Auteurs en geestelijke
van deze tijd
verwarring
Cultureel verval en
aanloon Voor herbouw
Anti-raket-systeem
tegen kern-chantage
Telescoop
aan ballon
anders dan andere
MAANDAG 22 MEI 1967
LEIDSCH DAGBLAD
I
PAGINA 5
De schrijfster Hella Haasse heeft gisteren op een bijeenkomst
van de Stichting Socrates in Oud-Leusden vastgesteld dat „de
hedendaagse Nederlandse auteurs zich nog steeds bovenal
bezighouden met het weergeven van de geestelijke verwarring
die ons land beheerst sinds de tweede wereldoorlog".
Met tien anderen, auteurs en le
zers behoorde mevrouw Hella Haasse
tot de commissie, die onder voorzit
terschap van de Utrechtse hoogle
raar dr. J. C. Brandt Corstius, de af
gelopen drie jaar heeft gezocht naar
„het mensbeeld in de hedendaagse
literatuur".
Het resultaat van dit zoeken is
zoals gemeld vervat in een 31 pa
gina's tellend rapport, dat onder de
titel „De aanstootgevers" is gepubli
ceerd door Socrates, de wetenschap
pelijke stichting van het Humanis
tische Verbond.
De ruim 120 leden van Socrates,
die de studiedag in Oud-Leusden
bijwoonden, konden zich unaniem
verenigingen met de inhoud van het
rapport. Hierin wordt om. gesteld:
„In de hedendaagse Nederlandse ro
mans verschijnt de moderne mens
verstrikt en soms bijna verstikt in
zijn pogingen zich te bevrijden van
de vader, de moeder, de kerk, de
klei nburger lij kheid U itgangspunt
tot deze en andere vaststellingen in
het rapport vormde in de eerste
plaats werken van Jan Wolkers, W,
F. Hermans, Van het Reve en Jan
Cremer.
Puttend uit eigen ervaring stelde
Hella Haasse vast: „Veel lezers
wachten van ons, schrijvers,
voorbeeld voor het dagelijks leven.
Dat brengt soms met zich dat de le
zers even chaotisch willen denken en
even „high" willen worden als som
mige van hun favoriete auteurs. An
deren ontlenen laan het lezen van
romans een grote zelfbewustheid en
weer anderen worden gestimuleerd
tot zelfonderzoek. Mijn ejgcn opvat
ting van het schrijverschap is: al
lerlei situaties te schilderen, opdat
de lezers er in crisis en onzekerheid
uiteindelijk het hoe en waarom in
zullen herkennen".
Bij de algemene discussie die
volgde op. de uiteenzettingen van de
commissieleden rees p.m. de vraag
of ter te midden van het geconsta
teerde culturele verval een humanis
tische literatuur zou kunnen ont
staan. Een vraag die door prof.
Bolsjoi-Opera
naar New York
Het Russische Bolsjoi Operagezel
schap zal in april 1968 zijn eerste
tournee naar de V.S. maken. Het ge
zelschap treedt vier weken op in
het Lincoln Centrum te New York,
gevolgd door het Bolsjoibaliet, dat
al drie maal in Amerika is geweest.
De 435 leden van de opera en de
100 van het ballet vormen de groot
ste groep Russische kunstenaars die
ooit in de V.S. is opgetreden. Im
presario Hurok schat dat het bezoek
van de opera hem 1,5 miljoen dol
lar gaat kosten. De plaatsen gaan
tussen de 7.50 en 25 dollar kosten.
De hoogste prijzen die ooit voor een
dergelijk optreden gevraagd zijn.
Bernard Haitink
en de zijnen terug
Gistermorgen om zeven uur arri
veerden op Schiphol dirigent Bernard
Haitink en zijn Concertgebouworkest
na de succesvolle toernee door de
Ver. Staten en Canada. Zij werden
ontvangen door de voorzitter van
Nederlandse Orkest Stichting d
Greup. die een dankwoord sprak vo>
de geleverde uitnemende prestaties.
„In het bijzonder releveerde hij het
schitterende spel van de jeugdige
hoboist Han de Vries, die op het
laatste concert in Montreal plotse
ling de solo-fcoboist Kees van der
Kraan moest vervangen. Deze moest
namelijk plotseling in een ziekenhuis
worden opgenomen. Han de Vries
mocht grote lof oogsten voor zijn
vertolkingen in Debussy's „La Mer"
en de Eerste Symfonie van Brahms.
Algemeen was men van oordeel,
dat de tournee de uitstekende naam
van het orkest bijzonder ten goede
is gekomen.
Pleidooi van
Brandt Corstius als volgt werd be
antwoord: „Er zijn aanloopjes voor
de herbouw. Een van die aanloopjes
is de moderne humanistische bewe
ging. Ik hoop dat het humanisme
ook zuurdesem kan zijn bij de ver
dere ontwikkeling van onze schrij-
Uitreiking van
Struyckenprijs
Het hoofdbestuur van het Thijmge-
nootsfchap heeft op voordracht van
het bestuur van de psychologische af
deling de Struyckenprijs voor 't jaar
1967 toegekend aan dr. W. J. M. Le-
velt te Haarlem en dr. J. M. H.
Vossen te Nijmegen. De prijs is za-
terdagmiddag tijdens de algemene
vergadering van 't Thijmgenootschap I ter
te Scheveningen uitgereikt. j sie'
Expositie voor
blinden
j In het Gemeentemuseum In Den
Haag zal op 2,3 en 4 juni een ten
toonstelling worden gehouden, die
i itsluitend toegankelijk zal zijn voor
blinden en hun geleiders. Deze expo
sitie wordt door genoemd museum in- j
gericht op verzoek van en in over
leg met de „Haagse contactcommis- I
sie" van de drie plaatselijke blinden-
organisaties (de Haagse afdelingen
van de Ned. Blindenbond, de Ned. I
chr. Blindenbond en de r.k. Blinden-
bond „St Odilia").
De hoofdschotel van de tentoonstel-
ling vormen 15 beeldhouwwerken uit j
de 20ste eeuw. Daarnaast zullen de
bezoekers een aantal andere kunst
voorwerpen van zeer uiteenlopende
aard kunnen bezichtigen, zoals eei
„prisma" van Berlage, een „Rem
brandt kan", een olielampje uit In
dia en een paard uit de Tang-periode
(China, 618-906).
Deze tentoonstelling, de eerste
ciaal voor blinden ingerichte expositie
land, zal donderdag 1 juni des
5 uur officieel worden
geopend in aanwezigheid van de wet
houder «voor Onderwys en Kunstza-
mr. H. J. Wilzen, de directeur
het Gemeentemuseum, mr. drs.
L. Weisenbeek en de voorzit-
'an de „Haagse contactcommis-
de heer C. J. van de Brink.
Agues Spaak getrouwd
B.B.C. verbiedt
Beatle - liedje
De BBC heeft de uitzendingen ver
boden van een liedje op een nieuwe
grammofoonplaat van de Beatles.
Het liedje, aldus de BBC, zou niet
onwelwillend staan tegenover het
gebruik van verdovende middelen.
Het is het eerste Beatlenummer, dat
de BBC ooit heeft verboden.
In het liedje vertellen John Len-
non en Paul McCartney hoe zy een
bus pakken, roken en gaan dromen.
Paul McCartney zegt: „De BBC
heeft het liedje verkeerd uitgelegd.
Het heeft niets te maken met het
gebruik van verdovende middelen.
Het gaat uitsluitend over een
droom".
Een woordvoerder voor de BBC
zei „Wij hebben het liedje vele ma
len afgedraaid en zijn tot de conclu
sie gekomen, dat het iets te ver gaat
en dat het niet onwelwillend staat
tegenover het gebruik van verdo-
Edward Teller
Dr. Edward Teller, die dikwijls de
„vader van de waterstofbom" wordt
genoemd, is van oordeel, dat de Ver
enigde Staten onverwijld een begin
moeten maken met de opbouw
een anti-raket verdedigingsstelsel
gereed te zijn voor een mogelijke
kernchant-age van de Sowjet-Unie of
communistisch China.
Hoewel er op het gebied van d<
kernwapens thans min of mee:
evenwicht is, aldus dr. Teller, is ei
een kans op een technische door
braak, waardoor de Sowjet-Unie of
China een kans zouden krijgen een
dergelijke chantage te proberen.
Dr. Teller zei dit in een vraagge
sprek voor U.S. News and World
Report.
„Ik persoonlijk verwacht niet, dat
(ADVERTENTIE)
China ons zal proberen te chanteren.
I Maar als zij dat over vijf of tien
jaar wel zouden doen en indien wij
wisten dat zij enkele raketten zou
den bezitten die in een slag een
enorme schade zouden kunnen ver
oorzaken, maak ik me zorgen over
onze reactie".
„Ik vraag me af of een Ameri
kaanse president de levens van vele
miljoenen op het spel zou willen zet
ten voor de verdediging van laat ons
zeggen Taiwan".
„Ik geloof, dat wij met
meer vertrouwen een dergelijke toe
stand zouden kunnen vermijden in
dien wij sneller ons eigen antibal-
lastische projectiel zouden bezitten".
Wat de kosten betreft, dacht dr.
Teller, dat zo'n anti-ballistisch pro-
jeciel evenveel zou kosten als twee
tot drie maanden strijd in Vietnam.
Een observatorium van 75 ton
oompleet met grote telescoop, came
ra's en andere instrumenten ter be
studering van de zon heeft aan een
geweldige met helium gevulde ballon
20 km boven de aarde gehangen, zo
meldt een Sowjet-tijdschrift
Intussen is het observatorium weer
veilig per parachute op aarde terug-
Hevige gevechten
in n.o.-China
Radio Moskou meldt dat honderd
duizenden arbeiders en militairen op
17 mei in de provincie Heiloengkiang
in het noordoosten van China de
strategische stad Keikei op 60.000
volgelingen van Mao hebben ver
overd.
Bij het gevecht, waarbij granaten
van mitrailleurs werden gebruikt,
zouden honderden personen gedood
en gewond zyn.
Ongeveer 2000 vijanden van Mao
hebben woensdagavond het hoofd
kwartier van het militaire district
Woehan bestormd en een hondertal
militairen het vuur na aan de sche
nen gelegd: tien soldaten werden ge
wond. De bestormers eisten volgens
muurkranten in Peking een onder
houd met commandant Tsen Tsai-
tao.
de
7 procent lening
„Het dorp"
Naar een syndicaat onder leiding
m de Amrobank meedeelt, wordt
overgaan tot de uitgifte van tien
miljoen gulden 7% 25-jarige obliga-
1967 tegen 100% ten laste van de
Stichting „Het dorp" te Arnhem. De
inschrijving is dinsdag 30 mei, de
storting maandag 3 juli. Officiële
beursnotering wordt aangevraagd. De
aflossing geschiedt k pari in 15 Jaar
lijkse termijnen, waarvan de eerste
vervalt op 1 juli 1978. Vervroegde
aflossing is toegestaan voor de eerste
maal op 1 juli 1977. Extra aflossingen
in 1977 t/m 1981 zullen slechts ge
schieden tegen 101 1/2%, daarna
101%.
Wat de financiering van „Het dorp"
betreft wordt gezegd, dat de inves
teringen de beschikbare eigen midde
len overschrijden, en wel door stijging
van de bouwkosten en door uitbrei
ding der capaciteit van aanvankelijk
250 tot nu 405 patiënten. De reali
satie van het project zal vergen in
totaal ca f 33,7 min. Het tekort aan
vrye eigen middelen is te stellen op
rond f 10 min, waarin voorzien moet
worden door deze obligatie-uitgifte.
De exploitatiekosten zijn zodanig be
groot, dat de Stichting haar verplich
tingen, waaronder rente en aflossing
op de aan te gane lening, reeds van
de aanvang af kan voldoen, aldus
het prospectus.
Incident in Korea
Twee Amerikaanse soldaten zijn
vandaag gedood en 18 gewond door
landmijnen, die door Noordkoreanen
drie kilometer ten zuiden van de
giens tussen Noord- en Zuid-Korea
waren geplaatst, zo is meegedeeld
door een commando-post van de Ver.
Naties. In het gebied komen herhaal
delijk incidenten voor.
Vijfvoudige moord
in Canada
In West Warwanosh ten noordwes
ten van Goderioh (Canada), zijn vrij
dag vijf personen, onder wie twee
Jonge kinderen, doodgeschoten ge
vonden. De provinciale politie van
Ontario acht het niet uitgesloten,
dat hier sprake is van een viervou
dige moord en zelfmoord.
De doden zijn de 50-Jarige Charles
McBee, zijn vrouw Helen, en him
kinderen: Grant (20), Fred (7) en
Joan (6).
Het artikel geeft geen bijzonderhe
den wanneer of waar het experi-
plaatsvond en ook niet over
de resultaten.
De Belgische actrice Agues
Spaak, de 23-jarige nicht van de
voormalige Belgische premier
Paul-Henri Spaak, en een zuster
van de actrice Catherina Spaak,
is in het Franse plaatsje Vence in
het huioelijk getreden met de Ita
liaanse filmregisseur Pierre
Sciume, die 33 jaar is.
Het paar heeft elkaar leren
kennen tijdens het filmfestival
van Cannes vorig jaar.
Na een korte huioelijksreis tij
dens het weekeinde aan de Ri
viera zou het paar terugreizen
naar Rome, waar Agnes Spaak
filmt onder regie van haar echt
genoot.
ADVERTENTIE
caballero
8.20 uur
Pipo de clown
Kenmerk; over kerk en samenleving
Hardy's logboek
NTS-journaal
Alle meine Tiere, filmserie
9.10 uur Piste
9.55 uur Silhouet; tijdgenoten in beeld
10.25 uur Epiloog
10.30 uur Laatste nieuws
NEDERLAND 2 AVRO
8.00 uur Nieuws
8.05 uur Sportpanorama
8.30 uur The man from U.N.CL,£.:
„De zaak van het dodelijke dwaalspoor".
9.15 uur Afscheid: t.v._spel
10.05 uur Laatste nieuws en jour»;
10.30 uur Teleac: Automatisering
11.00 uur Sluiting
aaj
UIT HET RADIOPROGRAMMA:
Hilversum 1
De heer Kant heeft de eer: hoonp
Sf tudio 2300, gevarieerd prograrr.n
en gióteren
Cup final
Zaterdag trokken slechts
kele programma's nader de aan
dacht. Dat was in de eerste
plaats de Engelse Cup Final, met
opmerkelijk sportief, snel, maar
weinig inventief en een beetje
geestdodend voetbal, dat van
uitstekend commentaar werd
voorzien door ir Van Emmenes.
Wat in hem zo bevalt is dat hij
ter zake blijft, anticipeert op
beslissingen van de scheidsrech
ter. niet te beroerd is zich af en
toe te vergissen en die vergis
sing dan te corrigeren, maar
bovenal: dat hij zich hoedt voor
de vastgeroeste sport-cliché's
en enthousiast blijft voor het
werk dat hfj verricht. De En
gelse televisie verraste nog met
een nieuwtje: twee van de drie
doelpunten werden onmiddellijk
na het maken ervan nog eens
vertoond, wat allang een inter
nationaal gebruik is, maar in
dit geval liet men het vanuit
een andere hoek namelijk van
achter het. doel zien. Dat bete
kende dus dat de BBC drie Am-
pexen had lopen die alles opna
men wat de drie hoofdcamera's
doorseinden.
„Moef 2a ga
s -
De zaterdagavond begon weer
goed met „Moef ga ga", waarin
de creatieve regisseur Bob
Rooyens zich weer uitleefde met
zijn toverlantaarn annex tele
visiecamera's. Zijn vondst om
de reimelaar Will Alfredo te
midden van zijn beat-girls te
plas,tsen. was een puur staaltje
pop-art. Daarna Dick van Dyke
(altijd goed) en vervolgens de
routine van zo'n AVRO zater
dagavond. met dit verschil dat
Johnny en Rijk vervangen wa
ren door bijeengeraapte frag
menten van Willy en Piet.
David Frost
De zondagavond was veel
boeiender. De VARA begon met
het David Frost-programma dat
in Montreu „De gouden roos"
kreeg en ook de pers-prijs. Ik
heb het altijd als een gespeelde
bescheidenheid van Frost be
schouwd dat hij nog enige angst
had gekoesterd voor de show
van Dorus, die uiteindelijk met
de „Zilveren Roos" ging strij
ken. De kritieken uit Mon-
treux logen er immers niet om,
deze Frostshow was het gewel
digste wat men op het gebied
van televisie-amusement kon
meemaken. Nu ik hem dan ge
zien heb moet ik zeggen, dat ik
weer geloof in Frosts eerlijkheid
toen hij zei dat hij bang was
voor Dorus. Natuurlnk, ik teken
er voor. iedere week zo'n pro
gramma van een half uur, maar
aan de andere kant: ik zie het
een groepje Nederlanders, als
zij een weekje op dreef zijn,
toch ook wel in elkaar zetten.
Maar dat neemt n;et weg dat
de grappenfrequentie erg hoog
was en dat er zeer goede
sketches bij waren.
Zwakke Maigret
Geen sterke aflevering, af en
toe amateuristisch geacteerd,
waarbij het soms om dingen
ging die niet aan onmacht van
de acteurs te wijten waren, maar
aan een haperende tekstregie
van regisseur Eimert Kruithof.
Ook zat het script dit keer
minder hecht in elkaar dan an
ders. De nabetrachting was aan
de lange kant en sommige tek
sten deden wat onwerkelijk aan.
Over het geheel genomen kon
men spreken van een melo
drama, wat een Maigret meestal
niet is.
Lathv Berberian
De VARA besloot haar pro
gramma met een voortreffelijke
aflevering van „Signalement",
waarin de humorvolle, intelli
gente zangeres Cathy Berberian
iets van haar vrolijke veelzijdig
heid liet zien en horen. Begeleid
door Louis Andriessen, die ook
enkele arrangementen had ge
maakt voor titel-songs (zelden
zag men twee mensen met twee
zulke verschillend gevormde
neuzen éénzelfde fijne neus voor
fijn? muziek demonstreren),
zong zij van alles door elkaar,
en daar tussendoor sprak en
vertelde zij ook nog, niet zonder
zelfbewustzijn weliswaar, maar
dat mag dan ook wel ais je 't
waér kunt maken, dat, alleen
door jouw stem de hedendaagse
vocal© muziek een omwenteling
heeft ondergaan.
19.00 Nws. 19.10
Lichte gram.nvuz. 20.05 De Heer
hoorspel. 21.30 Muz.
"""Ég""' progr,
Kant heeft de e
geestelijke volkslied. 22'15 "Avond-
denking. 22.30 Nws. 22.40 Boekbe-
king. 22.50 Stereo: Voc. ensemble
(gr.). 23.00 Studio 2300: gevar. progr.
23.55-24.00 Nws.
L 2. 298 ni.
VARA:
Licht ins
Stereo: Vibrato: platenpro-
>or stereoliefhebbers. 19.40
Humanistisch Verbond: En wat zegt
/an, toespraak door
Prof. Dr. Libbe van der Wal. NRU:
19.50 Openbaar Kunstbezit. 20.00 Nws.
20.05 Omroeporkest, groot omroepkoor
gramma
manli
i humai
Waarom de Joodse school, vraagge
sprekken. 22.00 Let the peoples sing:
Fijn»- en TV-actevr Wies Antiereen
25 SWKS fLM EEN LAURENS P0ODUKT
GRAMMOFOONPLATEN-
PROGRAMMA
de 4e l(jn) van 18-20 uur.
naandag 22 mei 196Ï.
Symphonle
le de la vle
Rêveries
s. un uai. scene aux champs.
Marche au supplice. Songe d'une nuit
du sabbat. Phllharmonlsch Orkest van
Berlijn o.l.v. Igor Markevitch.
II. Franz Liszt. Faust Symphonie
(62 min.). Faust. Gretchen. Mephlsto-
feles. Orkest van de Soclété des
Concerts du Conservatoire de Paris o.
I. v. Ataulfo Argenta.
VOOR DINSDAG 23 MEI
Hilversum 1. 402 m.
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Het levende
woord, lezing. 7.15 Lichte gramjnuz.
(7.30-7.32 Nws.). 7.55 Overweging. 8.00
Nws. 8.10 Lichte gramjnuz. 8.30 Nws.
8.32 Voor de huisvrouw. (9.25 Concilie-
postbus; 9.35 Waterstanden). 10.00 Ste
reo: Aubade: klass. gewijde muz.
II.00 Voor de zieken. 12.00 Stereo: Mu
sette ork. en zangsollste. 12.18 Markt-
ber. voor schippers. 12.20 Voor de
landbouwers. 12.27 Med. voor land- en
tuinbouw. 12.30 Nws. 12.40 Act. 12.50
Licht ensemble en solisten. 13.30 Mu-
Plzzicato
o.: I
.00 Overheidsvoorl,
..n het
Nederlandse Antillen
geschiedenis
tatie: Raymundo Debrot,
het Zeewezen in de
II, Presen-
7.10 Voor de
dag .VARA: 8.00 Nws.
8.15 Lichte gram.muz. (8.30-8.35 De
groenteman). 8.50 Morgenwijding.
9.00 Stereo: Klass. gram.muz. 10.00
Voor de kleuters. 10.10 Lichte gram.
muz. (11.00-11.02 Nws.). 11.55 Beurs-
ber. 12.00 Licht ensemble. 12.27 Med.
t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Over
heidsvoorl.: Uitzending voor de land
bouw. 12.40 Stereo: Licht orkest. 13.00.
Nws. 13.10 Act. 13.30 Stereo: Mod.
muz. (gr.). VARA: 14.40 Schoolradio.
AVRO: 15.00 Voor de vrouw. 15.40 Gi
taarrecital: klass. en mod. muz 16 00
Nws. 16.02 Stereo: Mod. liederen (gr.).
16.15 Voor de Jeugd. 17.15 New York
calling, 17.20 Lichte gram.muz voor de
tieners.
Hilversum 3. 240 in. en FM.
TROS: 9.00 Nws. 9 02 Act. 9.07 Pr-r-
r-t: platenprogr. VARA. 10.00 Nws.
10.02 Popmuz. (10.30 Geen Ja. geen
nee. 11.00 Nws.). 12.00 Nws. 12.02 Pla
ten bij de lunch. (13.00 Nws 14.00
Nws. 14.02 Verzoekplatenprogr. 15.00
Nws. 15.02 Gevar. gram.platen. (16.00
Nws.). 17.00 Nws. 17.02-18.00 Decor.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
Nederland I
NTS/NOT10.20-12.00 Schooltelevi
sie. NTS: 12.00-12.30 Teleac: De detall-
Hst als ondernemer (15e en laatste
les). 18.45 Pipo de Clown. 18.50 Jour
naal. NCRV: 19.00 Griekse en Spaan-
lledjes. 19.25 Paulus van Tarsus: dl.
Simon Petrus. TV-spel v. d. BBC.
NCRV: 20.20
BBC. 22.25"Negro-
_2.30-22.35 Journaal.
1.00-23.30 Teleac: Kernfysica (32).
Nederland II
NTS: 20.00 Nws. in 't kort. NTS-
0.05 The Virginian, TV-film. 21.15
oncertgebouworkest In USA/Canada,
filmimpressies. NTS: 22.00-22.15 Jouru.
