J.Handhaving van zo sterk
rlmogelijke textielindustrie
Medici hebben
stoffelijke
aan
ernstig tekort
overschotten
VAN WIJK-complex
nan Levendaal wordt
-in toekomst vertaten
Van belang
J*voor Leiden
Schade voor research
en de opleiding
ENSDAG 5 APRIL 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
APR)
"amenwerking P. C. L. Van Wijk
van G IT
ichttor
ten
!.30 en
ADVERTENTIE
SPAANSE MEUBELEN
karaktervol - daarom sfeervol!
Primitief - daarom
aantrekkelijk
Een enkel kastje in Uw kamer
is daarom een persoonlijk
succes. U moet het alleen even
DURVEN.
Laat ons een plan maken, om
Uw interieur GEZELLIG te
maken.
Exclusieve meubelen
BULTHUIS
BOTERMARKT 23.
Eerste paal voor
bedrijf
Vakbeweging
in Leiden
Het ledental van de N.V.V. Be-
stuurdersbond is in 1966 gestegen van
7230 tot 7492, dat van de Nederlandse
Katholieke Vakbeweging N.K.V. is
gedaald van 2527 naar 2510 en dat
van de Leidsche Christelijke Bestu
renbond C.N.V. opgelopen van 2600
naar 2609, zo lezen wy in het jaar-
ADVERTENTIE
nieuw
In aanwezigheid van een aantal
genodigden, onder wie vertegenwoor
digers van het gemeentebestuur, de
gemeente-secretaris en de directeur
van gemeentewerken van Hazers-
woude, heeft de algemeen directeur
van het bedrijf Fasson te Leiden, de
heer Charles D. Miller, gistermiddag
op een bouwterrein aan de Rijndijk
de eerste paal geslagen voor een ge
heel nieuw produktiebedrijf. Er zal
een produktieruimte worden ge
bouwd van 5000 m2 wrerkoppervlak-
te.
Het bedrijf zal gelijk de papier
soorten leveren aan de grafische in
dustrie.
De heer R. van Schaik, produktie-
directeur van het bedrijf, wees er op
dat met de totale bouw een bedrag is
gemoeid van 4% miljoen gulden. In
totaal wordt straks een oppervlakte
Het verslag vermeldt verder dat
de N.V.V. Jeugdorganisatie ..Jonge
Strijd" is opgeheven, omdat de ac-
tiviteiten van deze organisatie niet
meer overeen kwamen met de doel
stellingen van de vakvereniging. Men
besloot over te gaan tot de oprich
ting van het N.V.V. Jongeren Con
tact.
De vertegenwoordiger voor C.N.V.,
N.K.V. en N.V.V. in de Stichting
Leidsch Studie-fonds maakt melding
van een verhoging van het gemeen
telijk subsidie van f 22.000 tot f 25.000
als gevolg van de grotere bekend
heid, die aan het bestaan van het
fonds werd gegeven. Er werden in
1966 52 beurzen toegekend variërend
van f 100 tot f 1.000. Er werd een
totaalbedrag van f 22.465 beschikbaar
gesteld.
Woningbehoefte
GOUDEN ARMBAND
OF COLLIER
JUWELIER v.d. WATER
Haarlemmerstraat 181
heeft ze.
Grote keuze in alle prijzen.
Altijd voordelig,
's Maandags gesloten.
Bronzen penning
verleend aan
prof. Muntendam
bebouwd van 13.500 m2. De directie I meentelijke commissie voor de huis-
heeft bovendien nog een optie op
een terrein van 4.500 m2. dat grenst
aan het terrein dat nu wordt be
bouwd.
euwst<
ek?
nam f -h
De in ons blad op 1 april aangekondigde samenwerking tussen de
^o1Jw eidse textielbedrijven N.V. Sajetfabrieken P. Clos Leembruggen
beefi Leidsche Textielfabrieken Gebr. Van Wijk Co. N.V. geven ons
Toonleiding om op de achtergronden van deze ontwikkeling meer licht
werpen. Wij hebben ons te dien einde tot de directies van beide
tolkeiiedrijven gewend met het doel deze belangrijke ontwikkeling in de
foO. i\ide Leidse textielindustrie zo goed mogelijk te kunnen belichten.
ge«c£
rellen.
/legmf-03'5 onze lezers zich wellicht zul-
uur n herinneren, is in 1964 het
10 "Volsman-avontuur van Van Wijk
ëindigd, nadat korte tijd de cata-
EjJ/ tofe van algehele opheffing drelg-
senj^De aan de Kanaalweg gevestigde
ikenfabriek werd overgenomen
avo/or de Hollandse Tapijt Industrie
R. v Alkmaar, die daarmede haar wo-
^£j{ngte.\tielpakket verbreedde, terwijl
in buitenlandse groep de garenfa-
■iek, die toen gevestigd was aan de
nlsanjet
en aan het Levendaal, over-
2ui%m met de bedoeling deze door re-
■ganisatie tot een levensvatbaar
uufedrüf te maken.
ua|,Vanaf dat moment was de zeer
nemrde verbinding tussen deken- en
dokarenfabriete voorgoed verbroken en
Ik deze? 2lMekcn ging haar eigen
'eg.
De u/de Van Wijk en Heringa
/N.V. werd een onroerendgoed-maat-
jNchappy in de Zwolsmangroep, die de
'Manden Vliet en Levendaal aan de
neer tot leven gewekte Leidsche Tex-
elfabrieken Gebrs. Van Wijk en Co.
..V. verhuurde.
Sluitstuk
i uui De garenfabriek Van Wijk, die
inds september 1964 optrad onder
naam Leidsche Textielfabrieken
'ïebrs. Van Wijk en Co. N.V. heeft in
e afgelopen twee jaren een gron-
5 mtige reorganisatie ondergaan,
weiypaarbij het verouderde deel van het
nachinepark werd verschroot en een
Obterleiner modern apparaat werd opge-
jouwd. Het gebouwencomplex aan de
niet en het Rapenburg werd ver-
TEretten en de produktle geconcentreerd
najn het complex Levendaal.
g- De thans tot stand gekomen sa-
nenwerking met N.V. Sajetfabrie-
ten P. Clos en Leembruggen wordt
g loor de directie van Van Wijk
S terecht gezien als het sluitstuk van
l Je in 1964 aangevangen reorga-
0 nisatie.
J Deze samenwerking is bijzonder
1 logisch, omdat N.V. Sajetfabrieken
2 P. Clos en Leembruggen en Leidsche
2 Textielfabrieken Gebrs. Van Wijk en
0 Co. N.V. de enige in Leiden overge-
3 'bleven kamgarenspi nner ij en zijn
5 "van een groot aantal bedrijven,
9 dat in de loop ter tijden in Leiden
3 gevestigd is geweest. De in de mo-
o derne tijd onverantwoorde dubbel-in.
8 vesteringen en de noodzakelijkheid
tot schaalvergroting, die in de Euro-
5 markt wordt vereist, de noodzaak
8 ibovendien om zoveel mogelijk tx
Nationaliseren om daarmee de posi
5 tie in de Euro-markt en daarbui-
7 ten te kunnen behouden, wees bei-
de ondernemingen de weg tot elkaar.
tekent voor Leiden het handhaven
van een zo sterk mogelijke textiel
industrie, het betekent voor de werk
nemers een grotere waarborg voor
hun arbeidsplaatsen dan bij elk der
bedrijven afzonderlijk kan worden
verkregen.
Vakbonden
In het onderhoud met de directies
bleek ons, dat ook de vakbonden
zich zeer constructief ten aanzien
van deze samenwerking hebben op
gesteld. Bij monde van de woordvoer
der van de drie vakbonden, de heer
Hannink, werd ook hunnerzijds
vreugde uitgesproken over deze sa
menwerking, die in een tijd, dat over
de textielindustrie vele sombere be
richten in den lande de ronde doen,
toch als lichtpunt kan gelden voor
de textielindustrie in Leiden.
Deze vreugde van de vakbonden
vond niet het minst zijn rechtvaar
diging in het feit, dat van de zijde
der directies werd verklaard, dat ze
ker voor de Nederlandse werknemers
die direct in het produktieproces
werkzaam zijn, geen enkel ge
vaar bestond voor hun „baan", zij
het dan, dat in sommige geval
len omscholing of het werken in
ploegen noodzakelijk zal zijn.
De bij een samenwerking als deze
altijd onvermijdelijke problemen
liggen hoofdzakelijk in de toezicht
houdende en indirecte sfeer en in de
meerderheid der gevallen
daar nog niet zo zeer om het feit, dat
geen functies aanwezig zijn, dan wel
dat naar andere, in sommige geval
len lagere functies, zal moeten wor
den omgeschakeld.
In ons verslag over vergaderingen,
welke de vakbonden met het perso
neel van beide fabrieken hebben ge
houden, zijn helaas enige onjuist
heden geslopen, die wij hiérbij cor
rigeren.
N.V. Sajetfabrieken P. Clos en
Leembruggen heeft pl.m. 250 man
en Leidsche Textielfabrieken Gebrs.
Van Wijk en Co. N.V. plm. 150 man,
en niet omgekeerd.
Hetgeen is medegedeeld over lonen
Fundament
i Deze ontwikkeling betekent voor
beide bedrijven een sterker funda-
ment voor hun continuïteit. Het be-
klaring. Het is duidelijk, dat in 2
tot dusverre los van elkaar wer
kende bedrijven de loonsystemen niet
helemaal gelijk zijn, terwijl na de
samenvoeging van belangrijke be
drijfsonderdelen uiteraard eenzelfde
basis moet worden gevonden. Een
dergelijke aanpassing zal financiële
consequenties voor de betrokkenen
hebben, evenzeer als dat het geval
is voor diegenen, die naar andere
functies zullen worden overgeplaatst
Dit zijn onvermijdelijkheden, waar
aan bij een samenwerking als deze
niet valt te ontkomen.
Enige correctie behoeft ook hetgeen
werd gezegd over de betaling van
de werknemers bij Van Wijk, die on
der de werktijdverkorting vallen. Na
tuurlijk wordt de 90% van het bru
toloon uitsluitend berekend over de
niet-gewerkte uren, terwijl het volle
loon wordt betaald over de wèl-ge-
werkte uren, waardoor de loonder
ving, hoe betreurenswaardig oók,
toch tot een veel kleiner percentage
beperkt blijft.
Samenvoeging
Ons werd medegedeeld, dat het in
de bedoeling ligt op vrij korte ter
mijn tot samenvoeging van spinne
rijen en twijnerijen over te gaan,
waarvan de vestiging In de gebou
wen van N.V. Sajetfabrieken P. Clos
en Leemb,—?en zal plaatsvinden.
Zodra de economische omstandig
heden dit toelaten, zal het dan wel
zeer moderne machinepark in ploe
gen worden gebruikt, wat de positie
van de bedrijven in de markt be
langrijk zal versterken.
Op wat langere termijn gezien
zullen ook andere onderdelen van
het bedrijf, die daarvoor In aan
merking komen, worden gecombi
neerd, zodat het te verwachten is,
dat het complex Levendaal te eni
ger tijd door de Leidsche Textiel
fabrieken Gebrs. Van Wijk en Co.
N.V. zal worden verlaten. Exacte
plannen hierover konden de direc
ties ons nog niet mededelen.
Wij hebben de indruk gekregen,
dat in beide bedrijven op het ogen
blik hard wordt gewerkt om onze
kerheden, die onder verschillen
de personeelsleden aanwezig zijn
naar aanleiding van de samenvoe
ging der produktie-apparaten, zo
spoedig mogelijk weg te nemen. Op
onze vraag dienaangaande werd ons
medegedeeld, dat binnen enkele we
ken iedereen zal weten welke con
sequenties de samenwerking voor
hem persoonlijk zal hebben.
Als wij het geheel thans overzien
en ons realiseren, dat vroegere Leid
se bedrijven ofwel zijn verdwenen,
ofwel zjjn uitgeweken naar andere
streken (de Leidse Wolspinnerij N.V.
heeft een belangrijk produktiebedrijf
in Lokeren, België, gesticht), dan
kunnen wij als Leidse burgers al
leen verheugd zijn, dat het funda
ment van elk der beide oude Leidse
bedrijven (N.V. Sajetfabrieken
Het Levendaal complex van
Van Wijk-Leiden, dat in de toe
komst vermoedelijk zal worden
verlaten.
(Foto L.D./Holvast)
leden het 20C-jarig jubileum en Leid
sche Textielfabrieken Gebr. Van
Wijk en Co. N.V. dateert van (1795)
dusdanig is versterkt, dat wij mogen
hopen, dat de samenwerkende be
drijven nog zeer lang in het totaal
beeld van Leiden een belangrijke rol
zullen spelen.
ADVERTENTIE
Gezelligheid met volle teugen
GRAPILLOM
alcoholvrij druivensap
(^BR; STEUR NV)
Eiiithoven-Ieziiig
prof. Burchell
Op vrijdag a.s. zal prof. H
chell. die is verbonden aan de Mayo
Clinic van de University of Minneso
ta. te 16.15 uur in de filmzaal van
het Academiegebouw der Leidse Uni
versiteit een „Einthovenvoordracht"
houden. Deze voordracht is in 1956
door de Universiteit ingesteld ter
herinnering aan de Leidse fysioloog
W. Einthoven, uitvinder van de
snaargalvanometer en in 1924 win
naar van de Nobelprijs voor genees
kunde. Zy wordt thans voor de vyf-
de maal gehouden.
Prof. Burchell, een vooraanstaand
cardioloog van Canadeze nationali
teit, is in Nederland onder meer ter
bijwoning van een aan de cardiolo
gie gewyde Leidse Boerhaavecursus.
Na afloop van de lezing zal de rec
tor magnificus, prof. dr. K. A. H.
Hidding, aan prof. Burchell de Leid
se Universiteitspenning uitreiken.
Deze penning, in 1958 ingesteld,
wordt uitgereikt aan hen, die zich
grote verdiensten Jegens de universi
teit hebben verworven, die de Lo-
rentzleerstoel hebben bezet of de
Einthovenvoordracht of een geiyk-
waardige voordracht hebben gehou
den.
In het Ministerie van Sociale Za
ken en Volksgezondheid heeft dr. G.
M. J. Veldkamp gistermiddag de leg
penning in brons van de minister
van Sociale Zaken en Volksgezond-
i heid overhandigd aan prof. dr. P.
De vertegenwoordiger in de ge- Muntendam, hoogleraar in de sociale
geneeskunde aan de Leidse Univer
siteit.
Prof. Muntendam heeft enige tyd
geleden zyn functie van adviseur
van de minister voor volksgezond-
heidsaangelegenheden neergelegd,
die hy van 1 oktober 1963 af bekleed
heeft.
Prof. Muntendam, die 66 jaar is.
was van 1949 tot 1950 en van 1953
tot 1963 directeur-generaal van de
volksgezondheid. Van 1950 tot 1953
trad hy als staatssecretaris van
volksgezondheid op.
vesting deelt mee dat het aantal
ningbehoevenden in 1966 is gestegen
met 264 erkende gegadigden. In de
hoogste urgentiegroepen is het aan
tal echter 29 minder geworden. Mo
menteel zijn er in Leiden in totaal
j 5722 woningzoekenden.
De commisie van toezicht op de
j Gemeenteiyke Bedrijfstechnische
i School, waarin de vakvereniging
Bur- spreekt als haar mening uit dat zy
het onjuist zou vinden als naast deze
school een of meer scholen c.q. af
delingen voor individueel lager tech
nisch onderwys zouden worden ge
sticht. omdat dan aan de gemeentely-
ke school, die een gezonde goed
draaiende school is. afbreuk zou
worden gedaan.
In het Jaarverslag wordt verder
melding gemaakt van de ontwikke
ling van het Leidse kantoor van de
Algemene Spaarbank voor Neder
land.
Het blykt dat het sparen per boek
je niet is uitgebreid, maar dat wel
veel animo bestaat voor giraal spa
ren. Ook de deelneming aan andere
spaarvormen, zoals de jeugdspaarre-
geling „De zilvervloot", de Ambte-
narenrëgeling en bedryfssparen, als
mede het premiespaarplan, ontwikke
len zich gunstig.
In het jaarverslag wordt voorts
aandacht besteed aan de loonpolitiek,
de ontwikkeling van het Leids On
derling Ziekenfonds en de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voorRyn-
land en vele by het N.V.V. aange
sloten organisaties.
Omdat zijn vrouw
begon te gillen
Na een aanryding, die een chauf
feur uit Leiden had veroorzaakt, be
gon diens vrouw zo te gillen, dat hij
snel was weggereden om haar thuis te
brengen. Toen hy daarna terugkeer
de naar de plaats van de aanrijding,
was iedereen ver dwepen. Dit ant
woordde de chauffeur op het verwyt
van de Haagse politierechter, dat hi|
na een aanryding was doorgereden.
„Maar dan had U in elk geval de po
litie kunnen waarschuwen", opperde
de officier van Justitie.
,,Op dat idee ben ik niet gekomen",
zei' de verdachte.
Omdat verdachte nog een blanco
strafblad had, wilde de officier vol
staan met een eis van f 60 boete voor
de aanrijding en terzake het doorrij
den met een eis van f75 boete en
twee weken voorwaardelyke gevan
genisstraf. De rechter vonniste con
form
De Nederlandse hoogleraren in de anatomie kampen sinds
jaren bij hun onderwijs met een ernstig gebrek aan lesmate
riaal, dat wil zeggen met een groot tekort aan stoffelijke over
schotten. Dit gebrek werkt niet alleen nadelig op het geven van
onderricht en op het doen van wetenschappelijk onderzoek,
maar in het bijzonder op de aanschouwing door de studenten
zelf. Bij zijn opleiding moet de aanstaande arts om nog maar
te zwijgen van de toekomstige chirurg zich een uitstekend
beeld eigen kunnen maken van de opbouw van het menselijk
lichaam. Dit beeld immers dient later de grondslag te zijn van
zijn medische arbeid bij het stellen van diagnoses en is als zo
danig onmisbaar.
en loonsystemen behoeft enige ver- Clos en Leembruggen vierde kort ge-
Leids A.Z. beeft
er twintig per
jaar nodig
Aldus prof dr. J. Dankmeyer, hoog
leraar in de anatomie en embryolo
gie aan de Leidse Universiteit in een
onderhoud over dit zeer ernstige pro
bleem.
Het probleem, zo vervolgde de
hoogleraar, kan alleen worden opge
lost indien meer mensen dan tegen
woordig het geval is, bereid zouden
zijn om na him overlyden hun stof-
felyk overschot ter beschikking van
de medische wetenschap te stellen,
hetgeen in feite een dienst aan de
lijdende mensheid betekent. Een der-
gelyke mogelykheid is neergelegd in
de „Wet op de ïykbezorging".
Heeft men in Leiden, zo ging prof.
Dankmeyer voort, voor de bovenge
noemde doeleinden per jaar minstens
vyftien cadavers nodig, sinds decem
ber 1959 waren er slechts drie tot
vier per jaar beschikbaar. Om echter
goed te kunnen werken, moet men
over twintig lichamen per jaar kun
nen beschikken. De huidige toestand
heeft tot gevolg, dat de weinige, vin-
nenkomende lichamen by de practica ale omstandigheden, die vrywel ie-
moeten worden gebruikt, zodat men
er geen enkele meer voor het brood
nodige wetenschappelyke onderzoek
kan bestemmen. Hoe belangryk dit
laatste is, bewijzen onder meer de
wetenschappelyke onderzoekingen,
die men naar de congenitale afwy-
klngen doet en naar het probleem
van de veroudering, waarover nog
veel te weinig bekend is.
Veroudering
Hoezeer ook een ieder kan waar
nemen, dat de mens met het voort
schrijden van de leeftyd verandert,
men is toch nog onvoldoende op de
hoogte met de preclese verschijnse
len, waaruit deze veranderingen be
staan, zoals veranderingen aan de
bloedvaten, zenuwen, hersenen, in
wendige organen enzovoort, en met
de factoren, welke deze steeds plaats
hebbende veranderingen beinvloeden.
Nauwkeurig onderzoek van de onder
delen van het menselyk lichaam, ook
en juist wanneer deze organen niet
beslist „ziek" zijn, zal ons veel ge
gevens kunnen verschaffen omtrent
opbouw en afbraak van het nog in
zo vele opzichten mysterieuze men
selyk lichaam
Twee oorzaken
Gevraagd naar de reden, waarom
tegenwoordig zo weinig mensen hun
stoffelyk overschot ter beschikking
van de medische wetenschap stellen,
noemde de hoogleraar hiervoor twee
oorzaken. Primo de verbeterde soci-
dereen in staat stellen lid te worden
van een begrafenisfonds en secundo
de verhoging van de gemiddelde leef
tyd. Was een vyf-en zeventigjarige
vroeger een oud en eenzaam schep
sel, thans is het geen uitzondering
meer, dat' man en vrouw in gezins
verband samen oud worden, zodat zy
niet meer tot de categorie der „ver-
getenen" gaan behoren.
Desondanks was prol. Dankmeyer
er van overtuigd, dat menigeen be
reid zou zyn om later zyn stoffelyk
overschot voor wetenschappelyke
doeleinden te bestemmen, als hy zich
goed realiseerde, welk een grote
dienst hy daarmee aan de hjdende
mensheid bewees. De hoogleraar
wordt in deze overtuiging gestaafd
door de ervaringen van de laatste
maanden, waarin reeds, na enkele
korte mededelingen in pers en voor
televisie, een verheugende reactie
kon worden vastgesteld, die verschil
lende personen er toe heeft gebracht
om het besluit tot ter beschikking
stellen van hun stoffelyk overschot
te nemen.
In verband herinnerde hy ook aan
de zogenaamde „ogenbank", waarby
men na zyn dood zyn hoornvlies ter
beschikking van een blinde stelt.
Aan het slot van het onderhoud
wees prof. Dankmeyer er nog op,
dat het van belang is dat notarissen
zich meer in deze materie zouden
willen verdiepen, zodat zy him cliën
ten, die met 'n dergelyke wens by
hen komen direct een juiste voor
lichting zouden kunnen geven.
ADVERTENTIE
Sportieve aktieve mensen hebben graag King bij de hand
Want King pepermunt geeft in 'n wip nieuwe frisse energie
