PORTOBELLO ROAD
mayo
Kun je kunst leren?
Koelkast gebruiken
BATERDAG S3 APRIL 1067
Portobello Road in Londen is een
van die plaatsen, die uitsluitend
geschapen sohijnen te zijn ten
behoeve van de fabrikanten van films en
fototoestellen. Het is misschien wat
overdreven te spreken van een mitrail
leursalvo van klikkende sluiters, maar
als het weer op een voorjaarsachtige za
terdagochtend een beetje meezit heeft
dit Londense Waterlooplein meer weg
van een camerashow dan van een ro
mantische rommelmarkt, bevolkt met
liefhebbers van antiek, jonge paartjes op
zoek naar grootmoeders-attributen voor
hun kamer, fervente munten- en pren-
tenverzamelaars of zo maar scharre
laars. Portobello Road is vooral de
laatste jaren uitgegroeid tot een toe
ristisch evenement van het kaliber
Montmartre of Volendam, met alle ge
volgen van dien.
Vroeger was het heel gewoon als men een
kelder of kelderkast ter beschikking had-
Maar het aantal gelukkigen met zo'n koele
bewaarplaats wordt steeds kleiner. En dan
nemen we onze toevlucht tot de koelkast, die
vooral in het warme jaargetijde voor „kelder-
loze" lieden onontbeerlijk is.
Nu kan niet worden ontkend, dat
een stormloop van toeristen
en dagjesmensen ook zijn
oharrr.es heeft. Misschien juist wel
door al die malle toeristen is Por
tobello Road geworden tot een we
kelijks terugkerend hoogtepunt voor
liefhebbers van een sfeervolle, ex
centrieke en meer of minder artis
tieke omgeving, waarin de markt-
bezoekers een minstens even grote
attractie vormen als de uitgestal
de waar zelf. Misschien nog wel
een grotere, want met het afnemen
van de kwaliteit van de aangeboden
koopwaar een rechtstreeks ge
volg van de toenemende belangstel
ling voor antiek, die écht antiek op
alle markten en veilingen als
sneeuw voor de zon deed verdwij
nen steeg het aanbod aan sfeer.
Vooral, toen dat gedeelte van de
Jeugd, dat Londen aan zfjn naam
„swinging" helpt, enkele jaren ge
leden ontdekte dat de rommel uit
het begin van de 20ste eeuw zo uit
stekend paste bü hun eigen verlan
gen om te breken met de gepolijste
omgeving waarin zij dreigde op te
groeien. De rage in oude grammo
foons bestond al wat langer, maar
de Londense jeugd voegde daar in
korte tyd aan toe: een byna fana
tieke belangstelling voor kleding uit
de jaren rond 1920, voor meubels
't die tijd, allerlei snuisterijen als
Niers, snuifdozen en monocles
behoren tot de vaste uitrus
ting^ jedereen die er „hip" wil
de lange charleston
kettingen vlogen de kramen uit. Zo
groot was de vraag van swinging
Londen, dat er een soort rommel-
vacuüm ontstond en slimme lieden
maakten stevige winsten met het
opnieuw fabriceren van al dat ma
teriaal.
De bekende uniformenrage bij
voorbeeld ontstond op Porto-
belleroad. Beatmuziek knet
tert uit een vervallen pand aan het
noordeiyk deel van de ongeveer een
myl lange straat, waar Davy Ree
der de scepter zwaait over „I was
Lord Kitcheners Valet", bakermat
van de nu een beetje aflopende ra
ge, die er voor zorgde dat half hip
Londen er bij liep in oude unifor
men. Davy Reeder staat je te
woord in een kostuum, dat even
hard knettert als de muziek in zyn
Jeanne Lanvin ontwierp deze veelkleurige zijden japon. De
onderzijde van de rok kan met bandjes aan de polsen worden
vastgemaakt.
zaak. Volgens hem is zijn rood met
goud bestikte uniform afkomstig uit
het zeer roemruchte Warwick Re
giment terwyi zijn lieve blonde as
sistente het Hertfordshire-uniform
om de ranke ledematen laat lub
beren. De prijzen variëren van een
slordige tachtig gulden voor een
kleurig uniformjasje tot 400 gulden
voor een fraai met gouddraad ge
borduurde gala-ambassadeursjas
uit 1914. Het koopje van de week:
een zwart-laken diplomaten jas, ge
garandeerd van vóór de Eerste We
reldoorlog, met eveneens gebor
duurde manchetten en epauletten:
f 125. Allemaal maatwerk en hand
werk. Een by passende steek kost
circa f30.
Precies een kilometer verder
op aan de Hyde Park-zyde
van Portobello Road zetelt een
ander opmerkeiyk centrum van
The Georgian. Ook daar unifor
men, maar het exentrieke zaakje
richt zich op een wat gevarieer
der publiek en levert de meest
merkwaardige snuisteryen uit een
stoffig tydperk. Voor de ingang
zwengelt een Kenau-achtige jon
ge vrouw aan een pronkstuk van
een grammofoon, die via een im
mense koperen hoorn Roaring-
Twenties-klanken over het verza
melde toeristendom uitstrooit.
Tussen deze beide nogal snobis
tische brandpunten van Portobello
Road loopt vele honderden meters
lang een flauwe bocht boordevol
Zacht zitten
in bad
Badkuipen worden tegenwoordig
niet meer uitsluitend van metaal
gemaakt maar ook van plastic.
Maar ook dit nieuwe materiaal
heeft een eigenschap gemeen met
zyn voorgangers: het is hard.
Een handige fabrikant heeft er
nu wat op gevonden, het zoveelste
ei van Columbus: kussentjes voor
het bad.
Er zyn kussentjes voor het hoofd,
fraai gebloemd en verschillende mo
dellen om op te zitten. Ze worden
met zuignapjes vastgezet.
Het spreekt vanzelf dat plastic en
schuimrubber de materialen zyn,
waarvan deze kussentjes worden
vervaardigd.
kraampjes en stalletjes, afgetast
met de meest uiteenlopende artike
len en daar is nog altyd voor een
vry redelyke prys aan leuke dingen
te komen. Ook gewone huishoude-
ïyke artikelen vinden in een iets
minder door de mode beïnvloed ge
deelte van Portobello Road hun weg
voornameiyk naar de vele duizen
den jeugdige kamerbewoners, die
dit gedeelte van Londen bevolken.
Hoewel de zaterdag een bont
hoogtepunt vormt is er ook
door de week veel te zien en
veel te koop. Alleen speelt het za
kenleven zich dan af in de vele
honderden kleine winkeltjes van
Portobello Road. Merkwaardige in
stituten zyn de grote overdekte
markten, een soort supermarkten
voor oude rommel. Grote, oude en
nogal verward gebouwde huizen
verschaften onderdak aan tiental
len handelaren met artikelen, die
wat meer gevoelig zyn voor het
weer. Hier zetelen de oude baasjes,
die bizarre pryzen vragen voor
prenten, munten, wapens, oude boe
ken en snuisteryen.
Uit dat wat grauwe verleden da
teren ook veel sterke verhalen over
Rembrandts, Van Goghs en Renoirs
die onder de marktkramen vandaan
werden gehaald, of van voor een
krats gekochte kostbare sieraden.
Zoiets zal wel eens gebeurd zyn,
maar de overlevering heeft derge-
ïyke vondsten een geflatteerde di
mensie verschaft. En hoewel een
enkele gelukkige toerist nog wel
eens naar huis gaat met het idee
een vondst te hebben gedaan (een
vondst, die voornameiyk invloed
heeft gehad op zyn portemonnee) is
Portobello Road niets meer en niets
minder dan een heeriyk gezellige,
heeriyk grote en vaak lekker gekke
uitstalkast van dingen, die 1967 net
dat tikje betrekkeiykheid geven, dat
het leven plezierig maakt.
Wat niet in de
koelkast, wat wel?
De koelkast is koel, droog en don
ker en daardoor uitstekend geschikt
voor het bewaren van levensmidde
len. Maar alleen voor korte tijd,
want by de temperatuur van plm
4 gr celsius, die in onze koelkast
heerst, is van „onbeperkte" houd
baarheid geen sprake. Wél wordt de
groei van de bacteriën vertraagd:
ze worden echter niet onschadelijk
gemaakt. En na een dag of twee,
drie, soms een week, is het pro-
dukt toch bedorven.
op veel gezonde
boterhammen
MEE NAAR SCHOOL
In het vriesvak, waar de tempe
ratuur gemiddeld 4 gr celsius tot
8 gr celsius is (in de regelbare
koelkast tot 18 gr celsius op de
laagste stand), kunnen bevroren
produkten bewaard worden; boven
dien kan men er snel ys in maken.
Het is ten zeerste af te raden in
dit vriesvak vers rauw vlees of ver
se vis te bewaren.
Deze vriesruimte wordt nogal eens
ten onrechte voor diepvriesvak aan
gezien. De temperatuur in een
diepvriesvak moet echter tenminste
20 gr celsius bedragen en het
is voor diepvriezen een eis, dat die
lage temperatuur zo snel mogelyk
bereikt wordt. Daaraan voldoet het
vriesvak niet. Er zyn wel
gecombineerde kasten in de han
del, ze zyn te herkennen aan een
dubbele deur.
Verkoopadressen worden gaarne verstrekt door Stibbe Postbus 9041 A'dam
Wanneer je een zoon hebt, die
zich op school voorbereidt op
een kunstzinnig beroep, dan
ontkom je er niet aan: je be
gint te piekeren over kunst.
Kun je Kunst leren, op school?
Henk zegt van wel, hij doet niet
anders. Sedert hij de academie
bezoekt en de ganse lieve dag
omringd is door kunstenaars of
jonge mensen die het hopen te
worden, is hij een andere jon
gen geworden: een gelukkige
jongen. Maar als ik hem vroeg
wat hij nu eigenlijk leert, krijg
ik alleen een technische uiteen
zetting te horen over vlakver
deling en kleurenleer, over lij
nen trekken en materiaalken
nis. Wat hij voorlopig leert
zijn: technieken. Hoe je met
hout, met papier, met linnen,
met verf, met boetseerklei moet
omgaan om iets kunstzinnigs te
scheppen. Buitengewoon inte
ressant en soms razend moei
lijk, maar is dat Kunst? „Nog
niet", zegt de zoon. „Het is de
basis van de Kunst".
Ik geloof hem van harte,
maar nu weet ik nog niet, of je
Kunst kunt leren.
Ik geloof dat we meestal twee
begrippen verwarren en twee
soorten mensen door elkaar ha
len. Er zijn mensen en Henk,
behoort daar zeker toe die
met een bepaald talent ter we
reld komen en de drang voelen
iets te scheppen dat mooi is:
van vorm, van kleur, van ge
dachte. Het zijn creatief begaaf
de mensen en zij zullen alleen
gelukkig worden in een beroep
waarin zij die begaafdheid
kunnen uitleven. Men noemt
hen kunstzinnig. Soms noemt
men hen ook: kunstenaar en
dat is fout. Want een kunste
naar is iets anders.
Een kunstenaar bekommert
zich niet over de vraag of wat
ADVERTENTIE
Kostelijk voor uw kinderen
GRAPILLOM
alcoholvrij druivensap
Moederlijke
overpeinzing
hij schept ook bruikbaar is. Hij
creëert omdat hij moet, om
dat zijn gedachten, gevoelens
ideeën een uitweg zoeken, over
de randen van zijn boordevolle
ziel stromen. En het doet er
weinig toe in welke vorm hij
zijn scheppingen giet. Dat kan
een verhaal zijn, een schilderij,
een muziekstuk, een tekening,
een schaal, een beeld. Het hoeft
heus niet altijd een mooi ver
haal, schilderij of beeld te zijn;
dikwijls is het in het geheel niet
mooi volgens onze begrippen.
Maar het is écht, het is datgene
wat hij moest uitdrukken,
kwijtraken, van zich afwerpen,
vorm geven. Hij drukt zich uit
in een bepaalde materie, doet
er niet toe wélke. Hij geeft zich
zelf. Een werkelijk kunstwerk,
hoe fantastisch het soms ook
moge zijn, is een realiteit.
Een creatief begaafd mens
daarentegen is plooibaar. Je
kunt hem, wanneer zijn oplei
ding voldoende is geweest, op
dracht geven een theepot te
ontwerpen, die én mooi en
bruikbaar is. Je kunt hem,
wanneer hij over voldoende
vakkennis beschikt, de op
dracht geven een kerk te ver
sieren, een nieuwe verpakking
te ontioerpen, een boek over
een bepaald onderwerp te
schrijven, een gedicht op een
bruiloft te maken, hij zal het
doen en waarschijnlijk zal hij
het heel goed doen. Zijn werk
is bruikbaar. Maar geef een
vastomlijnde opdracht aan een
kunstenaar, aan zo'n nutteloos,
onberekenbaarinstabiel wezen,
en in vijf van de tien gevallen
ziet hij geen kans datgene te
maken wat je verlangt. Want
toevallig strookte de opdracht
niet met datgene wat op dat
moment in zijn brein ivoedt en
een uitweg zoekt.
Een kleuter, die naar een
stuk papier en kleurpotloden
grijpt en zijn wereldbeeld op
primitieve wijze projecteert op
het witte vlak is in feite een
echte kunstenaar. Wij kunnen
met die tekening niet veel be
ginnen, want we vinden haar
noch mooi, noch goed genoeg
om in te lijsten. Het ding werd
dan ook niet ontworpen om de
kamer te versieren of de gang
op te fleuren, het werd ge
maakt omdat het kind iets
kioijt moest, zich hoe dan ook
moest uitdrukken. Later leert
het die tomeloze vormgeving
aan banden leggende kunste
naar echter leert het nooit. Die
blijft overbodige, soms lelijke,
vreemde, onbegrijpelijke din
gen maken, welke niemand
kan gebruiken. Die blijft de on
tembare individualist, de slaaf
van zijn eigen scheppings
drang, de man die met elke
penseelstreek, met elke muziek
noot, met elk neergeschreven
woord snikt: hier sta ik en ik
kan niet anders.
Laten we blij zijn dat vele
burgers er genoegen in schep
pen zich met deze overbodige
beelden, schilderijen, muziek
stukken en boeken bezig te
houden, dat zij ervan genieten
en er geld voor over hebben. La
ten we dankbaar zijn dat de
gewone mensen ergens in hun
hart de hunkering naar het
volstrekt onpraktische nooit
hebben kunnen overwinnen en
bij hun confrontatie met een
kunstwerk iets van de in vorm
gegoten ontroering naar zich
toe voelen waaien. Want Kunsi
moge dan overbodig en nutte
loos zijn nódig hebben we
haar allemaal.
Maarkun je Kunst leren,
op school?
THEA BECK MAN
In principe kan men vrywel all*
spyzen in de koelkast bewaren. Een
uitzondering zyn: bananen, citroe
nen, peren, meloen, komkommen
slasaus, mayonaise en sterk ruiken
de produkten, die niet in goed ge
sloten bakjes opgeborgen zyn. Daa*
de koelkastruimte meestal beperkt
is, kan deze het beste gebruikt
worden voor melk, melkprodukten,
vlees, vis, niet sterk gerookte vlees-
en viswaren, resten gekookt voed
sel, eventueel boter en margarine.
Dranken, die gekoeld geschonken
moeten worden, kunnen een tydje
van te voren in de koelkast ge
plaatst worden. Het heeft geen zin
om groenten en vruchten in blik of
glas in de koelkast te bewaren. Ook
gesteriliseerd vlees in blik kan zon
der bezwaar buiten de koelkast op
geslagen worden.
Algemene wenken 1
laat de spyzen geheel afkoelen
vóór u ze in de koelkast zet.
doe de spyzen zoveel moge-
ïyk over in koelkastbakjes of in
goed afgesloten schaaltjes. Fles
sen en schaaltjes met vochtige in
houd (vla, pudding e.d.), sterk rui
kende spyzen (gerookte of gemari
neerde vis bv.) en artikelen, die ge-
makkelyk geur opnemen (boter,
margarine, melk e.d.), moet a
steeds ingepakt of goed afgedekt
bewaren.
plaats de bakjes zó, dat er
steeds wat ruimte tussen blijft, zo
dat de koude lucht in de kast kan
circuleren.
rauw vlees (en verse vis) kunt
u het beste dadelyk uitpakken
(ook als ze in plastic zyn verpakt!)
Daarna zet u het, niet afgedekt,
in de vleeslade direct onder het
koellichaam. Mocht uw koelkast
geen vleeslade ryk zyn, dan kan
het vlees luchtig afgedekt, op een
schoon bord, direct onder het vries
vak worden geplaatst. Ook vlees
waren kunt u het best dadelyk uit
de verpakking halen en in schone
koelkastbakjes of zakjes overdoen.
Bewaar ze niet te lang in de koel
kast!
de kant en klaar verpakte
groentesoorten, zo uit de koelbak
van de groenteman (dus niet de
diepvriesgroenten), vinden thuis
een plaatsje onder in de koelkast.
Vóór u sla, andyvie of witlof in uw
koelkast legt, moet u de sterk aan
getaste bladeren verwy deren
(tevoren wassen van de groente is
niet nodig).
Schoonmaken
Maak er een gewoonte van uw
koelkast schoon te houden. Zet er
alleen schone flessen, pakjes, do
zen e.d. in en maak plekken, waar
gemorst is, dadelyk schoon. Het
koellichaam moet u zo mogeiyk 1
x in de week laten ontdooien en te-
geUjkertijd de kast schoonmaken
met heet sodawater (niet met een
sterk ruikend afwasmiddel)De
ry plaag mag eigeniyk niet dikker
dan 1 cm zyn.
Velen denken, dat de koelkast pas
„vuil" is, wanneer ze „onfris" ruikt
of wanneer de ry plaag centimeters
dik is. In beide gevallen is het te
laat. Het vocht uit de niet afge
dekte spijzen slaat als ryp op het
koellichaam neer. Deze steeds dik
ker wordende ry plaag verhindert
de koude-afgifte van het koel
lichaam en trekt bovendien alle
geurtjes aan, waardoor het zgn.
„koelkastluchtje" ontstaat.
Zet voor het schoonmaken van
de koelkast de diepvriespro-
dukten in een dikke laag
schone kranten weg. Ze mo
gen tydens de schoonaak-
beurt, als de kast is uitgescha
keld, niet ontdooien, omdat ze
daarna snel bederven.
By langdurige afwezigheid wordt
de koelkast uitgeschakeld en goed
schoongemaakt. De deur wordt op
een kier gezet.
Bewaartijden
levensmiddelen bewaartyd
boter 2 tot 3 weken
melk
(gepasteuriseerd 4 tot 5 dagen
losse melk 2 dagen
room 4 dagen
kaas (jonge) 5 dagen
kaas (oude 2 weken
rauw vlees 2 tot 3 dagen
verse vis 1 tot 2 dagen
harde groenten 5 tot 7 dagen
zachte groente 3 tot 4 dagen
harde vruchten l tot 2 dagen
zachte vruchten 2 tot 3 dagen
toebereide
levensmiddelen hooguit 3 dagen.
(resten,
vleeswaren)
(W)ETENS WAARD
