at Oudste Leidse hofje bestaat 500 jaar Kort, zegt Nederlandse mode-industrie lülllf van Symptoom een kentering ours In 1467 mochten er alleen eerlijke en vrome mannen in GOUD v. d. Water Laarzen voor vrijwel elk uur van de dag rvlMMJ41i LAARZEN DIOR ZATERDAG 29 JULI 1967 Het oudste hofje van Leiden, het Jeruzalemshof aan de te genwoordige Kaiserstraat, bestaat volgende maand (11 augus tus) 500 jaar. Het hof is een schenking van Wouter IJsbrantsz Coman, die enkele maanden voor zijn dood hij overleed aan de vooravond van Kerstmis 1467 bepaalde, dat zijn huis aan de toenmalige Cellebroedersgracht bestemd zou worden voor een woning van dertien „arme, eerlicke mannen". Vijf eeuwen oudHet keurig verzorgde Jeruzalemshof in de Kaiserstraat. De huisjes op de achtergrond dateren van latere datum. (Foto L.D./Holvast) College van Diakenen, dat daarvoor een open oog heeft. Met alle moge lijke middelen streeft dit College er naar de ouderwordende mens ook die plaats in onze samenleving te geven, waar hij of zij, krachtens de huidi ge begrippen, recht op heeft. Rust Jeruzalemshof aan Kaiserstraat In zijn testament werd hoven- dien vastgelegd, dat Huiszitten- meesters de beschikking hadden over 100 kronen om hiervan jaar lijks op kerstavond aan elk der bewoners een hemd uit te reiken. De woningen mochten alleen aan vrome en eerlijke mannen worden toegewezen, doch „wair dat die man een wijf had, die sal oock dair in wonen also lange als die man left, ende niet langher". Van het leven van de stichter en erflater is slechts weinig bekend. Hij was koopman en naar het schijnt een vermogend en godvruchtig man, wiens huwelijk kinderloos bleef. Wel is van hem bekend, dat hij in 1462 een bedevaart naar Jeruzalem (van daar de naam van het hof) maak te en dat hij uit deze stad een af beelding meebracht van het heilige graf, welke hij vermaakte aan de geestelijkheid van de kapel, welke eertijds aan het hof was verbonden. Deze kapel werd gesticht ter ere Gods, de H.-Maagd en het H.-Kruis, doch onder uitdrukkelijke voorwaar de. dat hierdoor geen inbreuk ge maakt zou worden op de parochie rechten van de Pieterskerk. Aan de kapel mocht geen kerkhof verbon den worden, terwijl de dienst moest beperkt blijven tot één gelezen mis per week. De priester, zo werd ver der bepaald, mocht geen parochie rechten uitoefenen, de biecht niet afnemen en geen preek houden. Kapel voor lutheranen Na de hervorming en nu gaan wij af op een beschrijving, die mr. dr. J. C. Overvoorde, oud-gemeente archivaris en directeur van „De La kenhal" ons geeft in het Leidsch Jaarboekje van 1904 werd de ka pel ontruimd en aan de Leidse Lu theranen afgestaan, die hier tot 1616 kerk hielden tot zij een eigen ge bouw aan de Hooglandse Kerkgracht konden betrekken. Later werd de ka pel door de Engelse gemeente ge bruikt. Na 1644 is de kapel niet meer voor kerkelijke doeleinden beschik baar gesteld. In de in 1887 afgebroken kapel van het Jeruzalemshof was op het einde van de achttiende eeuw het Bierdragersgilde gevestigd. Een steen herinnert aan deze vesti ging. Deze gevelsteen is thans te vinden in de voorhal van „De La kenhal". (Foto L.DJ Holvast) In 1651 bracht men in de kapel lakenpersen onder om haar later af te staan aan de hoofdlieden van het Bierdragersgilde, die hier nog in 1762 resideerden. Op hun initiatief is indertijd een gevelsteen aange bracht. voorstellende twee mannen, die een biervat dragen. De steen is thans ondergebracht in „De Laken hal". Omstreeks 1766 kwam de kapel we der vrij en werd voor diverse doel einden verhuurd, o.a. voor een turf- bergplaats voor een lakenfabriek en als wijnkelder. In 1887 besloten re genten om de bouwvallige kapel af te breken. Hoewel de bepalingen thans sterk zijn afgezwakt het beheer is thans in handen van het College van Dia kenen der Leidse hervormde ge meente gold eertijds de bepaling, dat regenten bevoegd waren bewo ners uit het hof te zetten bij aan houdende dronkenschap, twistziek of onzedelijk gedrag en bij het voor langer dan 8 dagen wegblijven zon der voorkennis van regenten. We duwnaars of ongehuwden mochten alleen met toestemming van regen ten een hulp bij zich in het hof ne men. Zij mochten geen kinderen in huls nemen of personen 's nachts la ten overblijven, dan met toestem ming van regenten. Ook mochten de bewoners 's nachts niet zonder verlof wegblijven, noch voor het luiden dei- werkklok uitgaan of 's avonds na het klokluiden thuis komen. Zij moesten zich fatsoenlijk gedragen en moch ten niet gaan bedelen of brood gaan ophalen aan de huizen. De Hollandse steden, en met name Leiden en Haarlem, zijn bekend om het grote aantal hofjes, vriendelijke en vredige rustpunten in de drukte der steden. Het thans jubilerende Je ruzalemshof aan de Kaiserstraat is er één van. Wie thans aan de Kai serstraat het eenvoudige ijzeren hek binnentreedt en rond het ruime grasveld de rij keurig verzorgde wo ningen beziet, vermoedt weinig hier het terrein van het oudste hofje van Leiden te betreden. Een hofje, dat worden eens de Leidse universitaire plannen in deze omgeving gereali seerd, gedoemd is te verdwijnen. Viering vijfde eeuwfeest Ter gelegenheid van de viering van dit vyfde eeuwfeest wordt zaterdag 12 augustus in „Hotel Witte Singel" een korte en slechts voor genodigden uitgeschreven plechtigheid gehouden. Het ligt in de bedoeling om ook de bewoners van het Jeruzalemhof in deze feestvreugde te doen delen. LEIDSCH DAGBLAD ADVERTENTIE Voor juwelier - horloger Haarlemmerstraat 181 KLM participeert in hotelmaatscliappij De K.L.M. heeft met drie andere ondernemingen en twee particulieren de Hotel Maatschappij Leiden N.V. in Wassenaar opgericht, zo blijkt uit het bijvoegsel van de Staatscourant. Doel van de Hotel Maatschappij is ae bouw, koop, verkoop, exploitatie, hum- en verhum- van hotels, motels, restaurants, cafés, lunchrooms en cafetaria's. Het maatschappelijk kapitaal van de nieuwe N.V. bedraagt f 5 min, waarvan f 2 min is geplaatst. In het geplaatste kapitaal dat voor 10 pet is volgestort neemt de luchtvaart maatschappij deel voor f 750.000 en de andere participanten elk voor f 250.000. De aandelen hebben de waarde van nominaal f 1000. (Van één onzer correspondenten) Het modenieuws uit Parijs mag dan heel belangrijk zijn, nog belangrijker is wat de Nederlandse vrouw deze winter in de vaderlandse modemagazijnen zal aantreffen. Dat zal over de hele linie kortgerokt zijn en somber getint: bruin-zwart. Rage in capes De Nederlandse mantelindustrie, die een half jaar geleden al haar collecties samenstelde voor dit jaar, ging er vanuit dat de vri Raam open: f49.000 weg Tijdens afwezigheid van de bewo ners is uit een pand aan de Wol- venstraat in Amsterdam-centrum de afgelopen dagen f. 9.000,- en twee bankboekjes met een totale waarde van f. 40.000,- gestolen. Bij nader onderzoek bleek, dat de eigenaar van het geld, een Italiaanse restaurateur, een raam aan de achterzijde van de woning had laten openstaan, toen hij een paar dagen zijn echtgenote was gaan bezoeken, die met vakantie in Kerkelijk Leven NED. HERV. KERK Aangenomen naar Strijen (wijk- gemeente 2) J. A. Talma te Rotter dam-Hoogvliet: naar Amsterdam (vac. dr. G. Hartdorff) (toez.) W. Bartlema te Amsterdam (Muider- kerkgem. A.). GEREF. KERK VRIJGEMAAKT Beroepen te Enumatil R. Timmer man te Bunschoten-Spakenburg. CHRIST. GEREF. KERKEN Beroepen te Onstwedde J. W. Ma- ris. kand. te Haarlem. VRIJE EVANG. GEMEENTEN Beroepen te Heerde B. Sijl te Win- Leidse veemarkt ADVERTENTIE Een van de vele attracties het 1.000.000 m2 grote trum .Duinrell'o.a. bos en duin speeltuin trampolinespringen kano's gondel sportlandebowling e midget-golf e Café-Rest. „De Schaapskooi" WASSENAAR, Tel. (01751) - 4065 - 5482 Achter dit ijzeren hek gaat een wereld van rust schuil. (Foto L.D./Holvast) Omtrent de gisteren gehouden veemarkt viel er nog weinig veran dering te melden. Hoewel er enige verschuiving in de aanvoercijfers op trad. verschilde het totaal aanvoer- cjjfer niet veel met dat van vorige week, terwijl ook de handel met een lichte verbetering in enkele sectoren, over het geheel genomen een zeer rustig verloop behield. Aanvankelijk zag het er wel naar uit dat er iets meerbeweging in de handel zat, maar gaande de markt werd dit toch weer minder. Toch was er wel een symp toom van een kentering waar te ne men. De zuiglammeren werden goed verkocht en ook de vette kalveren werden vlot verhandeld met weer ge stadig oplopende prijzen. In andere sectoren stonden de prijzen weliswaar onder druk, maar wisten deze zich toch nog wel op het prijspeil van vorige week te handhaven. De totaal aanvoer bedroeg 2580 dieren. Gebruiksvee In. de sector ge- bruiksvee nog geen verandering. Het land is te droog en de slechte han del in vette koeien vindt zijn weer slag in de gebruiksveehandel, welke bij een ongeanimeerde stemming een zeer rustig tot kalm verloop behield. De prijzen wisten zich echter wel staande te houden. Notering: melk en kalfkoeien van f 910.tot f 1210. en f1510.—. vare koeien van f910.— tot f900.— en f1300.— Bier en turf Naast een geldelijke tegemoetko ming bestond eertijds de preuve uit vier kruiken bier in begin mei, 11 mud turf in het najaar, eens per Jaar een hemd en een paar schoe nen en wekelijks een tarwebrood. De moderne bejaardenzorg, welke thans plaats heeft gemaakt voor de middeleeuwse armenzorg, heeft veel doen veranderen. Het is het huidige Vette koeien In deze afdeling een grote aanvoer. De vakantie-cen tra meldden wel weer wat meer vlees consumptie. maar het vleesverbruik bleef over het algemeen nog laag. Er is een vroege uitstoot van dieren die niet langer aangehouden kunnen worden, waardoor het aanbod te groot is. Aanvankelijk had de handel wel een redelijk verloop maar bij het stijgen van de aanvoer liep deze wel traag af. Veel dieren die te vet wa ren kwamen moeilijk aan de note- ringsprijzen maar de bruikbare vlees- dieren bleven toch wel prijshoudend. Notering per kg geslacht gewicht: vette koeien van f3.35 tot f4.en f 4.30, slachtstieren van f 4.tot f4.20 en f4.35, worstkoeien van f3.10 tot f3.30. Vette kalveren In deze afdeling een goede aanvoer en een vlotte han del, die zich zo langzamerhand be gint te normaliseren. De exportvraag neemt weer geleidelijk toe en hoewel de prijzen het niveau van vorig jaar nog niet hebben bereikt, lopen deze toch gestadig omhoog. Een goed kalf was gisteren weer plm. 20 cent per kg levend gewicht duurder dan ver leden week. Niet geblikte kalveren waren moeilijk te plaatsen. Notering per kg levend gewicht: van f2.70 tot f. 3,— en f. 3.20. Wolvee De aanvoer ln deze af deling ontliep die van vorige week niet veel. Wel aanmerkelijk minder fok- en weidemateriaal, maar wat meer slachtdieren. De vraag naar goede vette zuiglammeren nam bij het krappere aanbod weer iets toe. De handel verliep dan ook goed, waardoor de prijsdaling van verleden week weer kon worden ingehaald. Voor de oude vette schapen en voor de fok- en weidery, die weinig be langstelling trokken, had de handel een rustig maar toch prijshoudend verloop. Notering: vette schapen van f75.— tot f95.— en f105.—, fok schapen van f110.tot f120.en f 130.vette zuiglammeren van f90— tot f125.— en f140.—. weide- lammeren van f75.tot f95.— en f 106.—. Varkens voor fok- en mesterij Ook in deze afdeling niet veel meer aanvoer dan verleden week. Daar het met de slachtvarkens nog steeds niet vlotten wil, bleef de handel voor het leven ook nog flauw tot traag. De prijzen gingen echter niet verder omlaag. Notering: drachtige zeugen van f400.— tot f425.— en f450.—, schrammen van f 95.tot f 105.en f115.—, biggen van f65.— tot f70.— f 75.—. Slachtvarkens De handel ln slachtvarkens bleef moeilijk en stug. De vraag verbeterde wel, maar het aanbod was ruim genoeg. In het be gin van de week waren de verwach tingen dan ook gericht op hogere prijzen maar deze kwamen slechts weinig boven de prijzen van vorige week uit. Slachtzeugen deden zelfs aanmerkelijk minder. Prijzen per kg levend gewicht: lichte slachtvarkens van plm. f 2.05 tot f 2.08, lichte slacht zeugen van plm. f. 1,65 tot f. 1,75. die net goed gewend was aan de kor te rok niet zou vallen voor de new look. Vandaar dat; de mantels het ko mende seizoen op ol halverwege de knie vallen. Een bekend Amsterdamse confec- tionnair, die vorig jaar kuitlange Zji- vago-jassen verkocht aan een mode magazijn, kreeg na enkele weken al het verzoek om de rokken in te kor ten, omdat men ze niet kwijtraakte. Om de avant-gardistische dames ter wille te zijn, zullen deze herfst toch wat lange mantels in de confec- tie-rekken hangen. Voor het jeugdige publiek tot 25 jaar zijn er jassen in militaire stijl met brede ceintuurs in de rug en smalle officiers- en mao- kragen. De Nederlandse mantelindustrie ver wacht deze winter een rage in capes. Die zijn er dan ook bij honderden gemaakt. Niet alleen voor twiens, maar ook voor de elegante vrouw. De stof van de mantels zal deze keer niet uit de lengte, maar uit de pen. De zoom was afgezet met glin sterend borduursel. Eveneens voor de avonduren toonde Dior een reeks effen chiffon creaties in warme edelsteenkleuren robijn, smaragd, oranje en blauw, evenals zwart en wit. De rokken waren van voren tot de knie uitgesneden en reikten van achteren tot de grond. Voor overdag is de lijn slank en tenger. Kleine pakjes met getailleer de jasjes die nauw om het lichaam sloten hadden vier opgezette zakken. Rechte rokken waren er nauwelijks. Een sluik vallende wollen avond mantel tot de grond verborg een kost bare bontvoering. Bohan gebruikte veel bont, toegepast in contrasteren de strepen. De wollen stoffen voor overdag wa ren vaak gestreept, wat soms de in druk van een badjas gaf. Inmiddels heeft het huis Dior be sloten behalve een tienerboutique dit najaar ook nog een baby-boutique te openen. breedte komen, want de modellen ADVERTENTIE Dagje uit met club of de zaak Als U zo'n fijn plan in het vooruit zicht hebt. spitst Eltours de oren. (U weet wel dat „kleine" reisbureau met die grote sendee). Want die zijn óók specialist in het verzorgen van ge- ze lschaps tochten. Hebben ze goed ge leerd in de harde praktijk van het zélf dagtochten verzorgen. Daardoor wordt U voor hetzelfde geld (of min der) extra verwend en rijdt U in een Super-de-luxe touringcar. U wordt met de bijna spreekwoordelijke El- tours-servige omringd. U hoeft zelf niets meer te doen. O ja, natuurlijk wel even een afspraak maken, maar dat is dan écht alles. De duurste avondjurk van Pa rijs. Het is een creatie van Jacq. Esterel met vele tientallen flon kerende kristallen. De prijs be draagt meer dan f 100.000. Esterel laat deze japon in de kleedkamers voortdurend bewaken door twee politie-agenten. hebben een gematigde tentlijn. Bij getailleerde mantels worden ceintuurs gedragen. De laarzen, diie in de Parijse win termode voor vrijwel elk uur van de dag worden gepropageerd, zullen ook in de Nederlandse schoenmode een belangrijke rol spelen. De Courreges-kuitlaarzen liggen er helemaal uit, er zijn lange tot net onder de knie vallende laarzen voor in de plaats gekomen. Veel meer dan vorig jaar sluiten deze laarzen strak om het been. De favoriete kleuren zijn zwart en bruin. De materialen: nappa, chevreau en suede. kiosk hoek Stationsweg/Morssingel, Leiden. Telef. 01718—2690. Christian Dior heeft in Parijs een elk-wat-wils collectie getoond waar bij de rokken op de knie vielen of er iets boven bleven. De sfeer van het Frankrijk uit de 18e eeuw werd opgeroepen door flat teuze kanten jabots en strookjes en roesjes aan de polsen. Vele mouwen waren aan de pols gegarneerd met warte of veelkleurige fran- i of Een van Mare Bohan's lijnen was een schoolmeisjesstijl in geruite of gestreepte wol of zwart fluweel voor na vijven. Voor jonge meisjes waren er ook wit satijnen blouses en kra gen. Satijn was alom tegenwoordig. Zwart, wit, oranje en saffierblauw satijn werden overal gebruikt. Voor overdag waren er simpele overhemdjurken met ceintuur. Voor 's avonds schitterende nauwsluitende hemdjurkjes met banden op de heu- Het fraaie arrangement van j twee oud-hollandse kamers inge- bloemen, groente en fruit, dat oplricht, waarin de bloemversiering de expositie in het Waaggebouw is aangepast bij de omgeving, in Leiden domineert. Aan de ach terzijde van de boterbal zijn1 (Foto L.D./HolvasU'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1967 | | pagina 3