Leids archeoloog terug van
unieke campagne Jordanië
Vakschoolmeisjes op
schouwburgplanken
Burgemeester kreeg
eerste exemplaar van
kostbaar boek
Belangrijke vondsten
van dr. H. J. Franken
PIERROT
Wegfiets
1
Kind heeft rust en
vakantie nodig
Aan OPROEP wordt
flink gehoor gegeven
v. d. Water
VRIJDAG 12 MEI 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
„Na een opgravingscompagne van vijf seizoenen is gebleken
dat de Jordaanse ruïne-heuvel (tell) van „Deir Alla" (het Ara
bische woord voor „het hoge heiligdom") een tempelberg is,
die bestaan heeft van circa 1600 vóór Christus tot ongeveer de
vierde eeuw voor Christus. Dit heiligdom heeft bestaan gedu
rende de grootste tijd, waarin het oude testament ontstond. Het
1 heiligdom behoorde tot stammen van veehouders, die leefden
in het gebied, dat aan de stammen Ruben, Gad en Hhalf Ma-
nasse was toegewezen."
een muur geschreven tekst bewaard
zijn gebleven. Een eerste indruk van
het onderwerp van deze tekst is, dat
men hier te maken heeft met gods
dienstige aanwijzingen voor de ge
lovigen, die de tempel bezochten Het
is geen bijbelse tekst.
De vondstomstandigheden wijzen
erop, dat dit heiligdom bestond onaf-
Muurteksten
Met bovenstaande woorden ving dr.
H. J. Franken, lector in de Palestijn
se archeologie aan de Leidse Univer-
teit, het onderhoud aan, dat hij ons
irect na zijn terugkeer uit Jordanië
in Nederland toestond.
In het seizoen 1967 van de opgra
vingscampagne, zo vervolgde hij, is
een deel van het heiligdom opgegra
ven, dat gebouwd werd in het begin
n de Perzische tijd (onmiddellijk
i de ballingschap) en dit heiligdom
blijkt door een aardbeving totaal te
zyn verwoest. Daaraan is het te
danken dat fragmenten van een op
ADVERTENTIE
hankelijk van het heiligdom in Jeru
zalem.
Behalve de tekst op de wand zijn
inscripties gevonden op aardewerk
en op steen. Een van deze inscrip
ties is geschreven in een onbekend
schrift, dat niet verward moet wor
den met het eveneens in Deir Alla
gevonden onbekende schrift op klei
tabletten, welke dateren uit de der
tiende eeuw voor Christus.
Het doel van de nieuwe opgra
vingscampagne, die gesubsidieerd
werd door de Nederlandse Organi
satie voor Zuiver Wetenschappelijk
Onderzoek, was, om in enkele sei
zoenen graafwerk de bibliotheek van
het vroegste heiligdom bloot te leg
gen. Inderdaad zijn er enkele nieu
we kleitabletten te voorschijn geko-
Gebleken is echter, dat het Persi-
sche heiligdom, dat dit jaar ontdekt
werd in de hoogste lagen van de
ruïne-heuvel, eveneens zeer be
langrijke teksten bevat, waardoor het
oorspronkelijke opgravingsplan ge
wijzigd zal moeten worden. Een van
de doelstellingen van de nieuwe op
gravingscampagne ls tevens om een
nieuwe, door dr. Franken ontdekte
methode van datering van lagen met
behulp van statistische gegevens,
ontleend aan het aardewerk, te tes
ten alsmede te onderzoeken, welke
mogelijke fouten zich kunnen voor
doen. Bij zuivere toepassing van de
ze methode kan enerzijds een nauw
keuriger datering verkregen worden
dan met de bestaande middelen mo
gelijk is en anderzijds kunnen
lagen, die zelf geen andere gegevens
bevatten voor datering, nauwkeurig
worden gedateerd met een fouten
marge vam maximaal plus minus
tien jaar.
De opgravingscampagne heeft ge
duurd van 1 februari tot 7 maart.
Het team van dr. Franken bestond
uit negen Nederlanders, onder wie
zijn echtgenote. mevrouw C. A.
Franken-Battershill.
De ontdekkingen van dr. Franken
zijn door de Leidse hoogleraar prof.
dr. P. A. II. de Boer een unieke
vondst genoemd, die de belangstel
ling van archeologen, filologen en
de gehele we-
WORDT ER
GOUD
Maarsmanssteeg
Wie weet
ZEKER
GOUDEK
SIERADEN
JUWELIER-HORLOGER
MAARSMANSTEEG 21
LEIOEN TEL. 20778
TER AFSLUITING VAN IIET JUBILEUM
Roodenburg
40 jaar
Jubileumwedstrijd
tegen Telstar
Ter gelegenheid van het 40-jarig
bestaan van Roodenburg wordt mor
genmiddag op „Noord" een wedstrijd
gespeeld tussen Telstar en Rooden
burg. (Aanvang 4 uur).
De elftallen komen als volgt bin
nen de lijnen:
Telstar: Vos - v .Zon - v. d. Ge
vel - Wielkes - Evenblij - Boontjes
Galles - Bakker - Cieren - Segers -
v. Straaten.
Roodenburg: Keereweer - De Jonge
- Pennen burg - v. Weerlee - Ooyen-
dijk - De Vreede - Klinkhamer - De
Klerk - Den Os - Heymans - De Roo.
ADVERTENTIE
Tot. leden van
missie, die dit jaar is belast met het
afnemen van de examens ter verkrij
ging van de akten van bekwaamheid
voor nijverheidsonderwijs, zijn be
noemd prof. H. A. E. van Tongeren
in Oegstgeest en de dames M. A.
Busé en V. M. v. d. Sanden in Lei-
De leerlingen van de Vakschool
voor Meisjes aan het Leidse Ra
penburg vierden gistermiddag de
vijftigste verjaardag van hun
huishoudschool in de Schouiv-
burg. De meisjes verschenen, ter
afsluiting van het jubileumfeest,
zelf op de planken met een pro
gramma van liedjes, schetjes en
(volks) dansjes, na de afwerking
waarvan het pantomime-theater
„Carrousel" optrad.
De meisjes van de primaire oplei
ding vormden één groot koor, dat
onder leiding van mevrouw J. H.
Swartv. d. Werke overwegend in
het Engels, liedjes van vroeger en
nu zong. Bovendien bezongen de pri-
mairen op de melodie van „Toen on
ze mop een mopje was" het dagelijkse
schoolleven, uiteraard met de nodige
spot. De tweede jaars primairen
voerden onder leiding van mej. I.
Sterk een aantal volksdansjes uit met
de jnka als besluit. Zij oogsten er
veel succes mee, evenals het koor
trouwens. Na deze volksdansdemon-
stratie was er een cabaretje door
leerlingen van de hogere opleidingen.
Het was ingestudeerd door mevrouw
A. M. GoosensKlerk en leuk „aan
gekleed". Vooral de finale leverde een
kleurrijk spektakel op. De middag
werd besloten met een optreden van
het pantomime-theater „Carrousel",
dat o.m. de Comedia dell'arte tot le
ven bracht en een parodie op recla
me gaf. Tot de solisten behoorden
Jan Bronk en Rob van Reyn, twee
bekende namen in het Nederlandse
pantomimewereldje. Op de foto het
meisjeskoor van de Vakschool op het
schouwburgtoneel.
(Foto LD/Holvast)
y De Leidse politie heeft gister- 'C
middag tijdens een bliksemactie
'Q zestig fietsen en negen brom- c(
~Q mers van de straat geruimd. On-
O geveer de helft van dit aantal
'O werd van het Stationsplein ge-
I .7 veegd, de andere helft stond in
de onmiddellijke omgeving van
t> de Schouwburg, waar de leerlin-
.ii gen van de Vakschool voop Meis-
j jes hun jubileumfeest vierden, 't
o De rywielrazzia by de Schouw-
.7. burg was volgens de politie
noodzakelijk, omdat de nabijge-
legen Hazewindsteeg geheel ver-
1.7 stopt was. Bovendien zouden de
feestvierende meisjes van te vo-
'o ren zijn gewaarschuwd.
„Rhijnlands fraaiste gezichten
Nu tot 14, mei de gezamenlijke verenigingen voor kinder
uitzending, verenigd in de Leidse Raad voor Kinderuitzending,
wederom een beroep doen op de milddadigheid van het publiek,
zij het mij vergund even stil te staan bij het prachtige werk
van deze uitzendverenigingen en de betekenis hiervan voor de
gezondheid van onze kinderen.
Collecte voor
kinderuitzeiidiiig
Zeker, de sociaal-hygiënische om
standigheden waaronder het kind
tegenwoordig wordt grootgebracht
zyn beter dan vroeger. Dit heeft tot
gevolg gehad dat we thans prak
tisch geen ondervoede kinderen meer
zien.
Toch zijn er nog steeds huisgezin
nen waar de kwaliteit van de voe
ding te wensen overlaat of waar het
kind zich een slechte eetgewoonte
beeft aangewend. Deze slechte eet
gewoonte is in een groep en buiten
het eigen milieu sneller te verbete
ren. Ook een slechte slaapgewoonte
bijv. 's avonds veel te lang wakker
bggen, is buiten in de vakantiehui
zen gemakkelijker te verbeteren.
Natuurlijk zijn de huizen er ook
nog steeds om van huis uit zwakke
kinderen jaarlijks die steun te geven,
die ze nodig hebben om in conditie
te blijven. Ditzelfde kan soms ook
eenmaal nodig zijn na een langdu
rige ziekte, waarvan het kind her
stellende is.
Tenslotte wil ik nog wijzen op de
in aantal steeds groter wordende
groep „de nerveuzen". Ons moderne
stadsleven met huizen en verdiepin
gen dicht op elkaar, toenemend
keer en lawaai met praktisch overal
radio's en t.v.'s, gunt het kind steeds
minder rust. De normale kinderen
passen zich aan, maar de wat ner-
reagerende kinderen moeten af
toe 6 weken uit de drukte ge
haald worden. Zij kunnen na 6 we
ken dan weer deelnemen aan het
grote stadsleven zonder daarvan al
te veel last te ondervinden.
Kinderuitzending is en blijft dan
ook noodzakelijk en het is nog steeds
zo, dat er meer kandidaatjes zijn
dan mogelijkheid tot plaatsing in
verband met de financiële draag
kracht van de verenigingen.
Het is daarom dat ik hierbij een
dringend beroep doe op het publiek
om de a.s collecte ruim te gedenken,
want kinderuitzending is en blijft
noodzakelijk en de ongeveer 137 kin
deren, die jaarlijks worden uitgezon
den zullen u daarvoor dankbaar zijn.
J. G. Bazuin,
Directeur van de G.G. en G.D.
ADVERTENTIE
Bevolkingsonderzoek
in Leiden op T.B.C.
Het bevolkingsonderzoek op tuberculose begon op 9 maart j.l.
Achtereenvolgens werd gewerkt in de Bevrijdingskerk in
Zuid-West, in de school Du Rieustraat in de Burgemeesters/
Professorenbuurt, in de Petrakerk in de Kooi en in het gebouw
Bescherming Bevolking, Middelstegracht voor een deel van de
binnenstad. Deze week wordt in enkele bejaardencentra de
daarin wonende bevolking onderzocht. Rond 25.000 personen
zullen dan zijn doorgelicht.
belangrijk laat men dan vooral den
ken aan zijn omgeving. Ook ouderen
hebben hun kenissen en familiere
laties. Wat zou men er van denken
als men door nalatigheid oorzaak is
van het overbrengen van ziekte op
zijn jonge kleinkinderen, bij wie tu
berculose meestal ernstiger gevolgen
heeft dan voor ouderen.
Laten dus ook ouderen gebruik
maken van de gelegenheid tot on
derzoek. Ten overvloede wijzen wij
er op dat, indien de afstand tot het
onderzoeklokaal te groot is, of wan
neer men door andere oorzaak het
onderzoeklokaal moeilijk of niet kan
bereiken, gratis vervoer mogelijk is.
Dit kan worden aangevraagd bij de
Vereniging tot bestrijding der Tu
berculose, p/a Rijnsburgerweg 70.
Men zie verder de aanwijzingen op
de oproepkaart.
Van woensdag 17 mei a.s. wordt
het onderzoek voortgezet in het
Waaggebouw, Aalmarkt en wel tot
en met donderdag 1 juni 1967. Zie de
dagelijkse agenda in deze krant.
Ook zü die tot heden hebben ver
zuimd te vresechynen kunnen daar
nog terecht. Want nogmaals: weg
blijvers krijgen geen tweede oproep.
Van harte wordt gehoopt dat de
reeds grote opkomst nog zal toene-
Nog niet te laat
Verwacht moet worden dat het
aantal deelnemers opnieuw groter
zal zijn dan bij het vorige onderzoek
in 1965.
De Leidse bevolking zal opnieuw
haar verantwoordelijkheid moeten
beseffen. Ook hierdoor dat door hen,
die niet behoeven te onderzocht we
gens regelmatige controle door an
dere instanties, die dus een volgens
de aanbeveling volkomen gemoti
veerde reden hebben om niet deel te
nemen, in grote mate voldoen aan
het verzoek om de omroepkaart,
waarvan de achterzijde als stembil
jet is ingericht, na invulling terug
te zenden.
Ook deze medewerking is belang
rijk voor een goed inzicht. Hoewel
het niet de bedoeling is om de
andere wegblijvers nogmaals op te
roepen.
„Te oud"
Van de in goudbedrukt-kunstleer
gebonden facsimilé-uitgave is slechts
een oplage van 1000 genummerde ex
emplaren vervaardigd Het reproduk-
tiemateriaal is daarna vernietigd om
arde te geven.
Aan de vandaag in de boek
handel verschenen facsimilé-1 toe'
uitgave van het achttiende-
eeuwse boekwerk „Rhijnlands
fraaiste gezichten" is giste-
ren in het Leidse Stadhuis bij-1 dTiiTtgaveWv^m
zondere aandacht besteed.
Directeur P. van Eek, van
Kruseman's Uitgevers Mij. NV
te Den Haag, bood burgemees
ter mr. G. C. van der Willigen
het eerste exemplaar aan. De
heer J. de Kier, voorzitter van
de Nederlandse Boekverko
persbond afdeling Leiden, was
hierbij aanwezig.
De burgemeester toonde zich bij
zonder ingenomen met de kostelijke
uitgave, die hij een belangrijke aan
winst voor Leiden en wijde omgeving
vond.
Het toespraakje van de heer Van
Eek beantwoordde hij onder meer
met de opmerking „dat het boek niet
slechts zou inspireren tot het behoud
van dingen uit een ver verleden,
maar vooral tot het gebruik van eer
bied voor en kennis van het oude bij
het bouwen aan de toekomst van
Leiden".
Van de 100 door Abraham Rade
maker getekende prenten van het in
1732 te Amsterdam verschenen boek
zijn er 36 aan Leiden gewijd. De ove
rige geven beelden van „Lustplaat-
Binnenkort hopen wi) aan dit bij
zondere werk een uitvoerige bespre
king te wijden.
De Leidse burgemeester, mr.
G. C. v. d. Willigen, bladert in het
kostbare boek, dat hem gisteren
door de heer P. van Eek (rechts)
werd aangeboden.
(Foto L.D./Holvast)
Toch worden helaas ook nog te
veel kaarten weggestuurd met ver
melding van reden van niet-ver-
schijnen, die twijfelachtig genoemd
moet worden. Vooral onder de ou
dere bevolking komt dit nogal voor.
Men schrijft dan b.v., „te oud"
„nooit ziek geweest" of „oud" en
tijd gezond". Op zichzelf is dit
gelukkig, maar daarom nog geen
den om zich aan het onderzoek te
onttrekken.
Het gaat er juist om dat de ge
zonde bevolking zich op dit punt
laat controleren, opdat, al voelt men
zich volkomen fit, men ook zeker
heid krijgt: of anders tijdig; behan
deld kan worden, waarvoor tegen
woordig gelukkig zoveel middelen
beschikbaar zijn, dat een vlotte ge
nezing regel is.
Het is dus zaak dat een aandoe
ning tijdig kan worden vastgesteld.
Niet alleen in het eigen belang,
maar toch ook met het oog op be
smettingsgevaar. Al is men dus oud
en vindt men het voor zichzelf niet
ADVERTENTIE
GERO CASSETTES
juwelier - horloger
Haarlemmerstraat 181
Bestratingen
Deze maand wordt in opdracht van
het gemeentebestuur een begin ge
maakt met de herbestrating van:
Telderskade, Gerrit Kasteinstraat,
Mulderstraat, Diemeistraat, Montgo-
merystraat, Sophiastraat. Lusthof
laan, Soembastraat, Kooilaan, Cele-
besstraat. Medusastraat, Sieboldstr.,
Surinamestraat. In uitvoering is de
herbestrating van: Stille Rijn, Bes
jeslaan, Kloksteeg, Herenstr., (Koe-
poortbrug Koninginnelaan)Dr. Le
l/laan, Hogewoerd, Vondellaan, weg
bewesten veemarktterrein, Korevaar-
siraat, Antillenstraat, Frans v. Mie
risstraat, Jan Lievenstraat. Bakker
Korffstraat, Damlaan, Maredyk.
Tevens is in mei reeds een begin
j gemaakt met de aanleg van: Para-
I maribostraat, Corantijnstraat, Ver
lengde Wassenaarseweg. Willem de
Zwijgerlaan alle in Noord, het Jac.
Urlusplantsoen, Kennedyln, Brahms-
l?an. Joseph Haydnlaan, Max Re-
I gerlaan, Donizettilaan. Strausspad,
Rousselpad alle in Zuid-West en de
Morssingel in het Centrum.
I Met het asfalteren van Churchill-
laan, Noordeinde, Besjeslaan, Plant
soen, Zoeterwoudsesingel (gedeelte-
J lijk), wordt deze maand begonnen,
terwijl verkeersaanduidingen worden
j aangebracht in Maresingel/Haarlem -
merweg, Rijnsburgersingel 'Schutters
veld. Boommarkt.
Reparaties worden uitgevoerd aan
Rijnsburgerweg en de ventweg langs
1 de Haagweg.
