ZO KWAM LEIDEN Belangstellings-thermometer
UIT DE STEMBUS
OPBRENGST DER 61 LEIDSE STEMBUSSEN
2
6
2
3
0
4
4
0
1
2
4
4
4
0
2
0
0
0
Twintig „Raden" van Leiden
EXTRA-EDITIE LEIDSCH DAGBLAD
DONDERDAG 16 FEBRUARI
Stembureaus:
KVP
PvdA
VVD
ARP
CHU
CPN
PSP
SGP
Voogd
Boeren
GPV
LVP
Noodraad
Landsb.
CDU
D '66
Alarm
PvO
To
8*1
sten
1. Stadhuis
166
143
281
61
70
16
31
3
0
32
3
0
1
1
6
92
1
9
2. Gymnastieklokaal, Pieterskerkhof 4A
122
229
320
68
72
36
32
17
0
34
7
2
5
2
5
113
1
6
3. Neutrale school Noordelnde 1
155
164
270
81
83
12
44
5
32
6
3
3
4
143
0
8
200
187
113
68
91
27
30
30
14
33
4
1
3
2
4
0
8
5. Kleuterschool, Haverstraat 64
135
230
132
71
73
64
36
4
2
6
0
2
74
1
11
6. Barbara Kleuterschool. Levendaal 52
178
217
140
54
91
36
29
10
o
36
3
1
5
0
7
75
3
6
7. Gem. Werkplaats, Groenesteeg
95
329
30
50
78
113
47
6
54
2
5
16
2
1
22
1
5
8. Kleuterschool, Middelstegracht 5
121
222
132
80
62
56
40
14
43
4
0
9
0
8
71
1
9
9. Geref. school, Hooglandse Kerkgracht 20A
251
183
120
59
75
30
39
32
1
33
2
2
11
2
1
73
1
8
10. St. Joseph kleuterschool, v. d. Werfstraat 96
203
288
120
75
103
75
39
7
1
49
2
3
7
2
6
71
0
8
11. Reinigingsdienst, Noorderstraat 13
172
273
80
54
106
87
46
18
0
64
5
3
14
3
6
56
0
4
12. Tltus Brandsmaschool, Vrouwenkerkhof 1
222
187
168
58
80
37
22
15
6
38
8
3
5
0
2
84
0
13
13. Prot. Mil. Tehuis, le Binnenvestgr. 21
231
177
'223
60
77
35
29
7
0
43
7
1
10
2
7
84
0
7
14. Plesmanschool .Plesmanlaan
167
358
134
92
78
74
54
6
0
44
3
0
7
2
6
72
1
5
15. Herv. Kleuterschool, Morsweg 114
149
347
45
59
109
67
45
7
2
57
2
3
9
2
52
1
8
16. Jan Ligthartschool, Damlaan 1
162
341
72
133
143
29
43
21
0
21
11
0
3
0
9
58
0
3
17. Pacellischool, Damlaan 22
107
318
29
58
73
68
41
7
2
52
4
1
7
0
6
46
3
2
18. Don Boseoschool, Boerhaavelaan 44
96
93
214
93
74
5
29
5
0
11
3
2
2
0
2
89
0
3
19. Leidse Houtschool, Anth. Duvcklaan 11
155
203
178
85
101
20
32
7
1
27
5
1
3
3
9
87
1
6
20. Chr. Kweekschool, Paulus Buysstraat 1
122
104
233
82
69
5
18
7
0
26
7
2
2
7
83
2
12
21. School De Valk, Rjjnsburgersingel 22
194
277
102
55
90
49
59
9
3
46
7
2
3
5
70
2
8
22. Prinses Marijkeschool, Pasteurstraat 2
249
325
59
73
99
57
38
9
0
58
4
0
6
7
44
1
5
23. Herv. kleuterschool, Pasteurstraat 2
196
380
33
46
70
84
57
6
1
50
5
3
14
1
36
1
10
24. Marnix. v. St. Aldegondeschool, Maresingel 54
283
376
35
44
80
88
49
10
0
49
0
1
8
11
34
1
6
25. Dr. v. Voorthuyzenschool, Marnixstraat 104
204
396
46
47
54
103
51
16
1
34
4
1
8
6
52
4
C6. Willem de Zwjjgerschool, W. de Zwügerlaan 44
129
493
48
33
51
104
54
9
0
43
5
0
3
5
34
0
6
27. Geref. school. Lusthoflaan 4
150
431
36
30
62
123
41
6
0
77
2
3
12
56
0
0
28. Karei Doormanschool, Sumatrastraat 203
130
353
78
68
72
69
67
5
0
31
5
1
8
10
63
1
4
29. Gunningschool, Driftstraat 77
110
520
40
40
65
104
53
4
0
35
6
1
6
7
44
0
3
30. Kleuterschool Zonnehoek, Atjehstraat 32
107
460
33
49
67
103
48
4
0
44
0
1
5
3
43
1
3
31. Geref. School, Driftstraat 49
113
482
32
52
92
59
33
2
0
34
8
0
3
1
30
0
10
32. Heilig Hartschool, Os- en Paardenlaan 2
174
342
29
68
86
82
65
9
0
39
0
2
14
j
4
42
1
3
33. Kon. Julianaschool, Oosterstraat IC
100
392
29
78
157
42
45
15
0
22
2
2
4
10
43
0
3
34. Kleuterschool Kiekeboe, Munnikenstraat 1
129
328
41
82
166
58
32
8
0
46
3
0
9
1
41
2
9
35. Bejaardencentrum Roomburgh, Zaanstraat 151
273
294
107
108
113
30
33
7
1
41
5
2
8
1
82
0
4
36. Pestalozzischool, Kernstraat 6
124
395
88
117
126
36
60
18
28
2
1
3
10
53
0
10
37. Rembrandt Lyceum, Burggravenlaan 2
179
178
306
136
110
11
33
7
0
23
11
2
5
9
97
0
8
39. Sted. Gymnasium, Fruinlaan 15
137
168
284
169
103
9
26
5
0
20
6
5
5
103
0
11
40. Du Rleuschool, Du Rieustraat 4
187
190
246
169
174
6
26
8
0
24
7
4
1
9
100
0
7
41. Petrusschool, Lorentzkade 15 A
309
222
141
87
115
5
24
8
0
20
8
5
3
2
60
0
8
42. Lorentzschool, Lorentzkade 61
261
213
114
98
95
11
26
6
0
11
4
4
-
11
90
0
6
43. Don Boseoschool, Franchimontlaan 20
168
291
120
83
72
29
27
1
15
7
7
j
11
73
0
2
44. Speeltuinver. Zuiderkwartier, Anjelierstraat
105
302
68
61
114
47
41
11
0
32
5
2
1
41
1
2
45. Geref. School, Stadhouderslaan 1 B
200
315
78
63
94
57
48
14
0
30
8
J:
8
5
69
6
46. Prinses Julianaschool, Herenstraat 64
154
422
44
82
127
55
39
13
0
28
6
7
3
45
5
47. Drie Octoberschool, Drie Oktoberstraat 27
137
333
96
83
107
51
46
13
0
22
5
j:
7
1
6
51
1
8
48. Kleuterschool Margriet, Dulvenbodestraat 11
84
312
122
85
115
27
43
7
0
38
2
6
0
3
75
8
49. Haanstra kleuterschool, Rapenburg 131
110
207
186
161
126
8
24
12
0
18
6
2
0
0
4
86
7
50. Mariaschool, Potgieterlaan 7
122
243
233
59
56
90
45
6
2
35
2
1
7
1
5
96
1
4
51. Chr. Nijverheidsschool, Toiissaintkade 51
187
366
54
67
64
65
61
10
1
35
4
2
6
3
7
80
4
52. Da Costaschool, Da Costastraat 104
165
386
67
64
80
95
50
6
1
38
4
3
11
0
11
66
2
53. Prinses Margrietschool, Boshuizerkade 119
225
337
91
87
73
45
61
8
0
31
4
1
4
1
22
76
12
54. Bevrijdingskerk, Aerent Bruunstraat 1
159
292
111
77
77
31
28
7
0
17
6
3
3
0
10
82
1
3
55. Geref. school, Obrechtstraat
203
298
72
67
69
34
40
10
0
13
4
0
12
0
13
64
1
56. Geref school, Kennedylaan 1
145
323
125
133
160
39
63
9
0
22
5
4
9
0
8
103
7
57. Franciscus kleuterschool, César Franckstraat 3
161
297
143
123
103
37
62
2
0
19
4
3
5
2
9
78
8
58. Chr. Lyceum, Schubertlaan 133
224
357
101
95
86
53
48
5
0
30
2
0
5
3
9
72
1
8
59. Chr. Belangen, Hoge Morsweg 101
145
234
83
158
118
43
58
29
4
18
3
2
8
2
5
81
0
60. Kantoor LTB, Hoge Rijndijk 306
145
324
121
98
103
47
34
8
0
44
3
4
13
2
10
74
1
61. Kleuterschool Hummelhof, J. v. Campenlaan 43
219
146
172
69
64
26
33
3
0
13
3
1
5
0
8
37
4
11
62. Herv. Kerk, Rijndijk 125
133
47
25
42
49
2
5
8
0
14
0
2
3
0
4
13
1
2
Totaal
10138
17642
7074 1 4840
5586
3009
2501
580
33
2054
269
103
390
68
382
4119
34
363
51
Aantal inwoners per ljanuari 1967: 102.425.
Aantal kiesgerechtigden: 64.103 (d.i. 62,59% van aantal inwoners).,.
Aantal geldig® stemmen: 59.185 (d.i. d.i. 92.34 °fo van het aantal kiesgerechtigden).
PERCENTAGES
Kamer '63 Staten '66 Kamer '67
Kamer '63
STEMMEN
Staten '66
Kamer '67
KVP
21.6
19.7
17.0
11574
11334
10138
PvdA
36.7
29.6
29.7
19659
17003
17642
VVD
11.6
11.4
12.0
6207
6555
7074
ARP
6.7
6.5
8.2
3611
3714
4840
CHU
10.6
13.0
9.4
5694
7447
5586
CPN
3.9
3.6
5.1
2110
2089
3009
PSP
4.6
8.7
4.2
2465
5023
2501
SGP
1.3
1.3
1.0
668
727
580
Voogd
0.1
33
Boeren
1.2
5.4
3.5
659
3074
2054
GPV
0.4
0.4
0.5
220
245
269
LVP
0.2
103
Noodraad
0.7
390
Landsb.
0.1
68
CDU
0.6
382
D '66
7.0
4119
Alarm
0.1
34
PvO
0.6
363
Overige
1.4
0.4
778
243
Totaal
100.0
100.0
100.0
53645
57454
59185
De „overige" partijen bestonden in 1963 uit de LSP,
207 stemmen - 0.4 procent; CNV, 38 stemmen - 0.1 pro
cent: PEA 293 stemmen - 0.5 procent; NDP, 77 stem
men 0.1 procent en LU/VV 163 stemmen - 0.3 pro
cent; en in 1966 uitsluitend de lijst Van Rappard, 243
stemmen - 0.4 procent.
Provincies
Groningen
Friesland
Drenthe
Overijssel
Gelderland
Utrecht
Noord-Holland
Zuid-Holland
Zeeland
Noord-Brahant
Limhurg
Nederland
KIESGERECHTIGDEN
290.473
278.338
180.280
462.328
745.409
401.629
1.268.549
1.647.323
169.812
823.658
480.812
314.981
299.768
200.869
506.319
822.979
442.002
1.360.123
1.772.392
181.152
928.264
534.424
317.575
303.045
204.362
517.426
837.018
447.373
1.354.270
1.782.932
184.089
946.853
544.281
6.748.611 7.363.273
7.455.925
Percentage opgekome
kiesgerechtigden
Kamer '63 Staten '66 Kamer
91.8
93.4
92.9
94.9
93.6
93.2
92.0
91.9
92.0
93.8
92.3
91.0
92.5
91.8
93.7
92.4
92.3
91.2
90.4
91.2
92.6
91.3
92
93
92
94
93
92
92
91
91
90,
90
92.7 91.7
In bijgaande staat hebben wij een overzicht gegeven van de aantallen kiezerskorps uitgebreid werd met de 21- tot 23-jarigen. De groei vs
kiezers in de provincies en Nederland bij de verkiezingen van 1963, 1966 en kiezerskorps tussen beide jaren was daardoor groter dan nomaal. Bovr1
gisteren en de percentages van de kiezers, die een geldige stem uitbrachten, wat de natuurlijke groei in drie jaren door de bevolkingsaanwas toen
hetgeen'een soort thermometer voor de verkiezingsbelangstelling vormt. Bij dan in het kleine jaar, dat verstreken is tussen de Statenverkiezing
de beoordeling van de cijfers moet er rekening mee worden gehouden dat de Kamerverkiezing '67.
tussen de Kamerverkiezing van 1963 en de Statenverkiezing van 1966 het
Uit een vergelijking van de vele
verkiezingen na de bevrijding en de
situatie voor de tweede wereldoorlog
blijkt, dat de politieke verhoudingen
in de Sleutelstad slechts zeer lang
zaam wijzigen, afgezien van het wat
explosievere laatste jaar. Hoewel
het bij Kamer-, Staten- en Raads
verkiezingen dikwijls om geheel an
dere problemen gaat. hetgeen van
zelfsprekend de keus beïnvloedt, is
het toch niet onaardig, voor alle ver.
kiezingen uit te rekenen hoe op grond
daarvan de samenstelling van de
Leidse raad zou zijn geweest. De re
sultaten van dit onderzoek vindt U
in onderstaande chronologische staat,
waarin de letters voor het jaartal de
volgende betekenis hebben: K Ka
mer-, S - Staten- en R Raads
verkiezingen. Ter vergelijking hebben
wij in de eerste kolom de zetelverde-
ling in de laatste vooroorlogse geko- den groep Welter-KNP; voor de Ka-een benoemd kiescollege van 105 man
zen raad aangegeven. merverkiezing van 1967: 3 zetels voor «drie maal het aantal raadszetels)
Onder „overige" moet verstaan j D-66. bestaande uit vooraanstaande figu-
wordende vooroorlogse raad van Tussen de gekozen raad van 1959 ren uit het politieke en maatschap-
1939 1 zetel voor Gemeentebelang; en die van 1946 heeft na de bevrij- j pelijke leven en het voormalig ver
voor de Kamerverkiezing van 1952 ding nog een „noodraad" gefunctio-zet. Ten tijde van de samenstelling
1 zetel voor de van de KVP afgeschei- neerd. Deze was samengesteld door van de noodraad bevond het herre
zen politieke leven zich nog in een
groeiperiode. Zo bestonden bv. noch
de oude SDAP noch de latere PvdA,
doch wel de Nederlandse Volks Be
weging, een beweging welke trachtte
de vooroorlogse politieke scheidslij
nen te doorbreken. Onder deze om
standigheden was het niet mogelijk,
deze „noodraad" in bijgaande
vergelijking op te nemen. Wanneer
men niettemin de toenmalige leden
naar de huidige politieke grot
gen zou willen etiketteren, zoi
tot de volgende verdeling van
zetels gekomen zijn: PvdA 17,
Prot.-Chr. 3, WD 2. CPN 1 en
definieerbaar 6. Uit deze cijfers
duidelijk, dat de toenmalige
raad in geen enkel opzicht de
oorlogse en latere politieke v<
dingen in de Sleutelstad
R '39
K '46
S '46
R '46
K '48
R '49
S '50
K '52
R '53
S '54
K '56
oo
to
to
R '58
K '59
S'62
R '62
K '63
S'66
R '66 K
P. v. d. A.
14
14
13
13
14
13
13
14
15
14
16
15
14
16
16
15
15
12
12
K. V. P.
8
8
9
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
8
7
8
8
9
8
8
Prot. Chr.
10
7
8
9
10
10
10
8
9
8
7
8
8
7
7
7
9
7
V. V. D.
1
2
2
2
2
3
3
3
3
4
4
4
5
5
4
4
4
4
5
P. S. P
-
-
-
-
-
1
2
1
3
3
C. P. N.
1
4
5
5
3
3
3
3
2
3
2
2
2
1
1
1
1
1
2
1
Boeren
-
-
-
-
3
Overigen
1
-
1
Totaal
35
35
37
37
37
37
37
37
37
37
37
37
37
37
37
37
37
39
39
