Zweedse
vinding
Natrium-zwavel
accu
stap voorwaarts naar
elektrische auto
maakt auto's
als nieuw
MIST EN KOUDE
BIJ STARTEN GEEN
Nieuw systeem
spaart benzine
PROBLEEM MEER
Pauline Talon
verzorgt auto-
interieurs
Automatische bak
op BMC-minfs
Nieuwe
mistlamp
Auto-presentatie
per... tram
WORDT OUDE WENS VERVULD
INGEBOUWDE COMPUTER
(Van onze automobielredacteur)
DE ZWEDEN vormen een technisch hoog ont
wikkeld volk, wat o.m. tot uitdrukking komt
in hu n au tof a brieken, waar wagens ge
maakt worden, die terecht een goede naam
in de wereld bezitten. Bovendien staan zij
bekend als lieden, die graag zien, dat over
al orde en netheid heersen. Aan deze eigenschap
pen is l>et waarschijnlijk te danken, dat in hun
noordelijke land een werkwijze kon worden ont
wikkeld, waarbij een auto, die er niet best meer
uitziet wordt omgetoverd in een wagen, welke de
showroom nog niet zo lang achter zich Kjkt te
hebben.
Daarbij beschikt men óók nog over middelen om de
motor uitwendig in een „nieuwe" conditie te brengen,
waarbij het gevreesde vocht geen greep heeft op het elek
trische systeem met het gevolg, dat starten in mast en
koude geen probleem meer is.
De Hagenaar, de heer W. C. L. Sodderland, heeft dit
nieuwe systeem im Zweden gezien en hij was er zó en
thousiast over. dat hij besloot het ook in Nederland te in
troduceren. Daartoe werd de handelsonderneming Lahega-
Holland in de Dintelstr. 37-39 opgericht, welke firma de
benodigde apparatuur en chemicaliën importeert voor de
Nederlandse bedrijven, die het systeem willen gaan toe
passen, maar die bovendien in haar
werkplaats zélf ook (dag en nacht)
auto's een „face-lifting" geeft.
Wat deze behandeling inhoudt tb
betrekkelijk snel verteld.
Men begint met behulp van bet
middel RadikaJ en druklucht de ge
hele motor én het motorcomparti
ment vetvrij te maken. Na inwer
king van dit middel, wordt alles
met water schoon gespoten en met
gecomprimeerde lucht gedroogd.
Vervolgens spuit men het motor
blok en daarvoor in aanmerking
komende onderdelen zoals bij voorbeeld bet hichrtfilter
met sneldrogende lak in de oorspronkelijke kleur. Als
slotbewerking wordt alles geplastificeerd met Hero-Plast,
wat motor en omgeving inclusief de waterslangen een
glanzend aanzien geeft. De laag droogt snel, is tegen
warmte bestand en blijft onder alle omstandigheden in tact.
Door dit alles lijkt de motor niet alleen weer nieuw,
maar bovendien is afleiding van stroom door vervuiling en
vocht onmogelijk geworden, waardoor alle energie uit de
accu ten dienste staat van de startprocedure. Geen moei
lijkheden en ergernissen dus meer bij het starten.
Als deze behandeling, die enkele uren vergt, gereed is,
wordt het lakwerk onderhanden genomen. Een bad met
speciale shampoo wordt gevolgd door reiniging én polijs
ting van de lak met behulp van een elektrische machi
ne. waarna de laklaag wordt voorzien van een speciale
was. waardoor een prachtige glans wordt verkregen, die
zes maanden houdt.
Lancia F ui via Sport met koets
werk van Zagato, een nieuwe crea
tie van de Italiaanse fabriek van
exclusieve auto's.
Het inwendige van
de wagen wordt tot
slot eveneens gerei
nigd met een middel,
dat 'n vleugje „nieuw-
geur" achterlaat en
dat de indruk met een
nieuwe auto van doen
te hebben vervolmaakl
Op deze manier behandelde wagens zijn niet alleen eei
De spectaculaire ontwikkelingen oog, maar óók nog meer waard op de tweedehands markt.
Vaste smeer
middelen steeds
belangrijker
Reeds jaren hebben natuurkundigen van de Ford Motor Company
tamentele onderzoekingen verricht in de v/etenschap, die ten grond
ligt aan de technologie van Ford. Als resultaat van basis-onderzoeki
op deze gebieden ontdekten zij verscheidene jaren geleden een n
lijkheid voor een verzamelsysteem van elektrochemische
veelbelovender was dan elk ander bestaand systeem,
dat deze ontwikkeling belangrijk zou kunnen zijn voor een mogelijke^
passing van elektromotoren als krachtbron voor de automobiel. L
Een elektrisch aangedreven auto elektrolyt in et
is een van de meest aantrekkelij- oei, die gebruik makende
ke oplossingen van het luchtveront- te, gereed verkrijgbare
reiniigingsprobleem. De voornaam- reactiestoffen, kan dienst
sfce hinderpaal voor de ontwikkeling een veeil elektrische energie
van dergelijke voertuigen is echter tende accu. De praktische
altijd het onvoldoende vermogen en baarheid van een dergelijke
de actieradius van d'e convenüione- is thans in de
ie accu geweest. Men heeft daar- demonsfcreerd.
om met brandstofcellen geëxperi- De accu werkt met hoge
menteerd. maar deze zijn in hun raturen (250 - 300 gr. C),
huidige staat van ontwikkeling te alle reactiestoffen
omvangrijk, te zwaar en te duur. vloeibaar blijven.
Br zi jn geen
ELEKTROLYT te een volledig gesloten
kan dadelijk weer geladen
Ford heeft een nieuw gepaten- De materialen voor de
teerd keramisch materiaal ontwik- natrium, zwavel,
keld om te gebruiken als poreuze en soda' zijn 'goedkoop en
verkrijgbaar. De
het keramisch materiaail
van gewicht. Men rekent
accucapaoiteit van 150 watt-f
per pound (453,6 gram) d.
geveer vüjfti'emmaiail zoveel
v an een lood/zuur accu.
REEDS IN
Reeds veel eerder
plannen voor een elektrische j
De vriendschap tussen
son en Henry Ford, <£e
sproten was uit bun
peltjke belangstelling voor de^
De Engelse Associated Engineering, een maatschappij did1 zich be
zighoudt met het ontwikkelen van motor-componenten, heeft ee:
brandstof-inspuitsysteem op de markt gebracht, dat elektronisch wordt noilogiscbe vooruitgang, leidde^
gecommandeerd. tc* een gemeenschappelijke i
Hoewel het oorspronkelijk was ontworpen om als origineel onderdeel
in een motor te worden ingebouwd, is het systeem nu geschikt gemaakt ontwikke mg van eeai
om de carburateur te vervangen bij een groot aantal conventionele elektrische automobiel.
Het aandeel van Edison
project bestond uit het
de accu's; Ford Motor
zou voor de wagens zorgen, j
De Edisan-Ford sarmemw
begon toen de automobiel i
was. Heniry Ford, die
als ingenieur werkzaam was]"
de Edison IMiumtinaitiug Compj
Detroit, onitmoetbe die grote li
benzine-motoren.
Een aantal En
gelse autofabrikan
ten heeft intensie
ve proeven met
het systeem geno
men en toont zich
er zeer mee inge
nomen. zonder dat
tot nog toe beslo
ten is over te gaan
tot inbouw in hun
In de ruimtevaart zijn vaak
ponerend dat de mensheid mis
schien wel eens te veel geneigd is
omhoog te zien. Ook op het ge
bied van bij voorbeeld de auto
mobiel doen zich technische ontwik
kelingen voor, die min of meer
spectaculair zijn, zij het dan dat
deze een wat geleidelijker karak
ter hebben.
Een dergelijke gang van zaken
treft men ook aan biij de gro e en
k'niirae fabrikanten van smeermid
delen.
Maar de smering van verbran
dingsmotoren is een zeer gecompli
ceerd probleem, waar technici en
chemici geen vrede mee hebben.
Zij weten dait er slijtage in ver
brandingsmotoren optreedt die met
de huidige, conventionele smeer
middelen niet te bestrijden is.
M echannisch-chemische invloeden
treden op als gevolg van de ver
branding van produkten in de mo
tor, stoffen die met de lucht inge
zogen worden etc- Ook deze kun
nen sohadeliijke invloeden op de
metalen delen van de motor uitoe
fenen en ook deze kunnen juist dan
hun werk doen. als de motor niet
draait en de oliefilm weggedropem
Men zocht en zoekt d»w naar mid
delen om juist de genoemde geva
ren te bezweren. Daarbij stuitte
men kort voor de wereldoorlog op
de smerende eigenschappen van
een vaste stof, merkwaardig ge
noeg een metaal-zwavel verbin
ding. Deze stof, het inmiddels vrij
algemeen bekende Molybdeen disul
fide (MoS2) kreeg een geweldig
veld van toepassing in de geal
lieerde luchtvloten, waar bet rela
tief goed voldeed.
Na de oorlog begon men echter
eerst goed aan de ontwikkeling van
dit smeermiddel- Al spoedig ont
stonden smeerm iddeien die zich
uitstekend beenden voor toepas-
song in die automobielmotor.
Enkele fabrikanten van molyb
deen disulfide gingen zich zelfs spe
ciaal concentreren op produkten
war de automarkt.
Ctoder andere die Duitse fabriek
Li qui Moly liet op spectaculaire
wijze proeven nemen door onafhan
kelijke instanties, dlie de voordelen
moesten bewijzen van de toepassing
van molybdeen disulfide. De
fabriek kocht bij voorbeeld vier
nieuwe Volkswagens, waarbij ze
over een tocht van 20.000 km., bij
2 haar produkt toepaste. De re
sultaten waren verbluffend. Vooral
omdat men constateerde dat molyb
deen juist grote voordelen bood
bij het inrijden van wagens, waar
over tot dan toe altijd anders was
gedacht. Een ander opvallend punt
was. dat de wagens met MoS2 aan
óe oWe toegevoegd, ruim 30% min
der odie verbruikten dan de wa
gens, waarbij dit niet bet geval
lust voor het De nieuwe Volvo 144, een klas- „,Qmin(C Rl-:
sewagen, die geleverd kan worden
met een 85 of een 115 pk motor.
Prijs: 13.925.
der voor de eerste keer tijden
bijeenkomst in 1806. Toen
sprek terecht kwam op Foi
biitie bet bouwen van een?
een benzinemotor aangedrevenr
mobiel ondersteunde Edisa.
enthousiasme dit idee.
Ford verliet de maatsc
auto's te gaan bouwen
bezat hij een snel groe
naimische firma: de Ford i
Company. In dat zelfde jaa
Edison moeilijkheden met zij
son Storage Battery Compai
elektrische auto, die in zo
zichten aantrekkelijk was,
meer en meer terrein aan 1
mobiel met benzinemotor
verkoop van Ediiisoras accu
de onrustbarend.
De grote tovenaar van <fe[n
trioiteit wendde zich toen
autofabrikant, die hij vele ja
der zo had aangemoedigd.
Het elektronische brand-
stof-inspuitsysteem, zoals het
aan de motor wordt gemon
teerd (boven) én een foto
van de miniatuur compu-
,K door Edisons accu's
m5 «m.role-apparatuur km. m feite een elektris*
r'* Ford. Ingenieurs van Ford P*
WÊÊÊÊvaart achter het project en p'
of omgekeerd. Dtt kan nodig rijn, ^Steem birmen hël bereik zal ko- ke motor moet werken, als daar ni 1914 waren twee
als speciale verkeerssituaties men van vele automobilisten, f'in koud« °F
De voornaamste voordelen van komen, accelereren,
meeste inspuit-systernen boven Bij het AE-systeem wordt op vijf
riQ T«uvJl brieven met vragen
1" g„ gerucht deed de ronde,
ren, die i
komst zullen wor
den ontworpen
voor toepassing
van brandstof-in
jectie zullen de
resultaten nog be
ter zijn.
Het nieuwe sys
teem stelt de mo
tor niet alleen in
staat tot goede
prestaties, maar
De automatische versn«ÏIingsbak leidt ook tot een
brandstofbesparing
nu ook doorgedrongen de yan mjnste
kleine wagens van de British Mo- 10%. De onder
tor Corporation, de mini-Morris, de houdsfcosten zijn
diek schoonmaken
van bet luchtfilter
Het typische van deze vu er-bak en het om de 18.000 km
dat hij zowel vOi-automatisch als gen van het brandstoffilter. Verder
handgeschakeéd gebruSkt kan wor- m™'1aarJ«t .syste™J^
om te kijken. Het ïs ontworpen
den. Als men volautomatisch weg- om minste 100.000 km. zonder
rijdt, kan tijdens het rijden wor- moeilijkheden mee te gaan. Bij
dm overgegaan op handschakefmB worden^al h«
FU
Heniry Ford stelde vóór
kope lichte wagen, aangedrl
zijn koude start, op temperatuur reed. Toen het project
verschenen er overall
de kranten en bij Ford
Pauline Talou bekijkt met een kritisch oog bekledingsstof-
fen voor auto's.
Auto's zijn er niet an een meer geslaagde Rover 2000. Sinds ze
voor mannen. Meer en meer bij Ford is, werkte ze mee aan
vrouwen leren een auto te be- bet uiterlijk en de geriefelijk-
sturen en worden er nog heid van de Mark II Cortina
goed
ook! Namen als Rose- serie
mary Smith, Anita Taylor en Sprekend over haar werk bij
Jaqui Smith klinken als een Ford zei Pauline: „Op het ogen-
klok in internationale races en blik houden we nauwlettend de
mode in metallic-kleuren in het
zijn al te krij-
overtuigd dat
ze na verloop van tijd populair
der zullen worden dan het nor
male lakwerk".
rally's. En autofabrieken
dat ze terdege rekening moeten oog. vier
houden met de wensen van de gen ft ben
vrouw, wanneer ze aan een
nieuw ontwerp gaan beginnen.
Bij Ford Engeland heeft een
voormalige mode-ontwerpster,
Ze onderzoekt de specifiek
Pauline Takw, de zorg op zich vrouwelijke problemen aan een
auto. Zo kunnen bepaalde be
kled ings stoffen bijvoorbeeld
ladders in dameskousen veroor
zaken en een bepaalde vorm
genomen van de kleur-en iivte-
rieurvraagstukken bij de ont
werpafdeling in Aveley.
De 32-jarige Pauline is geen
vreemdelinge in de Britse auto- d ^1,4» rv t a, naSels
irwtaictrio w^rvt voordien werk- u rhandles kun
nen achter kleren haken en te-
re stoffen doen scheuren.
Hoewel ze het erg druk heeft
met de kleuren en het interieur
de Fonds 1970, is het groot
voor Pauline
industrie, want voordien werk
te ze ook voor Rootes en Rover.
Ze was verantwoordelijk voor
de kleurencombinaties in de Hi li
man- en Humbermodellen in
het begin van de jaren zestig en ste probleem
ontwierp ook de simpele en komende ;i"-""7 .,n
jk afleesbare symbolen u "f'
duidel;
op het dashboard
to leren rijden!
zich voordoen. Bij bet met de hand
schakelen hoeft geen koppeilingspe- carburateurs zijn ten eerste
daal gebruikt te wonden, omdat <tt boterde brandstofverdetag nu iede- meten, wat „verlangd" wordt en
re ciüinóer zijn eigen injecteur deze gegevens worden doorgeseind
heeft en ten tweede een veel be- aan een computer, dlie de afmetin-
tere controle over de brandstof ten gen van een sigarenkistje heeft. De-
opzichte van de condities onder wel- ze manier van elektronische con- XncnTTToTufabriek
trole geeft onder alle omstandigho-
diem ac curat ere brandstofverdelung
dan de meer conventionele mecha-
er eenvoudig niet i
we wagen zou worden
600 dollar.
In juE 1915 hoopte
Een ultra-platte, roestvrij «rtaflen
mist- en bermlamp is een primeur,
die S.E.V.-Marchal op de RAI
laat zien. De lamp heeft een halo-
geen (jodium) gloeilamp met de
van deze dampen bekende enor
me lichtopbrengst.
Omdat de lamp zo ptatf
mm.) leent bij zich voor
op iedere auto. Rartd
zijn vervaardigd v<
roestvrij staal en ongevoelig
weersinvloeden. De rand zit
twee nokken
voerde de produki
lijk op. Maar. de
reikte echter nooit
nische brandstofinzet,e-systemen. sladium. De prob|,
Het AE-systeem is over een af- snelheden, beperkte
stand van 300.000 km. getest en werd ge kosten en groot ge\
m een periode van vijf jaar orrt- overstelpend. Men liet
wikkeld. slotte het hele project
Tijdens de gehele duur van de
RAI zullen de Amsterdammers ken
nis kunnen maken met de Ford GT,
06 de wagen, die vorig jaar op sensa-
°r tionele wijze een einde maakte aan
de langdurige hegemonie van Fer-
(46 ran in het jaarlijkse 24-uurs
r montage evenement van Le Mans.
achterkant De presentatie van de winnende
gepolijst wagen aan het Nederlandse publiek
geschiedt op originele wijze: per
voor |ramj Achter een Amsterdamse
met tram is een platte aanhangwagen
de kap geklemd gekoppeld waarop de Ford GT
staat. Deze combinatie rijdt dage
waardoor bij vervanging van gloei- üj|{S> gedurende de RAI door Am-
geschroefd sterdam.
De Ford GT Mark II is een inter
nationale wagen. Hij is ontworpen
en gemaakt in de Verenigde Staten
maar de verlichting komt uit
Frankrijk, de schokbrekers komen
lamp of onderdelen
behoeft te wonden.
Een speciale warmtewreseJaar
voor afvoer van de grote warm
te (600 graden Celsius) zit achter ij'^Nic/erland
aan de reflector. Engeland.
Zó denken de Ford-ingenieurs, dat een elektrisch
auto er ongeveer uit moet zien. Het gestippelde deel
bet gearceerde deel de natrium-zwavel accu.
