The Festival Strings Luzern:
vergelijking dringt zich op
HOFNAR 28ct
Esther Nyffenegger
eminent celliste
BOUQUET
Engels pianoduo wint
Concours Gaudeamus
Leden nieuwe Kamer
gistermiddag beëdigd
RUZIE OM MANUSCRIPTEN
VAN LEONARDO DA VINCI
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 13
K. en O. - meesterserie
overbodig voorkwam leidde ten
slotte met veel entrain de „Fünf Or-
chesterstücke" van Paul Hindemith,
ook voor amateurs verrukkelijke,
rechtgeaarde „speelstukken", waarin
de orkestklank een warmer, minder
ijle allure verkreeg dan in het alge
meen daarvóór. De accuratesse en
de tot in details verfijnde afwerking
waren te prijzen. De vereiste precisie
werd hier door de enthousiaste en
zich blijkbaar nauw met Hindemith
verbonden voelende Baumgartner,
wiens gebaren echter wel eens te uit
bundig waren, volmaakt gerealiseerd.
De bijval was zó groot, dat een toe-
j gift onherroepelijk moest volgen, n.l.
Bachs' overbekend „Jesu, Joy of men's
desir' dat, mèt het expressievolle
cellospel van Esther Nyffenegger,
waarvan de zeggingskrcaht velen lang
zal bijblijven, tot een der meest te
waarderen prestaties van deze avond
uitgroeide.
H.
De laatste jaren zijn wij ais het ware overstroomd met su
blieme kamermuziekensembles van internationale reputatie:
men denke aan „I musici", „I virtuosi di Roma", „Les solistes
de Zagreb" en zovele andere. De aan te nemen maatstaf ligt
dus hoog en vergelijkingen dringen zich op. Nu is er een, naar
wij menen voor Leiden, nieuw bijgekomen: „The Festival
Strings Luzern" onder directie van Rudolf Baumgartner. Deze
Zwisters uiten zich in een cerebraal-weloverwogen trant, min
der warmbloedig en spontaan dan bijv. de Italianen, wier abso
luut verzadigde klank toch wel in sterk contrast staat tot de
veelal doorzichtiger, ingetogener en subtielere speelwijze van
de uit 15 leden (violen, alten, celli, contrabas en klavecimbel)
bestaande kamerorkest, dat zich op het vierde concert der
K. en O. meesterserie deed horen.
spontane, vrije en soepe-
kwam eigenlijk eerst na
de pauze, toen zij muzikaal aange-
ruurd door de intens gevoelige, en
net 'n prachtige toongeving spelende
telliste Esther Nyffenegger, een voor
beeldige interpretatie gaven van het
onbekende maar exclusieve concert
violoncel en orkest in C. gr. t.
tan Haydn. Deze rasmusicienne lijkt
ons een der meest waardevolle krach
ten van dit hoofdzakelijk uit jonge
ren bestaande ensemble, die volop
het recht heeft zich solistisch te la
ten horen. Het was een ware verras
sing met deze celliste wier genuan
ceerd spel een hoge graad van per
fectie heeft bereikt te mogen kennis
maken. Uitbundige toejuichingen zijn
haar ten deel gevallen. De inleiding
tot het concert was voorbehouden
het Concerto Grosso in C. van
Iel, dat nog enigszins te lijden
had onder de reserves, waarvan wij
hierboven spraken.
Een wonder van contrapuntisch
termogen werd geopenbaard in de
eerste vier delen van Bachs' „Kunst
der Fuge", de geniale „fuga-leer
school" van de grote Leipzlger Tho
mascantor. Indertijd speelde in de
Pieterskerk het superieure „Saarlands
Kamerorkest" dit gigantische 1
in zijn geheel, vanzelfsprekend tot
wn het punt. waarop Bach 't moest
afbreken. Ook nu kon men, zy het
slechts zeer ten dele, onder de Indruk
komen van de velerlei vondsten, die
dit lineaire stemmenweefsel inhoudt
en van de daarin geborgen verstilde
en verheffende geest.
Men heeft „Die Kunst der Fuge"
in velerlei zettingen voor klavier,
klavier vierhandig, twee klavieren,
orgel, strijkorkest, kamerorkest en
groot orkest kunnen beluisteren en
ook nu heeft men vier delen ervan
met hart en ziel mogen meebeleven,
zij het dan dat wjj er indertijd ster
kere impressies van meenamen. De
kern der structuren kan in rijker
contrastwerking doorwochter geraakt
worden.
Hoogste eer aan
Mikhail Sjolocliow
De Sow jet-Russische romanschrij
ver Mikhail Sjolochow," Nobelprijs
winnaar voor literatuur 1965 en lie
un het centrale comité van de par-
'0, heeft de hoogste burgerlykè on
derscheiding van de Sowjet-Unie,
-held van de socialistische arbeid",
ontvangen.
In de officiële bekendmaking werd
Het medegedeeld wanneer de prijs
un Sjocholow werd toegekend.
Sjocholow is o.a. bekend als de
Khrijver van de roman „De stille
Don".
Deze onderscheiding werd reeds
wder toegekend aan Konstantin Fe-
din, leider van de' Bond van Rus
sische schrijvers, en aan de schry-
vers: Alezander Korneisjoek, Pavlo
tychina, Leonid Leonow, Mirzo
Toersoen Zade en Andrei Opit.
Expositie werken
van Joseph Agnon
Een grote tentoonstelling van le
en en werken van de winnaar voor
van de Nobelprijs voor letter
ende, SJmoel Joseph Agnon, is gis-
'n Jerusalem geopend.
Zweedse ambassadeur Bo
m woonde de plechtige ope-
bij. Het Is de grootste literaire
'^toonstelling die ooit in Jeruzalem
Khouden werd. Er bevinden
tich honderden voorwerpen, waaron-
ifr manuscripten, brieven, eerste
'Hties en veel foto's.
Agnon deelde de Nobelprijs voor
met de schrijfster Nelly Sachs.
Jongen (12) in
bad gedood
door stroom
(Van onze Utrechtse correspondent)
De 12-jarige Robbie Hamstra in
Utrecht is gistermiddag in een bad
kuip in de badcel van zijn ouderlijk
huls door elektrische stroom om het
leven gekomen. Hij had een luid
spreker meegenomen, die met een
lange snoer verbonden was aan een
pick-up. De ouders werden ongerust,
toen de geyser bleef doorlopen en de
jongen geen antwoord gaf. ZfJ druk
ten de met een knip afgesloten deur
in en vonden de jongen met alleen
het hoofd nog boven water. Hij
werd met een ambulance naar het
beademingscentrum van het Acade
misch Ziekenhuis in Utrecht over
gebracht. In het ziekenhuis kon
slechts geconstateerd worden, dat
het slachtoffer geen teken van
Beschuldigingen
over en weer van
Egypte-Jordanië
Jordanië heeft zijn ambassadeur
in Cairo teruggeroepen na scherpe
kritiek, die president Nasser woens
dag op Koning Hoessein oefende. De
Egyptische president beschuldigde de
Jordaanse regering ervan „de be
langen van het imperialisme te die
nen". Jordanië en Saoedi-Arabië zijn
volgens hem „slaafs en reactionair".
Zij hadden met de verboden Mo
hammedaanse Broederschap in
Egypte samengespannen tegen de
regering in Cairo. De activiteiten
van Koning Hoessein van Jordanië.
Koning Feisal van Saoedi-Arabië en
president Bourguiba van Tune
sië zijn volgens Nasser door de Ame
rikaanse geheime dienst gecoördi
neerd.
Jordanië beschuldigde gisteren
Egypte ervan zich met zijn veiligheid
te bemoeien. Deze beschuldiging
wordt gestaafd door bekentenissen
van gearresteerde saboteurs. Een
regeringswoordvoerder verklaarde dat
Dirigent Rudolf Baumgartner
de celliste Esther Nyffenegger en
de violist Walter Prystawski vóór
hun optreden van gisteravond.
(Foto LD/Holvast)
Aan het virtuoos geschreven viool
concert van Jean Marie Leclair kon
den wij moeilijk afhoren, dat men
hem de .Franse Bach" heeft ge
noemd. Daarvoor is de innerlijke
waarde te gering. Top-violistlek is
hier echter aan bod! Walter Prys
tawski waagde zich, aanvankelijk wat
schools, af en toe onzuiver en met
scherpe toongeving aan dit, speciaal
in de allegri bijzonder veeleisende
werk, waarmee hij zich allengs toch
meer vertrouwd bleek te gaan voelen.
De dirigent Rudolf Baumgartner,
die als eerste violist zijn intenties j de rede van Nasser niet in
bijwijlen vanuit het orkest, had opge-1 stemming Is met de internationale
legd, hetgeen ons min of meer gebruiken.
Deel van Chinese
leger tegen Mao?
Muurkranten in Peking hebben de
laatste dagen gewag gemaakt van
een strijd van het Chinese leger te
gen maoïstische revolutionaire rebel
len in de provincie Honan in midden
-China, aldus meldt een Japanse cor
respondent in Peking. Sinds 18 fe
bruari zouden een kleine duizend ar
restaties zijn verricht in TJengtsJow
alleen.
t nieuws over de jongste .mui
terij" in het 2,5 miljoen man tel
lende leger, ging gepaard aan sterke
aanwijzingen dat Mao bereid zou
de wraakcampagne tegen
president Lioe en secretaris-generaal
Teng af te gelasten als zij toege
ven te hebben gedwaald. Hij heeft te
kennen gegeven dat zij wellicht hun
functies zullen mogen behouden.
Rode Vlag, het orgaan van het
centrale partij comité in China, roept
de Rode Garde op tot matiging in de
culturele revolutie. Niet alle partij
functionarissen moeten zonder on
derscheid weggezuiverd worden. De
laatste maanden heerst volgens het
blad onder de Rode Gardisten de
anarchistische opvatting dat alle ge
zaghebbers onbetrouwbaar zijn.
De sleutelministeries van Buiten
landse Zaken, Financiën en Open
bare Veiligheid mogen niet de inzet
len van de strijd om de macht,
du premier Tsjoe En-lai kortge
leden hebben verklaard.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
«iü? hofnar prodok"* 0"®luitend
Uitvoering moderne muziek
Het vijfde internationale concours voor vertolkers van muziek van
onze tijd, georganiseerd door de Stichting Gaudeamus in samen,
werking met het Utrechts Conservatorium, is getoonnen door het
Engelse pianoduo Joan Ryall en June Clark.
oude...
o£ jonge...
klare is
toch maar
je ware!
kleine t
groot genoegen
Na afloop van het slotconcert dat
gisteravond in het Utrechtse Gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen
door de vijf prijswinnaars werd ge
geven, overhandigde dr. J. Hulsker,
directeur-generaal voor culturele za
ken van het ministerie van Cultuur,
Recreatie en Maatschappelijk werk,
het Engelse duo een bedrag van
f 3000, beschikbaar gesteld door de
Fondation Europeénne de la Culture,
alsmede de premie van f 1000 die de
Stichting Nederlandse Muziekbelan-
genmhad uitgeloofd voor de beste
uitvoering van een Nederlands werk.
De tweede prijs (f. 1500) werd toe
gekend aan de Roemeense klari
nettist Aureüan Octav Popa. De
derde prijs (f. 1000) was voor de Zwit
serse fluitist Fran^oise Perret, de
vierde (f750) voor de Duitse cellist
Othello Liesman en de vijfde (f.350)
voor de Amerikaanse pianist Mayne
Miller.
Aan het concours, waarvan de eer
ste ronde op 17 februari begon, heb
ben in totaal 40 musici deelgenomen.
Zij vertegenwoordigden 12 landen:
Argentinië. België, Duitsland. Enge
land, Frankrijk. Hongerije, Neder
land. Polen. Roemenië, Tsjechoslowa-
kije, de V.S. en Zwitserland. De deel-
ers mochten zelf hun program-
samenstellen, met dien verstan
de dat er minstens 6 in deze eeuw
geschreven werken op moesten voor
komen, waarvan 2 van na 1950 en
minstens 2 van Nederlandse compo
nisten.
Op het slotconcert. waarvoor o.a.
an de zijde van verschillende am
bassades veel belangstelling bestond,
speelden Joan Ryall en June Clark
„Series pour deux piano's" van Louis
Andriessen en „Concerto per due
pianoforti soli" van Igor Strawinsky.
Aurelian Octav Popa speelde, bege
leid door de Nederlandse pianiste
Agnes Benoist, „Vier Sücke für
Klarinette und Klavier" van Alban
Berg en .Dialogue" van Jan van
Vlijmen. Mayne Miller vertolkte de
sonate no 1 van Pierre Boulez
Frangois Perret begeleid door de
Argentijnse pianiste Suzanne Hus-
son Kadha Karutla pour flute et
piano" van Kazuo Fukushima en
„Night-music" van Ton de Leeuw,
terwijl Othello Liesmann „Drie klei
ne Stücke op. 11" van Anton We-
bern en de sonate van Claude De
bussy vertolkte.
De demissionaire ministers
mej. dr. M. A. M. Klompé en mr.
J. M. A. H. Luns werden als eers
ten beëdigd, daar dringende re-
geringswerkzaamheden hun
aanwezigheid elders noodzaakten.
(Van onze parlementaire redactie) j
De leden van de nieuwe Tweede
Kamer zijn gisteren voor de komen
de zittingsperiode beëdigd, kort na
dat minister Verdam «Binnenlandse
Zaken) de zitting van de Staten-
Generaal officieel had geopend. De
beëdiging gebeurde, nadat mr.
Geertsema VVD) de voorzitter van
de commissie van de geloofsbrieven
rapport had uitgebracht. Daarin
werd er op gewezen, dat er in de
stembureaus na de laatste verkiezin
gen nogal wat fouten zijn gemaakt
bij de tellingen en bij het invullen
van de processen-verbaal van de
uitslagen. Dergelijke fouten waren
met name gemaakt in Amsterdam.
Groningen en Utrecht. Ook hebben
kiezers geklaagd over de gang van
zaken In de stembureaus. In som
mige stembureaus zaten de potloden
aan zulke korte kettinkjes, dat de
kiezer in zijn bewegingen werd be
lemmerd, aldus mr. Geertsema. In
Putten, op de Veluwe, werd erover
geklaagd, dat er geen gordijntjes
voor de stemhokjes hingen en dat de
hokjes onvoldoende waren verlicht.
Een klacht, die kiezers in diverse
streken hadden, was dat 't stembure
au de bewegingen van de kiezer in 't
hokje kon zien. De commissie-Geert-
sema voegde daar echter aan toe.
dat de stembureaus er over het al
gemeen niet op uit zijn om met ar
gusogen de verrichtingen van de kie
zer te volgen. Trouwens de kiezer
kan een schijnbeweging maken, zo
dat men niet kan zien waar hij het
biljet Invult. Een Arnhemse kiezer,
zo zei mr. Geertsema, had geklaagd
dat het stembureau te vroeg was ge
sloten. Bfj navraag bleek, dat de
De nationale bibliotheek in Madrid heeft gisteren het ,.geen
toegang" laten horen aan twee Amerikaanse hoogleraren, die
in 1965 in de bibliotheek twee aan Leonardo da Vinei toege
schreven manuscripten, bestaande uit in totaal 70 bladzijden
spiegelschrift, hebben ontdekt en eerder in deze maand van de
directeur van de bibliotheek, Miguel Bordonau, toestemming
tot publikatie hadden gekregen.
andere functionaris- den de twee hoogleraren met de bi-
Bordonau
sen van de bibliotheek hebben zich
geërgerd aan de publikatie, die de
belde professoren, dr. Jules Piccus
van de universiteit van Massachu
setts en dr. Ladoslaw Reti van de
Universiteit van Californië, aan de
ontdekking hadden gegeven. Toen
zij na hun desbetreffende medede
lingen op een persconferentie te Bos-
tong in Madrid terugkeerden om de
manuscripten woord voor woord over
te schrijven, vonden zij de deuren
van de wetenschappelijke afdelingen
voor hen
bliotheck een contract afgesloti
voor publikatie van de manuscripten
in Italiaans- en wellicht andere ta
len.
Na de ontdekking
persconferentie
Na de ergernis, in Madrid gewekt
door de persconferentie van Boston,
heeft de bibliotheek het contract
verworpen onder het motief, dat de
Amerikaanse professoren .sensatie
zoekers' waren en dat de manus
cripten nooit zoek zUn geweest, doch
alleen maar waren verlegd.
Zegslieden van de bibliotheek deel-
j den mede, dat de universiteit van
vóór de Californië reeds in het ongedaan
Boston had- I maken van het publicatiecontract
had toegestemd. De indruk is Ma
drid was, dat zal worden geprobeerd
>t een nieuwe regeling te komen.
Het laatste woord uit Boston v.as,
dat de universiteit van Massachu
setts een contract heeft en voorne
mens is. dat door te zetten.
In dit standpunt zal wel wijziging
komen, zeiden de autoriteiten in Ma
drid, vooral omdat Spanje thans
zegt. dat de directeur van de uni
versiteit. Bordonau niet de be
voegdheid had een contract te slui
ten.
Het bericht dat hij dit had ge
daan, is dan ook slecht opgenomen
door de Spaanse pers. Deze schreef,
dat de manuscripten moeten worden
gepubliceerd in Spanje en niet In
het buitenland.
Volgens het blad ,E1 Alcazar' zou
prof. Reti eerder deze week een be
zoek aan Bordonau hebban ge
bracht en in annulering van het
contract hebben toegestemd.
deur van het bureau door de jeugd
moest zijn dichtgegooid. In een aan
tal bleken de stembussen te klein te
zijn, doordat de stembiljetten by
deze zo groot waren. Hier en daar
moesten de bussen op de helft van
de dag al worden leeggehaald en in
andere stembureaus werd er een
tweede stembus bygezet. Er waren
geen bezwaern tegen de ingediende
geloofsbrieven van de 149 kamerle
den. Alleen de heer Van Rossum had
zijn geloofsbrieven niet op tyd inge
diend.
Nadat de geloofsbrieven in orde
waren bevonden werden de drie eden
of beloften afgelegd. Ook leden van
het kabinet tot kamerlid benoemd,
legden de eden af. zoals de ministers
Klompé. Luns. De Jong. Biesheuvel
en Diepenhorst en de staatssecreta
rissen De Meijer en Van Son.
Mr. Geertsma deelde nog mee. dat
het verzoek van de lijsttrekker van
de PartJJ van Ongehuwden. mr.
Koot, om te stemmen ln de grote
gemeenten opnieuw te tellen, ls af
gewezen. Wel zal de minister van
Binnenlandse Zaken worden ge
vraagd de burgemeesters te verzoe
ken de stembiljetten van de afgelo
pen verkiezing nog niet te vernieti
gen, zodat by een eventueel proces
ook de schyn is vermeden dat be
wijsstukken opzettelijk zyn vernie
tigd. Normaal worden de stembiljet
ten kort na de verkiezingen vernie
tigd.
Op de voordracht voor het presi
dium koos de nieuwe Kamer op de
eerste plaats mr. Van Thiel als voor
zitter. op de tweede plaats dra. Ne-
derhorst (P.v.d.A.) als eerste vice-
voorzitter en op de derde plaats de
heer Zegering-Haddere (VVD) als
tweede plaatsvervangend voorzitter.
Deze voordracht is gistermiddag aan
de Koningin voorgelegd. De Konin
gin neemt daarover dezer dagen een
beslissing en volgende week zal de
Kamer het nieuwe presidium benoe
men. Tegelijkertijd wordt er dan nog
een aantal andere kamerleden in het
presidium benoemd.
Advies gevraagd over
„psychedelic sound"
(Van
Haagse correspondent)
Staatssecretaris Bartels van So
ciale Zaken en Volksgezondheid heeft
de gezondheidsraad advies gevraagd
omtrent het al dan niet schadelijk
voor de volksgezondheid zyn van de
„psychedelic sound", een combinatie
van licht- en geluidseffecten die op
beat-avonden wordt toegepast.
De bewindsman heeft dit meege
deeld in antwoord op vragen van de
heer Van Dis (SGP". De vragen wa
ren gesteld naar aanleiding van het
feit dat B. en W. van Amersfoort
zouden hebben besloten de psychede
lic sound te verbieden. De heer Van
Dis informeerde of zo'n verbod niet
voor het gehele land zou moeten
worden ingevoerd, omdat toepassing
van „de sound" massahysterie zou
kunnen veroorzaken en zelfs tot aan
vallen van razernij en bewusteloos
heid zou kunnen leiden
Kustwacht redt
Canadezen van
vissersboot
Een kotter van de Amerikaanse
kustwacht heeft gisteren alle acht
opvarenden gered van de Canadese
vissersboot ..Maureen Michael", die
sinds woensdagavond op 125 mijl
ten zuiden van Cape Race «New
Foundland) in nood verkeerde. Als
gevolg van een storm die de zee op
stuwde tot golven va. 15 meter,
maakte het vissersvaartuig zoveel
water, dat het gisterochtend zonk.
