'Maskerette' maakt
verrassend debuut
„Zevenhonderd jaar Leiden
99
in Êmiitt'ti
Bevolkingsonderzoek
op tuberculose
„Jong-Leiden" nam
liet initiatief
Oudercontact tegen
opheffing van de
gymnasiumafdeling
Sympathie
op slag
veroverd
DINSDAG 21 FEBRUARI 1967 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 3
lil
„Wandeling"" door de geschiedenis
De voorzitter van het ontmoetings
centrum „Rehoboth", de heer G.
Knotter, bracht in zijn inleidend
woord alle medewerkende instanties
dank voor de gegeven steun.
Een dankwoord, waarin hij ook de
heer R. Spruit ,de grote organi
sator' betrok.
De tentoonstelling is iedere avond
t.em. 25 februari geopend van 7.30
uur tot 10 uur en bovendien zater
dagmiddag van 25.30 uur. In de
ochtenduren bezoeken de scholen, in
klasseverband, de expositie.
SURPRISE
Dik Snik van de Leidse boks-
f vereniging DTS heeft gister-
f avond een verlate St. Nicolaas-
f surprise gekregen. Toen hij om
f 7 uur zijn woning verliet op
f weg naar bokswedstrijden in
Rotterdam struikelde hij over
een voor zijn voordeur neergezet
pakket. Er was een briefje aan
bevestigd met de woorden: ..Voor
DTS...". De inhoud bestond uit
drie paar nieuwe bokshand-
f schoenen, een boksbal en een
f aantal boeken over de bokssport.
f De verraste Snik dankt de (on-
f bekende) boksliefhebber recht
J hartelijk..
ADVERTENTIE
Witte Mffiifh
lis
DIT VOORJAAR IN LEIDEN
Op 9 maart begint in Leiden het zesde bevolkingsonderzoek
op longtuberculose, georganiseerd door de stichting „Fonds tot
Opsporing van Tuberculose Leiden''.
Hoewel tuberculose voor een groot deel is teruggedrongen
en zeker niet meer kan worden beschouwd als volksziekte num
mer één, is het aantal gevallen, dat bij elke ronde wordt ge
vonden, niet te veronachtzamen.
In navolging van „Oud-Leiden" het jaarboekje van 1966
was geheel gewijd aan de bevestiging van de Leidse stads
rechten door Floris V in 1266 schenkt in deze dagen ook
„Jong-Leiden" aandacht aan deze voor Leiden zo historische
gebeurtenis. De Leidse jeugd, die haar trefpunt heeft in het
Jeugdontmoetingscentrum „Rehoboth" aan het Rapenburg, doet
dit met een in dit centrum ingerichte tentoonstelling „Zeven
honderd jaar Leiden".
INTERESSANTE
EXPOSITIE
Op bijzonder aardige wijze is een
aantal facetten van de stadshistorie
naar voren gebracht, iets waar vele
plaatselijke musea vanwege de ge
stelde eisen meestal voor terugschrik
ken.
Hier ls dit probleem zonder enige
pretentie met zeer eenvoudige mid
delen opgelost, uiteraard veelal met
behulp van afbeeldingen, maar dan
toch meestal met oude tekeningen of
prenten. Het Gemeente-archief heeft
hiertoe rijkelijk bijgedragen.
Uitgangspunt is de Pieterskerk.
Afbeeldingen van altaarstukken,
waaronder het beroemde Laatste
Oordeel door Lucas van Ley den, res
ten van muurschilderingen en ge
beeldhouwde sluitstukken, die aan de
beeldenstorm zijn ontsnapt, herinne
ren aan de voorheen zo rijke ver
siering van dit godshuis. De machti
ge koorboeken, thans in het Gemeen
te-archief, in afbeelding, maar ook
een echte zij het wel wat latere rood-
fluwele en met gouddraad bestikte
kazuifel, wijzen op de vroegere vorm
van de eredienst.
De Pieterskerk heeft vroeger aan
de westzijde een hoge spitse toren
gehad, die echter in het begin van
de 16de eeuw omwoei, waarna men
BURGERLIJKE STAND
LEIDEN
GEBOREN:
Wendy, dr van F. P. Montanus en G
Devllee; Mieke dr van D. Welling en T.
de Graaf; Willem Jan. zn van W. J
Hofman en J. Rhijnsburger; Marco
Eric Dirk. zn van A. A. van Ameron-
gen en A. Fakkel; TJeerd Simon; zn
van t. E. M. van der Zee en A. M. M.
Weebers; Marvin, zn vtwi H. F a
Brandes ea G. A. Lambeek; Richard.'
zn van G. A. Schellekens en P. Sloos;
Andreas, zn van G. A. Schellekens cn
f. Sloos; Johannes Cornells, zn. van
J. Ammeraal en C. Raafs; Martinus
Petrus Maria, zn van M. W. Brugman
en J. P. A. Hoekstra; Hendrica, dr van
P. Aben en J. van Rossen; Astrld. dr
Haneveld en L. M. Witkamp:
op de hoek van Kloksteeg en Pieters
kerkhof een houten klokkestoel
bouwde, die in de 18de eeuw weer
gesloopt werd, alleen aan het nage
slacht de naam Kloksteeg en twee
tekeningen overlatend.
De naaste buren waren de heren
van de Duitse Orde, die de dienst
waarnamen als pastoor (thans Pren
tenkabinet) en de geleerde Philippus
van Leyden met zyn Templum Salo-
monis. De Lokhorsten bezaten een
trots huis aan de noordzijde van de
kerk. De fundamenten werden een
paar jaar geleden na het slopen van
de ulo-school bloot gelegd. De vond
sten worden hier getoond. In de Pie
terskerk hingen altaartafels van dit
geslacht, waaronder één geschilderd
door Cornelis Engebrechtsz. Het mid
denstuk met een voorstelling naar de
Openbaring van Johannes werd in
de vorige eeuw door de eigenaar ver
nietigd, maar de luiken zijn onlangs
voor ,De Lakenhal' aangekocht.
Een andere naaste buur was het
Gravesteen met het gerecht, waar
boosdoeners, somtijds nauw verbon
den met de vaderlandse geschiedenis
werden gevangengezet en berecht.
Het beleg en ontzet uit 1574 heb
ben in de stadsgeschiedenis een be
langrijke rol gespeeld. Aan de her
denkingen, voor het eerst in de Pie
terskerk, is op deze expositie even
eens ruime aandacht besteed.
i C. F. H.
Rick Robert, II6HHB
en R. T. M. Rozeman; Maria Elizabeth
dr van L. J. van Veen en A. E. Philip,
se; Leonardus Hendrikus Adrlaan, zr
Rijn
der Kwaak; Cor-
der Water; Uona Elizabeth Johanna,
dr van B. J. M. de Heij en I. R. M.
Strijk; John Julien Ivonne August, zn
van P. A. M. van Overloop en M. E.
M. de Roover; Peter Johannes Chris-
P. Haneveld en G. M.
iriska, dr van P. van
Swaak: Robin
Vegte; Harold Adri John Maria, zn van
A. P. M. van Lier en G. W. C. Staats.
GETROUWD
M. Cornelissen
Lindeman; I. Noorduin
J. A. M.
Verhoogt; P. Siere en S. E.
OVERLEDEN:
A. van Koningsdaal. 89 jaar, wed.
van S. Pauw; W. de Munck, 86 Jaar.
bai| wed. van J. W. J. Schouten; T. Haas
noot, 76 Jaar, wed. van H. van der
Landen; J. Scheffer, 90 Jaar, man; W.
Verheul. 42 Jaar, man; W. M. Kruger.
56 Jaar, echtgenote van R. Brugman:
B m. m. Wegman. 1 Jaar, doel
Graaf, 23 Jaar. dochter;
de Haas, 91) jaar,
79 Jaar, 1
l den Berg.
STUDENTEN
DEBATTEERDEN
OVER HUN A.S.
VERKIEZINGEN
In het Academiegebouw toonden
gisteravond slechts enkele tientallen
studenten belangstelling voor het
„nationaal verkiezingsdebat", dat
door de Leidse Studenten Raad was
georganiseerd met het oog op de ver
kiezingen van de komende da
gen voor de plaatselijke grondraden
van de Nederlandse Studentenraad.
Nog geen procent van de kiesgerech
tigde studenten stortte zich in het
debat, dat over het algemeen nogal
luchtig was en dat er op neer kwam
dat gevestigde meningen werden ver
dedigd.
Voor het NSA voerde de heer R.
Gilijamse het woord. HU hoopte dat
de studentenraden ook na de verkie
zingen zo zouden zijn samengesteld,
dat voortgegaan kon worden met
overleg met universiteiten en over
heid. Slechts deze politiek kan leiden
tot een bevredigender studietoelagen-
beleid en vergrote inspraak van stu
denten.
De vertegenwoordiger van de PSO
de heer R. Samkalden stelde even
eens, dat slechts de methode van het
gesprek, zoals deze door PSO en NSA
v/ordt bepleit, tot succes kan leiden.
De SVB-vertegenwoordiger de heer
M. Arian voerde een pleidooi voor
het syndikalisme, dat door de Stu
dentenvakbeweging aangehangen
wordt, en voor acties, demonstraties
en ageren als middelen, om betere
voorzieningen voor de studenten te
verkrijgen.
Verder wijdden de sprekers zich
aan kritiek op andersdenkenden,
een tactiek die regelrecht ontleend
scheen aan de „grote-mensen-verkie-
zings-acties" van de laatste tijd. Het
geheel werd opgeluisterd met de ver
spreiding van pamfletten en het op-
i laten van ballonnetjes.
Terwijl de burgemeester toe
kijkt is loethouder Pieua „in ge
svrek" met twee jeugdige Leide-
naars uit de negentiende eeuw.
Geheel rechts de heer R. Spruit,
die bij de opbouw van deze ten
toonstelling zeer veel werk heeft
verzet.
(Foto LD/Holvast)
De band met de Universiteit is ook
steeds nauw geweest. Grote acade
mische plechtigheden, waaronder
herdenkingen hadden in de Pieters
kerk plaats, waar ook vele geleerden
zijn begraven. Zij leven voort in spec
taculaire Instrumenten als een
sextant en een luchtpomp, voor deze
tentoonstelling afgestaan door het
Rijksmuseum voor de geschiedenis
der natuurwetenschappen.
Tenslotte is er een ruime keuze uit
de foto's van de bekende Leidse foto
graaf Goedeljée met voor de tegen
woordige jeugd nauwljjks meer te
herkennen situaties op de Breestraat,
maar daardoor juist zo attractief.
Als tegenhanger zijn er ook foto's,
die de huidige situatie in beeld bren
gen. Kortom voor Leidenaars eeu
hoogst interessante tentoonstelling.
Ouderen en jongeren worden hier
zij het ten dele geconfronteerd
met hoe het in Leiden eens was.
Leiden al
veel ouder
In tegenwoordigheid van een groot
aantal genodigden heeft de burge
meester. mr. G. C. van der Willigen,
de tentoonstelling gisteravond ge
opend. De burgemeester was ver
heugd over dit door de Rehobot h -
jongeren genomen initiatief, al
is Leiden, dan ook veel ouder dan
700 jaar. Wat zij reeds wisiten werd
in 1266 door Floris V nog eens beves
tigd: Leiden is al een zeer oude stad.
Het is goed, aldus spreker, dat wij
met de rijke historie van Leiden nog
weer eens worden geconfronteerd,
doch daarnaast zullen wij ook het
oog op de toekomst gericht moeten
houden. Wij zijn een andere stad,
met andere verplichtingen gewor
den. Leiden heeft niet alleen een ver
leden, waarop wij trots kunnen zijn.
doch ook een toekomst, waaraan
ouderen en jongeren moeten en mo
gen bouwen.
Het is belangrijk voor de patiënt (e)
en de omgeving, dat deze ziekte in
de beginfase wordt opgespoord. Vaak
kan worden volstaan met een ambu
lante, medicamenteuze behandeling,
of in ieder geval met een kortere
kuur.
Vooral oudere mensen moeten zich
niet onttrekken aan dit onderzoek,
want de ervaring heefit geleerd, dat
boven de leeftijd van 50 jaar relatief
de meeste tuberculose voorkomt.
Voor gebrekkigen en bejaarden, die
onmogelijk zelf alleen kunnen komen,
is gratis vervoer per auto mogelijk.
Aanvragen daarvoor kunnen worden
ingediend bij de Vereniging tot Be
strijding der Tuberculose, p.a. Rijns-
burgerweg 70.
Autobezitters, die hun auto daar
voor beschikbaar willen stellen, wor
den verzocht zich eveneens aan te
melden op hetzelfde adres.
Behalve t.b.c. worden ook longziek
ten bij het bevolkingsonderzoek op
gespoord. Zo werden bij het laatste
onderzoek in Leiden 35 tumoren (in
algemene zin) gevonden. Ook hier
geldt dat de vroeg opgespoorde pa-
tiënt(e) meestal de beste genezings
kansen heeft.
Het is een verheugend verschijnsel,
dat de belangstelling voor dit onder
zoek geleidelijk toeneemt.
De stad zal voor het onderzoek
worden verdeeld in vijf sectoren. Per
sector wordt dan eerst een algemene
circulaire verspreid. Ongeveer een
week voor de onderzoekdaitum wordt
de officiële oproep bezorgd. Dit keer
zullen de wegblijvers geen tweede op
roep ontvangen. Daarom is op de op
roepkaarten het gehele onderzoek
programma vermeld, zodat men des
noods zelf een andere onderzoektijd
kan kiezen.
Het onderzoek zal achtereenvolgens
plaatsvinden in:
1) De hal van de Bevrijdingskerk.
M on tgom er y straatdonderdag 9
maart. t-m. dinsdag 21 maart (bevol
king Leiden Zuid-West: begrenzing
water Galgewater en Rijn en Schie-
kade).
2) De aula van de openbare lagere
school Du Rieustraat, donderdag 23
maart t.m. vrijdag 7 april (bevolking
Leiden Zuid: begrenzing water Trek-
vliet. Witte Singel, Zoeterwoudse-
singel. Nieuwe Rijn tot grens met
Leiderdorp)
4) Gebouw Bescherming Bevolking,
Middelstegracht 91, dinsdag 25 aprii
t.m. maandag 8 mei (bevolking wo
nende buiten de Zijlsingel en binnen
de singels ten noorden van de Rijn).
5) Waaggebouw, Aalmarkt, woens
dag 17 mei tjn. donderdag 1 juni (be
volking wonende binnen de singels
ten zuiden van de Rijn, de Witte Sin
gel met achtergelegen straten, het
Stationskwartier, de Rijnsburgerweg
en omgeving en het Morskwartier).
In de periode van 8 tJn. 12 mei zul
len de bewoners van vier grote be
jaardentehuizen met bijbehorende
bejaardenwonrtngen warden onder
zocht in die tehuizen.
Het plaatselijk comité verwacht,
dat iedere inwoner van Leiden boven
de 14 jaar gevolg zal geven aan de
oproep om voor het röntgentoestel te
verschijnen.
VjTot.;y Tot en met 4 maart
een sprankelende show van Nederlands
huishoudtextiel met vele primeurs, tips en gezellige
verrassingen. Een show boordevol kleurrijk, modieus en
heerlijk-helder katoen. Waar? In textielzaken met
de blauw-groene raamstroken. Gauw gaan ontdekken!
Tentoonstelling
in De Hoeksteen
Ruim baan
Kinderen spelen; voor de bus
waarom, waarmee:
De Stichting voor huishoudelijke
en gezinsvoorlichting in Leiden heeft
in het gebouw „De Hoeksteen" een
tentoonstelling ingericht onder het
motto „Kinderen spelen waarom,
De tentoonstelling biedt een over
zicht van speelgoed voor kinderen
tot 14 jaar. Men ziet er dat het echt
niet nodig is om de kinderen veel en
kostbaar speelgoed te geven, maar
wel dat het speelgoed moet zijn,
waarmee de jeugd haar fantasie kan
laten werken. Kinderen kunnen zich
vaak urenlang amuseren met water,
zand, stukken tuinslang en emmer
tjes of zandvormpjes. Hoe primitie
ver het speelgoed is, des te meer kun
nen kinderen zich er bij voorstellen.
Op de tentoonstelling zijn verder
brochures te verkrijgen over kind en
spel en velerlei speelgoedpatronen,
adviezen voor kleuterhandenarbeid
enz. Er zijn ook enkele boeken te
zien, die hetzelfde onderwerp behan
delen. Een van deze boeken is erg
actueel: „Het kleine kind in de flat"
van dra. O. N. Keuzenkamp-Rovers.
De tentoonstelling is dagelijks te
bezichtigen van 10-12 uur 's ochtends
en 's middags van 2-4 uur.
De gedachte dat het openbaar ver
voer ook door verkeersmaatregelen
bevorderd dient te worden is hard op
weg gemeengoed van de publieke opi
nie te worden. Dit blijkt duidelijk
uit het in 1966 door de Nederlandse
Stichting voor Statistiek verrichte
opinie-onderzoek in de Randstad
Holland.
De grote meerderheid van NZH-
reizigers spreekt zich uit voor:
a. Ver doorgevoerd een-richtings-
verkeer 73 (tegen 15 Tc);
b. trambanen ook voor bussen ge
bruiken 66 (tegen 13
c. meer parkeerverboden 62% (te
gen 22
d. binnenstad afsluiten behalve
voor bussen 48% (tegen 34%).
De niet genoemde percentages zijn
afkomstig van ondervraagden zonder
mening. Overigens zijn het nit uit
sluitend de buspassagiers die zo po
sitief voor deze suggesties reageren.
De ondervraging van niet-bus-reizi-
gers leverde het volgende resultaat
op:
a. Ver doorgevoerd een-richtings-
verkeer 70% (tegen 16%);
b. trambanen ook voor bussen ge
bruiken 56% (tegen 19%);
c. meer parkeerverboden 52 (te
gen 30
d. binnenstad afsluiten behalve
voor bussen 40 (tegen 43
Rembrandt-lyceum
Tijdens een druk bezochte ouderavond van het Rembrandt-
lyceum bracht de voorzitter van het Oudercontact in zijn in
leiding de voorstellen van B. en W. tot realisering van de mam
moetwet in Leiden ter sprake. Hij uitte kritiek op de eventuele
opheffing van de gymnasiumafdeling van het Rembrandt-
lyceum, waardoor de keuzemogelijkheid bij het openbaar on
derwijs in Leiden beperkt in plaats van verruimd zou worden.
Na de brugklas zou direct voor
gymnasium of atheneum gekozen
dienen te worden. Het oudercontact
zal zijn bezwaren hiertegen kenbaar
maken aan B. en W. en de raad.
Dr. E. H. F. van der Leiy hield de
ze avond een voordracht over de pro
blemen, die de voortschrijdende au
tomatisering aan de opvoeding en 't
onderwijs stelt.
Vanuit de kernrelaties van de
mens n.l. met de materie, de inter
menselijke relaties en met het my
sterie ging hij de invloed van de
snelle technische ontwikkeling na.
Spreker schetste de huidige stand
van de automatisering: 20.000 liftbe
dienden in New York uitgeschakeld
door automatische liften, ca. 25.000
computers in de Ver. Staten, in Ne
derland 500, tegenstelling „rijk" roor
delij k halfrond, „arm" zuidelijk half
rond en kwam tot een inventarisa
tie van de voor- en nadelen. Elk
voordeel brengt zijm eigen gevaren
met zich: meer vrije tijd, gevaar
van verveling, geconcentreerder wer
ken, geestelijke spanningen, werkge-
legenheidspolitiek. vervuiling van
lucht, water en bodem
Hoe kunnen opvoeding en onder
wijs O jonge mens voorbereiden op
deze toekomst? De toenemende we
derzijdse afhankelijkheid maakt liet
nodig veel aandacht te geven aan
alle communicatiemogelijkheden voor
de jeugdpraktische talenkennis, in
ternationale oriëntering, het bevor
deren van het coöperatieve handelen.
Vooral dient op jonge leeftijd reeds
begonnen te worden met het stimu
leren van de creativiteit, aldus dr.
Van der Lely.
Nieuwe Leidse kinderoperette-groep
Er is een kinder operette-g roep „Maskerette" verrezen. Eerstelingen
die gisteren in het (volle) Leidse Volkshuis optraden, heetten „Ame-
leoranna en de groene paraplu" (voor 6—9-jarigen) van mevrouw
StamDresselhuys en Geniet met garantie (voor 9—12-jarigen)
van mevrouw Stam—v. d. Staay. Tonny Weidner—v. d. Staay com
poneerde voor beide de muziek. Aan initiatief zij de een Leidse familie
aangelegenheid. Er bleek echter, meer verborgen, nog een vierde in
het spel: de heer Linschoten. Het is de opzet, dat gemelde stukken
(en volgendein druk gaan ten dienste van schoolrecreatie.
monieuze, vlotte en friese illustraties
en deed dat met charmante melodiek
en, als vakmusicienne, perfect en met
weldadig toucher. Aanpassing aan
humoristische situaties gaat deze
componiste glad af.
De actrice, die „Ameleoranna"
vóór het doek aanprees, deed clit met
een zeer vaste stem, alsof dit dage
lijks werk is. Dit bleek voor al de
jeugd op dit podium karakteristiek.
Voor haar is publiek geen verwarrend
monster meer. Deze jeugd staat daar
zelfstandig en onbevangen naast,
werkt volgens de aanwijzingen, maar
krijgt haar leefruimte voor improvi
satorische modulaties in de eigen roL
Zo zijn deze kinderen geen schutte
rige cliché-figuren meer, maar spelers
met een mate van creativiteit. Daar-
loor leefde alles. De rijk vertegen
woordigde komieke noot leek uit hen
zelf voort te komen. Natuurlijk, koor
tjes zijn zaak van geordend samen
oefenen (goed geslaagde stemplaat-
sing!), maar ook hier zijn quasi ge-
improviseerde moduseen te vinden.
De publieke sympathie is op slag
veroverd. Er vertoonden zich nauwe
lijks inzinkingen. Men bleef er „in".
De muziek kon zwijgen en zich weer
inschakelen op de momenten, dat zij
wat aan te kondigen, te suggereren,
te verbeelden kreeg. Dat was haar
verdienste, als deel of bondgenoot
van de handeling te fungeren, a.h.w
als een meedenkende stroom, en ver
re te blijven van die overbekende
geeuwerige erfstukken van continue
antieke operetteklankstoffering. Ton
ny v. d. Staay speelde zelf haar har-
Een scène uit de kinderope
rette ..Geniet met garantie",
waarmee Maskerettegister
avond een verrassend debuut
maakte.
(Foto L.D./Holvast».
De kinderoperette, die evolueert
naar de kindermusical, behoeft niet
meer een keten van handelingen, die
in een logische vervloeiing tot elkan
der staan. Dat was dan ook in „Ge
niet met garantie" (men begrijpt het:
het ontbrekende rijm is ..vakantie")
niet het geval. Een lichtelijk paro
diëren van de vakantie-cultus zorgde
voor de nodige geestige stof en on
verwachte contrasten, ook in rijmen
i„naar de Zwarte Zee óf de Méditer-
ranée" „Ameleoranna" was een
zeer gebonden stuk met strekking: de
deugd wordt beloond, het groene pa-
raplu-tje van het uit liefde ongehoor
zame meisje was instrument voor een
eerst op het laatst zich onthullende
gevoelvolle ontknoping.
Hulde ook voor de tableaus in de
opvolgende korte scènes. Twee herin
nerden aan historische schilderkun
stige groeperingen: een Avondmaal
(hier een etentje van twaalf kinderen
bij „de baron en de freule") en een
regentenstuk (hier de vijf verkouden
kinderen op een rijtje, met de koppen
vrij achter een betimmering, die niet
naar het feest konden). De gespeelde
stukken lieten voor allerlei inventies
ruimte. Een voor kwinkslagen. Het
pubi iek heeft zich goed geamuseerd.
