Schrijven is elke ked
- opnieuw een gevecli
i o h
Noordelijkste krant
ter wereld
Bt
Hoss
verdient
fortuin
bij
Bonanza
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1967
L.DJ
IRD;
Yellowknife. NWT, Cana
da. „De gedachten van
een hoofdredacteur zijn
meestal vervuld van zorgen. Pogin
gen om deze week drie stadsfoto's
af te drukken liepen uit op een
complete mislukking. De oorzaak is
alleen bekend aan de boze geesten",
zo verzucht Ted Horton, hoofdre
dacteur van de noordelijkste krant
ter wereld, in een van de nummers
wan zijn „News of the North".
Canada's North West Territories
is een onherbergzaam land, acht
maanden van het jaar gehuld in
een ijzige kou. Veertig tot vyftig
graden vorst zijn er heel normaal.
Ondanks de geïsoleerde ligging,
noordelijk van het Grote Slaven-
meer en niet ver van de Poolcir
kel, is hun stad per 1 april van
dit jaar uitgeroepen tot hoofdstad
van de Territories, eerlang Cana
da's elfde provincie. Met 3800 in
woners is Yellowknife veruit de
grootste nederzetting in het twee
miljoen vierkante kilometer grote
gebied, dat in totaal, elke Eskimo
en Indiaan meegeteld, op een be
volking van 30.000 zielen bogen kan
In zo'n jonge hoofdstad, bron van
Canada's goudrijkdom, gaat heel
wat om.
Ted Horton doet er getrouw ver
slag van en dat ongelukje met die
drie stadsfoto's bewijst maar weer
eens hoe moeilijk hij het daarbij
heeft. Leven op de drempel van de
bewoonde wereld eist een ruige pio
niersgeest, die tegen een stootje
kan. Elk nummer van „News of the
North" maakt dat opnieuw duide
lijk. De krant is hier, zoals overal
ter wereld, de spiegel van des men
sen wel en wee; maar deze spiegel
reflecteert een dubbel beeld, want
tussen de regels van het gewone
nieuws door valt te lezen hoe het
leven verloopt van een heel kleine
gemeenschap in een oneindig grote,
stille, vaak vijandige omgeving.
Waar ter wereld, bij voorbeeld,
is de krant nog in staat berichten
te publiceren als deze: „Zaterdag
avond ontvingen mr. en mrs. A.
Sopracolle bezoek van constabel en
mrs. J. Knox. Constabel Knox, van
de Royal Canadian Mounted Poli
ce, is overgeplaatst naar Tukto-
yatuk. Bruce Florence kwam dit
weekeind thuis voor een kort ver
lof van de Universiteit van Alberta,
Edmonton. De heer en mevrouw
R. J. Lye arriveerden deze week
uit Australië voor een vakantie bij
hun zoon en schoondochter mr. en
mrs. M. Lye".
De toevoeging „Wij behouden
ons het recht voor de hoeveelhe
den op uw boodschappenlijstje te
beperken" onder een advertentie
van de Hudson Bay kruideniers
winkel („zeven flesjes „TAB" voor
een dollar, laag caloriegehalte")
werpt weer een heel ander licht op
de samenleving. Yellowknife is over
de weg uiterst moeilijk bereikbaar,
de beste verbinding met de dichts -
bijzijnde stad Edmonton legt het
vliegtuig, dat bij behoorlijk weer
elke dag de vier uur lange tocht
volbrengt. De prijzen van het le
vensmiddelenpakket gaan dan ook
op en neer met de frequentie van
de vliegverbinding. Komt het toe
stel niet. dan vliegen ze omhoog.
In de advertentie staat uitdrukke
lijk dat de daar genoemde bedra
gen niet langer dan drie dagen gel
dig zyn.
De „News of the North" ver
vult ook een duidelijke functie in
het medische vlak, getuige deze an
nonce: „Dr. D. A. Mathieson, oog
arts in Edmonton, Alberta, is te
consulteren in het Yellowknife Ho
tel, aanstaande maandag en dins
dag. Afspraken te maken met mr
Finalyson, de drogist". En deze:
„Dr. L. Powell, officier van ge
zondheid, waarschuwt dat smelt
water van de rotsen ARSENICUM
kan bevatten. Let erop dat kinde
ren en dieren niet drinken uit open
water en gebruik geen water di
rect uit het meer."
Zelfs deze krant heeft nog
nieuws uit de randgemeenten. De
plaats Discovery is er één van en
hier is een typische corresponden
tie van één week: „Discovery No
tes door Vince McCaffrey. Een
Ptarmigan Airways vliegtuig, bin
nenkomend met drie passagiers
van Yellowknife, maakte vrijdag
avond 'n mislukte landing. Er was
zeer weinig schade en mecaniciens
duwden het toestel naar de han
gar. Het nieuws van het ongeluk
bracht de bevolking met satelliet
snelheid naar het vliegveld.
Mevr. Kilgour is op vakantie ge
gaan, terwijl de heer Kilgour ver
trok voor een zakenreis. De
Scotts gaan woensdag op vakantie.
Ze zijn van plan meer dan een
maand weg te blijven. De eer
ste baby van Discovery-anen, die
geboren werd in het nieuwe
Yellowknife Hospital, is de dochter
van Lothar en Karen Czeck. Dit
was de reden dat er de laatste
dagen in onze gemeenschap opval
lend veel sigaren werden gerookt.
De Bells ontvingen de hele zon
dag veel felicitaties. Het was de
eerste trouwdag van het populaire
stel".
Allemaal nogal vriendelijk,
zal men zeggen. Maar de
hoofdredacteur van The
News zit met zijn zorgen. Hij heeft
zelfs venijnige aanvallen van de
concurrentie te verduren. Nog
even terug daarom naar deze ge
teisterde man en zijn hoofdartikel:
„Fort Smith's Northerner", een
gestencild pamflet, nam met onver
holen leedvermaak kennis van het
feit dat ik vorige week alleen de
drie proclamaties voor districtsver
kiezingen publiceerde van de dis
tricten die het dichtsbij liggen. De
Northerner mag blij zijn, dat. ik
niet die van Mackenzie South pu
bliceerde, het district waar zij hun
lezers hebben. Laten we niet ver
geten dat alleen hier in het noor
den gestencilde blaadjes het recht
hebben zich „krant" te noemen.
Criteria, vastgesteld door de Ca
nadian Weekly Newspaper Associa
tion, houden in dat alleen de twee
kranten in Hay River en de mijne
„nieuwsbladen in de strikte zin" ge
noemd mogen worden.
De reden hiervoor is duidelijk
elke hbs-er of iedereen die zelfs
geen hbs-er is kan een stencilma
chine grepen en een krant opzet
ten". En daar kan in dat koude
hoge noorden de opsteller van
..Fort Smith's Northerner" het mee
doen.
bi
Steven Membrecht20 jaar, ongetrouwd, is gebo
Amersfoort. Nadat hij de rijks-h.b.s. had doorlopei
hij in 1956 studeren aan de sociale academie in Ai
dam. Een jaar later verscheen zijn gedichtenl
„Achter U opnieuw te beginnen". In 1961 kwam zij
ste roman uit, „Wachten op de zon". Voor „Het
komt vanzelf" werd hem in 1962 de Reina Prinsen
ligsprijs toegekend (een aanmoedigingsprijs voor
auteurs). Hierna publiceerde hij „De eerstelingen
ruime gevangenis"„De sprong in het net" en „Het
de besluit". Zijn essaybundel „Een waarachtige
hoek" werd verleden jaar als boekenweekgeschen
gegeven. Vorig jaar werd Membrecht de Duitse
Literatur Föderpreis verleend. Oktober van dit jat
„De ruime gevangenis" als eerste boek van Meml
in Duitsland verschijnen.
Dan Blocker is 39 jaar, 1.90 lang
en ruim 128 kg zwaar. Zijn
nek, die als een dijk op zijn
schouders staat, heeft een omvang
van 50 cm, zijn gebalde vuist komt
tot 35 cm. Dit alles is natuurlijk
zeer imposant, maar zal de lezer
toch betrekkelijk weinig zeggen.
Ongetwijfeld meer tot de verbeel
ding spreekt het feit dat achter
deze naam en die indrukwekkende
cijfers de figuur schuil gaat van
Hoss Cartwright uit het tv-pro-
gramma Bonanza. Om nog even
verder met getallen door te gaan:
Blocker verdient met zijn rol in die
populaire western-serie 11.000 dol
lar (38.500 gulden) per week. Met
ander acteurswerk, investeringen
in onroerend goed en industrieën
haalt hij een maandelijks inkomen
van ongeveer 50.000 dollar (175.000
gulden).
Dit heeft hem in negen jaar zeer.
zeer rijk gemaakt.
Naar zijn zeggen echter zou
Blocker als hij zijn leven op
nieuw kon beginnen, terugke
ren naar de betrekking die hij
ruim tien jaar geleden bekleedde:
onderwijzer op een school in Carls
bad in de Amerikaanse staat
Nieuw Mexico voor het salaris van
485 dollar per maand. Dat lijkt een
wat gladde, voor de publiciteit wel
aantrekkelijke opmerking, maar
wanneer men kennis neemt van
Blockers argumenten dan zou er
zeker enige waarheid in kunnen
schuilen. „Ik ben een man van 39
jaar wiens leven wordt beheerst
door een besluit dat ik nam toen
ik 29 was. Bonanza heeft me aller
lei goede dingen en enkele kwade
gebracht. Van de laatste is het ver
lies van mijn persoonlijke vrijheid
en daarmee die van mijn gezin het
ergste. Wij spelen elke week voor
500 miljoen mensen in de hele we
reld en het gevolg is dat mijn ge
zin en ik nergens heen kunnen
gaan zonder te worden herkend
Dat betekent dan meteen dat je je
niet meer vrij kunt bewegen.
Een voorbeeld: ik ging met mijn
zoons naar een baseball-wedstrijd.
Een man achter rnjj begon zijn
zoontje aan te zetten om mijn
handtekening te vragen. De jon
gen wilde niet, maar gaf tenslotte
toe. Natuurlijk kwamen toen alle
andere kinderen op de tribune ook
om een handtekening. Je moet dat
doen. Weiger je, dan maak je je
alleen maar gehaat. Bij de derde
innings stonden er zo'n duizend
kinderen op een rij. De man achter
mij die zijn zoontje had geprest,
schreeuwde toen ineens: „Hé jy,
als je handtekeningen wil zetten,
ga dan naar Hollywood.
We gingen tenslotte maar
weg. Dat gebeurt overal waar
veel publiek aanwezig is. Mijn kin
deren begrijpen er niets van. Ze
leven juist door die grote belang
stelling in een heel apart wereldje.
Fïke keer weer staan ze vreemd te
kijken als ik zeg dat Ik niet naar
een feestje op hun school kan ko
men, want ik weet waar dat op
uitdraait. Uitstapjes moet ik be
perken. We ontspannen ons zo veel
Htögelyk thuis in het zwembad
en met tafeltennis. Het gaat er net
zo mee als met je gezondheid, je
waardeert je persoonlijke vrijheid
pas als je haar verloren hebt. Vier
jaar geleden wilde ik er vanaf. Ik
wilde terug naar het onderwijs,
maar het oude schoolhoofd zei:
„Vergeet dat maar. Je wordt nooit
meer meneer Blocker, je zult altijd
Hoss uit Bonanza blijven".
Blocker is „per ongeluk" acteur
geworden. Bij zijn geboorte in
Texas woog hij ruim 12 pond en
toen hy elf was tilde hij in de zaak
van zijn vader zakken zout en meel
van 90 pond op. „Ik was van na
ture een luie knaap, maar dat
heeft mijn vader me wel afge
leerd".
Na verloop van tijd verwierf hy
successen bij de bokskampioen
schappen van Texas, slaagde voor
zijn onderwijzersexamen, vocht
daarna als sergeant bij de in
fanterie in Korea en trouwde ver
volgens met het vriendinnetje uit
zijn schooljaren.
Hij gaf tegen een salaris van 225
dollar per maand les aan een
school fn Sonora (Texas) en ver
volgens in Carlsbad. Later ging hij
naar Ucla om voor zyn doctoraal
examen te studeren. Om er wat bij
te verdienen kreeg hy van een
kennis een bijrolletje in een tv-
stuk genaamd „Gunsmoke". Het
was werk voor precies drie dagen,
maar het maakte kennelijk indruk,
want daarna is Blocker in de tv-
wereld gebleven. Ucla heeft hem
niet meer teruggezien.
Blocker geeft direct toe dat zijn
verschijning veel heeft bijge
dragen tot zijn succes. „Als ik
een man van gemiddelde grootte
was geweest met een confectiege-
zicht. zou ik nooit een kans heb
ben gehad. Dikke, grote kerels wa
ren er toen maar weinig". Aange
zien mensen die een borreltje op
hebben altijd de neiging hebben
hem te bespotten om zyn omvang
en zijn massieve armen, vermijdt
hij ook bars en restaurants, behal
ve een klein zaakje vlakbij de Pa
ramount studio's waar Bonanza
wordt gefilmd.
Blocker zegt d'at het bedrag, dat
hij bij Bonanza verdient, bij het
belachelijke af is. „Er zyn mensen
die zoveel harder werken dan ik
voor zoveel minder geld. Om een
voorbeeld te noemen: iedere onder
wijskracht in dit land. Het is een
grote schande. Onze waarde
begrippen zijn totaal bedorven".
uss<
ltd;
„Het schrijven van een roman is
voor my elke keer opnieuw weer
een gevecht. Een strijd met me
zelf, die al een keer eerder is
heb genomen of verloren. Dan
treedt er een rustpunt in en be
gin ik te schrijven: de strijd ont
brandt opnieuw, maar nu op pa
pier." Dit zegt Steven Membrecht
(30) aan de vooravond van de
verschijning van zijn nieuwste
roman: „Over de dood en gevul
de kip". Het schrijven is voor mij
een-mogelijkheid om van een pro
bleem af te komen. Niet om van
uit een gelukkige toestand een
probleem op te roepen. Je moet
het zo zien: de ziel is gepijnigd
en al in belangrijke mate uitge
put door de strijd. Dan ga ik
schrijven en pijnig mezelf op
nieuw. Neurotisch? Ja, maar zou
ik zonder neurosen ooit tot schrij
ven zijn gekomen? Hy voegt er
aan toe dat het neurotische pro
bleem van de samenleving inder
daad mede voor een groot deel op
zelfbeklag berust. „En juist dat
zelfbeklag probeer ik in mijn boe
ken van mij af te schudden."
„In mijn eerste romans, „Wachten
op de zon" en „Het einde komt
vanzelf" heb ik mijzelf ten voe
ten uit getekend. Misschien heb
ik mijn jeugd wel op een te zeer
emotionele wijze beschreven,
maar dat is niet erg belangryk.
Van een te grote emotionaliteit
heb ik my nu afgekeerd. Als men
de kwetsbaarheid van iemand
niet wil begrijpen moet hij zi-h
ertegen wapenen". Fel voegt hij
eraan toe dat hij dit niet zelf
zuchtig vindt. „Het is een systeem
om jezelf te handhaven".
Egoïsme
Gebruik makend van veel citaten
van klassieke en moderne au
teurs licht Steven Membrecht
zijn woorden toe. „Als ik liefheb
geloof ik er niet in. Het is on
mogelijk dat het grote geluk voor
my is weggelegd. Dan ben ik ook
geneigd te denken dat mijn lief
de alleen maar berust op egoïsme.
Op het mezelf beminnen. Noem
het maar narcistisch. In ieder ge
val geeft deze gedachte mij weer
wat zelfvertrouwen. Dat is een
karaktereigenschap die vroe
ger een jaar of vijf geleden
bij my ver te zoeken was.
let egoïsme wordt thans zover
doorgevoerd dat de mensen niet
meer zeggen wat zij eigenlijk be
doelen. Wel zeggen ze het zo, dat
je uit hun woorden kunt halen
wat zij in gedachten hadden, wat
zij wilden zeggen. Eerlijkheid is
er by de meesten niet bij. In
mijn boeken moet dat ander:;
zijn. Daar moet ik mij oprecht
in kunnen uitleven. Misschien
zelfs wel op een manier die hier
waarschijnlijk door de maat
schappij niet zou worden geac
cepteerd.
Als ik over een ongelukkige liefde
schrijf, doe ik dat symbolisch. De
hoofdpersoon in mijn roman is
dan van een berg gevallen, om
maar een voorbeeld te noemen.
In feite zijn dat twee gelyke din
gen. Ongelukkige liefde is een val,
in welke zin dan ook. Het ande
re beeld is reëel, voor iedereen
Of men mijn bedoeling dan niet
begrijpt is mijn fout niet. Of
toch wel: het is mogelijk dat ik
dan tekort schiet".
Seksualiteit
Dat seksualiteit slechts in geringe
en zeer bedekte mate in zijn boe-
Ren voorkomt, bestrijdt Mem
brecht ten zeerste.
„Mijn hele oeuvre is van seksuali
teit doordrongen", zegt hy. „Al
leen moet men het wel kunnen
vinden. Ook dit onderwerp be
handel ik symbolisch. Je zou
kunnen spreken van symbolisch
realisme. Het is dus niet zoals bij
Jan Cremer, die van zijn eigen
beleving uitgaat en er een stuk
realiteit (wat voor hem werkelijk
heid had kunnen zijn) bij liegt.
Ik probeer het liefhebben ab
stracter te zien, te beschrijven.
Het is erg moeilijk dit onderwerp
te behandelen zonder banaal te
worden. En toch moet het een
soort strip-tease zyn. Een literai
re uitkleedpartij. Achter elke
daad die wordt verricht ligt voor
een deel seksualiteit als drijfveer,
waarom zou ik er dan niet over
schrijven? Alles bij zijn naam
noemen is voor mij echter niet
nodig. Daar zijn andere schrij
vers goed voor; die kunnen dat
beter dan ik!"
©ver zijn manier van schrijver-
zegt Steven Membrecht dat hij
niet van te voren een schema
heeft. „Je kan het misschien wel
het beste zien als een analytisch
proces. Voor mij is het mij op
nieuw bewust worden van de pro
blemen. Pas wanneer zij op pa
pier staan besef ik hoe geweioig
groot ze eigenlijk zijn. Wat mij in
dit verband het meeste obsedeert
en tevens afkeer van het leven
opwekt is het feit dat de mens
zichzelf niet kan doorgronden. Ik
zie dat als feilen van de natuur
We doen wel iets, maar het is
voor ons onmogelyk om na te
gaan waarom we zo handelen.
Waarom we de ene persoon wel
mogen en de andere nu juist niot.
Waarom we die antipathiek vin
den. Het is mogelijk dat we dan
later zien dat hij ons misscnien
zo zeer aantrekt dat we ons zelf
in hem herkennen. Dan moet de
eerste mening worden herzien. En
dan komt het gevecht weer naar
voren. Eerst had je overwonnen
door je van iemand af te keren.
Dan opeens ga je een andere vi
sie innemen. Waarom je dat doet
is onbekend en je wil het ook
eigenlijk niet, want dan signa
leer je een andere fout in jezelf:
het onbewust handelen. Toen
word je van binnen uit ertoe ge
dwongen je ongelijk te bekennen
Kunst
Voor mij is
eenzaamheid
voorwaarde
voor
creativiteit
dedigt hy zyn stelling, vroeger
was een gildesmid niet alleen
een handwerksman, maar tevens
een kunstenaar. Dat ziet men nu
wel in. Dat schryven een kunst
is, biykt wel uit het feit dat het
in de laatste factor, voor het
menselijk bewustzijn, gedeeltelijk
onbegrypeiyk is. Het levens
vraagstuk wordt door de kunst
manifest. Dan pas ziet men dat
er buiten slapen en werken ook
nog andere dingen zyn, die een
heel belangryke plaats in het le
ven innemen.
Dit is vooral de laatste tijd sterk
het geval, nu de popularisering
ongelooflyk sterk toeneemt. De
mensen kyken onafgebroken
naar de televisie, gaan in horden
op bromfietsen op vakantie. Ze
kunnen als het ware niet meer
alleen zyn.
Voor mij daarentegen is eenzaam
heid een voorwaarde voor crea
tiviteit. Niet alleen myn omge
ving moet erg rustig zyn, ook
ikzelf moet in een psychisch sta
biele staat verkeren. Dan pas
kan ik komen tot een conceptie.
Dat die popularisering echter
doorzet, is hoe paradoxaal
het ook moge klinken, noodzake-
lyk. Nu kan ik met myn boeken
mensen bereiken, die my anders
niet zouden lezen. Dat ik derhal
ve voor mijn publiek schryf is
onzin. Dat wyzen trouwens de
oplagen van myn boeken wel uit.
Slechts „Het einde komt vanzelf"
heeft tot nu toe een tweede druk
gehaald. De problemen, die ik be-
schryf, zyn myn eigen proble
men. Of die toevallig universeel
zyn, doet er voor my niet toe.
Het publiceren van een boek is
voor my dan ook niet het vol
doen aan de verlangens van myn
lezers. Het is het manifest wor
den van myn bewustzyn. Mocht
men echter door myn romans
aan het denken worden gezet, des
te beter.
verschenen. Hy zelf
de dichtkunst niet
weggelegd. „Ik heb het
beerd omdat het de
waardeerde vorm van 1
ven is. Helaas had ik i
den nodig om my uit
ken. By na alle drukken i
halen gaan schryven i
waren ook niet al te besl
van die verhalen is
„Wachten op de zon"
Sindsdien ben ik in hei
schryven gegroeid. Het ij
myn leven inhoud geeft,
waardevol maakt, omdat[va
kelyk bestaat. *n
Het helpt my zelfs ov1^
angst- en schuldgevoel!'sz
Dat ik die heb, blykt
lyk uit de titels van
ken. Byna allen drukken^
bondenheid van de i
onvrijheid, maar vooral
klinkt erdoorheen. Ja,
bang voor de realiteit. ]ls
is alles maar een droop*1
nachtmerrie!".
De
Het schryven, zegt Membrecht,
wordt tegenwoordig gezien als
iets dat je er maar bijdoet. Vaak
wordt het als niet serieus be
schouwd, als je geen grote naam
hebt. Men moet het echter zowel
als een vak als wel als een kunst
zien. Dat laatste is iets waar men
byna niet in gelooft. Maar, ver-
Gedichten
Steven Membrecht debuteerde met
een gedichtenbundel. „Achter U
opnieuw te beginnen", een parti
culiere uitgave. Sindsdien zyn er
geen gedichten meer van hem
De realiteit van de dood.
zoals die is onderverde!
myn nieuwe roman. Daa
een krankzinnige profes
die door het sterven woi
sedeerd. Hy maakt
scheid tussen de ordini w
(het lichamelijke verdwj
de werkelyke dood die i rp
zend keer per dag onderg
wijl men eet, werkt, slaai
Alleen de kinderen wete
werkelyke dood te on
omdat zy zich nog niet
problemen die het best ïl
ringen bewust zyn,
zelfs helemaal geen p s
kennen. Daarom is de
bang voor de jeugd; hij i
erdoor bedreigd. Op de
nis van een kind komttn:
hoofdpersoon uit de romi^
ontdekking dat niet hetJJ
de kist ligt, het is alleen i
stukje afval. Er blyft al
bent alleen maar ontlas^er
iets dat men kwyt n y
vuil verdwijnt uit de
ving.
De professor wordt voor
sie gehaald in een pri
als „Dit is Uw leven",
seft hij dat het niet
leven is, maar een la
scheid van al zijn vriet
bekenden, die hem vooi l
nen ogen komen verte F*
goed hij is geweest. Dan 5
hy er toch nog iets var't
ken. Aan te tonen hoe k
nig de uitzending wel ipn
choqueert het publiek <r
seling zyn medemensen
kaak te stellen.
De professor is monomaan 111
alleen maar gevulde k
Het beest is gevuld met
les: zyn vrouw, het mi
hem voor de t.v. haalde,
dat werd begraven enz.
door het op deze manie
van zyn omgeving wordt V0
gelukkig. Zijn grote angf-
dood blyven hem achtei^c
