tAalqeBRuiken en -geileken
Kruiswoordraadsel
„Ik leefde
veertig jaar
van lucht"
I
I
k
I
X
X
X
X
X
X
X
T
X
P
Z
Kom er ACHT-er
Onbeliolpenliedeii
1
7
ZATERDAG 15 JULI 1967
L.D.EXTRA fH
TT-»" et advies van u stellen wij zeer op prijs,
ff maar uw gegeven oplossing blijkt helaas
„M.M
niet te verwezenlijken. Niettemin dan
ken wij u zeer voor uw genomen moeite
In deze mededeling komen drie onbeholpenheden
voor, nl.' het advies van u", „uw gegeven oplos
sing" en „uw genomen moeite". De eerste vinden
we ook terug in een veel voorkomende constructie
als: „Het antwoord van u op onze brief van de 12e
dezer verbaasde ons zeer".
ff et is moeilijk exact te zeggen wat er nu
I m „fout" is aan zulke wendingen; de enigs
zins taalgevoelige doen ze echter als be
slist onbeholpen aan. Het volgende is een
poging, die vage gevoelens enigszins te concreti
seren.
Wat het laatste geval betreft: het achteraan plaat
sen van een bepaling als „van u" voelt men als
gebrekkig, tenzij deze constructie gebezigd is om
het genoemde deel een bijzondere nadruk te ge
ven, bv. in: )}Ik stel meer prijs op een advies van u
dan op een van hem", „Ik verwacht antwoord van
u, niet van hem", „Een advies van u stel ik altijd
bijzonder op prijs,", of, in een bijzonder geval (in
zonderheid in gesproken taal): „Dat antwoord van
jou lijkt naar niets!". Daar geen van deze motieven
voor de onderhavige achter aanplaat sing en kan gel
den, dient men eenvoudig te schrijven: „uw ad
vies", resp. „uw antwoord".
Moeilijker nog lijkt het storende element te signa
leren in de gevallen „uw gegeven oplossing'' en
„uw genomen moeite door menig taalgebruiker
beminde vormendie men ook terugvindt in een
zin als „Uw verleende medewerking heeft tot het
gewenste resultaat geleid" en zij het in ietwat
andere vorm in: „De controlebonnen van de
verrichte werkzaamheden der monteurs worden
ingeleverd bij de centrale administratie."
^et gevoel dat men hier geconfronteerd
wordt met een onbeholpenheidmoet
wel voornamelijk voortspruiten uit de fei
telijke overbodigheid in de gegeven si
tuatie van bepalingen als verleendeverrich
te", „gegeven" en „genomen". Immers-' hoewel een
niet verleende medewerking, niet verrichte werk
zaamheden enz. op zichzelf wel denkbaar zijn, im
pliceert de omringende tekst het „verleend-zijn",
het „verricht-zijn" enz. (als de medewerking niet
„verleend" was, kon deze onmogelijk tot resultaat
hebben geleid, enz.). De auteurs van deze onjuiste
formuleringen hadden, kort en goed, moeten
schrijven„uw medewerking", „de werkzaamhe
den der monteurs", „uw oplossing„uw moeite",
tenzij ze om een of andere reden met speciale na
druk hadden willen aangeven door wie de bedoelde
handelingen verricht waren (bijv. om de tegenstel
ling met door anderen verrichte handelingen te
accentueren). In dat geval was er keuze geweest
uit: „De door u verleende medewerking" of „De
medewerking die u verleend hebt (heeft)", „De
door de monteurs verrichte werkzaamheden" of
..De werkzaamheden die de monteurs verricht heb
ben'enz. JAPIN
t
5
b
Kom er ACHT-er
9
O
T7
1. lamp
48
19
2 o
ei
22
23
2. potlood
es
SM
27
2 9
3. asbak
éi
31
4. hoorn van telefoon
3*
3»
A
36
37
3®
5. wimpers middelste man
39
«O
6. snor man rechts
Mi
U2
UI
MM
MS
*«7
MB
M9
Sc
SI
s?
53
SM
55
Sb
57
3©
59
bo
61
Horizontaal
w
63
bM
1. Militaire politie
t>5
bb
67
7. aardrykskundige plaatsbepaling
t>9
70
11. lief, vriendelyk
14. straatwysje
Oplossingen onder het motto
„Kruiswoordraadsel" dienen voor
woensdag a.s. te 9 uur vm. in het
bezit te zijn van de redactie. Witte
Singel 1 te Leiden. Onder de goede
oplossingen stellen wij een eerste
prUs van f5 en twee prijzen van
f 2.50 beschikbaar waarnaar alleen
abonnees kunnen mededingen.
OPLOSSING VAN
VORIGE OPGAVE
De eerste prijs van f 5 werd toe
gekend aan de heer R. de Groot. De
Mey van Streefkerkstraat 37 te Lei
den, de twee prijzen van f 2.50 aan
mej. Edith E. Gubbels, Raadhuis
laan 74 te Voorschoten en aan de
heer B. J. Koenen, Hoge Morsweg
65 te Leiden.
De pryzen worden de
toegezonden.
Kunt u de acht afwyklngen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt u elders In dit nummer.
gezwind
opeenvolging van ogenblikken
verwonding
verstandig
hamertje in een piano
Europeaan of Aziaat
schijngestalte van de maan
straf
in
heldendicht
kier
stad in Frankrijk
notitieboekje
beest
ernstige, hevige
vorm van technisch onderwijs
een naam geven
deel van de mast
blauwe jongenskiel
verlegen
teleurstelling
eenjarig dier
gelofte
loshangend draadje
leren band
kostbare
men vist met ze
insekt
1. manier, wijze
2. plaats
3. alcoholhoudende drank
4. voorzetsel
5. uitroep van verrassing
6. deel van een boom
7. Wodan
8. vochtmaat, inhoudsmaat
10. vat
12. innerlijke vrede, stilte
13. of
15. roofdier
17. gistmiddel
19. dood lichaam
20. instituut voi
zoek te Delft
21. daarentegen
23. slaapje
26. ongerijmde, onzinnige
27. op geen enkele plaats
30. maand
32. Hongaarse munteenheid
34. gelofte
35. lofgedicht
37. alvorens
38. te dien einde
41. verdovingsmiddel
43. steekwapen
45. gemeente in Groningen
allerlei onder-
Voor wie hy die ballonnen be
stelde weet ik niet. misschien voor
zyn haremdames of hun kinde
ren. want hy moet wel een groot
nageslacht hebben. In 1921 kwam
ik toevallig in de luchtballonnen-
branche terecht. Ik werkte by een
grote im- en exportfirma, waar op
een dag een vertegenwoordiger
binnenstapte, die net uit Cleveland
in de States kwam.
Hy had daar een paar lucht
ballonnetjes gekocht, die hy ons
liet zien. „Anderhalve dollar per
gros kosten ze", zei hy. Ik herin
ner my die woorden nog precies.
„Misschien zit er wat voor onze
zaak in", ging hy verder. Nu er
zat iets in.
Maar toen ik aan de beurt was
nam ik revanche. Ik pakte een bal
lon uit myn tas en blies die mid
den tussen al die vertegenwoordi
gers op. Sommigen begonnen luid
te lachen. Maar een paar minuten
later lachte ik, want met de bal
lon in zijn hand ging de inkoper
naar zyn directeur een ballon
MILJOENEN
Van die dag af heb ik ballonnen
inge- en verkocht. Grote ballonnen,
kleine ballonnen, neusballonnen.
lampe-ballonnen en ga zo maar
een tydje door. In de beginjaren
waren vooral Frankryk en Duits
land enorme afnemers, miljoenen
ballonnen zyn er door myn handen
gegaan. Eerst voor de firma waar-
by ik werkte later in myn eigen
zaak. En maar opblazen en con
troleren, van 's morgens vroeg tot
's avonds laat.
SÏAP
zie 35 verticaal
gelofte
roede
deel van de hals
vlinderbloemige plant
slaginstrument
open hemelglobe
Ierland
behoeftige
snywerktuig
eretitel van edellieden in Spanje
achter
persoonlyk voornaamwoord
In 1934 deed ik dè grote stap.
Ik begon voor mijzelf. In een on
derstuk in de Schinkelstraat in
Amsterdam, 's Avonds werkte ik.
overdag stroopte ik de winkels en
zaken af. De tweede dag had ik
reeds myn eerste order. By een
schoenwinkel. Het was offertedag
en ik sloot my aan by de ry ver
tegenwoordigers in schoenen, ve
ters en poetsmiddelen, die com
pleet met enorme koffers en kis
ten zaten te wachten. Ik had niet
meer dan een oud aktentasje by my
met een paar ballonnetjes erin. Ze
bekeken mij, alsof ik een zwerver
De sjeik
van Koeweit
was een van
mijn
klanten
waarop ik de naam van de schoen
firma had gestempeld en toen
hy terugkwam kreeg ik een order
van tienduizend ballonnen.
Ik leverde het meest aan winke
liers, die ze aan kinderen cadeau
gaven en aan grote concerns als
Philips en Unilever, die meestal
zo'n miljoen tegeiyk bestelden.
En dan de leveranties aan kin
derverenigingen. Voor feesten en
wedstryden. Meestal de normale
ballonnen van negentig centime
ter maar ook wel eens ballonnen
van twee meter groot. Rode, groe
ne, gele, blauwe, bedrukte en on
bedrukte.
Nu ging ik van het standpunt
uit dat je altyd het beste van het
beste moest leveren. Eerste kwa
liteit. Myn ballonnen kwamen met
ZE vroegen wel eens: „Van Rassel, waarvan leef jijV'
Van de lucht, zei ik dan altijd Want in feite leefde ik
y y ruim 40 jaar van lucht. Niet letterlijk natuurlijk, maar
je kon het toch wel zo noemen. Mijn luchtballonnen kwamen
overal. In Paramaribo, in Bolivia. In alle landen van Europa,
in Nieuw-Guinea, en mijn klanten bevonden zich in alle lagen
van de bevolking. De sjeik van Koeweit bij voorbeeld was er
één van. Die bestelde af en toe zo'n duizend neusballonnen, ni
gelooft het niet, maar ik kan het bewijzen, want veel van mijn
correspondentie heb ik nog bewaard."
Zo maar
een gesprek
een wedstrijd gegarandeerd het
verst. Heel vaak zo'n 1500 tot 1600
kilometer. Hier heb ik nog een
brief van een firma waaraan ik
leverde.
„Van de ballonnen die u lever
de voor onze wedstryd zyn er 9
uit Joego Slavië, 4 uit Roemenië,
12 uit Hongarye, 11 uit Oosten
rijk, 50 uit Beieren, 60 uit de Eif
fel, 69 uit Luxemburg, 135 uit Bel
gië en 128 uit Nederland terugge
zonden. Twintig procent van uw
ballonnen kwam terug. Een prach
tig resultaat".
Daaruit spreekt toch wel de
kwaliteit die ik leverde niet
waar? In de oudheid van
de ballon bliezen we elke ballon
met de mond op. Later kwam de
luchtcompressor. Je moet wel op
blazen, omdat je moet controleren
of hy foutloos is, en om de ballon
te bedrukken. Een tijdlang vulden
wy met gas, maar dat werd door de
overheid verboden. Ik heb nooit
begrepen waarom, want door een
ballon die knapt is er nog nooit
iemand in het ziekenhuis gekomen.
Maar het had wel het voordeel
dat ons produkt langer meeging.
Dat is nu zo'n beroepsgeheim. Een
ballon met lucht gevuld, leeft, zeg
gen wy, wel twee soms. drie weken.
Terwyl die met gas is opgeblazen
na een dag al als een vaatdoek op
de grond ligt.
om omhulsels van rubber". Hy
wilde ze dus blykbaar in opgebla
zen toestand hebben. Ik zeg, u
heeft gelyk mynheer en neem de
dozen mee naar Amsterdam.
Thuis hebben we ze stuk voor
stuk opgeblazen, en in de verhuis
wagen, die ik gehuurd had, ge
daan. Er gingen er precies dui
zend in een heel grote verhuis-
auto. Ik terug naar Twente. „Waar
is uw opslagplaats mynheer?"
vroeg ik de volgende dag, toen ik
met die verhuiskar voor zyn win
kel stond. „Myn opslagplaats?"
zegt hy. „Waarvoor?" Ik nam hem
mee, en liet hem de duizend bal
lonnen zien. Ik moest hem vast
houden anders was hy van zyn
stokje gegaan. Daarom zei ik in
het begin al dat ik van de lucht
geleefd heb en nu nog een beetje
leef
VREEMD
In myn branche maakte je de
vreemdste zaken mee. Ik verkocht
eens aan een textielfirma in Twen
te duizend ballonnen. Ik stuurde
ze af, maar de man had ze nog
niet in huis of hy hing al aan de
telefoon. .Komt u even langs",
vroeg hy. Nu was het niet naast de
deur, maar ik reis toch naar hem
toe. Ik was er een van de oude
stempel die zeiden dat de klant al
tijd koning was.
Ik kom daar. zegt die klant
..mynheer Van Rassel ik heb om
duizend ballonnen gevraagd, niet
MET DE AUTO
IM DE BERGEM
Vermindert de pres.
tatie van de motor
tijdens het stijgen,
geven, maar terug,
schakelen naar een
lagere versnelling.
Remt U tijdens afda.
lingen bij.doeditdan
gelijkmatig want
stootsgewijze rem.
Kontroleer in elk
y 1 geval het olie. en
4£—"'-f waterpeil van Uw
auto eer Ude tocht i.d. bergen gaat beginnen
Rijdt inde bergen zo.
dat Uaan half gas
genoeg heeft;
U vinat dan vanzelf
de juiste versnelling
die U moet gebruiken
O /I' h A li' l
Bij het dalen dezetf.
de versnelling ge
bruiken die nodig
was om te stijgen.
Stijgende auto s
hebben voorrang op
de dalende auto's v