mlqeBRuiken en -qeBneken Kruiswoordraadsel r F r 8 PH s z s "8 1 Jora B. wacht op wettelijk bestaansrecht Kom er ACHT-er Zuinigheid bij het aanhalen SB m 17 m 55 57 m M SATERDAG 1 JULI 1967 L.D.EXTRA 5 De commissie, die ons de slecht geslaagde spellingsregeling-1954 heeft aangedaan, is van mening dat een overdreven gebruik van hoofdletters de functie ervan ontkracht en boven dien de tekst (bedoeld is: het schriftbeeld) onrus tig maakt. De commissie ivil ons er daarom spaar zamer mee doen zijn dan vorige generaties waren en het gebruik ervan beperken tot -kort gezegd- eigennamen en afleidingen ervan, aardrijkskundige namen, de namen van het Opperwezen, bepaalde titels, sommige afkortingen en -natuurlijk- het eerste woord van een zin. (in hotel „Het Gulden Hoofd'', het motorschip „Jan Jansenenz. kunnen ze goed gemist worden), die men bij diverse auteurs veld ziet winnen. Wie matigheid in deze voorstaat, moet zich er echter wel van bewust zijn, dat er zich situaties kunnen voordoen met name bij het citeren van titels waarin het noodzakelijk is, terwille Van de duide lijkheid het citaat d.m.v. aanhalingstekens van de omringende tekst te isoleren. Verliest men deze waarheid uit het oog, dan stelt men zijn lezer(s) voor problemen, zoals in „Begeleid door Ramses Shaffy zal Liesbeth List o.a. het liedje Zo lang brengen waarbij de lezer door de hoofdletter in „Zo" misschien wel behoed wordt voor het misverstand dat Liesbeth het liedje erg lang gaat brengen, maar zich toch even het hoofd moet breken over de vraag: gaat ze het liedje „Zo" lang brengen, brengt ze het liedje „Zo lang'', of presenteert ze ons onder de titel „Zo lang brengen" een vocale variant op de populaire kreet „Morgen brengen-'"? Sterker nog is de kans op misverstand bij deze, over Conny van den Bos: „Zij is vol goede moed naar Napels vertrokken om zaterdag met het liedje 't Is genoeg voor radio en televisie een gooi te doen naar een liedje onder de titel "'tis (mooi) genoeg voor radio en televisie" zou immers, gezien de kwaliteiten van veel produc ten die genoemde media ons in het populaire genre bieden, geenszins ondenkbaar zijn! Een krantekop meldt' Haagse terreurbende voor rechtbank. Meerderjarige en minderjarige le den mochten niet gelijk voorkomen". Het is de vraag of het gebruik van de vorm „gelijk" hier moet worden toegeschreven aan de „koppensnelle- rif', die ik in mijn vorige artikel ter sprake bracht, dan wel aan de hand-over-hand toenemende ge woonte „tegelijk" door „gelijk" te vervangen. Ze ker is, dat de betekenis „op hetzelfde ogenblik", „in dezelfde periode" met tegelijkwordt om schreven; „gelijk wil zeggen: „identiek", „overeen komend'', „even groot" enz. JAPIN spaarzaamheid valt toe te juichen en de J argumenten ervoor zijn gezond. Op grond van dezelfde argumenten is er evenveel te zeggen voor de zuinigheid met aanhalingstekens z 3 5 r— 10 11 12 \x x\ \x x\ 14 it, \x x\ 18 \x\x /\x\ 13 20 \X x\ 22 25 \x x\ 24 2S 26 27~ 29 30 31 Z2~ 34 \x x\ 35 36 37 \x x\ \x x\ 58 X\ \x x\ x\ 40 \x xs \x x\ 42 \x x\ 44 45 \x 46 47 "^8 ii 51 52 \x x\ 53 56 50 60 61 \x x\ 62 63 65 \x\x x\/\ 66 67 V/ 68 70 \x x\ 72 73 3 3 - \x x\ 1 Oplossingen onder het motto kruiswoordraadsel" dienen voor »ensdag a.s. te 9 uur vm. in het zit te zijn van de redactie. Witte ngel 1 te Leiden. Onder de goe- oplossingen stellen wij een eer- prijs van f 5 en twee prijzen n f 2.50 beschikbaar waarnaar leen abonnees kunnen mededin- IPLOSSING VAN ORIGE OPGAVE De eerste prijs van f 5 werd toe tend aan de heer A. v. d. Plas, fusterstraat 37 te Katwijk aan e. de twee prijzen van f 2.50 aan :vr. P. Davidis, Dahliastraat 23. te Rijnsburg en aan mevr Vries, Zylsingel 56 te Leiden. De prijzen worden de v, toegezonden. rgQ Kunt u de acht afwijkingen In de beide bovenstaande tekeningen vinden? De juiste oplossing vindt u elders in dit i Kom er ACHT-er 1. knoop in sjaaltje van man rechts 2. achterlicht van auto 3. letter op benzinepomp 4. hoed van middelste man 5. schoen van middelste man 6. horloge van man links 7. bordje waarop Siësta staat 8. figuurtjes op hoed van man rechts Horizontaal 1. bezoekers 6. achteruitgang 12. plaats 14. induw 15. dondergod 17. eer 19. teken, waarschuwing 21. Aurora 22. slaghout 24. windstil, beschut 27. recht stuk van een rivier 28. muzieknoot 29. produkt 32. element Cerium 33. open hemelglobe 34. gemeente op de Veluwe 35. deel van een etmaal 36. lynx 38. insectendodend middel 39. persoonlijk voornaamwoord 40. ondergronds wroetertje 41. vragend voornaamwoord 42. lidwoord 43. element Selenium 44. riviertje nabjj Utrecht 46. zeevogel 48. van boven 50- voetspoor, plaat 51. reinigingsbad 53. elk 54. ontkennend voorvoegsel 55. verandering 58. op dit moment 59. voorzetsel 61. wisseling van veren 62. nauw 63. soort iris 64. pijp van een ketel 66. bestemming 68. slag. smak 69. bewoner van noordelijke stre ken 72. afgestoken heidezode 74. gevoel van vrees 75. niet erg dunne titel en dergelijke zie 5 verticaal muzieknoot zie 24 horizontaal geelgekleurde aarde klein pak daar soort vleermuis (vervelend) wezen iedere ogenblik waarop middelpunt van de zon in het vlak van d evenaar valt meter van de luchtdruk als boven Uitgebreide aansprakelijkheid lopend afgelegde afstand heftig wereldtaal geheel de Uwe bedrag fotoplaatje druppels groot bouwveld rund wig grote stad in België rustig plezier op dit moment voorzetsel meisjesnaam afdeling van Vrijmetselaren metaal uitgeput mop, grap gewicht rund onmeetbaar getal maanstand Het roulette-spel, dat in ons land, zoals bekend, verboden is. Vreemde zaak Jora B. is het zoveelste roulette achtige behendigheidsspel, dat wet telijk bestaansrecht probeert te krijgen. In de Hoge Raad sneuvel de in december 1965 Saturne, en met haar in principe andere spelen als Delphi. Jupiter, „24. Toptello. Roulex hield het verleden jaar in Loosdrecht ondanks TNO- certificaat en stimulerende VVV- krachten maar een maand uit. Toen werd ook dat in beslag ge- Het is een vreemde zaak met die behendigheidsspelen: als er inder daad zonder veel moeite met behulp van berekeningen geld ver diend kan worden, is het geen aan trekkelijke zaak voor de exploitant. De kans om al rekenende te win nen wordt dus klein gehouden of er wordt gespeculeerd op primaire goklusten. En dat schijnt de rech ter ook geconstateerd te hebben. Vooruitlopend op het arrest van de Hoge Raad zette de minister van Justitie al in oktober 1965 het mes in het sterk groeiende kans- en be hendigheidsspelwezen: de vijfen twintig casino's in het land werd toentertijd een speelverbod opge legd. Het Duitse Jora B., zoals dat in Maarssen gespeeld wordt, doet ker misachtig aan en lijkt wel degelijk een behendigheidsspel. De speelta fel mocht niet gefotografeerd wor den; „want we weten, dat er men sen zijn, die ons spel graag willen namaken, zegt Cornells Buijs. Jora B. behelst in Maarssen een speelbak met '37 vakken (in clusief de nul). Er zijn drie sec toren, genummerd van één tot en met twaalf. Het feit, dat alle num mers drie keer voorkomen, komt echter alleen de gokkers ten goe de. De behendigheidsspelers kun nen vrij nauwkeurig na enige stu die bepalen waar het balletje te recht zal komen, want het wordt mechanisch gestart en rolt via een gootje in de speelbak, die zelf mo torisch wordt aangedreven. Het biedt voor hen dan ook geen voor delen, dat 120 gr. verderop hetzelf de nummer zit. Nadelig is dat zelfs, want er wordt nu maar ten hoog ste twaalf keer uitbetaald, de inzet incluis. In Loosdrecht wordt met 36 nummers Jora B. gespeeld, finan cieel gezien een delicatere zaak voor de bank in verband met de hogere uitbetalingscoëfficiënt. In Maarssen speelde de sociëteit en kele maanden geleden twee dagen het behendigheidsspel „24" tot de bank sprong. Buijs: „Wat we nu spelen, is een echt behendigheids spel. De politie is komen kijken en onze notaris stuurde gunstige rap porten naai- de officier van Justi tie. Als hij wil komen, mag hy de bank zyri. Dan speel ik hem zo weg". De sociëteitsleden zijn volgens de technisch adviseur overigens geen verwoede gokkers. „De even tuele winst van de bank komt na verloop van tijd by de leden terug. Dan gaan we pot-verteren. Als er geld by moet, stellen we onze le den voor de keus een hogere con- In d'Olde sociëteit te Maarssen is het op een doordeweekse avond bijzonder rustig. Bestuursleden H. A. Wierks (secretaris/gepensio neerd politieman) en Mehdi Zarrehparvar (penningmeester/han delaar in Perzische tapijten, 32 jaar) spelen kaart met het bedie nend personeel, terwijl het enig aanwezige lid van de negenhonderd leden van de sociëteit de krant leest. Het gezelschap van zeven man nen en tioee jonge vrouwen wordt gecompleteerd met Cornells Jo hannes Buijs: Rotterdammer, expediteur (vijf wagens), bezoldigd technisch adviseur van d'Olde sociëteit en speciaal belast met het toezicht op het spelen van Jora B. Deze avond brengt hij pratend door, want het balletje kan alleen rollen op verzoek van tenminste vijf leden. tributie te betalen of het spel te staken. Een justitieel spelverbod verwacht ik in geen geval". D'Olde sociëteit is een besloten vereniging. De leden, die vyf gul den contributie per maand beta len, mogen geen loontrekkenden zyn (Buys: „Anders spelen ze toch maar met het geld van hun baas"), een minimuminkomen is niet ver eist. Zes tot zeven keer werd er een lid wegens wangedrag ge royeerd (sinds de oprichting dit voorjaar), een honderdtal leden slaagde er niet in de ballotagecom missie te passeren. ROTTERDAM een bruiloft hier zou moeten wor den gegeven en we weten, dat er leden op komst zyn." Ongeveer een derde deel van het aantal leden komt voor het Jora B -spel, maar nogmaals: het zyn geen verwoede gokkers. Het accountantskantoor van voorzitter H. J. van Riet (ook uit Rotterdam) stelt zich vooralsnog garant voor de bank. Van Riet is tevens juridisch adviseur. Cornelis Buys vindt de juristen die het beleid inzake de kans- en behendigheidsspelen bepalen, op zijn minst genomen „een stelletje koekebakkers". „Het idee voor de sociëteit is ge groeid in Rotterdam. Er zitten dan ook veel Rotterdammers in, verder ook mensen uit Amsterdam, Den Haag en hier uit de omgeving. De mensen, die we geweigerd hebben, waren gewoon minder prettige per sonen. Dat was helemaal geen kwestie van stand. Een bakker mag best zijn wyk gauw afwer ken en dan 's middags al naar de club komen. We willen alleen niet, dat het hier ontzettend druk wordt, maar gelukkig is er een goede spreiding in het bezoek van de le den". D'Olde sociëteit staat vriend- schappelyk tegenover Maarssens culturele leven. Op toneelavonden ruimt men graag het veld, „hoewel we niet uit de weg gaan, als er PAARDEN „Verder is het natuurhjk bela- chelyk, dat ik wel op de paarden mag wedden. De maximuminzet is daar vyfentwintig gulden, maar ik kan toch voor honderd gulden ver gokken door vier tickets van vyf entwintig gulden aan het loket te kopen. By de paarden wordt trou wens veel meer uitgehaald dan by de gewone kansspelen. Zo'n balletje rolt gewoon, daar kan niet mee geknoeid worden". De inzetten bij het Maarssense Jora B. varië ren van, twee tot twintig gulden. Op hét ogenblik zit de bank in Maarssen mede door het fias co van „24" nog maar enkele hon derden guldens in de winst. Buijs hoopt, dat het er duizenden zullen worden. Ten behoeve van het pot verteren met de leden misschien. Als u tachtig wordt.en waarom' niet?, hebt u 6maal de aarde rond gewandeld. Gemiddeld doet een mens 20.000 passen per dag. Uw zenuwprikkels bereiken een j snel heid van 250 kilometer per uur Met elke ademtochr" wekt u een arbeidsvee I mogen op groot genoeg rjom i kilo 8 cm optetiL len.Tijdens een nacht irust van7uurisdatge. noeg om 5 centenaars loodv.d. straat naarder verdieping te brengen. U bent een evenwichtskunstenaar met fantastische spierbeheersing. Als u looptlaat u 300 spieren wer. kervom uw evenwicht te bewaren. Per jaar produceert u niet minder dan 60 kilometer haar, (als u de haJ ren achter elkaar zou leggen U BENT EENI GEWEI DE MAAR

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1967 | | pagina 11