taaLgeBRuiken en -qeBneken
ANAGRAM-PUZZEL
ZONDER PRIJZEN
Kom er ACHT-er
Wieden in de
taaltuin
Je gezonde verstand
gebruiken, dat is liet
ZATERDAG 22 JULI 1967
L.D.EXTRA
(slot)
TOERISTISCHE trekpleister Linnaeushof te
Bennebroek bezit, behalve een wel onder
houden botanische gaardeeen taaltuintje
waarin nog heel wat te wieden valt. Ten bewijze
hiervan wat citaten uit een door dit recreatie
centrum verspreid foldertje, dat een schoolvoor
beeld mag heten van de onbeholpen en daardoor
vaak minder rendabele wijze waarop veel instel
lingen en bedrijven zich in geschrifte aan het pu
bliek presenteren.
F DOR wat betreft het gebruiken van dran
ken, lunch of diner kunt u in de Linnaeus-
y y hof alle kanten uit", zo lezen wij en wij vin
den dat niet alleen om dat overbodige „wat be
treft" een merkwaardige formulering voor een
mededeling, die ons kennelijk maar één kant uit
wil hebben: restaurantwaarts. Een door ruimden-
kenden beheerd instituut, dat restaurant, blijkens:
„Er is een restaurant voor 300 personen waar u, in
overleg met de gerant, alles kunt nuttigen." Ook
de stoelen en de tafels blijkbaar! Het is, na dit
royale aanbod, natuurlijk wel even teleurstellend
twee regels verder te moeten lezen: „Het is in het
restaurant niet toegestaan meegebrachte eetwaren
te nuttigen."
Zonder dat wij ons daarvan ooit bewust zijn ge
weest, moet de draaimolen sinds onze jeugd zijn
geëvolueerd tot een typische attractie voor volwas
senen. Vanuit de Linnaeushof roept men ons im
mers toe „Interessant voor u zal zijn dat in de
speeltuin een geheel vrije ruimte is gereserveerd
voor kleine kinderen. Er zijn o.a. speciale kleine
draaimolens gemaakt zodat ook de hele kleintjes
zich als grote mensen kunnen vermaken.". Blijft
overigens de vraag wat we onder onvrije speel
tuinruimte hebben te verstaan, waarmee eventuele
halve kleintjes zich moeten vermaken en waarom
deze mededeling voor ons zo „interessant" is. In
teressant is het veeleer, te weten dat Linnaeus
tweehonderd jaar geleden in deze hof werkte
meer interessant dan „goed om te weten", zoals de
folder ietwat overdreven stelt in: „Het is goed om
te weten dat in de Linnaeushof, nu ruim 200 jaar
geleden, de bekende botanicus Carolus Linnaeus er
zijn baanbrekend werk verrichtte".
iy T OG even doorwiedend in het taaltuintje van
de Linnaeushof, stuiten we allereerst op een
alomtegenwoordige „aanwezigheid"„In de
speeltuin is aanwezig een ponymanege alwaar kin
deren tegen betaling van 35 ct een ponyrit kunnen
maken. Als bijzondere attractie is aanwezig een
vijver met waterscooters. Toiletten zijn voldoende
aanwezig". Het gebruik van die toiletten, zo leert
Linnaeushofs folder ons, kost tien cent voor een
volwassene en vijf cent voor kinderen. „Voor groe
pen kunnen de leiders voor toïletgebruik een speci
ale regeling treffen.". Gekreupel, dat verholpen
kan worden door te schrijven: „Leiders van groe
pen kunnen voor toiletgebruik een speciale (finan
ciële) regeling treffen.
„In deze" betekent nog steeds „in deze kwestie",
„in dit opzicht". Men kan het niet, zoals de directie
van de Linnaeushof, gebruiken in plaats van „in
deze folder", gelijk in de slotzin van dit geschriftje
als volgt geschiedt: „Toch vertrouwen wij u in deze
die inlichtingen te hebben verschaft die u wenste."
Wij gaan kortheidshalve maar voorbij aan de over
bodigheid van „om" in kan de directie niet toe
staan om meegenomen dranken op het terrein te
gebruiken", aan de verre van feilloze toepassing
der leestekens, aan het wat vreemde gebruik van
accenttekens en koppelstreepjes in één-en-ander
en aan de merkwaardige omstandigheid dat het
woord directieeenmaal met e en zes regels ver
der met k wordt gespeld.
JAPIN
OPLOSSING VAN
VORIGE OPGAVE
De eerste prijs van f 5 werd toe
gekend aan de heer H. P. Veldhuy-
zen Jr., De Laat de Kanterstraat
35 te Leiden, de twee prijzen van
f 2.50 aan mevr. G. S. Baljet,
Noordeinde 2 te Leiden en aan de
heer Chr. Eikerbout, Weidehof 56
te Leiden.
Kunt u de acht afwijkingen in de belde bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt u elders in dit nummer.
Dit is de laatste wekelijkse puz
zel, die wij u aanbieden gedurende
de zomermaanden. De ervaring
heeft geleerd, dat de belangstelling
voor het puzzelen in deze tijd mi
nimaal is.
Ln verband daarmee geven wij u
ditmaal een iets ingewikkelder puz
zel waarvoor wij dan ook geen
prijzen uitloven: het zou niet eer
lijk zijn, alleen de bollebozen kans
op een prijs te geven.
Van ieder woord in dit kruis
woordraadsel staat de eerste letter
op de juiste plaats, doch de andere
letters zijn van plaats verwisseld.
Om u toch enig houvast te geven
is er ook een spreekwoord verwerkt
in de ingevulde figuur. De buiten
ste vakjes van de figuur, te begin
nen met het vakje waar de 1 in
staat, vermelden, wanneer men de
rand in de richting van de wijzers
van de klok langs loopt, een spreek
woord.
Horizontaal:
8. vogel
10. deel van een breuk
13. mager
4. paard
16. ketting waaraan een ketel bo
ven het vuur hangt
18. muziektempel
20. klierachtig orgaan in de buik
holte
21. bloeiwijze
23. voorzetsel
24. rivier in Rusland
25. droombeeld
27. afzet van waren
28. opstootje
29. bevel
30. Ned. dichter
33. bewindhebber
36. slot
37. bevelhebber (Turkije)
40. godin v. d. dageraad
41. Europeaan
42. monster
44. muziekinstrument
45. kledingstuk
46. beroep
48. wilde ezel in Z.W. Azië
49. onzekerheid
Verticaal:
2. azijn
3. terug
4. hetzelfde
5. plaats
6. plaats in Italië
7. plaats in Gelderland
9. vat
I. bezittelijk voorn, woord
7. houding
9. dokter (afk.)
10. onbep. voorn, woord
!2. roofvogel
14. schuldig
56. ogenblik
17. spoedig
II. plaats in Zwitserland (aan het
Vierwoudstedenmeer)
12. op leeftijd
14. boomsoort
15. vertrouwen in de waarheid van
iets
17. langzaam, bedaard (muz.)
18. aankomend (afk.)
19. rijstvogeltje
12. deel van een schip
13. veerkracht
15. nadeel
17. fruit
Detectives F. A. en F. T. E. den Boer:
„Wij hebben ook de bewaking van de Nederlandsche Bank,
in opbouw. Wanneer je dat zo vertelt kijken de meeste men
sen wel even op. Want iedereen denkt daar zal de politie toch
wel voor zorgen. Maar nee, daar doen de dienaren van de Hei
lige Hermandad helemaal niets aan. Die bewaking is in han
den van ons. Natuurlijk, wanneer er eens iets gebeurt, dan bel
len wij onmiddellijk de politie, die dan direct komt, maar
verder gaat haar bemoeienis niet.
Toen wij die opdracht kregen wa
ren mijn zoon en ik toch wel een
beetje trots, want het betekende
ook dat je als particulier detective
bureau iets bent.
Wanneer ik met dit werk ben be
gonnen weet ik niet precies meer.
Het was zo omstreeks Sinterklaas
1929. Ik werkte by een groot be
drijf op de afdeling handelsinfor
maties. Daar kreeg je de vreemd
ste zaakjes op te knappen. Dat
werk lag mij goed. Zelfs toen mijn
baas mij vroeg twee kaartjes voor
de beroemde voetbalwedstrijd Uru-
gayArgentinië tijdens de Olym
pische Spelen in Amsterdam
te verzorgen slaagde ik erin,
want ik kocht ze zwart. Toen
reeds was het: opdrachten volledig
uitvoeren, dat is nu nog onze lijf
spreuk.
Omdat mijn firma in die slechte
jaren moest liquideren en ik in
mijn vrije tijd al wat zaakjes in
deze sector op had geknapt, besloot
ik hetemaal voor mijzelf te be
ginnen.
Nu ze stonden niet om mij te
dringen. Op een advertentie, waar
van ik heel veel verwachtte kwa
men zegge en schrijve twee brie
ven. Eén ervan was een leuk zaakje,
dat ik aanpakte. Nu hebben wij
tien man in vaste dienst en nog zo'n
vijf, zes losse krachten.
Maar ik heb er wel voor moeten
werken, want in ons vak is het niet
om negen uur beginnen en om vijf
uur naar huis. Het kwam wel voor
dat je in weer en wind nachten
achter elkaar stond te posten, of
iemand schaduwde.
De meeste mensen denken, de
tective-bureau F. A. den Boer, die
man zal zijn geld wel verdienen
met echtscheidingszaakjes, waarin
overspel bewezen moet worden en
zo. Helemaal niet. Dergelijke zaken
zijn slechts een heel klein onder
deel van ons bureau. In de eerste
plaats kost zo'n onderzoek enorm
veel geld en het bewijs leveren is
verschrikkelijk moeilijk.
Kijk wij werken anders dan bij
de pqlitie. Daar komen mensen een
misdrijf melden en hopen ze dat
het wordt opgelost. By ons moeten
ze vooraf betalen en verwachten ze
niet anders dan dat het voor el
kaar komt. En wanneer wij het
aannemen komt het in 99 procent
van de gevallen ook voor elkaar.
Nee, myn personeel rekruteer ik
niet uit actieve of gepensioneerde
politiemannen, wy hebben niets
aan een rechercheur die by voor
beeld tien Jaar alleen maar hotel-
registers heeft gecontroleerd. Iets
anders is het wanneer zo'n man
by de volgploeg is geweest. Een
kruideniersbediende, een vuilnis
man kan by ons slagen. Wanneer
hy kan Improviseren en doorzetten.
Met verborgen microfoons werken
wy niet. Die werken toch nooit,
wanneer je ze nodig hebt. Wel de
laatste jaren met walkie-talkies.
By voorbeeld wanneer een persoon
die wy moeten volgen, uit een sta
tion moet komen en dit station
heeft twee uitgangen. Dan staan
twee van onze mensen door die wal
kie-talkies in verbinding met elkaar
en kan hy of zy niet aan onze
aandacht ontsnappen.
Veranderd
Ons werkterrein verandert de
laatste jaren. Wy krygen steeds
meer opdrachten van grote firma's,
concerns mag ik wel zeggen, die
inlichtingen ov$r byvoorbeeld hun
reizigers willen hebben, of over
nieuwe zakenrelaties. Bij voorbeeld
een zaak maakt veel reclame, maar
uit hun omzet blykt dat in een be
paalde plaats de verkoop achter
blyft bij de andere. Dan onderzoe
ken wij hoe dat komt. Ongemerkt
stellen wij dan byvoorbeeld vast dat
de reclamefolders, de stands of stro
ken niet of onvoldoende worden ge
bruikt. Wy doen aan marktonder
zoek, nietwaar Fred?
Ja, dat kun je wel zeggen. Al
biyft het onderzoek naar byvoor
beeld een diefstal toch het aardig
ste werk. Niet dat ik het elke dag
doe. Maar als het nodig is spring ik
by. Net als Marigret. Een tydje ge
leden heb ik nog met een paar van
onze mensen nachten lang in het
natte gras by de Westhaven gele
gen. Er werd daar benzine gestolen.
Niet veel, een paar jerrycans per
keer. Dat was ook niet het belang-
rykste, maar de dieven sloegen een
grote spyker door de wand van zo'n
benzinetank. En dat is heel gevaar-
ïyk. Eén vonk kan een enorme
brand veroorzaken. Daarom werd
onze assistentie gevraagd. Ja, wy
Zo maar een
gesprek
grepen de dieven. Uitgerekend de
laatste nacht. Dat werk doet myn
vader niet meer. Die heeft genoeg
van die zaakjes opgeknapt, niet
waar?
En of. Vooral in de oorlogsjaren
ging ons bureau met sprongen voor
uit. Er werd toen ontzettend gesto
len dus kreeg ik heel wat leuke za
ken. Ach, vaak berust de oplossing
op niets anders dan je gezonde
verstand gebruiken. Ik kreeg een
dame uit 't Gooi op bezoek. Er was
uit haar huis een broche verdwe
nen. Ze dacht het verloren te zyn,
maar een week later waren er een
paar ringen weg. Allemaal verdwe
nen uit een juwelenkistje, dat in
een linnenkast stond. Ik beloofde
haar villa. In myn portefeuille had
wie de dader of daderes was.
Dat deed ik o<?k.
Ze had vyf man personeel. Een
dienstbode, een werkster, een huis
knecht, een naaister en een tuin-
De volgende dag ging ik naar
haar villa. In mijn portefeuille had
ik een papiertje waarop ik wat vin
gerafdrukken van myn eigen vin
gers had gezet. Gewoon met stem
pelinkt.
Ik liet ze een voor een by my
komen en zei dat ik de vorige avond
vingerafdrukken van het kistje had
genomen, en liet ze het papiertje
zien. Er was nu nog gelegenheid op
te biechten, zo niet dan zou de
politie ingeschakeld worden. De
derde die binnenkwam viel al door
de mand. Routinewerk is zoiets ten
slotte.
Vaak ligt de oplossing zo voor de
hand. Jaren geleden belde een ad
vocaat, waarvoor ik regelmatig
werkte, my. Mynheer Den Boer zei
hy, u moet die en die volgen. Nu
direct. Maar u moet wel over een
pylsnelle wagen beschikken, want
de man rydt altyd als een gek.
H. woont daar en daar en gaat
over een kwartier weg. Myn eigen
auto was stuk en ik had een ge
leende van de garagehouder, een
oud karretje dat hooguit 90 kilome
ter reed. Toch volgde ik hem en
kon myn opdrachtgever melden
waar en hoe laat hy ergens was
gekomen.
Andere naam
Ik belde de man in kwestie ge
woon op. Uit het telefoonboek was
ik te weten gekomen wat voor za
ken hy deed en ik stelde hem, on
der een andere naam, een trans
actie van een paar ton voor. Hy
zei ik moet zo weg. Ik heb geen
tyd voor u. Komt u morgen maar.
Ik antwoordde ik kan geen uren
wachten, maar misschien gaat u
myn kant op, ryd ik met u mee
en praten wy het tydens de rit
even uit. Hy zei ik moet naar Soest.
Jammer, zei ik, ik ga naar Alk
maar. Ik vloog naar myn auto en
reed in het hoogst mogeiyke tem
po naar Soest. Ik was er net toen
hy kwam aanryden. Omdat hy
daar niet harder dan 50 mocht ry-
den, kon ik hem wel volgen en wist
waar hy naar toe ging. Eenvoudig
nietwaar. Je moet er alleen opko-
Beste wapen
„Het liefst volg ik auto's wanneer
het geregend heeft of gevroren zo
dat de achterruit beslagen is. Ge
woon is het een heidens werk, voor
al in het drukke stadsverkeer. De
telefoon is eigenlyk je beste wapen.
Met andere stemmen bereik je veel,
te meer omdat de ander je niet ziet.
Dat was nog niet zo toen myn va
der ons bureau begon.
Nee, toen hadden nog te weinig
mensen zo'n uitvinding van Bell
om er veel gebruik van te maken
bij ons werk. Toen was het nog
meest er achteraan op het fietsje.
Hoewel de fiets steeds meer in ons
beroep aan belangrykheid gaat te
rugwinnen. Je schiet er snel mee
op in de drukte. Maar dat laat ik
aan myn zoon over. Ik ga mij steeds
meer beperken tot het geven van
adviezen. Kennis, opgedaan in myn
bijna veertigjarige praktykervaring,
waarin ik met de vreemdste zaken
geconfronteerd werd. Maar ook met
de vreemdste mensen".
Kom er ACHT-er
1. E links boven is F geworden
2. vrouw haar mond
3. stropdas man rechts
4. hak van schoen man rechts
5. bril man rechts
6. been dikker van vrouw
7. versiersel hoedje van vrouw
8. autospiegeltje
