Christenen zijn zo
vaak geen christen
mm
Prof. J. de Graaf over
J clir. intelligentia
Wegeners continentverscliuiving
beleeft thans een renaissance
P.y.d.A.-karavaai) in
de Sleutelstad
Baptistengemeente in
Leiden heeft een
eigen predikant
Geünieerde Loge van
Theosofen
s MAANDAG 6 FEBRUARI 1967
LEIDSCn DAGBLAD
PAGINA 3
I Diesviering Leidse Universiteit
„De wereld neemt de christenen niet kwalijk, dat ze christe
zijn, maar dat ze het zo vaak niet zijn", met deze uitspraak
'besloot prof. dr. J. de Graaf, theologisch hoogleraar aan de
^rijksuniversiteit in Utrecht, gistermiddag in het groot-audito
rium der Leidse Universiteit zijn rede over „Is een christelijke
intelligentia gewenst". Prof. dr. De Graaf hield deze rede op
uuitnodiging van de Christen Studentenraad in het kader van
le Leidse diësviering.
"j Een tijd als
aiiooit tevoren
t Het is al weer enige jaren gele-
dat ik iemand eens hoorde zeg-
,Een ttfd als nooit tevoren.
Jaagt een geloof als nooit tevoren',
dus spreker. Een tijd als nooit tevo-
.en. Is dat waar of is het een op-
lsch bedrog? Wie zich met geschie-
enis bezighoudt wordt wat sceptisch
n relativistisch t.a.v. dat nooit te
loren'.
^Nu honderd jaar geleden hield
rof. Van Oosterzee een toespraak
*1J de hervatting van zijn academi
sche werkzaamheden over het onder-
erp .Zullen wij nog theologie stu-
lepren of niet?' Hij schetste de situa-
10e van zijn tijd o.m. met deze woor-
en: ,het is openbaar, het geheim
3«fer gehele theologie is louter de an-
•opologie, met andere woorden ge-
het geloof aan God is een ijde-
Waan van de mens; van het sub
iet, dat zich eenvoudig objectiveert.
at is God? Een hypothese, die niet
kan worden En dogma-
Maar kent gij groter anachro-
Jlsme dan reeds alleen de naam van
ie wetenschap? Immers het enige
van de nieuwere tijd is. dat
't in het geheel geen dogmen in de
Tpjectieve zin des woords bestaan, dat
ïs^j niet kunnen en ook niet moeten
Estaan. De waarheid is niet, maar
ordt Hoewel de spelling en de
Woordkeus van Van Oosterzee wat
Uderwets aandoen, aldus prof. De
[raaf, kon het vandaag gezegd en
eschreven zijn. Hoogstens ligt nu op
l^raat, wat zich toen in de binnen-
a^mei' afspeelde.
Vervolgens herinnerde spreker aan
verhaal, dat de Russische filosoof
Jolovjo in 900 schreef, een soort
pokalypse, een .futurologie' over de
jiste en 21ste eeuw en dat eindigt
let de hereniging der kerken op een
ignzame hoogte.
Jaartallen
zijn voordracht vroeg prof. De
jraaf zich verder af wat het ken-
lerk is van de wereld in deze twin-
gste eeuw. Hij noemde daartoe drie
tortallen, t.w. 1905, 1917 en 1945.
1905 verslaat een Aziatisch land,
Apan; een Europese mogendheid,
(tusland. Vanaf dit gebeuren komen
feral in Azië nationale bewegingen
e^> en na een halve eeuw begint men
beseffen wat dit betekent voor de
van het gezicht van de
ereld.
In 1907 heeft de communistische
itoberrevolutie een model gegeven
ai&n fundamentele, sociale structuur
van de sprong uit de
tiddeleeuwen naar de moderne ge-
samenleving. Ten-
jotte 1945: de atoombom op Hirosji-
la is het begin van een nieuw tijd-
oferk. Eerst de atoomgeleerden en de
en na tien jaar ook de
plaatsheden, beseffen, dat het behoud
an de wereldvrede en het vestigen
inJm duurzame grondslagen hiervoor
ftn noodzakelijke voorwaarde voor
et voortbestaan van de mensheid is
Eworden. Alles hangt nu met alles
jPimen. Een nationale bevrijdingsbe-
reging van een Aziaticsh, Latijns-
stfnerikaans land wordt onmiddellijk
'au de machtsstrijd' betrokken tussen
ommunisme en anti-communisme
het conflict vormt meteen een be
voor de wereldvrede. Steeds
I het nog meer geluk dan wijsheid,
we weer door een crisis heen zijn.
e lit meer geluk dan wijsheid, zal vol-
naens spreker moeten worden meer
'ijsheid dan geluk. Van dit gevaar-
gokken in de politiek kunnen
v-rij niet blijven leven.
Christelijk
onderonsje
Vervolgens stelde spreker zich de
istaag: reageert de christelijke intel-
eltgentia van vandaag adequaat op
eze wereld, waarin ze mee verant
woordelijk is voor de zin van de evo-
utie. Wie, aldus prof. De Graaf, op
"\n afstand zou gaan staan en zich
^ou afvragen waarover wordt er nu
iet meeste geschreven en gesproken
-vinder christenen als het gaat om
Jonfrontatie met de tijd, waarin men
en beseft dat dit een tijd is
tpls nooit tevoren, die stuit telkens op
jUuee topics: de secularisatie en de
ouwezigheid van God. Bij deze vraag
ilaatste prof. De Graaf enkele kant
tekeningen. Beseft men wel, dat dit
preken over secularisatie en over af
wezigheid van God voor 99 procent
ien christelijk onderonsje is?
Dat ook de z.g. geseculariseerde
cJaal, die nu ,in' is, een christelijk
ntrovert jargon is? Het is ten aan-
jiien van de secularisatie ,in' om te
leggen, dat de wortels van de secula
risatie in het evangelie, ja in het
>ude testament liggen, waar de mens
atoder de goddelijke machten van
daan werd gehaald en de wereld tot
zijn beschikking kreeg. Maar men
moet dan niet te gauw over twee za
ken heenglijden, aldus spreker. Ten
eerste, dat het secularisatieproces in
Europa zich in voortdurende strijd
tegen de kerk heeft moeten voltrek
ken en ten tweede, dat de secularisa
tie sinds lang een eigen dynamiek
heeft ontwikkeld, welke geenszins
meer uit de bijbel kan worden ver
klaard.
ljjk achter kwamen. Laten zij zich
liever niet generen, dat de bijbel en
de kerk nu eenmaal niet voor alles
wat waardevol Is en humaan en me
demenselijk, de eer moeten hebben.
Dat is een ouderwets christelijk im
perialisme.
Het unieke van de bijbelse bood
schap is nu juist niet wat iedereen zo
al bedenken kan. Het niet seculari-
seerbare is misschien nu net het be
langrijkste. Het is dat geloof. die
hoop, die liefde, waarvan God-in
Christus niet het predikaat, doch het
subject is.
Wie, aldus prof. De Graaf, met de
bijbel omgaat, wordt erdoor geïnspi
reerd. Hij verliest de lust om over
de dood van God of over de afwezig
heid van God te praten, omdat hij
ten overstaan van Christus veel meer
onder de indruk is van zijn eigen af
wezigheid in Gods dienst. De wereld
der van de kerk vervreemden zou
nooit over de afwezigheid van God
en over de dood van God begonnen
zijn, indien er meer geloofwaardig
discipelschap, meer geloofwaardige
navolging var> Christus zou zijn ge
weest.
Goede vangst van
Leidse politie
19-jarige koopman, beiden uit Lei
den, aangehouden. Het tweetal heeft
zich schuldig gemaakt aan diverse
diefstallen, o.a. in een pand aan de
Plantage. In dit perceel werden een
geldkistje met f 200,en twee spaar
bankboekjes, met een totaal tegoed
van f 500,ontvreemd.
Voorts hebben zy zich schuldig ge
maakt aan diefstal van flessen melk
en yoghurt en werd enkele malen
een auto gestolen, die later kon wor
den opgespoord. Uit één van de auto's
werd een accu ontvreemd.
Eveneens zijn zaterdag aangehou
den een 23-jarige voeger en een 19-
jarige lasser uit Leiden, verdacht
van vernielingen, gepleegd onder
drankinvloed. Het tweetal had het
voorzien op buitenspiegels en anten
nes van auto's. Ook trapten zij van
een pand in de Korte Diefsteeg een
voordeur in.
Studium generale
van prof. Brouwer
Bij de samenstelling van een bio
grafie van de aarde vormt de
tot stand koming van het patroon
van continenten en oceanen een zeer
belangwekkend vraagstuk. De eerste
die er wetenschappelijk gefundeerde
beschouwingen aan wijdde, was We
gener, wiens theorieën na een bloei
tijd in betekenis schenen af te ne
men, maar thans een renaissance
beleven door de resultaten van
nieuwe wetenschappelijke onder
zoekingen. Aldus prof. dr. A. Brou
wer in het studium generale, dat gis
teren in het kader van de dies-vie
ring van de Leidse Universiteit in de
Tenslotte wees spreker er op, dat
tftii/lfwwfkta een christelijke intelligentia nooit ge-
VUUCIWCIS wenst kan zijn als een gezellig on-
I deronsje. Zij zal naar alle kanten
Laten christenen, aldus de hoogle- open moeten staan, zich daarbij niet
aar, toch de dingen niet date- j generend voor haar messiaans ver
en vanaf de dag, dat zij er einde- I langen.
De P.v.d.A.-karavaan arriveerde zaterdag om 12 uur op het
Stadhuisplein in Leiden. Na een reis door het gehele land, be
landde deze socialistische „verkiezingstrein" op 4 februari in
de Sleutelstad.
De Partij van de Arbeid meende geen andere keus te hebben
dan deze propaganda-reis te ondernemen, omdat zij vindt dat
de leidende figuren in de politiek midden in het volk moeten
staan, opdat zij kunnen horen wat dit volk wil. De partijleiding
is van mening dat er een groot wantrouwen is gegroeid tegen
de politiek en tegen politici; de kiezers dienen te beseffen dat
zij zelf de politiek moeten maken. Kortom: men moet de
Nederlanders weer vertrouwen geven in de democratie.
Demokratie
De Partij van de Arbeid begon za
terdag in Leiden met een openba
re vergadering In de kleine zaal van
de Stadsgehoorzaal. Voor een
niet zo groot, maar wel enthousiast
publiek, dat voornamelijk be
stond uit studenten, voerde als eer
ste spreker de oud-minister van Bin
nenlandse Zaken, prof. mr. I. Sam-
kalden het woord. Hij was van me
ning, dat de democratie in Neder
land niet zo goed meer functioneert.
Zyn9 inziens wordt de onduidelijk
heid veroorzaakt door de partijstruc-
waardoor de partijen coali
ties moeten vormen en compromis-
in sluiten.
Ten aanzien van de NATO zei hij,
dat een hervorming noodzakelijk is,
r dat deze van binnenuit moet
worden aangebracht; het is dus niet
juist om zomaar het lidmaatschap
op te zeggen. Wat de oorlog in Viet-
betreft deelde spreker volkomen
het standpunt van Oe Thant. Wfj
moeten volgens prof. Samkalden dan
ook het bondgenootschap met de
Verenigde Staten handhaven, om
men als vriend tot vriend nog
de meeste invloed kan uitoefenen in
de Amerikaanse Vietnam-politiek.
Gezag
Vervolgens voerde drs. H. v. d.
Doel, een van de indieners van het
plan „Tien over rood", het woord.
Hij sprak er zijn verwondering over
uit dat niemand iets heeft gedaan
toen in 1956 het kantoor van „De
Waarheid" werd bestormd, maar dat
publieke opinie wel oplaaide toen
de relletjes van vorig jaar in
Amsterdam stenen werden gegooid
naar het gebouw van „De Tele
graaf". Spreker was van oordeel, dat
het gezag zich steeds meer in dis-
crediet brengt. Voorts verweet hij de
confessionele partijen en de V.VD.
dat zij zo hadden zitten, „zeuren"
over de procedure, die de P. v. d. A.
had gevolgd bij het sturen van de
brief over de Vietnam-oorlog aan de
Amerikaanse ambassadeur. Van de
PSP vond hij dat deze partij op zeer
opportunistische wijze inhaakt op de
linkervleugel van die P.vxlA. Hij
noemde dit een erg kinderachtig ge
drag voor een volwassen party.
Na de pauze werd een forum ge
vormd onder voorzitterschap van
prof. dr. J. Bomhoff, waarbij o.a.
het studieloon en het beleid inzake
de relletjes in Amsterdan ter spra
ke kwamen.
Drs. Den Uyl
Na aan rondrit door de stad met
de karavaanwagens, was men om
drie uur weer present in de Stadsge
hoorzaal, waar de lijstaanvoerder,
drs. J. den Uyl, het woord voerde.
Deze bracht eerst een kort reisver
slag uit over de tocht met de kara
vaan en ging op verschillende actue
le problemen nader ln.
Spreker noemde 1966 niet alleen
het jaar van de mcidenten, maar
ook het jaar, waarin veel jongeren
hun stem lieten horen. „Er biykt
een behoefte te zyn om in de Neder
landse politiek door te stoten naar
verwezeniyking van de wensen, die
sinds de tweede wereldoorlog zyn ge
groeid en die nog niet in vervulling
zyn gegaan". Om deze wensen te ho
ren is de P.v.d.A. met zyn „2 op wie
len" op stap gegaan. „De noodzaak
hiervan werd juist byzonder dui-
deiyk toen wy in Sneek kwamen", al
dus de heer Den Uyl, waar toen net
een paar duizend arbeiders hun ont
slag hadden gekregen. Die kwamen
toen naar de karavaan om ons er
VTagen over te stellen .Het is vre
selijk dat dit gebeurt en dit kan niet
dit mag niet langer zo in Neder
land". Naar aanleiding hiervan be
pleitte hij opnieuw medezeggenschap
de arbeiders in de onderneming,
omdat het zyns inziens een zaak van
democratie is, dat het recht van de
arbeider niet ophoudt by de poort
van de fabriek.
In zeer felle bewoordingen liet de
socialistische lysttirekker zich daar
na uit over de confessionele partyen
en in het byzonder over de KVP,
die zou moeten worden gedwongen
om kleur te bekennen.
Vervolgens sprak hy over verho
ging van de successierechten, wat hy
een zaak van sociale rechtvaardig
heid noemde. „Het bereiken van ge-
ïykgerechtigheid is het waarmaken
van de vryheid" zei hij.
Ontwikkelings
hulp
Omdat de kloof tussen arme en
rijke landen steeds groter wordt, ver
wacht drs. Den Uyl dat de wanhoop
van de armen, met name in de oude
wyken van grote steden in de ont
wikkelingslanden wel eens kan om
slaan in haat tegen het welvarende
Westen. Dit noemde hy een kwestie
van imtematiionale gelijkgerechtig-
heid.
Het Nederlandse volk zou, zy het
mer erkenning van de tekorten in
ons eigen land, meer moeten geven
voor de ontwikkelingshulp.
Voorts sprak hy over de woning
bouw en over de werkgelegenheid in
het Noorden en in Limburg, hi er by
concluderend dat de P.v.dA. niet
kan beloven dat een belasting
verlaging zal komen, maar dat de
belasting billyker moet worden ver
deeld.
Na de pauze werd gediscussieerd,
o.a. over onderwys en delensie,
waarby ook enige vragen van staats-
rechterlyke aard werden beant
woord.
In de loop van deze dag reed de
P.v.dA.-karavaan ook door tal van
plaatsen in de Bollen- en Duinstreek.
Aanrijdingen in
Leiden
Een 30-jarige bromfietser uit Lei
den. die zaterdagmiddag op het
kruispunt BotermarktKoombeurs
geen voorrang verleende, werd gegre
pen door een auto. De man brak zijn
rechterarm. In de nacht van zater
dag op zondag is een 67-jarige inge
zetene uit Leiden, by het plotseling
oversteken van de ryweg, op de
Breestraat gegrepen. De man, die
onder drankinvloed verkeerde, liep
een linkerheupfractuur op.
Na in de ochtenddienst door zijn vader, ds. K. Reiling uit
Hengelo, te zijn bevestigd met als tekst Handelingen 20 vers
28, deed ds. R. Reiling, afkomstig uit Rotterdam, gistermiddag
zijn intrede als predikant van de Leidse Raptistengemeente,
die in 1953 is geïnstitueerd. De belangstelling voor deze dienst
was groot. Als tekst had ds. Reiling gekozen 1 Corinthe 4 vers
1: „Zo moet men ons beschouwen; als dienaren van Christus,
aan wie het beheer van de geheimenissen Gods is toe
vertrouwd".
Intrede van
ds. R. Reiling
Ds. Reiling noemde het een ris
kante zaak in deze tyd Evangeliedie
naar te zyn Vele predikanten den
ken, dat zy geestelyke bedryfsleiders
zyn geworden. Er is momenteel veel
belangstelling voor de godsdienst;
het lykt wel alsof er nieuwe kansen
zyn voor het getuigenis. De grote
moeiiykheden schuilen in het Evan
gelie zelf. Vele mensen missen de
aansluiting.
De vraag naar de verstaanbaar
heid van het Evangelie is actueel
geworden. Elk fundament, elk aan
knopingspunt, wondt weggeslagen.
De mensen begrijpen het Evangelie
niet. De predikanten kunnen dat
niet veranderen. Het gaat pas lich
ten door de Heilige Geest en wy zou
den zwaas zyn als wij niet naar mo
gelijkheden zochten. Als predikant
moeten wy arbeiden onder de kracht
en de werking van de Heilige geest.
Gods geheimenissen, zyn grote
heilsplannen en daden, houden zich
met de mens en de verwarrende we
reld bezig, zy omvatten het oude
volk van Israël en dit heeft ook met
de gemeente van Jezus Christus te
maken, waarvan men zegt, dat het
met haar is afgelopen. Al Gods plan
nen en daden zyn samengebundeld
in één persoon, Jezus Christus,
Jezus Christus, dichtbij ons en toch
zo veraf; een profeet zonder weerga.
Wy kunnen deze Jezus wel kwyt als
het lichtende voorbeeld maar niet als
de Gekruisigde. Dat is het dynamiet
van het Evangelie. Het kruis scha
kelt ons uit en het is tegeiyk ons ein
de en ons begin.
Predikanten zyn beheerders; zy
moeten ervoor zorgen, dat het Evan
gelie gaat functioneren en werken.
Maar zy kunnen pas een goed mid
del zyn als het Evangelie eerst in
henzelf goed functioneert. Geloven
is in wezen: capituleren voor God.
Niemand kan geloven zonder zich te
buigen voor God. Wie volharden zal
tot het einde, die zal zalig worden.
Na de dienst sprak ouderling J. J.
v. d. Bos, die de twee moeiiyke ja
den memoreerde, die de gemeente
heeft doorgemaakt. Verder voerden
1 grote Stadsgehoorzaal werd gehou
den.
j Wegener werd in het begin van
I de huidige eeuw toevallig met het
probleem geconfronteerd en hy con
cludeerde uit faunistische gegevens,
dat in een ver verleden de Zuidame-
rikaanse. Afrikaanse. Antarctische en
Australische continenten dicht by el
kaar hadden gelegen, samengevoegd
met het Indiase schiereiland, en
eventueel met elkaar verbonden door
landbruggen. Hij vond ook in tal
van andere wetenschapstakken ar-
I gumenten voor deze theorie, die
mede omvatten dat de continenten
later langzaam uiteengedreven wa-
Later werden deze theorieën aan
gevochten en tot de tweede wereld
oorlog begonnen andere theorieën op
de voorgrond te komen.
Magnetisme
Pas de laatste tien tot vyftien jaar
wordt het denkbeeld van de door
Wegener gesignaleerde continentver
schuiving weer meer geaccepteerd op
grond van nieuwe wetenschappelijke
technieken, onder meer het bepalen
van de richting van het magnetisme
in metaalhoudend gesteente. Meta
len deeltjes in het gesteente wer
den tijdens de vormingsperiode als
kompasnaaldjes gericht door het
aardmagnetisch veld. Na stolling van
het gesteente biyft de magneetrich
ting ten opzichte van het omringen
de gesteente. Wanneer dit gesteente
nu van plaats en richting verandert,
wijzigt dus ook de magneetrichting
Officiële publikaties
Tweede-Ka mei
De Burgemeester
kennis, dat op woensdag
des voormiddags
t. des namiddags
De kiezers
pllchting bedoeld ln art. 19 der kies
wet: „HIJ, die volgens het klesreglster
bevoegd ls tot de keuze mede te wer
ken. is verplicht zich binnen de voor
de stemming bepaalde tijd aan te mei
den bij het stembureau
ten opzichte van de rest van de aar
de. Door thans de richting van de
magnetisatie in deze gesteenten vast
te stellen, kan men bepalen hoe het
betrokken gesteente zich door de
geologische geschiedenis heen heeft
verplaatst ten opzichte van de po
len, aangenomen dat de aarde steeds
een magnetische dipool is geweest.
Wanneer nu deze metingen in ver
schillende continenten worden ver
richt, kan men concluderen hoe de
continenten ten opzichte van elkaar
verplaatst zyn. Dergelyke metingen
hebben een merkwaardig zuive
re overeenkomst met de theorie van
Wegener opgeleverd.
Fauna en flora
Prof. Brouwer ging voorts in op
allerlei aspecten van deze continent
verschuiving. Op het eerste gezicht
Ujkt het merkwaardig, dat de
zoogdierenwereld van Zuid-Amerika
en Afrika zo sterk van elkaar ver
schillen, wanneer aangenomen wordt
dat de continenten eertyds zo dicht
byelkaar hebben gelegen. De zoog
dieren zyn echter geologisch gezien
nog betrekkelyk jonge levensvormen,
en toen zy ontstonden waren de con
tinenten reeds uiteengedreven. Over
land hadden zy derhalve de klein
ste contact-kansen, want de landweg
tussen beide gebieden kwam na het
ontstaan van de Atlantische Oceaan
te liggen van Zuid-Amerika naar
Noord-Amerika, over de Bering-
straat naar Azie, door Azie naar het
Nabye Oosten en vla de landengten
en smalle zeestraten naar Afrika.
Heel anders ligt het met vroegere
levensvormen, zowel wat de fauna
(reptielen!) als de flora betreft, die
in Zuid-Amerika en Afrika juist
sterk overeenstemmen. Uit deze en
andere argumenten kan thans wor
den geconcludeerd, dat de theorie
van Wegener wel degelyk aanvaard
baar is, en dat de continentverschui
ving zich geologisch gesproken in
een vrij recent verleden moet heb
ben voorgedaan.
Prof. Brouwer lichtte zyn voor
dracht toe met een reeks lichtbeel
den.
hem aangewezen
Voorts wordt gewezen op het be
paalde art. 128 v"
Strafrecht: „HIJ,
gevangenisstraf
Staten-Generaal
Ds. R. REILING
het woord ds. M. Cohen uit Alphen
aan den Ryn en de heer E. de Haan
uit Beerta, die de Unie van Baptis
tengemeenten vertegenwoordigde.
In zyn slotwoord dankte ds.
Reiling onder andere wethouder
Harmsen en vertegenwoordigers van
de Geref. Kerk, de Hervormde Ge
meente en de Lutherse Gemeente
voor hun aanwezigheid. Hij hoopte
in het geloof veel te doen in Leiden.
houden op vrijdag 17
des voormiddags i*
Kamer der I
kandidaat uitgebracht, alsmede
som van deze aantallen stemme"
Lelden. 6 februari 1967.
Van der Willigen.
Forumavond van
jeugdparlement
Tydens de morgenavond te hou
den forumavond in de Stadsgehoor
zaal, georganiseerd door het Leads
Jeugdparlement, zal de KVP wor
den vertegenwoordigd door de heer
W. Perquin, hoofd van het party-
bureau. Het Tweede Kamerlid, de
heer F. H. J. Daans, zal de stand
punten van de P.v.d.A. naar voren
brengen. Mevr. I. SoetenhorstDe
Savorninlohman vertegenwoordigt
D'66.
Verder zullen, zoals bekend, in het
forum zitting nemen: drs. G. M. V.
van Ardennen (WD), mr. W. Aan-
tjes (AR), prof. van Hulst (CHU),
de heer C. IJmkers (CPN) en de
heer J. Engels (PSP).
ij* f t: ij;
Aan de Leidse Universiteit zyn ge
slaagd voor de volgende examens:
kandidaats Westerse Sociologie de
heren W. P. Knuist (Goes), R. J.
Sierksma cum laude (Leiden) en A.
J. W. Otten (Leiden) en mej. B. M.
v. d. Bos (Rotterdam)doctoraal II
geneeskunde mej. M. A. C. v. Drim-
melen (Den Hoorn) en de heren A.
A. E. E. Brockmöller (Den Haag) en
L. Smit (Voorburg); semi-artsex.
mej. D. B. Engels (Den Haag) en de
heren S. W. Schalm (Arnhem) en
J. C. v. d. Wulp (delft); artsex.
mevr. E. F. Elcke- Leendertz (Lei
den) en de heren Khoe Hlan Eng
(Leiden) en A. V. M. Perquin (Ha-
zerswoude)
„De mensheid,
liet eeuwige ritme"
Gistermorgen werd in café „Eigen-
zorg" een voordracht gehouden voor
de Geünieerde Loge voor Theosofen
onder de titel: „De mensheid, een
eeuwige ritme".
Misschien klinkt deze titel wat
wonderlijk. Hoe kan de mensheid een
ritme zy'n? Met deze woorden wordt
gezinspeeld op de cyolische wetten
waaraan het heelal, de natuur en
ook de mensheid onderworpen zyn.
De westerse wetenschap kent het be
grip cyclus etgeniyk alleen als tyd-
kring, d.w.z. een zeker aantal jaren
na verloop waarvan, dezelfde hemel-
verschynselen zich weer in dezelfde
orde voordoen Maar de theosofie, die
de hedendaagse benaming voor de
aloude wijsheddreligde is, erkent cy-
olussen van velerlei aard. Zy ver
klaart, dat er in de geopenbaarde
wereld allerlei verschynselen en ge
beurtenissen zyn, die volgens een
bepaald ritme terugkomen. Naast de
algemeen bekende kringlopen van
dag en nacht, de jaargetyden, eb en
vloed en de veel langere cyclussen
van de hemellichamen, leert de theo
sofie, dat ook het onvergankelij ke
deel van de mens, zyn onsterfelijke
beginselen (ziel-geest) na een periode
van rust weer naar de aarde terug
keert in een ander lichaam. De duur
van het bestaan tussen twee aardse
levens is afhankelijk van de geeste
lyke ervaringen die de mens tijdens
zijn leven heeft gehad, alsmede van
de onzelfzuchtigheid en offervaar
digheid, die hy aan de dag heeft ge
legd. De hoogstaande mens heeft ln
het hiernamaals meer te overdenken
dan de egoïstische en meer op het
materiële gerichte mens. Maar, ver
klaart de theosofie by monde van
mevrouw H. P. B. Blavatsky. de
grondlegster van de moderne theo
sofie, de gemiddelde tyd, die de ziel
buiten twee incarnaties doorbrengt,
is ongeveer 1500 Jaar. Men kan dus
spreken van een cyclus van plm. 1500
jaar, waarna vele zielen, die tezamen
in een bepaalde streek hebben ge
leefd en die tezamen oorzaken in be
weging hebben gezet, in overeenstem
ming met de wet van Karma (oor
zaak en gevolg) en de wet van reïn
carnatie weder belichaming) ook te
zamen op aarde zullen terugkeren.
Deze cyclus is dus de kringloop, het
ritme, van reïncarnatie.
Tussen de jaren plm 375 en plm.
675 zyn verschillende volken de Ro
meinse provincies binnengedrongen:
vele van die volken werden voortge
dreven door andere, die uit Azië naar
het westen trokken. 'De Hunnen, af
komstig uit Mongolië vielen de 4de
en 5de eeuw Europa binnen). En nu
doet zich het feit voor, dat in de 19de
en 20ste eeuw grote verplaatsingen
van mensen, zelfs van hele volken
heeft plaats gehad. (Byv. in de 19de
eeuw zijn grote aantallen emigranten
uit Oost-Europa, Ierland en Italië
naar de VB. getrokken; na de laat
ste wereldoorlog zijn honderdduizen
den gevlucht of gedeporteerd).
Maar er zyn nog vele andere cy
clussen waarby de mensheid recht
streeks is betrokken: b.v. vele epide
mieën komen volgens een zeker rit
me voor; oorlogszuchtige stemmin
gen by de naties, opstandigheid en
geïrriteerdheid by het individu, neer
slachtigheid, angst, ontevredenheid
enz. treden cyclisch aan de dag. Het
is ook interessant op te merken hoe
sterk bepaalde cosmische verschyn
selen de mensheid beïnvloeden. Ge
leerden hebben aangetoond, dat som
mige epidemieën optreden wanneer
het aantal zonnevlekken toeneemt.
In haai- groots en wetenschappeiyk
werk „De geheime leer" geeft mevr
Blavatsky vele voorbeelden van de
nauwe samenhang, die er bestaat
tussen de cosmos en de mens. Dit is
zeer begrijpelijk wanneer wy de theo
sofische leerstelling aanvaarden, dat
een gemeenschappehjk geestelijk en
goddelyk beginsel het heelal (d.wz.
de macrocosmos) en de mens (de
microcosm os) doordringt.
De mens kan gebruik maken van
de cyclische wetten. Hy kan bij zich
zelf vaststellen of er tyden zyn van
grotere emotionaliteit, van zwaar
moedigheid enz. en wanneer hy het
ritme hiervan weet, kan hy intijds
een tegengestelde gemoedsstemming
by zich zelf aankweken.
„Mens ken U zelf" is nog altyd het
moeliykste voorschrift, maar het is
het enige waardoor wy ons zelf kun
nen verbeteren en louteren.
„Nut en Vermaak'
vierde carnaval
In „Den Burcht" heeft de Leidse
muziek-en toneelvereniging „Nut en
Vermaak" traditie getrouw weer op
vrolyke wyze carnaval gevierd.
Het feest stond ditmaal niet ón
het teken van een bepaalde gebeur
tenis zodat de gekostumeerden hun
fantasie de vrye loop hebben gela
ten. Temidden van een groot aantal
groepjes, bewogen zich ook veel in
dividuele figuren zoals „Mary Pop-
pins", „De slaapwandelaar" en ver
scheidene paren, die onder meer aan
„Het stenen tijdperk" gestalte ga
ven. Nog voor het demasqué was de
vrohjkheid ten top gestegen en vier
den gekostumeerden en niet-gekoötu-
meerden op uitbundige wyze dit feest
van spottemü en zotterny. Het
dansorkest .Copaca Bano6" en de
.Boerenkapel" zorgden voor een ge
stadig neervallende klankenregen,
waarby de .rock en roll" en de
„twist" werd afgewisseld door Ween-
se- en Tiroolse walsen. De „topsong"
van het carnavalfeest werd .Jelle
zal wel zien".
De camavalvierders bleken onver
moeibaar; hossend, twistend en wal
send bewogen zy zich door de feest
zaal zo nu en dan even pauzerend
om een ode te brengen aan de man
nen, die het bier en het „water van
Schiedam" hadden uitgevonden.
Aan de jury, gevormd door de heer
en mevrouw J. Boom-Schild en de
heer Th. Geels was de zware taak
om de carnavalkostuums te beoorde
len en de pryzen toe te kennen.
De resultaten waren als volgt:
groepen fraai 1 -Oud Hollandse win
ter 1876"; 2. „Carnaval in Rio";
groepen origineel: 1ste prijs „Tou-
risten"; groepen geestig: 1. Cama
valvierders"2. „Swiebertje en ge
volg"; paren origineel: 1ste prys en
wisselbeker: „Het Stenen Tydperk";
paren geestig 1ste prys: „Het eerste
en tweede net TV"; dame fraai;
1. „Mary Popping" 2. „Frou -Frou da
Paris"; dame origineel 1. ,3ram Pee-
rie"; 2. ,Nleuwe mode"; dame origi
neel: 1 „Beatgriet"; 2. „Mexicaanse":
heren fraai: 1ste prys: „Mexicano";
heren geestig: „De Slaapwandelaar";
2 „Boertje van buten".
Nog een carn.»val
Ook in „De Kleine Burcht" vier
de de camavalsvreugde hoogty en
zorgden leden en genodigden van de
amusementsvereniging „Voor O na
Vermaak" er voor dat de door het
vyftienjarig verenigingsbestaan ex
tra vroiyke feeststemming tot zon
dagmorgen 4 uur geen moment daal
de. Ook hier bewogen zich vele op-
merkeUjke groepen, paren en Indivi
duele gekostumeerde figuren over de
dansvloer en streden afwisselend de
carnavals- en dansorkesten „De Vro
iyke Vrybuiters" en „The Boranies"
om de eer de dansende en hossen
de VOV-camavalvierders in bewe
ging te houden. Zo nu en dan werd
ren gepauzeerd om „de Inwendige
ens te versterken".
Gezien het grote aantal gekostu
meerden, had de jury, bestaande uit
heren P. Brandt en B. Starren-
burg, by de beoordeling en het toe
kennen van de pryzen geen gemak-
keiyke taak. Na veel wikken en we
gen, maakte de heer Brandt in een
geestig toespraakje de uitslagen be
kend: groepen en paren: origineel:
„Boerenkool met worst"; 2.
Siameese drieling"; 3. „Glaasje op";
groepen en paren geestig: 1. „Hans
Grietje"; 2. „Agent en arrestan
te"; 3. „Pindamannetje" en voor de
actueelste: 1. „Boksers"; 2. „Batman
Robin"; 3. „Post en Pfenniger".
