Boeiende Amerikaanse
boeken onder de
Von Karajan opende
Festival in Salzburg
als u zoekt naar'n wagen uit de middenklasse van 5 tot 7 mille...
KUNSTBRIEF UIT DE V.S.
Welke bestsellers
staan nu bovenaan?
DINSDAG 21 MAART 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
ADVERTENTIE
van 0-125 km/u., zonder koppelen
4 cil., 843 cc, 42 pk, 125 km/u., gesloten
koelsysteem, met automatische transmis
sie, regelbare air conditioning en verwar
ming met aanjager.
Compleet:! 5595,
4 cil., 1089 cc, 53 pk, 130 km/u., schijf
remmen vóór, robuuste carrosserie met
Aqualit anti-roest behandeling, indirecte
stuuroverbrenging.anti-verblindingsspiegel,
ruiten-sproeiers, 4-deurs
compleet f 5999,-
4 cil., 843 cc. 52 SAE pk, ruim 135 kmlu..
schijfremmen op voorwielen, 4 versnel
lingen met Porsche synchronisatie, pook-
versnelling, verstelbare bucket seats voor
in, carrosserie met Aqualit-
behandeling. Compleet: f 6495,"
4-deurs sedan. 4 cil,, 1197 cc, 65 pk, 140
km/u., 4 schijfremmen met remregulator.
Aqualit-behandeling, smering ,,for-life" van
alle draaipunten, gesloten koelsysteem,
bagageruimte (385 dm3).,
(laken bekleding) f 6999,"
Leiden: KOREVAAR GARAGE, Korevoorstroat 19—43. Telefoon 01710—23730/26372.
Katwijk aan Zee: GARAGE SEINPOST (A. Kuyt) Drieplassenweg 7, telefoon 01718—3014.
(Van onze correspondent te Washington)
Het gebeurt niet vaak dat op Amerika's bestsellerlijsten een
boek verschijnt van uitzonderlijk literair gehalte. Eind vorig
jaar is dit echter toch voorgekomen. Wekenlang stond namelijk
het boek „Giles goat-boy" van John Barth op de lijst van meest
gekochte romans in Amerika.
Extra verwonderlijk was dit omdat Barth, een briljante,
geniale geest, overborrelend van de meest fantastische inval
len, het tegendeel van een makkelijk schrijver is. Wie Joyce,
Thomas Mann, Proust of Faulkner onverteerbaar vindt, zal de
energie en mobiliteit van geest niet opbrengen om John Barth
te genieten.
Wie opziet tegen een ingewikkelde, versleutelde, nu en dan
knotse dan weer eerder filosofische stijl, die duidelijk terug
grijpt op voorbeelden uit de 18de eeuw (Laurence Sternes,
Tristram Shandy o.a.), laat het boek beter ongelezen.
„Giles goat-boy"
.Giles goat-boy', een voortborduur-
1 van 710 bladzijden op Barths *o-
an .The sot-weed factor', gaat
er een als geit opgegroeide jonge-
an, die zich op gegeven mo
ment bewust wordt van zijn mense
lijkheid, ook al zijn er aanwijzingen
dat hij de zoon is van de monster-
computor W e s c a c.
Bovendien gelooft hij een Mes-
aanse roeping te hebben en denkt
hij de nieuwe grand-tutor* te zijn,
die W e s c a c moet bedwingen en
vrede moet komen brengen aan de
Oostelijke en Westelijke universitei
ten (staat voor westelijke en com
munistische wereld), die sinds de
tweede grote .studentenrel' (de
tweede wereldoorlog) elkaar in een
situatie van rustige rel (de koude
oorlog) de loef proberen af te ste
ken.
John Barths boek is de kroniek
(ondertitel: Het herziene nieuwe
leerplan, lees testament), dat boor
devol is van de meest fantastische
ervaringen en dat samengevat zou
kunnen worden in de slogan: van
geiten jongen tot zondebok.
De allegorische opzet van het boek
maakt het John Barth mogelijk
spottende en diepe wijsheden te ven
tileren over het universitaire leven
(hy is zelf professor aan de Univer
siteit in Buffalo, N.Y.), de Ameri
kaanse en de wereldpolitiek, nuwe-
en seksualiteit, religie en ideolo
gie.
:t een onvervaarde speelsheid
geest mengt hij litteraire, his
torische, dieptepsychologische en
erotische gegevens door elkaar en
overspoelt hij de lezer met een on
zinnig zinvolle invallenrijkdom, die
overweldigend is.
een auteur, die zijn wortels
heeft in de 18de eeuw zowel als in
de grote sagen en mythen uit oudere
tijden, is Barth tenslotte merkwaar
dig onbelast in zyn schrijven door
gangbare morele overwegingen.
Zijn figuren bewegen zich vaak in
en moreel vacuum, ook al zoeken
ij het hele boek door naar het juiste
edrag.
Giles goat-boy, de aanvankelijk
computer, is totnutoe Barths meest
duidelijke .erfzondeloze' held. Wat
dit, o.a. seksueel inhoudt, spelt het
boek in ongekend humoristische
vorm uit.
„The fixer"
Een ander boek, dat de bestseller
lijsten bereikte en dat litterair mee
telt, is ,The fixer' van Bernard Ma-
lamud. Het is een wat plechtig ver
teld relaas over een Russische jood
in Tsaristisch Rusland in het begin
van deze eeuw, die ervan beschuldigd
wordt een jongetje te hebben ver
moord om met diens bloed ritueel
brood te kunnen bakken.
„The fixer" is kennelijk geïnspi
reerd op de eens befaamde Beiliss-
zaak. die ruim een halve eeuw gele
den een nationaal anti-semitisch
schandaal in Rusland veroorzaakte.
Malamuds held. de ten onrechte
beschuldigde Jakow, toont een feno
menale geesteskracht en blijft wei
geren schuld te bekennen aan iets,
dat hij niet gedaan heeft, maar
waaraan Ruslands antisemitische
miljoenen hem zonder meer schul
dig achten.
Het boek is een studie in fatsoen,
uithoudingsvermogen en menselijk
heid zowel als in massahysterie en
politiek opportunisme. De ondertoon
is melancholiek, bepaald door de on
vermijdelijkheid van het lijden,
waaronder al Malamuds figuren ge
bukt gaan.
In zijn vroegere romans en zijn
vaak zeer geslaagde korte verhalen
(in bundels als: .The magie barrel'
en .Idiots first') had dit lyden al-
De wereldberoemde operette
koning Robert Stolz (86), nog
even actief als altijd en onver
woestbaar arriveerde gisteren in
ons land. Hij gaat met het pro
gramma Ein Abend in Wien"
een tournee maken. Daaraan
werken ook mee de sopraan Mar
git Schramm en de tenor Rudolf
Schock. Hierbij Robert Stolz met
zijn echtgenote in de molen de
Dikkert te Amstelveen, waar zij
gisteren na aankomst vertoefden.
tyd al duidelijk joodse aspecten, ook
al was het décor van Malamuds vo
rig werk nooit zo joods als in .The
fixer'.
Malamud is dan ook zeker één van
de meest bewust joodse schrijvers in
de groep intellectuele auteurs van
Joodse origine, die min of meer de
goede, serieuze, maar niet altijd
even boeiende middenmoot vormt
van het Amerikaanse litteraire le-
Ik denk nu aan schrijvers als Saul
Bellow (wiens .Herzorg' in 1964 een
verdiend succes had), aan Philip
Roth (die bepaald schrijven kan,
maar wiens .Letting go' toch geen
hoog vliegende roman ls) en aan
Bruce Jay Friedman.
Laatstgenoemde is een adept van
de zwarte humor en in zijn geslaag
de werk (zoals de eerste helft van
zijn korte roman .Stern' en in som
mige korte verhalen, die te vinden
zijn in een net uitgekomen bundel
„Black angels") is hy méér dan de
moeite waard.
„Cannibals and
Christians"
Op het veld van de essayistiek
hebben twee relatief nieuwe boeken
recht op belangstelling. Ten eerste
Norman Mailers .Cannibals and
Christians', waarin van alles te vin
den is: gedichten, politieke reporta
ge, korte verhalen en litteraire kri
tiek. Het is een boeiend boek, al is
het erg ongelijk van kwaliteit, zoals
trouwens vaak bij Mailer het geval
is.
Afgaande op .Cannibals and
Christians' krijg ik de indruk dat
Mailers talent het meest geijkt is
voor politieke reportage, (ook .Ad
vertisement for myself wees trou
wens al in die richting). De beschry-
ving van de Republikeinse Conven
tie in 1964. waarop Goldwater tot
presidentieel kandidaat werd geko
zen. is in veel opzichten meesteriyk.
Ten tweede is er Susan Sontags
.Against interpretation', een bundel
essays over litteratuur, theater, pop
art, film, etc. die een ongekende po
pulariteit in intellectuele kring ge
niet. Het is ook een briljant boek
met heldere ideeën en een klare styi.
De titel geeft de kern van Susan
Sontags denken goed weer: tegen het
interpreteren van kunst en littera
tuur is zy gekant, omdat daardoor
alle aandacht gerioht wordt op het
irrelevante in een kunstwerk: de
boodschap of betekenis in het kader
der algemeen bekende begrippen, en
„Onaangeroerd Russin winnares Biografie van
door atheisme"
Een lid van de Tsjechische Com
munistische Party heeft voorspeld,
dat er naar alle waarschijnlijkheid
over honderd jaar meer christenen
I in Tsjechoslowakye zullen zyn dan
I fl m nu het geval is. Deze voorspelling
werd gepubliceerd in het officieel or-
gaan „Osvetov Praoo".
De schryver van het artikel merkt
op, dat vele mensen onaangeroerd
zyn gebleven door het atheïsme, dat
r? i officieel door de communistische re-
memory gering is gepropageerd en dat
Tenslotte nog dit: half lezend
Amerika heeft zich gestort op de
bygewerkte en van foto's voorziene
autobiografie van Vladimir Nabo-
kow, getiteld Speak, memory'. De
kern van het boek is al eerder in
het Russisch zowel als het Engels
verschenen, maar pas de huidige uit
gave lijkt door te dringen tot het
grote publiek, dat Nabokow sinds
zyn .Lolita' weet te bereiken.
Speak, memory', dat als onder
titel voert ,An autobiography revisi
ted', is in zyn nieuwe gedaante een
boeiend boek, vol nostalgie naar de
vroiyke beschutte wereld, die Nabo
kow als telg uit een sohatrüke Ru-
slsche familie in zyn jeugd leerde
kennen.
Sympathie kan men niet zeggen
dat deze autobiografie, die tot 1940
loopt, wekt. Nabokow komt er uit
naar voren als de eigenzinnige, vaak
onbarmhartige vlinderverzamelaar
die hij o.a. is. Maar zyn schryven
Ls altyd superieur en zyn gecompli
ceerde Ironische persooniykheid is
als steeds fascinerend.
bijzonder weinig jonge mensen er
werkelijk interesse voor tonen.
Velen die onder dwang zijn gezet
om hun geloof in God op te geven,
hebben in omgekeerde richting ge
reageerd.
In weerwil van het feit dat de
kerk van Tsjechoslowakije in de
laatste twintig jaar alle mogeiykhe-
den zijn ontnomen om gebruik te
maken van de massamedia, heeft zij
volgens het artikel een belangrijk te
gen-offensief op touw gezet.
De marxistische schrijver zegt dat
vele mensen eenvoudig een geloof om
mee te leven moeten hebben, zelfs
wanner deze noodzaak vanuit een
materialistisch oogpunt gezien als ir
rationeel moet worden beoordeeld.
Butterfly-concours Ilja Ehrenburg
De Russin Maiya Siesjoe is door
de jury uitgeroepen tot winnares van
het Madame Butterfly aria toernooi
in Tokio.
Tweede in dit eerste internationale
toernooi werd de Russin Lamara
Tsjkonia, derde de Engelse Elizabeth
Vaughan en vierde de Fran«;aise He.
len Gaveiti. Aan het toernooi werd
deelgenomen door 39 zangeressen uit
24 landen.
HERBERT VON KARAJAN
Ilja G. Ehrenburg, de bekende Sow-
jet auteur die reeds aandacht heeft
getrokken met zes delen van zyn
autobiagraphie, zegt nu dat hy werkt
aan een zevende deel. Dat gaat over
de jaren 1953—'64.
Ehrenburg (76), heeft vele autori
teiten tegen zich ingenomen met een
deel waarin hy zegt. dat veel mensen
de onrechtvaardigheid kennen van de
zuiveringen van Stalin. Sommige
Russen houden vol dat zy destyds
niets wisten van datgene wat later
aan de kaak gesteld werd als mis
daden.
Het commentaar van de auteur
over het antisemitisme in de Sowjet-
Unie heeft beroering gewekt.
Oecumenisch
kerstnummer
Voor het eerst in de geschiedenis
en bij wyze van experiment zullen
tegen Kerstmis van dit jaar leden
van de vier grootste Nederlandse ker
ken samen de kerstboodschap ver
spreiden. Om dit mogelyk te maken
heeft de redactie van De Open Deur/
Onderweg hervormd-gereformeerd-
luthers) de heren drs. D. de Lange,
directeur van de Willibrord Vereni
ging en H.Schilte, perschef van het
bisdom Rotterdam, uitgenodigd het
komende kerstnummer mede voor te
bereiden. Bydragen voor dit num
mer zyn reeds uit de betrokken
kerken toegezegd.
Het thema van het kerstblad, dat
door de verspreiding ook onder en
door rooms-katholieken een sterk
vergrote oplage zal hebben, luidt:
„Mens met de mensen". Men hoopt
met deze gezamenlijke poging de
plaatselyke samenwerking tussen
protestanten en rooms-kathol leken in
de verbreiding van het evangelie aan
te moedigen en de geloofwaardigheid
van het evangelie minder door ver
deeldheid te schaden.
Interessante
expositie in
Alpliens museum
Op 28 maart wordt er in Alphen#
museum een Interessante tentoon
stelling geopend. Frits Wicliard zal
dan een aantal van zyn werken expo
seren hoofdzakelyk schilderyen ver
vaardigd in de Brabantse Kempen.
Daarnaast zal de heer A. J. Niessen
tekenleraar aan het Chr. Lyceum te
Alphen een aantal gebruikssieraden
tonen vervaardigd in emaille.
Deze tentoonstelling wordt gehou
den vanaf 28 maart tot en met 4
april en is behoudens de zondagen
elke dag geopend van 3 tot 5.30 uur
en van 7,30 tot 9.30 uur
Lyrische en zeer muzikale Walkure' een kost n,e'r dan /nierhai/mnjo/n
gulden en Von Karajan weet. dat
(Van onze Weense correspondent) ÜL'rtwLTjoo/V''dog "T/Juï-
Voor de eerste opvoering van de opera van Wagner. Walküre. £én
door Herbert van Karajan waren alle kaarten uitverkocht, maar hij strijkt straks wei de tan-
Daarmee is tevens het succes van meerdere concerten verze- lii'mes op van de langspeelplaten,
kerd. want wie voor een opvoering in Salzburg zich van een "aa"an de produktie nu reeds in
plaat wilde verzekeren, moest tegelijkertijd entreekaartjes
kopen voor minstens twee concerten. Ondanks het gure winter
weer. dat plotseling in Oostenrijk is losgebroken, was een deel
van de Europese high society toch verschenen, onder wie Prin
ses Soraya, Marie van Bourbon-Parma en verder vertegen-
wordt voorbereid.
woordigers van bankwezen
j Krupp, Opel. Siemens enz.
Unieke prestatie
Hoewel men misschien kritiek kan
I hebben op enkele details is de op
voering van deze Walküre toch zeer
indrukwekkend en versterkt zy op
nieuw de grote naam van Von Kara
jan als dirigent en regisseur. In te
genstelling tot de recente, maar
toch nog traditionele vertolking van
Solti. die alles conoentreert op hoog-
spanning, pathos en fortissimo, is de
geheel nieuwe interpretatie van Von
I Karajan meer lyrisch van aard, in
de trant van prachtige kamermuziek,
waarin elk muzikaal onderdeel met
alle nuances tot zyn recht komt.
Daarom nemen ook de décors een
meer ondergeschikte plaats in. zy
werden in samenwerking met Von
Karajan door Schneider-Siemeneen
industrie, zoals Rothschild.
ontworpen en vertonen dan ook geen
felle kleuren, maar zyn ln wit en
zwart gehouden. Bovendien blijft het
[op het toneel grotendeels donker. Al
leen op de hoofdpersoon die op
treedt valt een lichtstraal. Door deze
regie valt het zwaartepunt nog meer
op de muzikale vertolking en ieder
een Ls het er over eens dat Von
Karajan hier weer een unieke pres-
Verwey krijgt zijn
schilderij niet terug
Het Delftse gemeentebestuur zal
niet ingaan op het verzoek van de
Haarlemse kunstschilder Kees Ver
wey om het door hem gemaakte schil-
dery van Koningin Juliana dat zo
als bekend geen genade kon vinden
in de ogen van B. en W.. althans
volgens hen geen plaats behoorde
te krijgen in de Oranjegalery in de
raadzaal van het stadhuis, te mogen
tatie heeft geleverd. Hij zal niet terugkopen Het gemeentebestuur
afwachten of het experiment van dit heeft over dit verzoek afwyzend be-
eerste Paas-festival ook op den duur schikt en zal dit schriftelyk aan de
een succes zal worden, want hy heeft kunstschilder meedelen,
nu reeds verklaard dat hy met deze 1 De WP(hnnrier van n.iw.,MiA „»i,
opvoeringen in de komende jaren in de heer N «esseler iwlkprri h t
voerd. j pn ,A1il«,i Past bet niet in de Oran-
,—44 J toe|
Ijegalery .voegde hy