Roofovervallen verlammen
niet zelden sociale leven
Zakj es salaris uitdelen:
verdwijnende handeling
Alarmsystemen steeds
1 |JL
verder geperfectioneerd
Een voorbeeldje van de wer-
king van het systeemOnbewust
van het feit dat hij met
een snelheid van een foto per
seconde wordt gefotografeerd,
wandelt deze jongeman naar de
uitgang van de bank. De vrouw
die haar armen omhoog steekt,
heeft de camera in werking ge
steld.
troleren razendsnel de schakelbor
den. Via een directe lijn wordt de
politie van Montreal van het ge
beurde op de hoogte gesteld. Even
later vliegen de politiewagens door
de buitenwijken van Montreal.
Ook de technici van de A.D.T. ruk
ken uit.
Twee minuten later komt het vol
gende bericht door: Een 17-jarige
jongen is aangehouden op het mo
ment dat hij na de overval de bank
wilde verlaten. Hij bleek in het be
zit te zijn van 50.000 dollar. Van
het wapen, een 38 revolver, waar
mee hy het bankpersoneel bedreig
de. heeft hij by zijn arrestatie geen
gebruik gemaakt". Op deze wijze
worden in de V.S. dankzij de mede
werking van de A.D.T. elk jaar on
geveer 3000 misdadigers aangehou
den.
GEVREESD
Roofoverval, een gevreesd woord
in grote Amerikaanse steden. In
1965 werden in Amerika 118916
roofovervallen gepleegd. Dit be
tekent 326 berovingen per dag of
anders gezegd één beroving op
1630 Amerikanen. In sommige ste
den is het zo erg, dat de overval
len een verlammende werking op
het sociale leven hebben. Chicago
neemt met betrekking tot de over-
val-statistieken over 1965 de meest
ongunstige plaats in. Na deze stad
volgt Washington D. C. In deze
uiterlyk zo vriendelijke en ple
zierige stad werden in 1965 359 be
rovingen of roofovervallen per
100.000 inwoners gepleegd (inclu
sief de bankovervallen)
Hieronder voor een goede verge
lijking de cijfers over 1965' van de
14 grootste steden in de V.S. (per
100.000 inwoners)
New York 114
Chicago 421
deur van de handelsbank voor-
bijstapten in de richting van
de spaarbank, die altijd al wat
volkser leek. Daarom ook hebben
de marmeren vloeren en hoogpo
lige tapyten welke de bank in
vroegere dagen het ongenaak
bare aureooltje verschaften,
plaats gemaakt voor kleur
rijke attz-ibuten in lichte, moder
ne ruimten.
Maar de drempelvrees bleef,
gende over de bankier Rotst*
die cliënten met minder
ton naar een ander stuurdft M
staat nog steeds en dus
bank bij het grote en irJtvr.
draagkrachtige publiek, one M
de nagestreefde popularis
nog altijd de sacrale insttpng
voor „rijke lui". Over een
jaar weten ook zij wel bettftvr,
rie gewapende negers dHngen de Western Manehes-
ter Branch van de United California Bank van Los
Angeles binnen. De eerste bandiet springt over de
balie en veroorzaakt paniek onder het bankpersoneel.
De tweede houdt de kassier onder schot. Hij geeft met hese
stem zijn bevelen: „Ga op de vloer liggen De employés
laten zich op dit bevel zonder aarzelen vallen. Op het moment
van de overval de Amerikanen noemen dit een holdup
bevindt zich slechts één klant voor de balie. Deze man staat
daar als aan de grond genageld. Hij is niet in staat om ook
maar één kreet te slaken. De derde overvaller rent op hem af.
Terwijl hij zijn vuurwapen op de ontstelde man richt snauwt
hij hem toe: „Naar de andere kant". De ongelukkige is niet
in staat om zich te verroeren. Voordat hij een pas kan ver
zetten, wordt hij door een harde slag in de nek getroffen en
valt voorover op de betegelde vloer.
Enkele seconden later verdwijnen
de misdadigers. Hun buit bedraagt
4620 dollar (ruim 16.000 gulden).
Zy springen in een gereedstaande
auto. Zij zijn zich echter niet be
wust van het feit, dat een zoge
naamde registratiecamera hun wan
daden feilloos heeft vastgelegd.
Met een snelheid van één foto per
seconde zijn hun handelingen voor
de F.BJ. geregistreerd. De eerste
kassier was namelijk op het mo
ment dat de eerste overvaller over
de balie sprong, in staat om door
middel van het inschakelen van
het alarmcontact niet alleen de
alarmcentrale van de A.D.T. te
waarschuwen doch tevens de ca
mera te „starten". Nog dezelfde
dag prijken de foto's van de over
val op de voorpagina's van de gro
te dagbladen.
Deze publiciteit betekent de in
leiding tot een snelle overgave.
Leo Roberts, 26 jaar. meldt zich
enkele dagen later by de F.B.I.
Howard Parker. 23 jaar. volgt spoe
dig daarop en de speciale agenten
houden een week later ook de der
de fnisdadiger aan. Dit opmerke
lijke voorval betekent één van de
vele successen van de A.D.T., de
American District Telegraph Com
pany. Amerika's grootste alarmbe-
veiligingsmaatschappij
De A.D.T. heeft in de Verenigde
Staten 2282 centrale stations
(alarmcentrales), die bemand door
ervaren (gewapende) operators wa
ken voor het heil van banken, gro
te bedrijven, militaire objecten,
overheidsgebouwen enz. Via deze
centrale stations zjjn op het ogen
blik ongeveer 100.000 alarmsyste-
N egenduizend dollar. De buit
van een overval in Louisville.
De misdadigers kwamen echter
met de poet op het politiebu
reau terecht. Het alarm was
hen noodlottig geworden.
de pand en de centrale komt via
een kabelverbinding tot stand.
Naast overval-alarm en inbraak
alarm monden op dit centrale sta--
tion tevens de brandbeveiligingsin
stallaties uit. Er wordt volgens het
principe van het zogenaamde ^stil
le alarm" gewerkt. Dat wil zeggen,
dat wanneer een employé in de
bank het alarm in werking stelt
(bij het inbraakalarm doet de in-
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Onlangs heeft een groep Neder
landse verkeersdeskundigen een
bezoek gebracht aan de Verenigde
Staten. Onder hen was da heer E.
E. Nordholt, inspecteur van de
Groningse gemeentepolitie. Enkele
weken geleden schi-eef hij een ar
tikel over de harde opleiding bij de
FBI, dit keer richt hy zyn aan
dacht op bankroven en alarmbe
veiliging.
Illllililllllltllllllllllllllllllllllll
breker dit zelf zonder het te weten)
dit slechts kenbaar wordt gemaakt
in de centrale en dus niet in de
bank.
Terwijl de operators de verbin
dingen controleren, komt er een
„holdup" een overval binnen.
In een van de banken in de buiten
wijken van Montreal wordt een
overval gepleegd. Wat zich nu in
de centrale afspeelt valt moeilijk
te beschrijven. De operators con-
ER is weer een beroep aan het
uitsterven: de salariszakjes-
uitdeler die elke maand met
nauw verholen vreugde door de
arbeidende goegemeente wordt
verwelkomd in kantoor of fabriek,
zal het binnen niet al te lange
tyd laten afweten. Dit betekent
niet, dat de werknemers hun nij
ver gezwoeg in den vervolge pro
deo zullen verrichten. De „Zilver
vloot" komt voor velen en in
de toekomst voor bijna iedereen
namelijk langs een omweg bin
nen: via de post- cheque- en gi
rodienst, de NV Bank- girocen
trale of de spaarbank.
In een aantal grote bedrijven als
Philips en Hoogovens en bij Neer-
lands grootste werkgever, het rijk,
is men al zover. Hoewel nog niet
iedere arbeider, beambte of amb
tenaar zijn salaris giraal (zoals
dat heet) krijgt, heeft men al
aanzienlijke besparingen geboekt,
ongemakken verholpen en ver
warringen voorkomen. Wat die
besparingen betreft: niet alleen
de man, die de bak-vol-zakjes uit
deelt kost geld, ook het loonad-
ministratieve personeel, dat elke
maand een paar dagen zoet is
met het vullen en controleren van
die loonzakjes en de werknemers
die een paar minuten uittrekken
voor het in ontvangst nemen van
hun loon en het natellen van hun
geld, onttrekken gezamenlijk
manuren aan de produktie. Onge
mak is er bijvoorbeeld voor de
werknemers die zoals bij Hoog
ovens na werktijd hun loon
aan een loketje moeten halen.
Verwarringen tenslotte komen ge
makkelijk voor bij het uittellen
van de bedragen, waarmee een
paar honderd loonzakjes per dag
moeten worden gevuld.
HET is dus begrijpelijk, dat noch
werkgevers, noch werknemers
erg veel bezwaar hebben te
gen de „externe integratie", de sa
menwerking van hun bedrijven
met PCGD of handels- en spaar
banken. Deze geldverkeersinstel-
lingen zelf zyn uiteraard alleen
maar ingenomen met de girale
uitbetaling van salaris. Als uit
sluitend de 550.000 door of via het
rijk betaalde werknemers hun
netto salaris over de instellingen
laten lopen, betekent dit al een
jaaromzet van vyf miljard gul
den. Een groot deel hiervan blijft
„hangen", omdat het voor girale
betalingen aan derden wordt ge
bruikt. Dit heen- en weerschui-
ven levert jaarlijks aan rente
ruwweg f 200 miljoen op. Daarvan
moeten natuurlijk wel weer kos
ten worden betaald, maar de win
sten blijven aantrekkelijk. Op dit
moment gaat er by de PCGD, die
80% van het binnenlandse beta
lingsverkeer verzorgt, ruim drie
miljard om.
Het percentage 80 zal wel worden
verkleind, want de banken heb
ben —niet alleen om het spel
der vrije concurrentie, maar om
de knikkers na het bekend
worden van 's rijks salarisplan
nen het offensief geopend. Met
grote overtuigingskracht stimule
ren de bankiers de bereidheid van
de werknemers om hun geld via
de handelsbanken te ontvangen
deze girale salariëring geschiedt
al op basis van vrijwilligheid).
Die handelsbanken hebben om de
zelfde en zelfs grotere service te
kunnen bieden dan de spaarban
ken en de PCGD, zelfs een eigen
N.V. Bankgirocentrale opgericht.
Deze instelling in grote trek
ken een getrouwe kopie van de
PCGD-centrale maakt het de
bankrelatie mogelijk zijn salaris
via een nummer van negen cyfers
op zyn „bankgirorekening" te la
ten overschrijven. Van dit geld
krijgt de relatie echter evenals
bij de PCGD geen rente. Zijn
betalingsopdrachten worden kas
teloos uitgevoerd en een bepaald
deel van zijn salaris kan door de
bankinstelling op zijn spaartegoed
worden gestort (uiteraard doet de
bank dat graag).
VOOR de zeer grote werkgevers
(bij wie het personeel in een
computer zit) betekent de
komst van het nieuwe instituut,
dat hun elektronische breinen om
te beginnen gelijk moeten zyn
aan die van de PTT en de bank
girocentrale. Het is namelijk de
bedoeling, dat de personeelsgege
vens door het bedrijf op magne
tische of ponsbanden worden ge
zet, die ter verwerking naar de
girocentrales gaan.
De spaarbanken krijgen (net als op
dit moment nog de handelsban
ken) de salarissen via de PCGD.
Zy verzorgen zelf het daaruit re
sulterende betalingsverkeer
uiteraard ook weer voor een be
langrijk deel via de PCGD (die
er langzamerhand aan alle kan
ten profyt van heeft). De werk
nemer om wie alles gaat
krijgt in alle gevallen een formu
liertje thuis, waarop zijn tegoed
staat. Hij kan verder zelf uitma
ken. wat hij ermee doet. even
tueel langs de servicekanalen van
zyn „intermediair". Overigens zal
hy geneigd zijn een bankreke
ning te openen en zo rente te
trekken van het geld, dat hij niet
meteen nodig heeft.
De meeste Nederlanders dus ook
ambtenaren willen der traditie
getrouw op betaaldag nog steeds
geld op zak hebben. „Dat kan",
zegt werkgever Rijk. „Maar op
10 gulden afgeronde bedragen"..
Verder kan de werkgever kasgeld
krijgen op alle postkantoren als
hij in het bezit ia van een kas
cheque van f 500 of op alle han
delsbanken met maximaal 30 (nog
niet in gebruik zijnde) betaal
cheques. Deze cheques kunnen
bovendien net als de PCGD-
cheques uit het boekje worden
gebruikt voor betaling-zonder
geld-op-zak. De ontvanger kan
deze cheques in principe zonder
kosten innen by elk» handels
bank»
Het moet wel vervelend
om na een inbraak op
ze letterlijk in de armen
politie te vallen. De
had zonder het te
alarminstallatie
men aangesloten. In Europa werkt
de A.D.T. onder de naam van
E. P. S., Electric Protection Servi
ces (Parys, Brussel, Londen, Bir
mingham, Liverpool, en Rotter
dam).
In één van de grootste alarm
centrales van Noord-Amerika
Een taxichauffeur in Washil p
D.C. vertelt, dat hij sinds ei j i
maanden niet meer 's nacht on
zelfs niet meer gedurende de a\
uren durft te rijden. Over de
ste twee jaar vertelt hij mist di<
tig: „Zij hebben mij zeven
tegen de grond geknuppeld. ste
werd hij van zijn geld be )te
Twee keer werd hij zelfs ui de
auto gesmeten, waarbij de n»e
digers hem gewond achter ie
Zyn aanvallers waren steeds n laa
De bevolking van Washington sch
bestaat voor bijna 70% uit
lingen. De criminaliteit onder
bevolkingsgroep is bijzonder
De politie staat dikwijls ma
loos.
..De meeste negers", zo
mij een politieman, „zien de
daad niet als een inbreuk
rechtsorde, doch als een volk J
gelegaliseerde zaak in de strlj
gen de blanken."
De politie van Washington
alle pogingen in het werk oi
deze golf van misdaden het
te bieden, maar ook hier
een tekort aan personeelsleden
te problemen op.
heerst een grote bedrijvigheid. Op
een tijdstip, waarop de banken hun
miljoenen dollars in de grote klui
zen gaan bergen, is het in dit ver
trek een heksenketel.
Op deze alarmcentrale zijn onge
veer 2500 instellingen aangesloten.
De verbinding tussen het beveilig-
B banken verlenen zoals be
kend meer service dan het
staatsbedrijf PCGD (en Ryks
Post Spaarbank). Dat moeten ze
wel, willen zjj straks hun deel
verwerven in het massale beta
lingsverkeer. Die bankiers willen
dat best weten. Ze varen wel bij
het spaargeld van klerk en kas
telein, die een paar jaar geleden
nog verlegen de monumentale
Los Angeles
Philadelphia
Detroit
Baltimore
Houston
Cleveland
Washington D. C.
Milwaikee
St. Louis
San Francisco
Boston
Dallas
