DUIZEND OPLOSSINGEN VAN ORANJE-PUZZELS DELA John (88) Masefield overleden Twee huisbewaarders in hetzelfde uitgevershuis at HOE HET MOEST EN WIE ER WONNEN Woordverschillen Oplossing *ramPo''ne springen PHIUIfcMH Symmetrische groepen Oplossing betadine jodium Kruiswoordraadsel Oplossing AARTSBISSCHOP i Dicht er van het Engelse hof MET PENSIOEN Foto - herkenning Oplossing Reserveer BEROEPS OPLEIDING PONTSCHOOL STEENSCHUUR 3 De Expo '67 overtreft alle verwachtingen Plan oprichting professionele toneelgroep van studenten .GEEN PLAATS IN DEZE WERELD' Acht optellingen Oplc ARNOLDUS KEUKENS Overeenkomsten en verschillen Philip Hendy volgt Sandberg op in Israël ours PAGINA 6 LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 13 MEI 1967 Ruim duizend oplossingen ontvingen wy van de vyf puzzels, die wy op 28 april j.l. publiceerden ter gelegenheid van de ge boorte van Prins Willem-Alexander. Minder dan wy hadden verwacht, maar ja, juist in deze dagen trok vanzelfsprekend de televisie nogal en bovendien maakte de zomer zyn glorieuze entree waardoor de geestdrift voor puzzelen natuurlijk wat afnam. Niettemin: de honderden deelnemers, die voor die ruim duizend puzzeloplossingen zorgden, hebben er wel een genoeg lijke ontspanning aan gehad, zoals uit de commentaren bleek. Hieronder geven wy de oplossingen van de puzzels en de na men en adressen van hen, die de 75 prijzen hebben gewonnen. Helaas kunnen wij de pryzen (boeken over Oranje) niet aan de winnaars toezenden aangezien dit gevaar van beschadiging meebrengt. De winnaars krijgen een schrijven thuis gezonden. Tegen □verlegging van die brief kunnen zij hun prijs afhalen aan ons kantoor, Wittesingel 1 te Leiden. Bewaar deze brief dus goed: tonder overlegging van die brief kan geen prijs worden afge geven. 1. pompoen moppen 2. portret Potter 3. kasteel stekel 4. serpent streep 5. jukbeen beuken 6. roesten nestor 7. machine cinema 8. uiterst triest 9. integer regent 10. sterkte ketter In de achterste kolom stond het woord ORANJEHUIS Eerste prijzen H. J. Brand, Willem Pijperstraat 11, Leiden; mevr. H. A. de Vreese- Croon, Mariënpoelstraat 41, Leiden; mevr. A. M. Bijl-Quasters, Vijf Mei- weg 4, Sassenheim. Tweede prijzen Mevr. N. Bouwmeester, Vijf Mei laan 61, Leiden; G. G. Laman, Magd. Moonsstraat 65, Leiden; mevr. C. Obèr-Krom, Koninginnelaan 41, Lei den; mevr. M. Sleeboom-De Bruyn, Acacialaan 35, Leiderdorp; mevr. D. Duindam, Prins Bernhardstraat 41, Noordwijk; mej. E. Hub, Kalver markt 3A, Leiden; B. J. van Rap- pard, Asserstraat 30, Leiden; Pol man, Herenweg 115, Warmond; L. Siera, De Wetstraat 21, Leiden; L. van Woerekom, Nieuwsteeg 11, Lei den; K. Loosbroek. Leimuiderdyk ADVER'PENTIE Een van de vele attracties in het 1.000.000 m2 grote recreatiecentrum .Duinrell'o.a. bos en duin speeltuin midget-golf kano's gondel sportlandebowling spartelvijver Café-Rest „De Schaapskooi" WASSENAAR, Tel. (01751) - 4065 - 5482 440, Nieuw-Vennep; mevr. G. F. Temmink-Van der Meer, Maresingel 71, Leiden. Achtereenvolgens luidden de woor den: najaar - peppel - domoor - ba gage - crisis - tiener - uiting - mi mosa - oreren - opener - vroede - boeren - statig - eieren. Op de mid delste kolom ontstond de spreuk w het Oranjehuis JE MAINTIENDRAI Eerste prijzen Mevr. E. J. de Klerk-Zijlstra. Burggravenlaan 20, Leiden; Ph. F. van Gijzen, Byleveldlaan 21, War mond; A. Imthorn, Van Giffenstraat 11, Valkenburg. Tweede prijzen C. Hakemulder, Morsweg 102, Lei den; mevr. G. S. Balfet, Noordeinde 2, Leiden; mej. M. C. J. Aalbersberg, Coninckshof 7, Leiden; J. Démoed, De Genestetstraat 76, Hazerswoude- RfjndUk; mevr. Van Leeuwen-Ver- degaal, Zoeterwoudseweg 5, Leiden; J. van Weeren, Valkenburgerweg 38, RJJnsburg; W. Mielo, Te Britten- straat 17. Katwijk aan Zee; W. T. W. Vis, Vyf Meilaan 93, Leiden; N. ADVERTENTIE De echte t-die met bijt! Horizontaal: 3. zode; 5. dope; 8. Dora; 10. band; 12 ar; 13. knorren; 16. op; 18. slib; 20. snaar; 21. peer; 22. leek; 24. ski; 25: wens; 26. lam; 28. SER; 29 cybernetica; 31. den; 32. Ede; 34. adel; 36. ets; 38. enig; 40. plan; 41. reëel; 43. trek; 44. ma; 45. Marjjnen; 47. al; 48. deeg; 50. uien; 52. bres; 53. oker. Verticaal: 1. vork; 2. span; 3. zo; 4. dans; 6. ober; 7. en; 8. drie; 9. Drakensteyn; 11. doen; 12. alle; 14. ons; 15. RAI; 17. pest; 19. beiyden; 21. percent; 23 kabel; 25. weide; 27. men; 28. ste; 30. walm; 33. egel; 35. daad; 36. eer; 37. sen; 39. Iran; 41. rage; 42. leuk; 45. merk; 46. niet; 49. eb; 51. er. Eerste prijzen J. G. J. Verdonk, Lindestraat 17, Al phen a. d. Ryn; G. W. Laterveer, Schelpekade 61. Leiden; mevr. P. C. Warnaar-DuparcBoerhaavelaan 166. Leiden. Tweede prijzen Janneke v. d. Heide. Nieuwstraat 8, Leiden; mevr. A. E. Dorreboom-v. d. Brander, Meloenstraat 19, Leiden; mevr. O. de Marcas-Hes, Prins Bern- hard laan 22, Oegstgeest; A. Mol- mans, Van 's Gravensandestraat 61, Leiden; J. C. Mattaar, Hoge Ryndyk 170 B. Leiden; D. van Duyn, Piet Heinstraat 36, Noordwyk aan Zee; J. J. de Witt. Goudestein 4, Leiderdorp; mevrouw M. E. Driessen-Hemerik,, Roomburgerlaan 59, Leiden; mevr. A. M. de Knecht-Voorburgh, Oude Var- kensmarkt 2, Leiden; mevr. Boekee, Leidseweg 235, Voorschoten; C. van ring; H. v. d .Waals, Lindestraat 12, den Berg, Veerstraat 8B, Oude Wete- Leiden. ADVERTENTIE Regelt, verzorgt en betaalt uitvaarten overal in Nederland op basis van verzekering. Selier, Lusthof laan 35, Leiden; G. W. Kleisen, Dahlialaan 4, Oegstgeest; mej. D. van Osnabrugge, Hof laan 2, Leiden; E. Smuling, Rijnsburgerweg 62A, Leiden. De nieuwe synode van de Grieks Orthodoxe kerk, ingesteld door het nieuwe militaire regiem, komt van daag byeen om een nieuwe primaat te kiezen. Een woordvoerder voor -de rege ring zei, dat het nieuwe kiessysteem van de kerk gelijk zal zyn aan dat wat gebruikt werd door de Ortho doxe Kerk in de dagen van Byzan tium. De primaat van Griekenland, aarts bisschop Chryssostomos(86) is gister avond met pensioen gestuurd en de metropoliet Constantinos van Patras is tydeiyk tot nieuwe kerkleider be noemd. Krachtens een nieuwe wet worden alle geesteiyken boven de 80 naar huis gestuurd. De foto's stelden voor: orgel ryksdaalder appel (klokhuis met pitten) nietje jarretel ezels oren. De beginletters van die woor den vormen het woord ORANJE. Eerste prijzen B.- S. Lim, Willem de Zwygerlaan 231A, Leiden; G. F. Visser, Floralaan 37, Oegstgeest; N. Groeneschey, Schoutendreef 73. Bodegraven. Tweede prijzen P. Masurel, Ger. Brandtstraat 6, Leiden; G. de Jong. vyf Meilaan 69, Leiden; G. J. van Weerlee, Konin ginneweg 47, Noordwykerhout; J. Mud, Julianakade 2, Leiden; B. Schilder, Heemskerkstraat 73, Lei den; G. Meester, Ha^en 3A, Leiden; D. Boon, Prinses Irenestraat 20. Kou dekerk a. d. Ryn; W. F. Taffyn, Ho ge Morsweg 62, Leiden; K. J. Koop man, Fred, van Eedenlaan 21, Lei den; Frank de Josselin de Jong, Laan van Oud Poelgeest 32, Oegst geest; G. H. Kottelaar, Stuwstraat 16, Leiden; G. A. Nielsen, Verdistraat 19, Leiden. John Masefield, Engelands „poet laureate" sinds 1930, is gisteren op 88-jarige leeftyd in Abingdon in En geland overleden. Masefield, in 1878 in Herofordshire geboren als zoon van een advocaat, heeft de Engelse poëzie een nieuwe realisme geschonken. Hy was het die woord, beeld en ritme wist te vinden voor een op invoeling berustend be grip van de menseiyke wederwaardig heden. zyn liefde tot de zee en het Engelse landschap heeft hem biy- vend geïnspireerd als dichter, roman- en toneelschryver. Masefield was in de eerste plaats een schrijver, die een verhaal kon vertellen. Hy heeft in vloed ondergaan van Chaucer, Kip ling, Joseph Conrad en Yeats. Men heeft Masefield zowel een dichter voor het grote publiek als een „dichter voor dichters" genoemd. De ze schynbare tegenstelling is geba seerd op zyn groot technisch vermo gen. Hy beheerste de verstechniek volkomen. Op 14-jarige leeftyd ging Masefield naar zee. Toen hy in 1894 in New York was, ontdekte hy zyn auteursroeping. Hy wilde niet meer varen en bleef drie jaar In en rond New York han gen, voor zich de kost verdienend als ADVERTENTIE SECRETARESSE RECEPTIONISTE STENOTYPISTE DICTAFOONTYPISTE CORRESPONDENT (E) enz., enz. uitsluitend TELEFOON 21219 Prospectus op aanvraag. DAG- EN AVONDOPLEIDING. Ouders van cursisten komen eventueel in aanmerking voor Kinder bijslag. en dubbele aftrek voor de Inkomstenbelasting. kelner, boerenknecht en fabrieksar beider. Daarna ging hy naar Enge land terug. In 1902 publiceerde hij drie gedichtenbundels „Salt water ballads", „Ballads" en „A mainsail haul". Zyn gedicht „I must go dowiy to the sea again", dat op muziek is gezet door. John Ireland, is over de gehele wereld gezonden. Een van zyn bekendste gedichten was „Sea fever". In 1944 schreef Masefield gedichten voor de viering in Londen van „Dag van het Rode Leger en de „Dag van de Verenigde Naties". In werd zyn „Ode aan Europa" voorgele zen op de slotzitting van het Europese congres en in 1951 kreeg hy de „Sha kespeare prys" van de Universiteit i van Hamburg. Masefield was een van^ de eersten, die de radio gebruikte om'! belangstelling voor de poëzie te wek ken by het grote publiek. John Masefield was de achttiende „Poet Laureate". Deze titel wordt verleend aan een belangrijke dichter, die als functionaris van de konink- ïykc hofhouding een jaargeld krygt en daarvoor gedichten moet schryven by plechtige gelegenheden. De wereldtentoonstelling In Mon- Nederlandse delegatie op het treal overtreft alle verwachtingen, j woensdag geëindigde studenten to. Het aantal beroekers ls tijdens de neel-festival in de Poolse stad Wroe- eerste twee weken na de opening op 'aw (voormalig Brezlaw) is bijzonder 28 april zo hoog geweest, dat nu reeds van een groot succes ver zekerd kan ztjn. Ondanks de niet geringe toegangspas van f. 8,36 passeren gemiddeld 250.000 personen per dag de poorten. Zelfs op een regenachtige dag als dinsdag telde men meer dan 150.000 bezoekers. De overigens comfortabele ver voersmiddelen* op het immense ten toonstellingsterrein, zoals de „Ex- po-expres" waarvan iedereen gratis gebruik kan maken, kunnen nu reeds de grote aantallen passagiers nauweiyks verwerken. Wanneer het aantal bezoekers in de komende zomermaanden naar verwachting verdubbeld zal zyn, wordt de situatie moeilyk. De Russen hebben inmiddels een oplossing gevonden voor het voe dingsprobleem. zy laten de bezoe kers in hun restaurant enkele een voudige favoriete gerechten zelf klaar maken. Dat bespaart het wachten op de bediening door een kelner. Het paviljoen, dat thans de meeste belangstelling geniet, is dat van de Verenigde Staten. Op een enkele dag brachten ongeveer 100.000 personen een bezoek aan de bolvor mige constructie, die door haar in drukwekkende omvang opvalt tussen alle andere paviljoens. Dit was kennelyk veruit de moei- ïykste opgave. Wy ontvingen hier van slechts 34 oplossingen, waarvan er bovendien vele fout waren. De voornaamste fout die werd gemaakt was, dat men de 0 ook gebruikte voor een getal van slechts één cyfer (zo als in de optelling nr. 1). Nadruk - keiyk was gezegd, dat het linker cy fer van een getal niet een 0 mocht zyn, dus kon ook een getal van 1 cyfer niet een 0 zyn, want daarin is de 0 niet alleen het meest rechtse en het middelste en het enige cijfer, maar ook het meest linkse! De twee „cyfer-codes" van PRINS- VANORANJE, die elk voor de twee optellingen VI en VII kloppen de oplossingen gaven luidden: 69258715391504 en 79258615391504. Deze codes verschillen alleen in zo verre van elkaar, dat de P en de V verwisseld zijn. Dat kon doordat in beide optellingen de P en V een identieke plaats Innemen, en in iede re optelling slechts éénmaal voorko men. Eerste prijzen Fr. van Dyk, Hugo de Vriesstraat 51, Leiden; F. Spierenburg. Thor- beckestraat 70, Katwyk aan Zee; mevr. Van Weizen, Magdalena Moonsstraat 96, Lelden. Tweede prijzen E. Nolles, Spaarnestraat 96, Leiden; J. Smit, Oude Ryn 67, Leiden: mevr. G. Renier-Van der Stel, Wiarda Beckmanstraat 24, Leiden; mr. W. Downer, Van der Brandelerkade 4, Leiden; mevr. I. Cancrinus, Van Griethuysenplein 2, Oegstgeest; mevr. J. H. Seyn, Spaarnestraat 82, Leiden; mevr. P. Pitlo, Van der Brandeler kade 13, Leiden; G. van Weerlee Munnikenstraat 48, Leiden: mevr. R. van der Klip, Hugo de Vriesstraat 58, Leiden; mevr. S. M. Teleng-Ber- nard. Alb. Agnesstraat 5. Leiden; J. A. A. van Biezen. Druivenstraat 32, Leiden: mevr. L. Cebol-Brocaar. Obrechtstraat 105, Leiden. ADVERTENTIE Haarlemmerstr. 55 - Leiden t.o. Rex-thealer Tel. 31497-24166 Vestdyk. Een Huisbewaarder. De Bezige Bij. Amsterdam. Ha rold Pinter. Vijf van zijn toneelstukken in Nederlandse verta ling. De Bezige Bij. Amsterdam. De nieuwe roman van S. Vestdijk heet „Een Huisbewaarder" en de middelste van de vijf stukken van Harold Pinter (Londen 1930) heet „De Huisbewaarder" (The Caretaker). Wanneer twee eminente auteurs in deze tijd een roman resp. een toneel stuk schrijven die eenzelfde gestalte tot onderwerp hebben, dan moet men wel van iedere belangstelling verstoken zijn als men niet spoorslags op zoek gaat om te zien of er soms merkwaar dige, en zo ja welke, overeenkomsten zijn in deze beide zozeer verschillende werken en niet minder verschillende schrijvers. Goed in het hoofd houdend dat het hier gaat om twee onver gelijkbare grootheden, een toneelstuk en een roman, is er geen bezwaar tegen het spelen van dit boeiende spel. Tenminste, het lykt my geen be zwaar de beide huisbewaarders eens even apart te zetten en met elkaar te confronteren. Ten eerste het be grip huisbewaarder, de abstracte huisbewaarder om zo te zeggen. Wat komt er in iemand op by dat be grip. De huisbewaarder is de hoeder van andermans onderdak zonder zelf een eigen onderdak te hebben. Er is voor hem een plaats ingeruimd in andermans huis. Zou hy zich om de een of andere reden aan zyn bezig heden onttrekken dan zou hy dak loos zyn, want onderdak hangt ten nauwste samen met zyn werk en zyn gedrag. Dit is by de beide werken het geval. De huisbewaarder van Vestdijk heet Aad Oosthoek. Hy is een halve", d.wz. niet af gestudeerde jonge medicus. HIJ is straatarm en heeft geen onderdak. Hy neemt het verzoek van zyn tien jaar oudere vriend, Louis By tel, om tijdens diens afwezigheid op huis. vrouw en kroost te passen, met graagte aan. De huisbewaarder van Harold Pinter heet Davies. Hy wordt door de bewoner van een bouwvallig huis. Aston, op een avond meegeno men na een ontslag en een ruzie om dat hy geen onderdak heeft. Hy Is min of meer een zwerver. Hem wordt voorlopig niet meer aangeboden dan een bed in Astons kamer, maar op den duur bieden zowel Aston als zyn broer Mick hem onafhankeiyk van elkaar een huisbewaarderschap aan. In beide gevallen is dit aanbod een combinatie van barmhartigheid en eigenbaat. Hoewel de maatschappe- ïyke situatie van de figuren Aad en Davies geen enkele overeenkomst hebben, zyn er in hun gedrag veel overeenkomsten. Ten eerste reage ren beiden op dezelfde manier op het gebodene; ze nemen aan en ne men wraak. Aad begint onmiddeliyk met de wastafel als urinoir te ge bruiken, hoewel er vlakbij zyn ka mer een WC is, hy gaat naar bed met de dienstbode en laat, als ver teller van het verhaal, geen stuk aan Louis heel. Davies probeert de beide broers tegen elkaar uit te spe len. ruzie te stoken en beschuldigt de (vage) buren van bevuiling van de WC. Mengsel van drama en klucht Aad noch Davies zyn in staat zich een plaats in de wereld te schep pen, zy komen tot niets, maar voe len zich desondanks ver verheven boven hun werkgevers-weldoeners. Er zyn nog overeenkomsten van andere aard. Zowel in de roman als in het toneelstuk speelt de hande ling zich voornamelijk (de roman) af in huizen met veel ongebruikte ka mers. Een buitenwereld is nauwe iyks aanwezig; bij Pinter een vage aanduiding van de straat en van een café, bij Vestdijk staat het huis ge ïsoleerd in de duinen. By beide is het isolatie-element gemakkelyk ver wezenlijkt bi het toneelstuk; ondanks de grotere gevuldheid, duidelyk ge suggereerd in dc roman. En dan is er nog de grote overeenkomst; het mengsel van drama en klucht waar mee de beide handelingen worden voorgedragen. Zowel de roman als het stuk zyn vermakeiyk tot op ze kere hoogte, over die grens heen echter niet meer. Het sjreekt vanzelf dat er ook groot verschil is tussen de bedde wer ken. Een verschil dat zich vooral concentreert in de aanpak. Pinter, absurdist als hy is, slingert a.h.w. zyn personages uiit het niet voor on ze neus op het moment dat hem goed dunkt. We zien ze voor ons als drie merkwaardige, a-sociale wezens met zonderlinge plannen. Niemand kan weten wat hun oorsprong is, want men kent hen alleen in dit ene con flict-ogenblik. Alleen de taal die ze spreken situeert hen in zoverre, dat daaraan wel valt vast te stellen waar ze bepaald niet vandaan ko men. Vestdijks figuren staan solide geworteld in het burgerdom. Zowel van Aad als van Louis hoort men hun Jeugdervaringen met de nodige byzonderheden; nodige inderdaad, want hun relatie stamt eruit. Vest- dyk geeft antecedenten: zyn mensen zyn getrouwd, hebben sexuele ver houdingen. Er is een kind, vrienden zyn er en vriendinnen, er is een minnaar, er is een landschap, er zyn emoties en dat alles is functioneel. Dit alles hangt wel samen met het feit dat Vestdyk een roman geschre ven heeft, maar dat is het toch niet alleen. Zou de auteur of iemand an ders er toe komen om van deze ro man een toneelspel in drie bedryven te maken dan zou blyken dat het zwaartepunt totaal anders ligt. Want „De man doet nooit geheel teniet hetgeen des kinds is", zegt Aad na het onmogelyke verhaal van Louis Bytels detectievespel bij zijn echt scheiding. Een uitspraak die men wel beschouwen kan als een sleutel tot deze overigens niet geheel hel dere gang van zaken. De beide huls bewaarders worden onder verschil lende omstandigheden de deur uit gewerkt; iets wat m.i. het bestaan van een affiniteit niet wegneemt. Wat betreft de bundel toneelstuk ken van Harold Pinter - behalve de genoemde „Huisbewaarder" vindt men „De Kaaner" een tameiyk delodramatische eenakter, Pinters meest amusante stuk „De Dienst lift" en voorts „De Collectie" en „De Minnaar'5', beide spelen van huweiyk en (vermeende) ontrouw. CLARA EGGINK. geïnspireerd door de toneelsituatie van Polen, die gekenmerkt wordt door grote levendigheid. Het gevolg is geweest, dat het plan ontstond de beste studentenacteurs van Neder land te bundelen in een speciale groep, die zich moet bezighouden met theaterexperimenten waar het professionele toneel niet aan toe komt. Dit plan ligt ter uitwerking. Men denkt aan een (semi-)profes- sionele groep van studenten, die zo zeer zijn opgeslokt door hun toneel activiteit. dat de studie toch niets meer voorstelt en slechts een belem mering voor hun persooniyke ont wikkeling is. Ei- schynen in Neder land, behalve Marius Crains (hoofd rolspeler in „Darts" en „De verhui zing van Lodewijk de Boer"), meer van die gevallen te zyn. De directeur van de National Gal lery in Londen, sir Philip Hendy (66), zal jhr. W. Sandberg, oud-di recteur van het Stedelijk Museum in Amsterdam, opvolgen als artistiek adviseur van het Israëlisch Museum in Jeruzalem. De heer Sandberg, die 71 is, zal Israël in het voorjaar van 1968 verlaten en naar Nederland terugkeren. Hjj zal dan vier jaar lang de kunstzinnige leiding van het Israëlisch Museum hebben gehad. Sandberg verklaarde „byzonder verheugd" te zyn over de bereidheid van sir Philip om hem op te volgen. Sir Philip werd in 1945 tot direc teur van de National Gallery be noemd. Van 1960 tot 1965 was lij| president van de Internationale Raad voor Musea (ICOM). Hy heeft Is rael verscheidene malen bezocht. Jhr. Sandberg zal ook na zyn te rugkeer naar Nederland het Israë lisch Museum van advies dienen, maar dan uitsluitend in Europese aangelegenheden. De functie van artistiek adviseur maakt deel uit van het Unesco-programma voor techni sche hulp. ADVERTENTIE Het „kleine" reisbureau met de grote service! Eltours. Kent U het ook al? Ja, zelfs de tijdelijke behui zing (kiosk) is nog klein. Maar laat U zich niet van de wijs brengen: Juist omdat dit allemaal zo klein is, is onze service zo groot. Persoonlijke service krijgt U- Want als u bijvoorbeeld via ons bureau een reis zou hebben geboekt maar U zou met Uw bagage geen raad weten (al dat gezeul is nooit prettig aan het begin van de reis al) komt een Eltours chauffeur U gewoon van huis ophalen om U naar trein of bus te brengen- Gewoon, heet dat bij ons. Komt omdat dat „kleine" reisbureau zoveel dienstbe toon in z'n service doet. Neemt U de proef maar op de som. Stationsweg/hk. Morssingel Leiden. Telefoon 01710—26960

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1967 | | pagina 6