wij zijn allemaal eenzydig", zo
meende hij. „Het is goed als er
iemand is om je recht te zetten, om
je uit je zekerheden te slaan. Het
moment, waarop je stabiel geworden
bent, ben je dood".
De Spaanse toneelschrijver Fer-
nando Arrabal, die op 22 juli in I
Zuid-Spanje werd aangehouden, is
I voorlopig op vrije voeten gesteld te-
gen storting van een borgsom van
f 3.000. Waarschyniyk moet hy in
de herfst voorkomen, omdat hij zich
in een geschreven opdracht in één
I van zijn werken „obsceen, heilig-
schennend en anti-patriottisch" zou
hebben uitgelaten.
I De schryver die in Parys woont,
i was voor vakantie naar Zuid-Spanje
gekomen. Op een boekenmarkt in
j een Madrileens warenhuis had hy de
gewraakte opdracht geschreven. Hij
mag Spanje niet verlaten. Hy lydt
I aan TBC. Arrabal is één van de lei
ders van een zeer moderne richting
in de Spaanse kunstenaarswereld,
I bekend als „El Panice" (De Paniek).
De Zwitserse politie heeft gistermiddag de schilderijen van de
Amsterdamse kunsthandelaar Jelle de Boer in beslag genomen,
die in de kunstzaal „Hofgalerie" te Luzern waren tentoonge
steld. De expositie had drie weken geleden aanleiding gegeven
tot een felle strijd, waarbij o.a. het Zwitserse genootschap voor
de kunsthandel de schilderijen, die worden toegeschreven aan
Van Gogh, Cézanne, Klee, Chagall, Toulouse-Lautrec en Ma
tisse, vals heeft genoemd.
.Het gaat om een tentoonstelling
die listig is opgezet door een verza
melaar zonder gevoel voor de werke
lijkheid en door een kunstzaaiei^e-
naar die over onvoldoende kenris
beschikt om de draagwydte van zyn
beslissing te overzien", aldus ver
klaarde de voorzitter van het Ge
nootschap. Kornfeld, op een pers
conferentie.
Eigenaar van de „Hofgalerie", An
ton Achermann, gaf daarop als zijn
mening te kennen, dat „de drukte
de expositie veroorzaakt was
door de afgunst van de concurren
ten.
j Luzern vorige maand hadden inge-
I steld. Anton Achermann was afwe-
i zig toen de politie in actie kwam.
i Eerder had hij tegenover vertegen-
I woordigers van het Zwitsers Genoot-
i schap voor de kunsthandel waar
van hy zelf geen lid is verklaard
dat er ruimte was voor twyfel aan
de echtheid van enkele stukken van
de collectie. Hoewel hy zelf over
tuigd verklaarde te zyn van de
authenticiteit, staakte hy de verkoop
van de omstreden werken. Ook
had hy voldaan aan de opdracht
van de autoriteiten om de tekst vn
de affiches betreffende de expositie
te wyzigen.
ADVERTENTIE
Strijd om
Ortons' erfenis
Juridische problemen zijn
gerezen in verband met de na
latenschap van de toneelschrij
ver Joe Orton, die verleden
week een gewelddadige dood
vond.
Orton vermaakte al zijn geld
naar schatting 500.000 dollar
aan zijn beste vriend, de
schrijver Kenneth Halliwel, die
op zijn beurt Orton tot zijn erf
genaam benoemde.
De lichamen van beide mannen
werden, zoals gemeld, levenloos
aangetroffen in hun flat Als de
rechter bepaalt dat Orlon als eerste
overleed, gaat zijn geld naar Halli-
svells' nabestaanden. Als echter blijkt
dat de hamerslag waaraan Orton
overleed door Halliwell werd toege
bracht, wordt anders over de erfenis
beschikt omdat niemand op grond
van de Engelse wet mag profiteren
van een misdrijf.
In het laatste geval gaat het geld
waarschyniyk naar Ortons' naaste
familielid, zyn byna blinde,, 64-
jarige vader die in een woningwet
huisje in Leicester woont.
Orton senior verklaarde gisteren:
„Ik maak me geen zorgen over wat
er met het geld van myn zoon ge
beurt. Ik wil er in ieder geval niets
van hebben. Het enige wat ik wil is
een rustig leven leiden, zodat ik alle
narigheid kan vergeten"
Twee jaar geleden verdronk Or
tons' zesjarige kleinzoon in een
sloot. Vorig jaar werd hy zelf door
een auto overreden waarbij hy byna
blind werd. Met Kerstmis overleed
zijn vrouw.
Ford-Duitsland heeft nieuwe 17 M
en 20 M modellen geïntroduceerd,
waarbij opvalt, dat de vele jaren ge
bruikte naam Taunus is verdwe
nen. Ze heten nu Ford 17 M en Ford
20 M.
Sinds de introductie van de
„stroomlijn" 17 M in 1960 bete
kent dit de derde fase in de ont
wikkeling van dit Duitse Ford-type.
Als nieuwe krachtbron in totaal
is er een keuze uit zes motoren is
een 2.3 liter V 6 motor verkrygbaar
voor de 20 M en 20 M TS modellen.
De nieuwe motor ontwikkelt 126
SAE-pk en is goed voor een top
snelheid van 170 km/u. Een ac
celeratie van 0-100 km presteert
hy in 114 sec. De carrosserie van de
nieuwe 17 M is ongeveer 8 cm lan
ger (totale lengte thans 4.67 m) en
4 cm breder (breedte thans 1.76 m>
dan die van zyn voorganger. Deze
grotere afmetingen zyn ten goede
gekomen aan de ruimte voor de in-
.zittenden en de kofferruimte (In
houd thans 700 liter). De nieuwe
wagens worden gekenmerkt door
een srtakke vormgeving met een
welving in de heuplyn by de mid-
denstyien. Dit gewelfde profiel ver
levendigt niet alleen de styi. maar
komt op de eerste plaats de verste
viging van de carrosserie ten goede.
De koplampen zyn rechthoekig en de
achterlichten kregen een horizontale
rangschikking. By de 17 M bestaat
de grille uit horizontale staven.
De nieuwe 17 M-serie beestaat uit
zes verschillende carrosserievarian
ten: twee - of vierdeurs sedan, hard
top. drie- of vyfdeurs stationwagen
(Turnier) en een bestelwagen. Er is
keuze uit drie verschillende V-4 mo
toren (1.5 1. 15 pk; 1.7 1. 83 pk en
1.7 1. 85 pk:
De zescilinders 20 M en 20 MTS
zyn 7 cm langer dan de 17 M.
Ze hebben tevens een andere vorm
geving van de achterzyde, een ver
chroomde drempeliyst en als
meest opvallende kenmerken een
andere grille (zeven ryen van vier
boven elkaar geplaatste rechthoeki
ge luchtspleten) en een ornament op
de motorkap.
De 20 M serie bestaat uit dezelfde
modellen als by de 17 M, doch zon-
waar men
véél,meer
doet
dan sparen
De Raiffeisenbank
doet alle bankzaken,
ook reisdeviezen.
Gemakkelijk «por u
spaarbank en alle bankzaken
Onderzoek naar j
bloemlezing Provo
(Van onze correspondent)
De Amsterdamse officier van Jus- j
titie, mr. J. F. Hartsuiker, laat een
onderzoek instellen naar de manier
waarop de bloemlezing „Het beste
uit Provo" tot stand is gekomen.1
Aanleiding is een klacht van een 1
van de vroegere provo's. Rob Stoik.
Deze acht zich beledigd in zyn
rechtsgevoel, omdat anderen door de
uitgave geld verdienen aan een arti-
kei, waar hij, voor het colporteren
ervan, werd veroordeeld tot vyf we
ken gevangenisstraf.
Het gaat hier om de, door de sa
mensteller van de bloemlezing, Roei
van Duyn, geschreven „subversieve
brief". Roel van Duyn is in verband
met het opruiende karakter van het
artikel veroordeeld lot een gevange
nisstraf van 6 weken.
Mr. Hartsuiker wil uitgezocht zien
of, en in hoeverre, Rob Stolk bij de
voorbereiding van de uitgave van de
bloemlezing betrokken is geweest. De
uitgever van „Het beste uit Provo"
heeft inmiddels besloten de titel van
de bloemlezing te veranderen in „Het
slechtste uit Provo". De uitgeverij van
„Het beste uit Reader's Digest" had
bezwaar gemaakt tegen het op het
titelblad van „Het beste uit Provo"
gebruikte lettertype. In de nieuwe
vorm komt de bloemlezing eind sep
tember weer op de markt.
Orgelconcert Noordwijk
De derde bespeler in de Grote Kerk van Noordwijk Binnen
in de augustus-concertserie van „Het Orgelcentrum" was Jan
Bonefaas uit Gorcum. Hij speelde Bach, Handel, Mozart,
Franck, Pierné. Van Bach Concerto IV, een eendelig concerto.
Zonder uiterste precisie gaf hij er een goedklinkend beeld van.
De imitaties kwamen door als heel sterk contrasterende echo's.
Echo's waren lang geleden, bijv. in Sweelincks tijd nog, zeer
geliefd, maar in Bachs tijd «;een gangbaar luistervermaak meer.
Fijnere nuance-verschillen zouden klassieker geklonken heb
ben.
De Handel-Ouverture in D was
nieuw voor ons. Zij zal wel stammen
uit Handel's jeugdverblijf in Italië.
Het is £tl Italiaans wat, men er in
hoort. In het eerste der Allegri kwam
bijzonder charmerende en harmo
nisch fraai kleurende muziek te voor
schijn met een meeslepend ritme,
dat ook de organist meesleepte naar
een betere prestatie. En wat een
prachtige timbres gaf het orgel hier
prijs, hetgeen voor het Andante
gold.
Mozart's Fantasie (K.V. 608. f
moll) is eigenlyk van een zichzelf
copiërende Mozart en voor een or
gelmechaniek is een gangklok ge
schreven in opdracht van een
kunstgalerij. Deze machaniek werk
te met z.g, „boeken", een systeem
dat nog aïtyd in zwang is bij onze
draaiorgels. Er staan verrukkeiyke
dingen in deze Fantasie, die wel
zeer geschikt moet zy'n als pianomu
ziek. De klank den- hoekdelen was
wel erg fors om de suggestie te be
houden van die mechanische vesti-
bule-muziek. Men kan natuurliik
ook van de suggestie afstappen. We
handhaven haar liever, omdat het
goed kan.
Een uitstekende voordracht kwam
De tiara, die 2 augustus gestolen werd van een beeld van
Maria in de kerk van het Heilige Graf in Jeruzalem, is in de
buitenwijken van Tel Aviv teruggevonden.
Drie jongemannen, van 20 tot 21 jaar, werden gearresteerd
en er worden meer arrestaties verwacht, aldus de politie.
De politie zei, dat zij de Tiara gevonden heeft in een sloppen
wijk van Tel Aviv, die bekend' staat als de Aboe Kabir wijk.
De diamanten waarmee de tiara bezet is zijn al miljoenen
waard.
De tiara was een geschenk van Koningin Maria van Lissabon.
De schenking werd in 1624 gedaan.
De jongemannen hadden getracht
stukken van de tiara te verkopen aan
een goudsmit in Tel Aviv. Zij hadden
de tiara gebroken en de edelstenen
eruit gehaald.
De recherche heeft meegedeeld dat
alle stenen op een na zyn terugge
vonden. De twee stukken van de ti
ara kunnen weer aan elkaar gezet
woi'den. Nadat het tweetal was gear
resteerd. is men begonnen met een
huiszoeking bij de twee gearresteer
den en by vrienden van hen. De tiara
en de juwelen werden op verschillen
de plaatsen gevonden. Een van de
schuilplaatsen was een slotenmakers
winkel. De zoon van de slotenmaker
is ook gearresteerd.
Ook vond de politie zeven gouden
hartjes, die ook tot de tiara behoor
den. De diefstal van de tiara was een
moeiiyke zaak voor de Israëlische
regering. Het was de eerste derge-
ïyke zaak sedert de bezetting van de
heilige plaatsen in Jeruzalem door
Israël.
De namen van de gearresteerden
zijn niet bekend gemaakt. Na de dief
stal zijn duizenden foto's van de tiara
verspreid en er werd een beloning
van 5.000 Israëlische ponden (f 6.000)
uitgeloofd.
De goudsmid aan wie een stuk van
de tiara werd aangeboden, herkende
het stuk onmiddellijk. Hij vroeg de
jongemannen of ze nog meer hadden.
Toen ze terugkeerden had de man in
middels de politie gewaarschuwd,
die hen arresteerde.
van het 2de Choral van César Franck
tot stand, ven wiens leerling en
opvolger Gabriel Pierné de „Trois
Pièces" te horen waren. Na het kapi
tale Choral van Franck deed het
aanvangspassagewerk nogal onnozel
aan, maar het zich in een der stem
men gaandeweg ontwikkelende can
tabile maakt de Prélude toch noe
onderhoudend. In „Cantilène" ver
langt Pierné mogelijk zelf de tremu
lant, maar, zoals gehoord, werd het
bar aandoenlyk. Het frisse en con
tinu levendige Scherzando is het
best gebouwde deel, dat. de concert -
gever tot een virtuoos élan animeer
de.
Bonefaas besloot met een Impro
visatie over Psalm 43, waarin hy
duideiyk bekende, uit de werkplaats
van Zwart en Asma voort te komen:
van een kunstmatig gerekte koraal-
meditatie crescendo met formidabele
(tonale) klankenstygingen hemel
waarts. Zoiets hoort thuis bij de
kerkuitgang na de dienst, niet op
een concertprogramma. Dit misbruik
moest eens verdwynen. Alleen wie
na Bach. Handel, Mozart, Franck
met artistieke potentie nog iets zin
nigs zeggen kan, wage het. Wie rede
lijk weten kan dat hij „het niet
heeft", late het
V.
De Ford 17 M Tudor 1968.
der de bestelwagen-versie.
Behalve- de nieuwe 23 liter V-6
motor staan voor de 20 M serie ter
beschikking twee 2 liter V-6 motoren
met een vermogen van resp. 106 en
113 pk (SAE).
Het vlaggeschip van de Duitse
Ford-produktie wordt thans gevormd
door de 2.3 liter 20 M TS hardtop.
Evenals de nieuwe Volkswagens
kregen ook de nieuwe Ford 17 M en
20 M modellen een gescheiden rem-
systeem: het ene voor de schyfrem-
men op de voorwielen en het andere
voor de trommelremmen op de ach
terwielen. Zowel de V-4 als de V-6
motoren hebben een gesloten carter-
ventilatie en een automatische choke.
Tot de standaarduitrusting van de
nieuwe Ford 17M en 20 M hoort ook
een 12 Volt elektrische installatie,
(voorheen 6 Volt).
Op wens kan ook een 12 Volt wis
selstroom dynamo worden geleverd,
die de acèu reeds by stationair toe
rental laadt.
De topsnelheden van de 17 M met
75-, 83- en 85 pk motor bedragen
thans resp. 135, 140 en 145 km/u; het
acceleratie-vermogen van 0-100 km.
resp. 21.5, 19 en 17 sec. en het ben
zineverbruik volgens DIN-normen
resp. 9.5, 9.1 en 8.7 liter per 100 km.
Voor de zescilinder modellen (20 M
106 pk. 20 M TS 113 pk en 20 M TS
126 pk) bedragen de topsnelheden
resp. 155, 160 en 170 km/u, het ac
celeratievermogen van O—100 km,
resp. 15.2, 14.2 en 11.4 sec. en het
benzineverbruik (volgens DIN-norm)
10.1, 9.2 en 9.9 liter per 100 km.
De inhoud van de benzinetank voor
de 17 M is vergroot tot 55 liter, zodat
ze nu dezelfde inhoud hebben als die
van de 20 M.
Behalve het gescheiden rem-
systeem zyn er nog tal van andere
veiligheidsmaatregelen in de nieuwe
wagens aangebracht.
Het voorste en achterste gedeelte
van de carrosserie zyn zo gecon
strueerd. dat zy by een botsing „in
eenschrompelen". Het middelste ge
deelte van de carrosserie daarente
gen ls een stevige koolconstructie.
Boven- en onderzyde van het
dashboard zyn met schuimrub
ber bekleed, de bedieningshandels
van de verwarmingsinstallatie zyn in
het dashboard verzonken, de ver
lichting en de ruitenwissers worden
met vlakke tuimelschakelaars be
diend, het schotelvormige veiligheids-
stuur heeft een diepverzonken, dik
beklede naaf, de korte stuurversnel-
lingshandel heeft een ronde knop,
de handremhandel ls vervaardigd uit
zacht plastic en verder zyn de wa
gens uitgerust met dakhandgrepen
voor de passagiers, bevestigingspun
ten voor autoriemen voor de beide
(gescheiden) voorzittingen èn de drie
plaatsen op de achterbank en het
contactstuurslot is buiten de „geva
renzone" voor de knie van de be
stuurder aangebracht.
De 17 M en 20 M modellen wor
den ln 12 kleuren en 25 kleuren
combinaties geleverd, de 20 M 13
modellen in 9, waarvan 3 metallic, en
lb kleurencombinaties.
Anne Frank-prijzen
voor Chapkis en
Van Kerkwijk
Daartoe in staat gesteld door een
schenking, haar aangeboden door be
middeling van de Netherland-Ame
rica-Foundation te New York, heeft
de minister van Crema, mej .dr. M.
A. M, Klompé, de Anne Frank-prij-
zen 1966, bestemd voor jonge ver-
diensteRjke proza-schrUvers, toege
kend aan Raoul Chapkis te Amster
dam en Henk van Kerkwijk te
Haarlem.
W aterpolonieuws
De dames van de Leidse GolJbre-
kers beginnen deze week aan hun
promotlestryd voor een plaatsje in
de tweede klasse van de waterpolo-
competltie van de Koninkiyke Ne
derlandse Zwem Bond. De LGB-
ploeg kampioen van de derde klas-
se D speelt met de kampioenen
van de derde klasse F (ZPB, Barcn-
drecht- en M. (MZPC, Maastricht)
een halve competitie om één plaats
ln de tweede klasse. Het program
ma van deze promotiecompetitie
luidt:
Vrijdag 18 augustus ZPB—MZPC.
zondag 20 augustus MZPC-LOB*
tinsdag 22 augustus LGB—ZPB.
VISWERSTRIJD LEIDSE BOYS
De contactcommissie van Leidse
Boys organiseerde een viswedstryd
by Allemansgeest.
De uitslag was: 1. L. Smit, 2. 9
IJzerman. 3. G. v. d. Linden. 4 H
Kuiken. 5. G. de Haas, 6. W. v. d.
Linden, 7. A. Kruit, 8. A. Ran>e-
laar, 9. H. Tuinhof de Moed. 10 N
van Rooyen. De wisselbeker werd ge
wonnen door P. IJzerman.
DUIVENSPORT
LPV „De RUnkllevers" Wed
vlucht Soignies 178 km), in con
cours 223 jonge duiven. Gelost U.öO
uur. Eerste duif 15.26.23 uur. Uitslag:
1. J. Verstraaten, 2. A. G. Holland,
3. W. Hoogervorst. 4. 10 Gebr. Kok.
3. 6. N. v. d. Linden, 7. J. Zevenho
ven. 8. J. v. Leijden, 8. mevr. Bon-
neur.