LEIDSCH
DAGBLAD
eel van Mao's leger
en officiële koers
Grote smokkelbende
opgerold: 21 arrestaties
Gave lancering
Luna Orbiter
JAMIN
Sowjetrussische pers
poogt wig te drijven
Dood van
Simpson:
doping
Beat Sirkus
drie doden bij
auto-ongeluk
bouw krijgt
werkinspectie
Laatste fotosateliet
op weg naar de maan
AARDIGE REACTIE
OP OUD NIEUWS'
©ud
Ian
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 2 AUGUSTUS 1967
No. 31344
rachi Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
F DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
12,55 per kwartaal» ƒ4,18 per maand (btf vooruitbetaling)losse nummers ƒ0,25
Witte Singel I, Lelden - Giro no. 6705»
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze Moskouse correspondent).
De manier waarop thans in de Sowjetrussische pers wordt
geschreven over heden en verleden van de Chinese strijdkrach
ten, wordt door waarnemers in Moskou uitgelegd als een poging
een wig te drijven tussen partijleider Mao en het leger van de
rode Chinezen. Kort geleden nog schreef het regeringsblad
„Izwestia", dat rekening dient te worden gehouden met het uit
eenvallen van China in verschillende militaire provincies. In
verband met de gisteren gevierde „dag van de Chinese strijd
krachten" is in Moskou de mening verkondigd, dat Mao niet kan
doorgaan voor de grondlegger van het Chinese leger. Mao zou
veeleer door het ter zijde schuiven van de werkelijke grondleg
ger en door geschiedsvervalsing in deze rol terecht zijn geko-
men, aldus de gedachte die in een tweede artikel wordt ont
vouwd.
Zowel de „Izwestia" als het leger-
blad „Rode ster" heeft in dit
band felle beschuldigingen geuit
het adres van Mao Tse-toeng. Als
aanleiding fungeerde dus de eerste
augustus, de datum waarop in het
jaar 1927 de opstanden van Nan
Tsjang en Kanton begonnen,
aan Mao niet deelnam. De leiders
van die opstanden zijn naar Rus
sische mening degenen, die de basis
hebben gelegd voor China's rode le
ger. Mao leidde de wat later,
melijk op 8 september begonnen boe-
renopstand in de provincie Hoenan,
Tegenwoordig wordt laatsgenoemde
datum beschouwd als de dag waarop
het leger werd opgericht. De Rus
sische pers beschuldigt Mao er than!
van met andermans veren te pron
ken. Er wordt hem tegelijkertijd nog
Vandaag is in Marseille officieel
bekend gemaakt dat de dood van
oud-wereldkampioen wielrennen op
de weg Tom Simpson in de Tour
de France het gevolg van het ge
bruik van doping is.
ADVERTENTIE
Sikkens autolokken
NIEUWE
RIJN 49
ADVERTENTIE
TENT 67
Zie pagina 4.
Plaatselijk regen
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond: tijdelijk veel be
wolking met plaatselijk enige regen.
Zwakke tot matige wind, ruimend
naar westelijke richtingen. Koeler.
(Opgemaakt om 12.45 uur)
3 AUGUSTUS
Zon op: 5.03 uur: onder: 20.28 uur.
Maan op: 01.13 uur; onder: 19-31 uur.
Hoogwater in Katwijk 0.50 uur en
13.25 uur; laagwater: 8.45 uur en
21.25 uur.
STRAND VERWACHTING
Een storingsfront passeert met en
kele onweersbuien. Morgen koelere
zeewind; wisselend bewolkt. Tempe-
returen van 20 tot 22 graden, zee
water 20 graden.
Vooruitzichten: na een korte on
weersstoring met buien opnieuw sta
bieler met goed strandweer.
(Dit nummer bestaat uit 12 jaag.)
een aantal historische fouten aange
wreven, waarbij de nadruk wordt ge
legd op het saboteren van de bepa
lingen der stalinistische
tische Internationale.
Beide communistische opstanden
in 1927 zijn zonder succes gebleven.
De politieke waarde van deze his
torische beschouwingen en hun be
tekenis voor de Russisch-Chinese ver
houdingen zijn bovendien twijfelach-
Op de weg tussen Aal ten en Win
terswijk is gisteravond tegen 7 uui
een personenauto geslipt en tegen
een boom gereden. De drie inzitten
den kwamen hierbij om het leven.
De slachtoffers zijn: de bestuur
der, de 41-jarige J. H. Lorijn
Aalten en zijn echtgenote, de 37 ja
rige mevrouw H. M. Lorijn-Schol-
ten, alsmede de 26-jarige mevrouw
H. G. Piek-Anvelink,
(Van onze Haagse correspondent)
Zeshonderd woningwetwonin
gen zullen extra kunnen worden
bouwd in het noorden, het oosten
het zuiden van het land om de werk
gelegenheid in de bouw te bevorderen.
De minister van Volkshuisvesting
verbindt aan de toewijzing de i
waarde dat voor twee nieuwe huizen
één krot moet worden afgebroken.
(Van onze
weerkundige medewerker)
a een temperatuur van 33 gra
den kreeg Parijs gistermiddag een
hevig onweer met 20 mm regen en
zware windstoten, die daarna ook
in België werden waargenomen.
Het K.N.M.I. waarschuwde hier
voor gistermiddag eveneens, maar
dit keer viel het mee. Vooral Bra
bant en Limburg kregen een fikse
bui met. ivindstoten, waarbij Heer
len 24 mm regen kreeg. Ook in
Amsterdam kwamen enkele stra
ten als gevolg van een stortbui
blank te staan. Maar later op de
avond verdween de onweeractivi
teit. Op de meeste plaatsen ten
zuiden van de lijn Alkmaar/Zwolle
bereikte het kwik 30 a 31 graden.
Voor Den Helder was het met 28
graden de tot nu toe warmste zo
merdag evenals op de Wadden
eilanden.
Een zwak koufront dringt van
daag met onweersbuien ons land
binnen, zodat het morgen enige
graden koeler zal zijn. Toch een
tropisch entree van de augustus
maand die blijkbaar niet voor juli
wil onderdoen. Wij kunnen nog
steeds hetzelfde geluid laten ho
ren als in juli, namelijk dat de
enkele onweersbuien het zomerse
karakter niet belangrijk versto
ren. De weerkaart toont voor de
komende dagen een optimistisch
beeld, al zal de onweerskans gro
ter zijn dan in juli.
tig omdat ook in de Sowjet-Unie
wordt gewerkt aan een herschrijving
van de ontstaansgeschiedenis var
bet rode leger. Zo wordt de eigen
lijke grondlegger, Trotzki, die niet
Stalin in conflict kwam, niet meer
met name genoemd. Wel .van actuele
betekenis voor de verstandhouding
tussen beide staten is echter de Rus
sische beschuldiging, dat het Chine
se leger door Mao politieke wordt mis
leid. De zuiveringen, waarbij oude
verdienstelijke officieren vaak plaats
moesten maken voor mannen, die
Mao meer toegedaan waren, worden
verklaard uit het feit dat het Chi
nese leger een naar Russische op
vatting reactionaire rol diende te
spelen in de tegen lokale partij in
stanties gerichte „culturele revolu
tie."
Met deze stellingneming zouden
de Russische bladen steun kunnen
verlenen aan hetd eel van Mao's
leger dat zich, zoals uit de eerste
berichten kon blijken, tegen de of
ficiële koers verzet. Ter ondersteu
ning van Mao's tegenstanders in ïiit
leger dient zowel het kleineren van
de rol, die de partijleider bij het tot
standkomen van het leger heeft ge
speeld als bijvoorbeeld de herinne
ring aan de Russische wapenhulp, die
China in het verleden heeft ontvan
gen. In Moskou wordt over deze
Russische tactiek gezegd, dat men
een zinvol verzet etgen Mao blijk
baar niet meer van het Chinese volk,
maar alleen nog van het leger mag
verwachten.
Tot zover onze correspondent in
Moskou.
„Verpletterende
nederlaag"
Het Sowjetrussische persburau
Tass meldde gisteren ,dat de strijd
in China zich toespitst en dat Woe-
han nog niet is onderworpen aan
het centrale gezag. Woehan is de
stad in Oost-China waar de tegen
standers van Mao zich verschanst
hebben. Volgens een bericht uit
Hongkong zijn de troepen van Mao,
die de stad moesten onderwerpen al
len gedood of gevangen genomen.
Tass maakte hier geen melding van,
maar zei wel dat het verzet in Woe
han ongebroken is. De Hongkong
Star spreekt van „een verpletteren
de militaire nederlaag voor Mao."
Tass beschreef ook botsingen tussen
Mao's voor- en tegenstanders in
Kwangstjow, de grootste stad van
Zuid-China, waarbij honderden ge
wonden zouden zijn gevallen. Mili
tairen hebben de spoorwegen in de
omgeving overgenomen omdat de
dienst in de war liep door de vecht
partijen tussen rode gardisten en ar
beiders.
Ultimatum aan
president Lioe
Chinese rode gardisten hebben van
daag president Lioe Tsjao-Sji de eis
gesteld Tsjoeng Nan Hai, de wijk in
Peking waar alleen hoge partij- en
regeringsfunctionarissen mogen ko
men, te verlaten en zich op 5 augus
tus middernacht aan een „openbaar
onderzoek" te onderwerpen. Dit
meldde de correspondent in Pekirg
van h et Japanse blad „Sankei
Sjimboem" vanochtend in zijn krant.
De actie om Lioe te dwingen deze
wijk te verlaten en te berechten is
sterk toegenomen nadat de rode gar
de op 9 juli de Chinese president had
gedwongen kritiek op zichzelf uit te
oefenen.
Valse
banderolles op sigaretten
(Van onze Roermondse correspondent).
Nederlandse en Belgische opsporingsdiensten hebben een
eind weten te maken aan een geraffineerde smokkel van siga
retten uit België naar Nederland, waarbij gebruik werd ge
maakt van valse accijnszegels. Hoe groot de zwendel is geweest
en welk bedrag de Nederlandse schatkist daardoor is ontgaan
is niet meer te achterhalen.
Enkele honderdduizenden valse ze
gels zijn bjj drukkers en smokkelaars
in België in beslag genomen. Het le
ger beroepssmokkelaars zwijgt als het
graf over de omvang van him han
del; 21 personen Nederlanders en
Belgen zullen zich in oktober voor
de rechtbanken in Maastricht, Has
selt en Tongeren voor hun aandeel
In de sinds tientallen jaren groot
ste accijnszwendel moeten verant
woorden.
Een speciaal team van de douane
recherche in Amsterdam heeft een
jaar lang de handen vol gehad aan
het onderzoek, dat in Nederland
Van Kaap Kennedy is gisteren de
vijfde en laatste „Lunar Orbiter"-
fotosatelliet gelanceerd. De satelliet,
die 380 kilo weegt moet vanuit een
baan op 95 km afstand rondom de
i foto's nemen van het maanop
pervlak. Ruim een half uur na de
start stootte de Agenaraket het
ruimtevoertuig af. De vier zonnepa
nelen van de Lunar Orbiter hebben
zich ontvouwd, twee antennes zijn
uitgeschoven en een koerszoeker
heeft zich op de zon gericht. AUes
wijst erop, dat het apparaat goed
functioneert.
Bij verder gunstig verloop van de
:is van 400.000 km komt de Lunar
Orbiter op zaterdag om 18 uur West-
europese tijd in een baan rond de
naan en zal dan twee weken lang
foto's nemen en die naar de aarde
zenden. Het was het derde maan-
schot in achttien dagen van de basis
Kaap Kennedy. De Surveyor-IV
heeft geen zachte landing op de
maan kunnen maken De Explorer-
35 kwam in een goede baan.
Het oorspronkelijke doel van de
serie van vijf maansatellieten van
het type Lunar Orbiter was het se
lecteren van een landingsplaats voor
astronauten. Dit doel is met de eerste
drie al bereikt, waardoor de moge
lijkheid geopend werd om, met de
laatste twee, gebieden te fotografe
ren diè ook van wetenschappelijk
belang zijn. De eerste drie lancerin
gen hebben geleid tot de identifica
tie van acht plaatsen, die vlak ge
noeg worden geacht voor een lan
ding van astronauten. De Lunar Or
biter-V moet aanvullende foto's ma
ken van vijf van de acht bedoelde
gebieden en zich verder concentreren
op 36 gebieden op het zichtbare deel
van de maan. Voorts moeten foto's
worden gemaakt van de achterzijde
van de maan, waardoor voor 99%
daarvan fotografisch materiaal zal
bestaan. Volgens de persbureaus AFP
en Reuter zullen de foto's van de
Lunar Orbiter-V die genomen zul
len worden op de foto's van de vier
voorgangers van de satelliet de
geleerden in staat stellen een drie-
diensionaal beeld van 't maanland
schap te verkrijgen.
De valse accijns-banderolles doken
vorig jaar overal in Nederland op.
In juni 1966 werd de douanerecher
che op het spoor gezet. Pas 6 maan
den later sloegen de rechercheurs in
het Limburgse grensdorp Stramproy
voor het eerst toe. Bij een scharre
laar werden 15.000 pakjes sigaretten
achterhaald. Een ander spoor liep
naar iemand in het Belgische Kin
rooi. Die overleed echter een paar
dagen voor de douane een inval, in
zijn huis in Kinrooi deed. Nederland
se rechercheurs betrapten ongeveer
tegelijkertijd nog een Belg uit Kes-
senich, bij een poging de contraban
de aan de man te brengen bij win
keliers in Geleen, Blerick en Maas-
bree.
Pas veel later, na een anonieme
tip, konden enkele komplotten in
België snel worden opgerold. Sleutel
figuur in Nederlands Limburg bleek
een (hardnekkig zwijgende) landbou
wer uit Roosteren te zijn. Na zijn
aanhouding kreeg de justitie veel
aanwijzingen in handen, die leidden
naar de drukkers, clichémakers
retouchers en een legertje tussenper
sonen in Beligsch Limburg. Tijdens
de „zuiveringsactie" ontdekte de Bel
gische douane ook een drukkerij
boterwikkels, die gebruikt werden bij
de afzet van naar België gesmok
keld boter.
Opgedroogd
Voorlopig wordt aangenomen, dat
verschillende groepjes smokkelaars in
samenwerking met evenveel drukkers
onafhankelijk naast elkaar op de
„smokkel-sigarettenmarkt" hebben
geopereerd. Er zijn geen aanwijzin
gen gevonden, dat een of andere
smokkelkoning de touwtjes van al die
groepjes in handn had. „De v
heid is bij beroepssmokkelaars altijd
moeilijk te achterhalen", aldus
Ek in Maastricht. De stroom smok
kelwaar is tijdens de langdurige actie
langzaamaan opgedroogd. De justitie
is er niet zeker van of dit geheel
aan het succes van de opsporing te
wijten is. De laatste prijsverhoging
van sigaretten in België heeft dit
soort handel veel minder lucratief ge
maakt.
Warm pffffVeel Amster
dammers zochten gisteren verkoe
ling aan en vooral in de Sloter-
plas. Het was, wat je noemt, zwart
van de mensen.
Maandag 17 juli j.l. publiceerden wij in ons dagelijks rubriekje
„Oud Nieuws", dat zoals ons herhaaldelijk blijkt zich in een
grote belangstelling mag verheugen, het hierbij afgedrukte berichtje,
ontleend aan het „Leidsch Dagblad" van een eeuw geleden.
Dit berichtje is door bemiddeling
van een abonnee uit Leiderdorp on
der ogen gekomen van de heer G. J.
Aberson Sr, oud-directeur en thans
commissaris van de N.V. Aberson te
Olst U'ld.), die ons naar aanleiding
van dit berichtje schrijft, dat de
daarin genoemde smid zijn vader is
geweest.
De steenpers, welke hij 100 jaar ge
leden heeft uitgevonden, heeft in de
technische wereld de naam Aberson-
pers gekregen. Tachtig procent van de Nederlandse steenproduktie
wordt met deze pers vervaardigd en voorts heeft deze pers zijn weg
gevonden over de gehele wereld. Binnenkort vertrekken de Aberson-
monteurs naar Amerika om daar de 657ste Abersonpers op te stellen.
In 1867 werd de benodigde energie opgebracht door één os of één
paard; thans wordt ze geleverd door een motor van 80 pk. Uit den
aard der zaak werd de Abersonpers in de loop der jaren voortdurend
gemoderniseerd en geperfectioneerd. De aanschaffingskosten van een
dergelijk geheel geautomatiseerde installatie bedragen thans onge
veer f300.000,en de produktie kan, met inzet van slechts enkele
mensen, worden opgevoerd tot 350 stenen per minuut, of wel 21.000
stenen per uur.
De heer Aberson deelde ons desgevraagd nog telefonisch mede dat
de allereerste schepping van zijn vader ongeveer 50 stenen per mi
nuut produceerde.
Als de uitvinder nu nog eens om een hoekje zou kunnen kijken,, zou
hij versteld staan over de ontwikkeling, welke zijn vinding en het
door hem opgerichte bedrijf hebben genomenl
i-r- Een smid te Olst heeft eene
machine uitgevonden tot het
vervaardigen van steenen; De
pers en de uühaler worden
door een os of paard gedre
ven; een groot voordeel van
het gebruik dezer machine is
'.tevens, dat elke misvorming
van steenen ioordt voorko-
[men. J
Krachtpapier
vervangt
batterij
Bij Philips Eindhoven wordt in de
laboratoria geëxperimenteerd iret
energiepapier, een uitvinding van
reeds vroegere datum, waardoor ac
cu's gedeeltelijk zouden kunnen wor
den vervangen. Het energiepapier
dient o.m. als krachtbron voor
sch eerapparaten welke daardoor ef
fectiever kunnen worden gebruikt.
Voor de elektrische scheerapparatuur
van Philips ontstaat hierdoor ook
een ruimer afzetgebied. Gebieden
die van elektriciteit verstoken zijn
kunnen worden opengelegd.
Het krachtpapier bestaat uit drie
lagen, doch moet worden bevochtigd
om elektriciteit af te staan. Of
schoon het papier slechts één keer
kan worden gebruikt, blijft een voor
raad daarvan geruime tijd zijn ener
gie behouden. Dr. M. Wijnen en de
heer P. A. Boter van de N.V. Phi
lips, die met het energiepapier ex
perimenteren, menen dat nog ver
schillende andere gebruiksmogelijk
heden aanwezig zijn.
Het energiepapier kan dienen era
lege accu's te vervangen en de auto
motor te starten. Een ander voor
beeld is dat ook veiligheid kan wor
den geboden bij het gebruik van
elektrisch speelgoed voor kinderen.
Aansluiting op het elektriciteitsnet
met zijn dodelijke stroom zal over
bodig worden. De fabrikage is nog
niet in het commerciële stadium ge
treden.
ADVERTENTIE
vruchten
glacé
niet duur wel heerlijk
euwn
Uit het Leidsch Dagblad van
5 Aug. 1867:
Aan de postkantoren sul
len weldra postzegels van 20,
25 en 50 cents, alsmede post
zegels voor drukwerken te
verkrijgen sijn. Ook komt er
een nieuw model van post
kanen in gebruik. Op elke
postkar zal tevens een con
ducteur worden geplaatst.
De Shipping Gazette
waarschuwt tegen het leenen
van geld aan Rusland, dat
voor spoorwegen wordt aan
gevraagd maar voor oorlogs-
uitgaven bestemd is.