HETBOHOVER
Meerderheid senaat voor
goedkeuring omroepwet
AMA20NAS
van Anthony van Kamp
Geen kiesstelsel
alleen-zalig-makend
Commissie van rapporteurs:
GEDURENDE TIEN
DAGEN SPECIALE PRIJS
YOOR DE LEZERS
VAN DEZE KRANT
Discussie
systemen
nuttig
programma
Jongen als
brandende
fakkel
Weer gas
in Jemen
WOENSDAO 18 FEBRUARI 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 5
Een meerderheid van de leden van de Eerste Kamer is voor I doende was. Zou rij wei voldoende
goedkeuring van de omroepwet. Dit blijkt uit het voorlopig zijn in het geval Teievizier-AVRO?
'erslag van de commissie van rapporteurs voor Cultuur en Enige leden waren benieuwd
Recreatie.
„Vele leden" (met uitzondering van „enkelen", die bezwaren
hebben tegen de artikelen over het auteursrecht), „vele andere
)J leden" en „verscheidene leden" achten het wetsontwerp aan
vaardbaar.
de opvatting van de minister
Haast niet
noodzakelijk
Vele leden hebben zich echter af-
J evraagd of de wet recht doet aan
[e vrijheid van meningsuiting. Zü
neenden bovendien dat meer erva-
ing had moeten worden opgedaan
net het overgangsbestel voordat de
imroepwet In behandeling werd ge-
u omen, en betreurden het dat de
H 'weede Kamer zich niet voldoende
ad kunnen voorbereiden op de dis-
lussie van het auteursrecht op pro-
rammageschriften, het bewijsrecht
'j overtreding en de dwanglicentie.
Enige leden verklaarden voorals-
e^og gereserveerd te staan tegenover
et wetsontwerp en meenden dat de
.conservatieve'
|||[j?etsontwerp werd behandeld niet
'"I oodzakeliik was. Enkele leden ble-
oodzakelijk
de instelling
inroep voorstaan,
iet verslag.
Ten aanzien
loed meenden vele leden dat.
vereenstemming met hetgeen
geoefend door de rechter zou worden
voorkomen dat de minister het re
pressief toezicht op de uitzendingen
voor de kerken, genootschappen op
geestelijke grondslag, de politieke
partijen, de omroepstichting, de om
roeporganisaties en aspirant-omroep
organisaties zou krijgen.
Eveneens vele leden achtten hte
ernstig dat de minister, zonder uit
spraak van de bevoegde rechter, de
toewijzing van zendtijd kan intrek-
indien hij vaststelt dat het
voortduren van deze uitzendingen ge
vaar zou opleverer voor de veiligheid
van de staat, de openbare orde of
de goede zeden. Zij vroegen zich af
of dit niet betekende dat gerechtelijk
toezicht door politiek toezicht werd
vervangen.
De NCRV zal morgenavond de
musical „Kiss me Kate"met mu
ziek van Cole Porter en in een
tv-bewerking van Jaap Molenaar,
op het scherm brengen. Hier een
scène uit de musical met Thérèse
Steinmetz en Wil van Sellst.
de mogelijkheid van het naast elkaar
uitkomen van een .naakt' omroep
blad van de AVRO en een in mxe
Televiziergewaad gehuld tweeling
zusje'. Indien andere omroepbladen
tot een dergelijke constructie zouden
(moeten) overgaan, zou dan de com
merciële overeenkomst tussen een
omroepblad en een andere uitgever
of drukker niet strijdig zijn met de
bepaling dat omroeporganisaties niet
dienstbaar mogen zijn aan het ma
ken van winst?
Dagboek van
Anne Frank
als t.v.-spel
Het Dagboek van Anne Frank,
dat al op het toneel en op het doek
is gebracht, zal door de Amerikaanse
t v. worden uitgezonden.
De rol van Anne Frank zal ge
speeld worden door Diane Davila.
dochter van een Chileense moeder en
een Cubaanse vader. Zij werd gebo
ren in het jaar dat het dagboek voor
het eerst in ons land werd gepubli
ceerd, in 1947.
Andere medespelenden aan het
t.v.-stuk dat in de herfst zal worden
uitgezonden zijn Max von Sydow, een
Zweeds acteur die zegt als school
jongen de omstandigheden te hebben
leren kennen waaronder het dagboek
ontstond, de Oostenrijkse Lilli Pal
mer .de Zweedse Viveca Lindfors, de
Engelsman Donal Pleasance. de Is
raëli Thoedore Bikel en de Italiaan
se Marisa Pa van.
Regisseur zal de Amerikaan Alex
Segal zijn.
NEDERLAND 1 NTS
Mike
Voor de kinderen
Sluiting
Pipo
Journaal
Mona: Een burgerbaan
Socutera
De eerste uitslagen van de Tweede-Kamer- 1
verkiezingen 1967.
Journaal en weeroverzicht
Uitslagen verkiezingen Tweede Kamer 1967 1
Journaal
Sluiting
NEDERLAND 2 AVRO
10.15 i
10.30 i
11.00 i
Nieuws in het kort
InterReal (eerste helft)
Televizier
InterReal (tweede helft)
Televizier
Journaal
De detaillist als ondernemer
Sluiting
Fusie
de overheidsin-
het
V fetsontwerp wordt gezegd, films die
de centrale filmkeurings-
ommissie voor openbare vertoning
ijn verboden, niet voor de televisie
logen worden uitgezonden, Vele an-
leden vroegen zich echter af of
bepaling niet in strijd is met
et artikel over de programma-auto
mie van alle instellingen die zend-
ld hebben verkregen. Zij waren te-
ins van oordeel dat de bepaling die
i minister de bevoegdheid geeft re-
ressief toezicht uit te oefenen v.an
liden tot een vorm van censuur wel-
niet voor bijv. de pers geldt.
Indien dit toezicht zou worden uit-
Zeer vele leden zouden graag van
de minister inlichtingen ontvangen,
over de recente fusie tussen de
AVRO en RTN. het uittreden van
de AVRO uit de Federatie van Om-
l roepverenigingen en de consequen-
LeilSllUr ties daarvan- 20 zegt het verslag.
Sommige leden zeiden de indruk te
hebben dat de federatie ,een kartel'
is waarin door .gezamenlijke afspra
ken eigen belangen via groepsbelan
gen worden gebundeld'.
Vele andere leden vroegen in ver
band met de fusie of abonnees op
een weekblad die met medewerking
van de uitgever naar een omroepor
ganisaties overgaan, daar zonder
meer worden beschouwd als betalen
de leden. Moesten de abonnees hier
voor een uitdrukkelijke wilsver
klaring afleggen? Deze leden meen
den ook te weten dat deze verklaring
in het geval Televizier-RTN niet vol-
ADVERTENTIE
UIT HET RADIOPROGRAMMA:
Hilversum 1
8.05 uur Trammelant in Loeren
9.20 uur Waar de wijsjes zijn
Hilversum 2
Tijd vrU voor muziek in de vrije tijd
De verkiezingen voor de Tweede Kamer
Precies een jaar geleden ging Anthony van
Kampen met een kwart miljoen gulden, die
hij van U had ontvangen, terug naar Amazonas.
Terug naar de mensen, die hij met Pater Jan
de Vries had achtergelaten op de modderige
oevers van de Amazone rivier met de belofte:
„Ik kom terug om U te helpen". Hij had niet ver
geefs op U gerekend.
Het verhaal van zijn schokkende ervaringen
ligt vanaf 15 februari in de boekhandel onder
de titel „Het land dat God vergat". De prijs is
f 12.90, maar gedurende tien dagen (van woens
dag 15 februari tot en met vrijdag 24 februari)
is het tegen inlevering van onderstaande bon
bij de erkende boekhandel verkrijgbaar voor
f9.90. Dit geldt alleen voor lezers van deze
krant.
Anthony van Kampen, „Het land dat God vergat",
256 pagina's, 24 fotopagina's, waarvan 8 in vierkleuren.
Ondergetekende,
verklaart hiermede het boek van Anthony van Kampen, „Het
land dat God vergat", tegen overlegging van deze bon voor
de prijs van f9,90 te hebben gekocht van Boekhandel
Stempel boekhandel:
Datum: Handtekening koper:
Inlevering van deze bon uitsluitend bij de erkende boekhandel
Kom naar HET NIEUWE BOEKHUIS
met Uw bon of zend ons deze toe. Wij bezorgen U het
boek dan aan huis.
Breestraat 52 Telefoon 26977 - Leiden.
Prof. Donner tot Akademie
„Terugkeer tot het districten
stelsel heeft iets van een
sprong in het duister. Voort
gaande discussies over ons
kiesstelsel zijn nuttig". Tot
deze conclusies kwam prof.
mr. A. M. Donner, president
van het Europese Hof van Jus
titie, in de voordracht over
kiesstelsels die hij voor de af
deling geschied- en letterkun
dige wetenschappen van de
Koninklijke Nederlandse Aca
demie gistermiddag in het
Trippenhuis te Amsterdam
heeft gehouden.
Waarop nadruk?
Prof. Donner trok een vergelijking
tussen ons huidige stelsel der even
redige vertegenwoordiging met de in
land 50 jaar geleden verlaten
i van het districtenstelsel (en
andere mogelijke vormen daarvan),
.n belde stelsels beantwoordt
bepaald facet van het ideaal
der democratie. Het komt er maar op
de klemtoon legt: op
de vólksregering of op de volkré-
gering.
In het eerste geval wil men dat
het volk in de belangrijkste dingen
zoveel mogelijk zelf beslist en kiest
welke de samenlevingsorde moet we-
Daartoe moet het kiesstelsel zo
zijn dat het de duidelijkheid van de
uitspraken der kiezers bevordert. Het
moet een techniek zijn, die de kiezer
dwingt om te schiften tussen het es
sentiële en het bijkomstige. Dit „pro
polarisatie" wordt door het
districtenstelsel bevorderd. Zulke
stelsels doen denken aan een ander
symbool van de democratie: het re
ferendum, de keuze tussen ja of neen.
Daartegenover kan men zoals in „het
tweede geval" verlangen dat de ver
kiezingen zo worden georganiseerd
dat de volksvertegenwoordiging een
zo getrouw mogelijke afspiegeling is
van de stand der meningen. Men
neigt dan tot de evenredige verte
genwoordiging. Zo gezien „wan
neer men dus alleen het criterium
van de democratie aanlegt terwijl
blijkt dat de opvattingen van de de
mocratie uiteenlopen is het ant-
I woord op de vraag
kiesstelsel niet te geven. Bij ons deed
het districtenstelsel in 1848 zijn in
trede. Het heeft de polarisatie der
politieke meningen bevorderd en
bleek ruimte te laten voor een veel
heid van partijen.
Er bestond geen tweepartijenstel
sel, maar het leek er, door de vor
ming van biokken of coalities veel
op en er waren, aldus prof. Donner
eenzelfde duidelijkheid en politieke
stabiliteit als men van een tweepar
tijenstelsel pleegt te geloven.
Vervanging
Waarom werd, in 1917, dit stelsel
vervangen door dat der evenredige
vertegenwoordigmg? De literatuur uit
die tijd geeft onvoldoende ophelder-
ring. „De grotere rechtvaardigheid en
stabiliteit die de evenredigheid zal
bieden" was volgens prof. Donner
niet 't enige motief. Er is geen kies
stelsel of er zijn partijen die het
grootste belang hebben bij zijn voort
bestaan of bij zijn wijziging. Spre
ker bracht in dit verband in herin
nering dat in 1917 tevens het alge
meen kiesrecht werd ingevoerd, een
verandering die op de krachtsverhou
dingen der partijen een belangrijke
invloed moest hebben.
Voor de toenmalige Rooms Katho
lieke Staatspartij, waarvan de kie
zers vooral in eén deel van het land
waren gelocallseerd en onder het be
staande stelsel steeds ondervertegen
woordigd bleven, was de evenredige
vertegenwoordiging bijzonder aan
trekkelijk. Voor „links" vooral de
toenmalige SDAP-gold, meer ideaal,
de daardoor verworven betere prak
tische realisering van de democratie.
Splinterpartijen
Het oude stelsel had de partijen
naar elkaar toe doen groeien in coa
lities. De samenstelling van het door
deze beoogde kabinet was vooraf be
kend. Na de invoering van het hui
dige stelsel bleven nog wel coalities
bestaan, doch partijen groeiden uit
een. De vorming van coalities
en de samenstelling van het kabinet
komen na de verkiezing aan de or
de. Ontevredenheid daarover leidde
tot een groter aantal kleinere, ook
splinterpartijen.
In die onbevredigende situatie is de
vrees opgekomen voor een onbe
stuurbaar worden van het land. De
kabinetscrisis de kenmerken van
onstabiliteit deden die vrees toe
nemen. Niet het minste daardoor is
het idee opgekomen: tegelijk met de
verkiezingen voor de Tweede Kamer
ook de minister- president (wiens
programma bekend is) bjj meerder
heid van stemmen te kiezen en diens
kabinet een gehele zittingsperiode
aan het bewind te laten blijven. Dit
zou betekenen dat het kabinet niet
kan worden weggestemd, ook niet als
dit duidelijk het \ertrouwen
loren. Dat zou, aldus prof. Donner,
neerkomen op een afschaiffing van
het parlementaire stelsel: moties
van wantrouwen zijn dan onmoge
lijk.
Ontbindingsrecht
In dit verband verdient ook het
„ontbindingsrecht" (dat in het dis
trictenstelsel een reëel wapen was)
de aandacht. Logisch in de lijn van
het voorgaande zou liggen dat een
kabinet bij een conflict met de Ka
mer niet mag aftreden, dus tot Ka
mer ontbinding moet overgaan. Dit
zou de regering machteloos maken,
omdat een meerderheidspartij als het
daar voordeel van verwacht, het op
een conflict kan laten aankomen en
verklaart dat alleen nieuwe verkie
zingen een oplossing van die situatie
kunnen bieden.
l Stilte voor de storm
Stilte voor de storm zo mo
gen we het televisieprogramma
van gisteravond karakteriseren.
Geen lijstaanvoerder te zien de
hele avond, zelfs „Achter het
nieuws" had de tact ons met
onze beslissing alleen te laten
en bepaalde zich tot de Egypti
sche gasaanvallen op Jemen
(een reportage van de Duitse
televisie), een zacht itempje over
een conflict in de yshookey-we-
reld en een goed gesprek met
dx*. Hutoer de aanklager in het
proces tegen Harster c.s. „Een
voortreffelijk man", zei Koos
postema als afsluiting, en dat
leek er inderdaad niet ver naast.
Van politieke smetten vrij was
ook „Koning Klant", die de
markt op ging, om nog maar te
zwijgen van Boy's Big Band, de
Maskers en Nelly Frijda, die 20
minuten feestelijke, spuitende
muziek ten gehore brachten.
..Vrjj entree" diende daarna als
een soort geluiddemper, want
het vriendelijk gespeel en geflirt,
van Annie Fratellini met al haar
mogelijkheidjes (zij is een telg
uit een roemrucht circusge-
slaoht) werkt even kalmerend
op de televisiekijker als een rui
sende beek op een vakantie
ganger.
Chiel de Boer
Het was tenslotte de TROS
die met het meest ambitieuze
programma voor de dag kwam,
getiteld „Een beetje de boer op".
Onderwerp van het programma
was de cabaretier Miohiel Karei
de Boer, geboren in 1896 in Am
sterdam. Veel oude herinnerin
gen werden opgehaald, aan de
Bonte Dnisdagavondtrein, enz.
We zijn tegenwoordig veel veel
eisender geworden, dat bleek
wel. De TROS had er goed aan
gedaan van die wetenschap uit
te gaan en op het cabaret van
Chiel de Boer terug te zien met
de nostalgie over iets dat voor
goed voorbij is, met de weemoe
dige verwondering over wat we
toén al leuk vonden, terwijl het
nu alleen nog maar als curiosi
teit kon worden getoond.
Voortdurend werd ons echter
door Karin van Wamelen ge
suggereerd dat slechts de be
scheidenheid van Chiel de Boer
een nog groter huldiging in de
weg had gestaan, terwijl hij
juist meer gebaat zou zijn ge
weest met minder lof en minder
geroep van „tsjonge ja", wat was
dit enig en wat vinden we dat
nog steeds enig! Er was in feite
maar één ding dat ik met wer
kelijk genoegen terugzag of lie
ver: terughoorde. Dat was het
befaamde hoof dkrabbelpr entje
van imitator Jan Oradi. Het ca
baret van Chiel de Boer is vol
tooid verleden tijd, een oude ko
peren munt die men had opge
poetst om hem weer als nieuw
te doen schijnen, terwijl hy met
die groene aanslag van de tijd
in feite veel mooier was ge-
ii ii i ii miiuiiiiiiiiM
VOOR WOENSDAG 15 FEBRUARI
Hilversum 1, 402 m
VARA: 18.00 Nws. 18.15 Act. 18.20
Lichte gram.muz. 18.30 Ned. ork. op de
plaat. 19.05 Stereo: Licht voc- en lnstr
ens. met zangsolist. 19.30
mST" "0.00 Nws. 20.05 1
het beste 1 volksvertegenwoordigging heeft
(Van onze. Rotterdamse correspondJ
In een brandende fakkel verander
de bij het aansteken van een siga
ret de 16-jarige classificeerder n.
van der Kolk uit de Van de Tak-
straat 27 in Rotterdam, toen hij in
de kleedkamer op het terrein van de
N.V.- Tanker Cleaning zijn werk
plunje aantrok. Hij werd in zorgwek
kende toestand naar het Dijkzicht-
ziekenhuis in Rotterdam overge
bracht.
De jongeman werkte bij het classl-
ficeerdersbedrijf Van Geene uit Rot
terdam. Uit de kofferruimte van de
auto van zijn vader, die bij de Tan
ker Cleaning in vaste dienst is, had
hij een gonje zak met zijn werkkle
ding gehaald. In deze kofferruimte
bevond zich ook een vaatje benzine,
dat bij het vervoer lek gestoten was.
De kleding was dientengevolge ge
heel doordrengt met de licht ont
vlambare vloeistof, zodat het aan
strijken van de lucifer hem direct
noodlottig werd. Brandend wankelde
hij naar buiten, waar zijn kameraad,
A. Lenting uit de Watergeusstraat
in Rotterdam probeerde hem de
brandende kleren van het lichaam
te rukken en hem in een lap oude
stof te wikkelen. Hij slaagde er ten
slotte in het vuur te doven, maar
toen was het slachtoffer er reeds
zeer ernstig aan toe. De bedrijfsarts
constateerde verbranding in de derde
graad.
I licht progr. 21.10 De teerling
ling is geworpen (vi
verkiezingen. 22.3
gra.rn.muz. (om 23.15
Nws. 22.40 Llcl
tot 23.25
de verkiezingen), 23.55
01.00 Samenvatting en commentaren
verkiezing, afgew. met lichte gram.muz.
Hilversum 2, 298 m
NCRV: 18.00 Tijd vrij voor muziek:
Fanfare ork. en koorzang. 18.30 Spec
trum: Nws. uit de protestants christe
lijke organisaties. 18.50 Stereo: Licht
lnstr. ens. (gr.). 19.00 Nws. en weer-
praatje. 19.10 Radiokrant. NRU
19.300.45 De verkiezingen voor de
Tweede Kamer: uitsl. en rep. uit ver
schillende steden,
(Om 22.15—22.30 NCRV:
Avondoverd. 22.3022.40 en 23.55
24.00 Nws.).
VOOR DONDERDAG 1« FEBRUARI
Hilversum 1, 402 m
AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn,
7.20 Lichte gram.muz. VPRO: 7.55" De
ze dag. AVRO: 8.00 Nws. 8.10 Act.
De royalisten in Jemen hebben
bericht dat vliegtuigen van de Egyp
tische luchtmacht gasbommen heb
ben afgeworpen op het dorp Hichlaf
Bani Slam, waardoor meer dan 75
Jemenieten zouden zijn omgekomen.
Er zouden ongeveer 45 gifgas- en na
palmbommen op het afgelegen dorp
zijn gegooid De aanval vond op 4 fe
bruari plaats. Het was de tweede be_
wering van royalistische zijde als zou
Egypte gebruik maken van gif
gas in de burger ooi-log in Jemen.
Eerder is beweerd dat op 5 januari
in het dorp Kelaf in Jemen tweehon
derd dorpelingen door strijdgas zou
den zijn omgekomen, een kwart van
de bevolking.
8.15 Lichte grammuz. (8.30—8.35 De
groenteman). 8.50 Morgenwijding. 9.00
Stereo: Mod grammuz. 9.35 Waterst.
9.40 Lichte grammuz. 10.00 Voor de
kleuters. 10.10 Arbeldsvlt (gr.) (ll 00
Draaiorgelmuz. (gr.) 13.00 Nws. 13 10
Journaal en beursber. 13.30 Hulster ge
mengd koor: oude gew. muz. 13.45
Kerkorgelconc.klass. muz. 14.20 Een
correctie op de literatuur, lez. 14.30 De
horizon voorbij, toeristisch progr 15.00
keringen, cult, progr. In
6.00 Nws. 16.02 Scha-
...ogr. 1
17.00 Voor de Jeugd.
Hilversum 2, 298 ni
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Het levend
Woord. 7.15 Porder: lichte
praatje. (7.30 tot 7.32
7.55
11.30
Streeksgewijs: lnforma
.grarische bijdrage) 12.27
TROS: 14.45
muz. lez. 15 15 Voor de vrouw. NCR^:
15.45 Klass aria's (gr.) 16.00 Bilbel-
Hilversum 3, FM en 240 m
NCRV: 9.00 Nws. 9.02 Lichte vocale
muziekjes. 10.00 Nws 10.02 Nieuwe
langspeelplaten. 11.00 Nws 11.02 Lich
te muz. (gr 12.00 Nws. 12.02 Variant:
|act„ rep., de strip: Mevrouw en lk. ber.
13.00 Nws. 13.02 Top
Jws. 14 02 lnstr. aller
lei (gr.). KRO: 15.00 Nws. 15.02 Act.
15,05 Sportprogr 16.00 Nws. 16.02 Art.
16.05 Tienermagazine. 17.00 Nws. 17.02
Act. 17.05 tot 18.00 Verzoekpl.progr.
TELEVISIEPROGRAMMA'S
Nederland 1 NTS: 18.45 Pipo de
Clown. 1850 Journaal. STER: 18.58
gewest. 19.30 Mensen
sport: Document air-informatief progr
*9.53 Red, nts; 20.00 Jour-
Journaal. 23.00—23.30 TeleacAutoma-
CoronatlonISjH
21.45 Verkenning in wetenschap- doe.
over mod. technieken en hun toepas
singen. STEI 22.10 Reclame NTS:
22.15 Journaal CVK/IKOR: 22 30 tot
23.00 Dichterbij: progr. over de bijbel.
