Films in Leiden ijnlandse Molenstichting koopt vijzelmolen Zwaan dood ,De roekelozeiT: veel gedurfde sensatie -Leidenaar ziet verder «jan autorijden af GERO CASSETTES v. d. Water Dokterwat doe je nou?" een amusante film JST1 VRIJDAG 11 AUGUSTUS 1967 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 8 dn iiandennolen ivordt gerestaureerd MKLeiden Het gaat de laatste niet goed met de Zweilander- Wmlen, de uit de 17de eeuw date- iMkde wipmolen van de Zweïlan- Wmvolder, gelegen in de gemeente mmrmond nabij de Kaag sociëteit, Zweiland en het Vennemeer. nüe molen is gelegen in het mid- 5 van de polder, aan het einde i een lange voorboezem, de Pie- oom Mauritsvaart genaamd, die rervmondt in het Vennemeer. 10 v Ie Zwellanderpolder werd ln de islaa^n 1624/1631 gesticht. Aangeno- vann wordt dat de toen gebouwde jermolen de tegenworodlge molen Is uiteraard het meeste hout- dagak wel vernieuwd. Op oude kaar- o.a. de kaart van de landerijen /olkt het St. Elisabeths Gasthuis in kflen uit 1648 blijkt, dat er toen 1 een wipmolen stond geheel reenkomstig de tegenwoordige onstaatkundige situatie. De grond, insetrop de molen ln 1648 was ge- 10Twd, maakte deel uit van het wei- i dat toen behoorde aan de Heer 7°ui Warmond. Dit feit zal de later (gestelde gemeentegrens tussen ge^mond en Alkemade mede hebben i: isald. Zoals bekend staat de mo- van de Zwellanderpolder nog Heult in de gemeente Warmond. Cd .zat£e Zweilandermolen is een sierlijk '(t/fPt-je en zijn rood geschilderd bo- huis met witte rand is in de groe- ENSgraspolder een vertrouwd beeld r alle watersportliefhebbers van sen&agerplassen. ïree^ige eeuwen lang heeft de molen tidef°lder bemalen, maar toen uyfeveer tien Jaar geleden de oude otheenaar Van Seggelen zich terug- wijzigde zich de situatie. Niet est j daarna kwam er n.l. een elek- &ehthe motor in de molen, die de vij- aandrijft en sindsdien is de wind- ak^Wit uitgeschakeld. Gebreken aan lnolen en de hoge restauratiekos- is oi21111611 deze wtiziging van de be- n 8mg wel beïnvloed hebben. Thans de toestand van de molen bar 1 l^t. Het bovenhuis hangt voorover het is alsof de driehonderdjarige 12 tfn over zijn achteruitgang staat iartireuren. kteifderzoek van deskundigen heeft {ewezen dat twee van de vier on- —Jafelelementen, de bovenzetel en .overgrote deel van de elementaire wtructiedelen van het bovenhuis Aen te worden vernieuwd, om Sits enkele werkzaamheden te pnen van het ingrijpende herstel J.de molen dient te ondergaan. a„g,il men de molen behouden dan uguop korte termijn ingegrepen moe- isgri.^orden" Dit is geen een- aige zaak, omdat met het her- f 38.000.— gemoeid is. In ver- Wanneer de Rijnlandse Molen- stichting jaarlijks door ongeveer 1 1000 begunstigers wordt ge steund zal zij haar taak naar behoren kunnen verrichten. Thans bedraagt dit aantal 350. Voor een betrekkelijk klein be- j drag per jaar kan men zich a: begunstiger laten inschrijven. (Een gift ineens is uiteraard ook welkom!). Het secretariaat is gevestigd: Rijnlandshuis, Breestraat 59, Leiden.- band met een en ander zijn onlangs de besturen van de Zwellandpolder en van de Rijnlandse Molenstichting in het Rijnlandshuis te Leiden bijeen gekomen, tijdens welke vergadering werd besloten dat de Stichting de molen zal overnemen en restaureren. Het bestuur van de Rijnlandse Mo lenstichting heeft gemeend, ondanks grote financiële zorgen, het herstel van de onderhavige molen op zich te moeten nemen omdat het fraaie molentje op een markant punt Is ge legen, daarbij vertrouwend op steun van de overheid (rijk, prov'ncie en gemeente Warmond) en van vele particulieren. Terugkomende op de Zweilander molen kan worden opgemerkt, dat deze met een vijzel is uitgerust, dus niet van een scheprad is voorzien, zoals de meeste molens in de z.g. oude Rijnlandse polders. In de eer ste helft van de 17de eeuw waren alle poldermolens met een scheprad uitgerust. Schepradmolens hebben evenwel een beperkte opvoerhoogte. De in de 17de eeuw uitgevonden vij zel heeft een veel grotere opvoer hoogte. De opvoerhoogte van de Zweilan dermolen bedraagt ongeveer 1.60 m. Dat zou een schepradmolen ook aan kunnen want de schepradmolens van de Vrouw Vennepolder en van de Waterloospolder respectievelijk bij Oud A de en Rijpwetering hebben een opvoerhoogte van resp. 1.65 m. en 1.70 m. en de Voorofse molen bij Hoogmade heeft eenzelfdde opvoer hoogte als de Zweilandermolen. De nabijgelegen Kager-, Buurter- en Adermolen zijn vijzelmolens met een opvoerhoogte van resp. 1.40 m.. 1.80 m. en 1.80 m. Hieruit blijkt dat de Zweilandermolen ook met een schep rad zijn taak zou kunnen vervullen, maai* met een vijzel is de capaciteit ongetwijfeld beter. Archiefonderzoek zal waarschijnlijk kunnen uitwijzen wanneer de Zweilandermolen een vij zel heeft gekregen. In 1871 was de vijzel al aanwezig. In de bezettingsjaren het was in de zomer van 1942 vonden klandestiene slachtingen plaats in de Zweilandermolen. Toen controleurs daar kwamen inspecteren troffen zij twee geslachte varkens aan, die in beslag werden genomen, maar het was niet mogelijk proces-verbaal te gen de overtreders op te maken, want niemand kon voor het slachten aan sprakelijk worden gesteld. De molen is eigendom van de polder, maar de poldermeesters kwamen nooit in de molen en de molenaar was in maan den niet in de molen geweest., om dat er in de zomermaanden niet be hoefde te worden gemalen en de boeren in de polder wisten van niets. De aankoop van de Zweilandermo len betekent voor de Rijnlandse Mo lenstichting het bezit van haar eer ste vijzelmolen, haar derde molen in de gemeente Warmond en haar vijfde molen nabij de Kagerplassen. Haar „molenkrans" om de Kagerplassen bestaat thans uit de Zwanburgermo- len, de Boterhuismolen, de Zweilan dermolen, de Vrouw Vennemolen en de Waterloosmolen. A. Bicker Caarten, Leiden. Gebeten door visotter? Vorige week dinsdagavond raakte een zwaan ernstig gewond aan de hals. Het vermoeden werd toen ge uit, dat het dier was aangevallen door een grote, zeer agressieve rat. Voorbijgangers waarschuwden de po litie, waarop de chef van de Leidse Plantsoenendienst, op zijn beurt het zwaar gewonde dier in het holst van de nacht naar de Leidse dierenarts G. Bloem bracht. De dierenarts nam de zwaan onmiddellijk in behande ling. Dezer dagen is het dier ech- lan zijn verwondingen bezweken. Sinds zaterdag een Leidenaar is aan gevallen door een visotter, houdt men sterk rekening met de mogelijk heid dat de zwaan niet door een rat, maar door een otter is gebe ten. De otter, die soms meer dan een meter lang is, is thans zeer zeldzaam in Nederland. Met zijn brede, platte kop met kleine oren, glade vacht en korte poten met zwemvliezen, voelt hij zich het water uitstekend thuis. Over het algemeen leeft hij van vis, klei ne zoogdieren en vogels. Vermoede lijk is de otter agressief geworden, omdat hij werd opgejaagd. Zo kwam het, dat hij een Leidenaar, die rus tig zat te vissen, heeft aangeval len. Om zich te verdedigen, sloeg de man het dier toen met een gro te steen. Vervolgens bracht hij de dode visotter naar een Leidse die renhandelaar. Hier dacht men met een aan de zwaan, die eveneens door een „groot donker beest" is aangevallen. De ouders van de jonge otter heb ben vermoedelijk hun jachterrein nog in de Leidse Singels. Omdat de ot ter behoort tot de met de uitsterving bedreigde diersoorten, is hij bij de 'Va botsing in de Kooilaan Cab gljftien lessen ln de kunst van het Strijden had een 20-jarige Leidse K (vlechter er op zitten, toen hij i volleerd genoeg achtte om °nhandig een auto te besturen. 2*t werd een dure les: de auto of 21 daarvoor door moest gaan, met- naar de sloper en een reeks 2jffen door de Haagse politierech- 2Ïnitgesproken. Vooruitlopend op het zo fel be- 2Cde rijbewijs, had de ijzervlechter i'? luttele honderden guldens zich 'jj „auto" aangeschaft, die na de 2'purtenissen in een wrak was om- lit. De gebeurtenis: op de Kooi- reed de ijzervlechter tegen een 2) en vervolgens tegen de gevel 21 een woning. 2^u ja, de auto stond er nog een ^Jje vanaf", verduidelijkte ver- 2: 2» de botsing was de ijzervlechter -als een haas vandoor gegaan, Tmee een ander strafbaar feit 2fend. „Ik raakte helemaal in pa- 2't", aldus de motivering van ver ste voor zijn vlucht. 3jet ongeluk gebeurde op de dag, 2'jrop hij de auto had gekocht. 3! kon de wagen toen kopen en heb dat alvast maar gedaan", aldus verdachte. „U had misschien beter kunnen wachten totdat U het rijbewijs had", opperde de rechter. „Ik ben zo geschrokken, dat lk maar van autorijden afzie", zei ver dachte nog. Voor die beslissing had de officier van Justitie waardering. „Zo gaat het tegenwoordig, een auto moet er zijn, daar heeft men alles voor over, want het staat nu eenmaal tegenover de buren en fa milie. Men houdt er meestal geen rekening mee, dat een auto aan schaffen niet zo moeilijk is, maar autorijden gevaarlijker en duurder Dat kan in de papieren lopen, maar iemand ook in het gevang brengen". Dat wilde de officier nu niet doen, vooral ook in verband met het wijze besluit het autorijden er aan te ge ven. Daarom luidde de eis f75 boete voor de aanrijding, drie weken ge vangenisstraf voorwaardelijk en ont zegging van rijbevoegdheid geduren de een Jaar. De rechter veroordeelde tot f 60. boete, twee weken gevangenisstraf voorwaardelijk en ontzegging van de rijbevoegdheid gedurende zes maan den. Turk gewond Een 30-jarige Turk raakte gister ochtend omstreeks acht uur ernstig gewond op 't terrein van het in aan bouw zijnde motel aan de oude rijks weg in Leiden. De man was bezig met het aan brengen van een wandbekisting, toen een schoor plotseling losraakte. De driehonderd kilogram zware wandbe kisting kantelde en viel boven op de Turkse gastarbeider. Deze kreeg di verse kneuzingen aan zijn schouder. De E.H.D. bracht hem naar het Aca demisch Ziekenhuis. wet beschermd. De otter zal nor maal geen zwanen aanvallen, maar het dier, dat vorige week werd ge beten was nog tamelijk jong en bo vendien was de zwaan al ziek. Er is dus geen reden om ongerust te worden over de aanwezigheid van otters in Leiden, in tegendeel, het dier, dat o.a. ratten vangt, is al leen daarom al zeer nuttig. Men verklaart de aanwezigheid van zeer veel ratten en zelfs otters in Lei den uit het uitzonderlijk grote aan tal vissen, dat in het water van de Leidse grachten uitstekend gedijt. ADVERTENTIE Wedstrijd 111 ADVERTENTIE juwelier - horloger Haarlemmerstraat 181 NSR tegen Griekse studiebeurzen Het bestuur van de Nederlandse Studentenraad heeft het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen in een brief laten weten, dat het ver ontrust is door de circulaire, waar in wordt meegedeeld, dat de Griek se regering studiebeurzen voor Ne derlandse studenten beschikbaar heeft gesteld voor studie in Grieken land. De inhoud van de circulaire gaat volgens het bestuur van de N.SR. geheel voorbij aan de situatie, die in Griekenland na de staatsgreep is ontstaan: beknotting van de univer sitaire vrijheden door het huidige regiem. Het is sinds enige tijd be kend, dat de huidige regering de vrijheid van hoogleraren en studen ten aanzienlijk heeft beknot. De pro fessoren dienen een loayliteitsver- klaring aan het huidige bewind af te leggen alvorens hen wordt toe gestaan colleges te vervolgen. Aan de studenten is de vrijheid van po litieke meningsuiting ontnomen. Het studeren wordt hen onmogelijk ge maakt, als zij zich blijken te keren tegen het aan het bewind zijnde re giem. Met het oog hierop meent het be stuur van de N.S.R. niet zonder meer aan het verzoek van de minister te kunnen voldoen om de nodige be kendheid te geven aan mogelijkheid tot studie, die de Griekse regering geeft. biertappen Dit jaar worden voor de vijftien de maal de nationale biertapwedstrij- den gehouden, waarvoor van hore- cazijde meer en meer belangstelling wordt getoond. Voor Leiden en geving worden de wedstrijden op dinsdag 5 september gehouden in de Stadsgehoorzaal. Men kan in deze wedstrijd uitkomen als team met twee personen, waarbij de een tapt en de ander serveert. Ook eenmans zaken kunnen er aan deelnemen, waarbij één man of vrouw alle han delingen verricht. Deelnemers, die een vastgesteld aantal punten we ten te behalen komen in aanmer king voor het testimonium van de Sociteyt der Brouwers. Voorts ko men de drie hoogst geplaatsten in aanmerking voor het zilveren insigne en voor geldprijzen. De finale wordt gehouden in Amsterdam. Hierin ko men de eerste prijswinnaars bij de „teams" en „eenmanszaken" uit al le plaatsen van het land, waar dit jaar een wedstrijd plaatsvindt, tegen elkaar uit. Eigenaars van horecabe drijven, die liever in hun eigen zaak schenken, kunn,en zich voor de proef „thuis" opgeven. Komen zij in de finale, dan moeten zij echter toch uit een ander vaatje tappen. De Jury let bij haar beoordeling onder an dere op de wijze van het spoelen der glazen en op de juiste tapme- thode. „Vallend" of „melkend" tap pen schijnt hierbij uit den boze te zijn. Het beste tapt men zijn bier tje in één keer, met goede, dichte schuimmanchet ongeveer tot maat aanduiding. HET OOG VAN BONAVENTURA In navolging van vele andere mid delbare scholen kunnen in septem ber ook de leerlingen van het Bo- naventura-lyceum in Leiden hun ei gen schooltrui dragen. Een Leids kledingmagazijn zal de truien ver vaardigen, waarvoor Ben Pley het enbleem ontwierp. Vanaf de truien der leerlingen zal voortaan een groot (alziend?) oog de leraar voor de klas aanstaren. LIDO Manu en Roland zijn twee onafscheidelijke vrienden die voor geen kleintje vervaard zijn. Avontu riers van het zuiverste water: de één stunt-vlieger, de ander auto-coureur. Wanneer de bekoorlijke artieste Laetitia in hun leven komt, worden zij allebei verliefd op haarMaarzij laten het aan elkaar niet blijken. Experimenten als het vliegen onder de Are de Triomphe of roulette-spelen mislukken en als de beide mannen dan op zwart zaad zitten, komt het toeval een woordje meespreken. Zij horen van een schat, die ergens voor de Kongolese kunst uit een vliegtuig gevallen en in zee ge zonken is. Samen met Laetitia en de piloot van het veronge lukte vliegtuig, een verlopen su jet gaan zij op zoek en lukt hun een kist met goud en edel stenen naar boven te brengen. Als het om geld gaat. komt er dikwijls de nodige ruzie. Zo ook nu: Laetitia wordt door de ex- piloot doodgeschoten. Terug in Frankrijk wacht het tweetal nieuwe avonturen. Een bende gangsters wéét van de gevonden buit en het spreekt vanzelf, dat daaruit de nodige complicaties voortvloeien. Er ontstaat een hevig gevecht tus sen de gangsters en de beide avonturiers, waarbij Manu ge dood Wordt. Roland weet zijn vijanden te overwinnen, maar hij snelt naar zijn stervende vriend en geeft hem de geluk kige illusie, dat. Laetitia's laatste gedachten naar Manu zijn uitgegaan Wie zal zeggen of dit de waar heid is? Een met vaart gespeelde, in felle kleuren vervatte, in veel De helden van Telemark CAMERA Het doet altyd een beetje vreemd aan Duitsers in een film die zich tijdens de tweede wereldoorlog afspeelt Engels te horen spreken. En meestal dan nog wel zo alsof zij hun hele leven niets anders hebben gedaanMisschien werkt dit in het begin erg storend, na enige tijd is men er gelukkig aan gewend. Dit is ook zo in de film „De helden van Tele mark", die in het theater aan de Hogewoerd is te zien. Kirk Douglas en Richard Harris (als twee Noorse burgers) moeten een geheime missie uitvoeren: het vernietigen van een fabriek die zwaar water maakt in het Noorse dorp Telemark, dat dooi de Duitsers is bezet. De twee Noren laten met zeven andere verzetstrijders de containers in de fabriek ontploffen, erop re kenend dat de Nazi's hierdoor twee jaar oponthoud in de ont wikkeling van een atoombom (waar zwaar water voor nodig is» krijgen. In Berlijn heeft men echter al nieuwe containers tiaar staan, zodat de produktie slechts twee weken wordt ge stagneerd. De Noorse onder grondse seint, zodra zij dit te weten komt, een bericht naar Engeland, waairn wordt aange drongen op het bombarderen «n de fabriek. Dat gebeurt: de schade is echter gering. Toch besluiten de Duitsers het zwa re water naar Duitsland over te brengen, per schip. De laatste Noorse aanval om de wereld te gen het maken van een atoom bom door de Nazi's te bescher men slaagt wel Deze film wijkt in die zin af van veel andere oorlogsfilms, dat hierin niet alleen maar veel bloed vloeit, de regisseur heelt ook geprobeerd (en is er o.i. in geslaagd) er een menselijk werkstuk van te maken. Alain Delon en Joanna Shimkus in de jilm ,JDe roe kelozen". opzicht boeiende film, waarin mannen als Alain Delon, Lino Ventura en Serge Reggiani voor de nodige gedurfde sensatie zor gen. Tussen hen in beweegt zich met veel verve de charmante Joanna Shimkus naar wie heel begrijpelijkerwijs de liefde van de twee roekeloze avontu riers uitgaat. Een indringende muzikale illustratie verhoogt de spanning van het geheel. „Doublé man" LUXOR Yul Brynner, wiens kale hoofd zijn handels merk is, drukt een kloek stem pel op het spionageverhaal „The double man". Hij zet een reso lute geheime man op het film scherm. Aan het eind van de film speelt hij zelfs zo sterk, dat er twee Brynners zijn. Wie is de double man?? Een spannende rolprent, die zich in skivaart afspeelt tegen het decor van het frisse sneeuw gebergte in Oostenrijk. Daar ge beuren vreemde dingen. Een jonge skiër valt dood van een berg en zijn vader, een Ameri kaanse spion (Brynner) denkt gelijk aan een misdrijf. Daar lijkt het inderdaad op en de spion gaat het zaakje tegen de wil van zijn superieuren uitplui zen. Hij valt echter in han den van Oostduitsers, die met veel plastisch chirurgische in grepen en andere technische foefjes een man hebben gecre ëerd die als twee druppels water op Brynner lijkt en die ook denkt en voelt zoals de echte Amerikaanse spion. De myste rieuze man moet de plaats van Brynner innemen in de Ameri kaanse geheime dienst en dat lukte bijna.. Maar wie is wie? De film is gemaakt naar de roman „Legacy of a spy" van Henry S. Maxfield en dat-blijkt ook wel, want het verhaal zit goed in elkaar. Britt Ekland speelt een aanminnig meis je. welke rol verder niet zoveel om het lijf heeft. STUDIO Dr. Gaston Grimsdyke (Leslie Philips) mo ge dan „te oud" zijn geweest /oor het knappe meisje Jean- nine (Elisabeth Ercy), het hart van het publiek heeft hij in de filmkomedie „Dokter.wat doe je nou?" zeker gestolen. Hetzelf de geldt voor de filmspeler Ja mes Robertson Justice, die van de geneesheer- directeur tevens chirurg van een klein ziekenhuis Sir Lancelot Spratt een koste lijk figuur maakt. De film laat zien welk een vrolijke kanten er kunnen zitten aan het dok ters- en verpleegstersberoep. De lach is dan ook niet van de lucht bij het meebeleven van de meest dolle situaties. In de praktijk zal het wel wat anders zijn dan het in deze film toe gaat, maar van een komische film verwacht men nu eenmaal dat de werkelijkheid in allerlei opzicht sterk overtrokken is. De dokter, die probeert zijn jeugd te herwinnen om het begeerde meisje te krijgen (wat hem niet lukt), de oude chirurg, die door een hormoonpreparaat weer Sound of Music TRIANON ling voor de Sound of Music is nog altijd niet verflauwd gezien de zoveelste prolongatie. De film steunt voornamelijk op het verrukkelijke spel van Julie An drews en de prachtige lichte muziek van Rodgers en Ham mer stein. Het verhaal zelf is duidelijk van wat mindere kwa liteit. jong is geworden en de gekste dingen uithaalt, de stijve di rectrice (Joan Sims), die juist een boetpredikatie zal gaan houden tijdens een wild feest van dokters en verpleegsters, maar die, evenals andere zede- meesters door het toedienen van lachgas van de éne lachbui in de andere vervalt, zijn momen ten uit een filmwerk, welke ge schikt zijn de zorgen te verge ten. De vonk van vrolijkheid springt over op de toeschouwers, doet door deze voortreffelijk ge ënsceneerde en gespeelde kleu renfilm anderhalf uur van vol komen verantwoord amusement beleeft. ,De 40 gestolen geweren REX Een harde western is „De 40 gestolen geweren". De ze hardheid is voornamelijk ge concentreerd in kapitein Co- burn (Audie Murphy), die zijn manschappen met ijzeren hand onder de duim houdt. Hij krijgt de opdracht 40 repeteergeweren, een novum in de roerige tijd na de Amerikaanse burgeroorlog, te halen voor fort Apache Wells. Tn het fort hebben legereenhe den zich teruggetrokken voor opstandige Indianen; hun red ding is sterk afhankelijk van de nieuwe geweren. Kapitein Co- burn krijgt veel tegenslag bij het uitvoeren van zijn op dracht. Nadat het groepje vrij willigers is uitgedund door In dianen, breekt er muiterij los. De muiters nemen de reeds in ontvangst genomen wapens mee. Met veel moeite weet Cobum met zijn trouwe sergeant Wal ker het fort te bereiken. De commandant is weinig te spre ken over het mislukken van de opdracht en geeft Cobrun huis arrest. Deze trekt zich hier wei nig van aan en verlaat het fort om alsnog de muiters te vinden en de repeteergeweren op de juiste plaats af te leveren. Een zowel moedige als roekeloze po ging, die goed afloopt, waardoor de redding van het fort en zijn bewoners is verzekerd. Deze met de nodige spanning gebracht film in kleuren is alleen 's avonds te zien; 's mid dags wordt „Geheim agent Fred Flinstone" vertoond.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1967 | | pagina 3