EIDSCH
DAGBLAD
Weer Rus in de ruimte
na meer dan twee jaar
Koning trotseert de
militaire leiders
NPD nu doorgedrongen
in vijf parlementen
JAMIN
te
Capsule van 30 ton en 14 meter
Doel onduidelijk
Tweede
vlucht
HONGARIJE-
NEDERLAND
OP DE T.V.
Geruchten in Londen over
staatsgreep in Griekenland
Grafschenner
gesignaleerd
Na landdagverkiezingen in Rijnland -
Pfalz en Sleesivijk - Holstein
GRAPILLON
(9ucJ
teuivo
pgericht 1 maart 1860
MAANDAG 24 APRIL 1967
No. 31261
jrecteur: E. A. E. van Dishoeck
i&ofdredacteur: J: Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ƒ11,90 per kwartaal, ƒ3,97 per maand, ƒ0,93 per week, (bü vooruitbetaling), losse nummers 0,25
Telefoon Directie en Administratie: 25041. Redactie 21507
Witte Singel 1. Lelden - Giro oo 57059
IV
(Van onze redacteur ruimtevaart).
Na een pauze van 763 dagen hebben de Russen de bemande
uimtevaart hervat door de lancering van de „Sojoez I" met aan
loord de veertigjarige ruimteveteraan kolonel Wladimir Ko-
narow. De Russen hebben weinig houvast biedende gegevens
lekend gemaakt over het doel van de vlucht, die in de nacht
an zaterdag op zondag om 1.35 uur Nederlandse tijd begon
.•anaf de lanceerbasis Baikonoer bij het Aral-meer. Westelijke
leskundigen nemen aan, dat de Sojoez een bijzonder groot
uimtevaartuig is, waarvan het gewicht ongeveer 30.000 kg be-
iraagt. Het meest waarschijnlijk lijkt, dat het gaat om een
«fenvlucht met een geheel nieuw type ruimtevoertuig, dat
oor meer spectaculaire ondernemingen is ontworpen dan al-
een een kortstondige vlucht rond de aarde.
nieuwe ruimtevaartuig al in deze hui
dige vlucht wordt nagestreefd.
Alleen maar
oefenvlueht
Een zeer langdurige vlucht om de
aarde als ruimtelaboratorium vergt
namelijk aflossing van de bemanning
waarvoor beheersing van de ontmoe-
tings- en koppelingstechniek nodig is.
De Russen hebben daarmee nog geen
enkele ervaring, terwijl de Ameri
kanen reeds negen koppelingen in
de ruimte tot stand brachten. Ook
met het ruimtewandelen moet men
zich dan vertrouwd hebben gemaakt,
en alleen Leonow heeft daarmee een
ervaring van tien minuten, tegen een
totale ervaring van de Amerikanen
van zes uur waarbij eerst op het
laatst de problemen overwonnen
schenen.
Voor een landing op de maan schij
nen de Russen thans nog niet ge
reed te zijn. Een vlucht om de maan
zou nog tot de mogelijkheden beho
ren. doch een dergelijke vlucht lijkt
thans onwaarschijnlijk nu de maan
„vol" is en derhalve de onbekende
achterzijde in het duister is gehuld.
De Sojoez zou nog minstens een
week om de aarde moeten blijven
draaien om maximaal rendement te
putten uit een vlucht om de maan.
Alles wijst er derhalve op, dat het
uitsluitend een oefenvlucht met een
nieuw type ruimtevaartuig is.
De Sojoez (unie of eenheid) draait
1,6 minuten om de aarde op een
oogte die varieert van 201 tot 224
_lH- Jometer. De hoek van de baan met
{IJl evenaar bedraagt 51 graden en
minuten.
De kosmonaut Komarow, die deze
a raalfde Russische bemande vlucht
aakit-, was reeds eerder in de mim
en wel als commandant van de
lige tot dusver in de ruimte ge
achte driemanscapsule Woschod 1
paardet de medicus Yegorow en de tech-
anbeicus Feoktistow als andere beman-
ingsleden. Deze Woschod maakte op
oktober 1964 zestien omwentelin-
d n^n om de aarde. Daarna maakten
Russen nog slechts èèn ruimte
dicht en wel in maart 1965 toen Leo-
ustui :w het eerste ruimteuitstapje maak-
uit de tweemans Woschod II Ko
of arow is de eerste Rus, die twee-
J^01 aal in de ruimte was. Er zijn reeds
ven Amerikanen tweemaal in de
ite geweest.
De Russen hebben als doel van
vlucht opgegeven het beproeven
in een nieuw bemand ruimtevaar-
controle van verschillende
e° ^chtsystemen. wetenschappelijke
technische experimenten en voort
tting van biologische onderzoekin-
n en bestudering van de invloed
in ruimtevaart op de mens.
Speculaties
hoel
rellec De afmetingen van het ruimteschip
ïolgens westelijke waarnemers ge-
op drie bij veertien meter bij
gewicht van dertig ton) hebben
rlei speculaties opgeworpen om-
ent het doel. waarvoor het is ont-
apr orPen,
Een deel van de westelijke
andigen meent dat het om het pro-
>e van een om de aarde cirke-
id ruimtelaboratorium gaat. Ande
an menen, dat het een proef gel
»r de lancering van een om d<
cirkelend platvorm van waar-
li it een vlucht naar de maan kan
orden ondernomen. De mogelijk-
bestaat ook. dat het vaartuig
als maanvoertuig is ontworpen,
wel voor een landing op of een
|7[ toit om de maan. In gewichtsklas-
1 ügt het iets beneden de volledige
taerikaanse Apollo-capsule met
laantaxi en service-apparatuur. die
tzamen ruim veertig ton wegen. Het
Wicht is Veel groter dan dat van
zuj$ merikaanse Gemini's, die het tot
uim vier ton brachten.
Het lijkt evenwel onwaarschijnlijk,
it het uiteindelijk doel van het
Nog
meer
i-9
Er is het afgelopen weekeinde
zwaar gespeculeerd over de lance
ring van nog meer bemande ruim
teschepen, die eventueel een eerste
oefening in de ontmoetingstechniek
zouden uitvoeren, maar het eerste
gunstige tijdstip van een tweede
lancering is vannacht verstreken.
Een tweede gunstig moment doet
zich voor in de komende nacht tegen
een uur Nederlandse tijd.
De Russen maken deze eerste
luimtevlucht sinds lange tijd op een
moment, dat de Amerikanen zware
tegenslag hebben bij de ontplooiing
van hun Apollo-programma. De Ame
rikanen hebben echter nog een ro
yale voorsprong op de Russen in
man-uren ruimteervaring. In 26 be
mande vluchten kregen de Amerika
nen meer dan 1993 man-uren erva
ring, de Russen tot zaterdag j.l.
slechts 507 uur tijdens 11 vluchten.
De NTS zendt woensdag 10 mei
van 16.55 tot 18.45 uur een recht
streekse televisiereportage uit van de
voetbalwedstrijd HongarijeNeder
land, die in Boedapest wordt ge
speeld.
De wedstrijd CSKA SofiaInter
Milaan in de halve finales van de
Europa Cup voor landskampioenen
zal niet door de NTS worden uitge-
Oorspronkelijk was men van plan
deze wedstrijd woensdagavond 26
april op het scherm te brengen.
Koning Constantijn zou de nieuwe militaire heersers in zijn zün dan het aantal, dat in het bui-
land trotseren en weigeren hun staatsgreep te legaliseren, zelfs
als hem dat zijn troon zou kosten, aldus berichten, die van
ochtend in Londen de ronde deden. In feite zou Koning Con
stant ij n die zich met Koningin Anne-Marie, die de volgende
maand haar tweede baby verwacht, in zijn paleis op 30 km af
stand van Athene bevindt de gevangene zijn van de militaire
junta, die vrijdag in zijn naam de macht greep. De vorst zou de
nieuwe regering alleen beëdigd hebben om de onmiddellijke
executie van anti-royalistische politici te vermijden. Daarmee
was de grens bereikt van zijn samenwerking met het leger-
oev/ind.
Zou de koning blyven weigeren
een decreet tot opschorting van de
grondwet en tot uitroeping van de
noodtoestand te tekenen, dan zou hjj
zelfs tot troonafstand en balling
schap gedwongen kunnen worden,
Intussen wordt er zware druk op de
koning geoefend om via de radio een
toespraak tot de natie te houden om
de junta te steunen. Hjj heeft dit
nu toe geweigerd omdat de
machtsoverneming door het leger on
wettig en ongrondwettig is. In Lon
den wordt ermee gerekend, dat de
junta geen lang leven beschoren zal
zijn, indien het verzet van de koning
tegen de militaire leiders algemeen
bekend zou worden. „Indien Koning
Constanten het van dag tot dag weet
te rekken, kunnen de gebeurtenissen
zich tegen de nieuwe regering keren",
aldus gezaghebbende diplomatie
ke zegslieden in Londen. Op het
ogenblik zitten die legerleiders echter
vast in het zadel.
ADVERTE
NTIE
pa
WEERBERICHT
NACHTVORST
Het KNMI in De Bilt verwacht
to heden- tot morgenavond: aan-
tokelijk weinig, later meer bewol-
fog, maar waarschijnlijk op de
*este plaatsen droog weer. Overwe-
tod matige wind uit oostelijke rich-
Ingen. Vannacht plaatselijk nacht-
frst, vooral in de oostelijke helft
het land. Morgen overdag on- I
iWeer dezelfde temperaturen als
(Opgemaakt om 11.15 uur)
op: 5.35 uur, onder: 19.33 uur;
kan op: 21.48 uur, onder: 5.44 uur;
•oogwater te Katwijk te 3.33 uur en
uur, laagwater te 11.51 uur.
nummer bestaat uit 16 pagina's
KONING CONSTANTIJN
Gisteren was het uiterlijk volmaakt
rustig in Athene. Het enige opmer
kelijke was, dat vier vliegtuigen twee
uur lang boven de hoofdstad vlogen,
hetgeen kennelijk bedoeld was als
steun van de luchtmacht aan de mi
litaire staatsgreep. Ook vanochtend
vlogen weer straaljagers bij wijze
van demonstratie van de steun van
de luchtmacht boven Athene.
Een woordvoerder van het nieuwe
bewind heeft toegegeven, dat de
overneming van de macht was ge
schied op een wijze, die duidde op
een vooropgezet plan. „Gezagsgetrou
we officieren", zo verklaarde hij, „wa
ren er zich sinds 1964 van bewust,
dat de samenzweerders van de link
se organisatie Aspida (Schild) het
voornemen hadden de politieke
koers van Griekenland te wijzigen.
Zij waren van oordeel, dat er een
tegenrevolutie op touw gezet moest
worden".
Farmakis, woordvoerder voor de
regering, heeft de pers medegedeeld,
dat het leger in actie was gekomen,
nadat het er van overtuigd was
dat een politieke vergadering van Pa-
pandreoe in Saloniki in wanordelijk
heden zou zijn geëindigd. Die wanor
derlij kheden zouden zijn uitgelokt
door communistische sympathisanten
en groepen, die tegen de monarchie
zijn.
De toenmalige regering zou volgens
de veiligheidstroepen niet in staat zijn
het hoofd te bieden aan de toestand
die dan zou zijn ontstaan. „De de
monstraties zouden met een massa
bloedvergieten de kop zijn inge
drukt", zei hij. „Hierdoor kwamen
de militairen tot de conclusie dat
bloedvergieten alleen voorkomen kon
worden door deze militaire actie".
Het aantal arrestaties van com
munisten en geestverwanten zou vol
gens het nieuwe bewind veel lager
De geheimzinnige grafschenner, die
reeds maandenlang huishoudt in
zuid-Nederland, is gisteravond rond
half twaalf door een inwoner van
Nieuwenhagen betrapt bij zijn lugu
ber werk. Het gebeurde op het kerk
hof van de parochie Nieuwenhager-
heide in Nieuwenhagen. Na een kor
te worsteling de inwoner, die op
licht afkwam, werd met een lantaarn
neergeslagen wist de geheimzinni
ge figuur echter te ontkomen. Op het
kerkhof had hij, voor hij ontdekt
werd twee graven vernield. Vanmor
gen bleek, dat ook het kerkhof /an
de wijk Leenhof in Schaesberg was
geschonden. Daar waren 27 grafmo
numenten tegen de grond gegooid. Er
werden ditmaal geen opschriften ge
vonden.
De politie onderzoekt nu koorts
achtig, wat er zich gisteravond pre
cies in Nieuwenhagen heeft afge
speeld. De 25-jarige man uit Nieu
wenhagen, die de schenner heeft be
trapt, heeft weinig zekers omtrciu
het signalement van de man kunnen
geven. Wel weet hij zeker, dat het
een nog jonge man moet zijn ge
weest.
tenland bekend gemaakt is: 8.500. De
arrestanten hebben zich schuldig ge
maakt aan ondermijnende activiteit.
Brigade-generaal Patakos, minister
van Binnenlandse Zaken, heeft ver
klaard, dat alle arrestanten vrij
gelaten zullen worden wanneer zij
verklaren opstandige activiteit ach
terwege te zullen laten. Patakos
wordt de sterke man in de nieuwe
regering genoemd. Kanelopoelos, de
afgezette premier, is vrijgelaten na
dat hij verklaard had zich uit de po
litiek te zullen terugtrekken. George
Papandreoe, de leider van de Unie
van het centrum, en zijn zoon An
dreas die de leider van het link
se komplot van de „Aspida" zou zijn
geweest zijn „thans veilig een
zaam opgesloten", aldus een mede
deling van Patakos.
Zondag viert de Koningin haar 58ste verjaardag. Ter gelegen
heid daarvan maakte Max Koot deze foto.
Veel slachtoffers
van wervelstormen
Tornado's die eind vorige week het
midden-westen van de Ver. Staten
hebben getroffen, hebben tot dusver
aan 53 personen het leven gekost,
terwijl er ongeveer 1.500 zijn gewond.
De schade wordt geschat op
meer dan 50 miljoen dollar. Het zal
nog enige dagen duren vóórdat men
een volledig beeld van de vernielin
gen in de staten Illinois, Michigan,
Kansas, Iowa, Wisconsin en Missou
ri zal hebben. Zondag werd de streek
ADVERTENTIE
van Springfield (Missouri) door wer
velstormen getroffen; zeven personen
werden gewond; de schade is groot.
Vertr
•ouwen m
Kiesinger
(Van onze correspondent in Bonn)
De neo-nazistische partij NPD is
nu ook doorgedrongen in de parle
menten van de deelstaten Rijnland-
Pfalz en Sleeswijk- Holstein, waar
zondag algemene verkiezingen wer
den gehouden.
Zwaarst©
nachtvorst
sinds 1929
In een groot deel van ons land
kenmerkte de afgelopen nacht
zich door zeer zware nachtvorst.
Op de vliegvelden Soesterberg,
Deelen (Veluwe) en Woensdrecht
vfertbrabajit) werd vier graden
vorst gemeten. In De Bilt werd
min drie graden waargenomen.
Na 4. mei 1929, toen min 3,7 gra
den werd gemeten in de Bilt, is
een dergelijke temperatuur zo
laat in het voorjaar niet meer
voorgekomen.
Aan enkele planten en vroeg-
bloeiende fruitbomen kan deze
zware nachtvorst schaae hebben
veroorzaai.t. Op velschillende
plaatsen in het midden en oosten
van ons land was de grond van
ochtend hard bevroren en lag er
een laagre ys op slu'.en cn vijvers.
Ook grote delen van midden-
en zuid-Europa liggen in een
koudegolf, met tot in Italic plaat
selijk sneeuwval.
De ontwikkeling vareen hoge
diukgebied coven Ska\J<navië en
V/est-Furova zal in de komende
dagen i erbetering van het weer
brengen, mei een geleiduijke stij
ging van temperatuur.
Hun winst was kleiner dan werd
verwacht, maar toch kreeg de partij
van Von Thadden, ondanks alle on
derlinge ruzies, in elk der volksver
tegenwoordigingen vier zetels. Dit
kwam overeen met resp. 6.9 en 5.8
procent van het totaal aantal uitge
brachte stemmen. De N.P.D. bezet
nu zetels in vüf van de elf deelsta
ten.
De christen-democraten wisten in
Rynland- Pfalz een behoorlijke ze
telwinst te behalen. Ze wonnen daar
drie zetels, waardoor hun totaal
aantal nu kwam op 49. In Sleeswijk
- Holstein bleef het zeteltal der CDU
gelijk (34).
De sociaal-democraten leden in
Rijnland -Pfalz een gevoelig verlies
van vier zetels. Ze keren nu met 39
zetels in de Landdag terug. In Slees-
wijk-Holstein wisten ze hun positie
met één zetel te verbeteren. De SPD
kwam daar op 30 zetels.
De liberale party (FDP) was voor
namelijk in Rijnsland -Pfalz de gro
te verliezer. In plaats van met 11 ze
tels nu zal ze daar met 8 zetels in
het parlement terugkeren. In Slees
wijk -Holstein bleef het verlies be
perkt tot één zetel, zodat de libera
len daar nu 4 zetels bezetten. De
voorspellingen, dat de aanhangers
van Erich Mende, de vroegere vice-
Bondskanselier, niet meer in beide
landdagen zouden terugkeren, wer
den dus niet bewaarheid. Ze kunnen
een zucht van verlichting slaken.
De winst van de CDU is niet het
minst te danken aan de gunstige in
druk. welke Bondskanselier Kiesinger
op het kiezerscorps heeft gemaakt.
De sociaal- democraten hebben in
hem een gevaarlijke rivaal, die te-
Prof. Plate even
in Drakensteyn
Prof. Plate, die de bevalling van
Prinses Beatrix zal leiden, heeft
vanmiddag een bezoek van een
half uur aan kasteel Drakensteyn
gebracht.
genover de vice- kanselier Brandt
een beslist overtuigender indruk ach
terlaat.
Kiesinger heeft kort geleden
gezegd: „Er wordt in Bonn weer ge
regeerd". Ondanks het kleine succes
van gisteren, is dit wellicht de oor
zaak van een langzame teruggang
van de rechts-extremisten der NPD
in een land waar in de Bondshoofd-
stad Bonn de regering onder leiding
van kanselier Kiesinger op het pu
bliek iedere dag een vertrouwen
wekkender indruk maakt.
ADVERTENTIE
Druivensap drinken-vei/ig rijden
alcoholvrij druivensap
(GEBR. STEUR NV)
Uit het Leidsch Dagblad van
25 April 1867:
Engeland staat, wat het
onderwijs betreft, nog achter
bij Schotland. Bij de huwe
lijksaangiften is het gebleken
dat in Engeland 1 van de 4
mannen en 1 van de 3 vrou
wen hun naam niet schrijven
kunnen, terwijl in Schotland
dit slechts het geval is met 1
van de 9 mannen en 1 van de
5 vrouwen.
Leldsche belangen. In de
laatste maanden hoorde men
weinig of niets meer over hei
olan, om ook in onze stad
eene duinwaterleiding te be
zorgen. Gelukkig behoeven
we niet te vermelden dat er
niets van komen zal, zelfs
niet dat het onbepaald is uil-
aesteld.
