Noorwegenvrij kamperen tussen
bossen en bruisende bergbeken
Verademend of vervelend,
't is maar hoe je Finland ziet
Wegwijs
TOERISTISCHE BIJLAGE LEIDSCK DAGBLAD 190T
PAGINA 8
"TT-»'? zijn van die mensen die verzuchten: ,,Als ik een hoop geld
if'i had, dan kocht ik een Landrover en ging op zwerftocht door
-* de wereld". Dat zijn van die mensen die in de vakantie wat
anders willen dan de geur van andermans zonnebrandolie en het
lawaai van andermans radio. Hun dromen worden door geld
gebrek meestal geen werkelijkheid, want stilte en eenzaamheid
lijken ver weg en duur. Toch hebben wij met tioee personen
drie weken lang in de verlaten natuur rondgedoold zonder dat
er bij het vertrek veel meer dan f 500 in de portemonnee zat.
Het geheim van dit kleine wonder heet Noorwegen.
Begin Juni reden we op ons ge
mak in twee dagen naar het
Deense plaatsje Hirthals in het
noorden van Jutland, en namen
daar dezelfde avond nog de nacht
boot naar Kristiasand, Noorwe
gen.
Vroeg in de morgen, omstreeks
ies uur, komt de veerpont daar
aan. Uit de ochtendnevels doemt
een landschap op dat je de ogen
doet uitwrijven. Met het wijde
heuvellandschap van Dene
marken nog vers in het geheugen,
is dit een verrassing die alle slaap
doet verdwijnen: boven het
haventje tussen de rotsen klim
men dennegroene hellingen naar
een teer blauwe hemel.
Eenmaal door de douane, komt
er niets van plannen om zo snel
mogelijk slaap in te halen. Het is
namelijk een landschap voor
nieuwsgierige mensen: na elke
oocht en achter elke bergrug lok
ken nieuwe verrassingen. Pas na
een kilometer of zestig begonnen
we weer aan slapen te denken.
Dat was even voorbij het dorpje
Byglandsford, aan de oever van
het gelijknamige water. Er is een
kampeerplaats in de buurt, zoals
overal in Noorwegen. Maar daar
hebben we geen belangstelling
voor. in Noorwegen mag men
overal in de vrije natuur kampe-
Die avond zitten we bij een
houtvuurtje aan een kristalhelder
meer. waarin vissen grote krin
gen maken, op jacht naar insec
ten. Van ver weg over het spiege
lend fjord klinkt een eenzame ac
cordeon met wijsjes die aan de
Ierse volksmuziek doen denken.
Als het te schemerig wordt om
te lezen, is het nog maar een
half uurtje voor middernacht. We
weten nog niet dat 's nachts om
twee uur alweer de eerste vogels
beginnen te zingen. Dit is Noor
wegen, het land dat door de Pool
cirkel gehalveerd wordt!
Er staat een bordje langs de
weg. „Kjör Sakte" staat er op.
langzaam rijden. Daar begint, de
„opbreking" die zich verder over
heel Noorwegen uitstrekt. De as
faltweg gaat plotseling over in
een smalle tweebaansweg van
steenslag, soms zo vlak en hard
als een startbaan, soms ook met
gaten zo groot als een flinke em
mer. Wat folders schreven over
niet meer dan 250 kilometer per
dag. is géén sprookje.
In Noorwegen moet men trou
wens nooit haast hebben. Is het
niet om de nationaal geldende
maximum snelheid van 70 kilo
meter, dan toch wel om het na
tuurschoon. De weg slingert zich
door berken- en dennenbossen,
langs bruisende rivieren met heel
smalle wiebelende hangbruggetjes
en klimt kronkelend door ruige
bergen. Het is een kwestie van
schakelen als een vrachtwagen
chauffeur. Remmen willen we zo
weinig mogelijk op die losse
steenslag. De afgrond ligt direct
naast de weg zonder verdere af
rastering dan dunne twijgen die
rechtop in de grond geprikt staan,
's Winters bij sneeuw kan men
daaraan zien waar de weg loopt,
nu vallen ze weg tegen een ach
tergrond van overdadig groen.
Uren kan men zo rijden, zon
der maar een auto te zien. Het
landschap lijkt7 een reusachtig
natuur-reservaat dat voor publiek
gesloten is. Wegens ruimtegebrek
in ons piepkleine autootje is de
jerrycan voor reservebenzine
thuis gebleven.
Het levert geen bezwaar op,
want in de gehuchten die zo nu
en dan opduiken, meestal niet
meer dan vier of vijf houten hui
zen, is altijd wel een benzine
pomp. In de iets grotere neder
zettingen is meestal ook een
„Landhandel" letterlijk groen
teboer waar al het nodige te
koop is, tot aan visgerei toe. De
prijzen liggen niet veel boven de
Nederlandse, alleen alcohol en ta
bak zfjn ronduit duur.
Op onze trek naar het noorden,
komen we ook door het Setesdal.
een belevenis op zichzelf. Het
landschap doet daar een beetje
aan Zwitserland denken met zijn
groene weiden en houten huisjes
van boomstammen, rijk versierd
met houtsnijwerk. De daken van
die vaak eeuwenoude huisjes zijn
waterdicht gemaakt met berke
schors en bedekt met een dikke
laag stenen en plaggen, waarop
soms struikjes groeien. In dat
zelfde Setesdal staan her en der.
bordjes langs de weg met het
woord „Solvsmed" zilversmid.
Voor een paar luttele guldens zijn
daar sieraden te koop volgens tra
ditioneel ontwerp aan huis ge
maakt. Ze zijn van fijn zilverfili-
grein, waaraan vergulde holle
spiegeltjes hangen te schitteren.
De ontelbare beekjes, waterval
len, rivieren en meren blijken nog
niet alle water van Noorwegen te
bevatten. Op zoek naar een mooi
vlak kampeerplekje in het bos
op zichzelf al een hele opgave in
een bergachtig land zakken we
keer op keer weg in een dikke
verende laag mos en moeten dan
haast watertrappen om boven te
blijven. Naderhand leerden we
onze kampplaatsen vooral te zoe
ken langs de oevers van meren
en rivieren, waar zand voor een
wat steviger ondergrond zorgt.
Stalen tentharingen blijven on
ontbeerlijk, want rotsgrond laat
zich in dit land overal gelden.
De bergmeren in het zuiden
van Noorwegen en de fjorden aan
de zuidkust zijn heerlijk om in
te zwemmen. Kristalhelder en in
de maand juni al bijna lauw.
Voor sportvissers moet Noorwegen
een ideaal land zijn, want aan
welk water we ook kamperen, des
avonds zijn er steevast plonsge
luiden en grote kringen van ja
gende vis. Een nadeel voor de
kampeerder is het aas van al die
vis: de muggen. Maar er is een
simpele oplossing; de spuit
bus. een attribuut, dat bij een
kampeertocht in Noorwegen goud
waard is.
Over het weer in het land der
Noormannen dit. We zijn er
helaas maar drie weken ge
weest, maar gedurende die tijd
was het badpak ons dagelijks te
nue, zelfs in de open auto. Vol
gens de folders ligt de zomertem-
peratuur in Zuld-Noorwegen ho
ger dan in ons eigen land, en
tijdens onze vakantie daar klopte
dat. Langs de westkust met de
beroemde fjorden schijnt het re
genachtiger te zijn dan in het
binnenland.
F inlands is lang lebberen aan een
klein drankje. De ingrediën
ten zijn: meren, bossen, heu
vels, en stilte. Je moet er van hou
den. Wie er van houdt, bestelt nooit
meer anders. Hij wordt een kroeg
loper van Finland. Andere dran
ken worden daar niet geserveerd.
Maar ook nergens in Europa wordt
het mengsel zo puur geschonken.
Wat de één hier exclusiviteit noemt,
is voor de ander eentonigheid. Daar
ligt de kracht en de zwakte van de
Finse eenzijdigheid.
De echte buitenmens zal op die
wegen, eindeloos wentelend langs
berken en dennen waar tussen
door telkens het oppervlak van één
der zestigduizend Finse meren flik
kert zijn dorst naar ruimte en
een oerbeleven van de natuur wel
laven. Hij zal met welbehagen de
droge lucht der sparren opsnuiven,
met intens genoegen de rimpelin
gen van het water onder de ritse
lende berken volgen en met een
licht gevoel zich vermeien in de
de stille, langgerekte zomeravon
den.
Een bezoek aan Finland dat qua
oppervlak overeenkomt met Groot-
Brittannië, is niet alleen een geo
grafische ervaring maar vooral één
in sfeer. Veel sterker dan de ande
re Scandinavische landen bewaart
Finland namelijk nog een zeer ei
gen oorspronkelijk stemming
waartoe lange geïsoleerdheid en het
feit dat de Finnen een geheel apart
ras vormen, speciaal hebben bij
gedragen. De drukte en haast van
Europa schijnen ongemerkt aan
hen voorbijgegaan te zijn. In zijn
gemoedelijkheid heeft Finland iets
van een groot „platteland", vol pri
mitieve oharme en ouderwetse
hartelijkheid.
GASTVRIJ
Openheid en eenvoud zijn de
kenmerken van deze houtvesters
van Europa, wier gastvrijheid le
gendarisch is. Want de Finnen be
naderen de vreemdeling nog met
de respectvolle houding van men
sen voor wie de bezoeker oorspron
kelijk iemand was, die zich uren
lang een weg door het woud had
gebaand. De mooiste uiting van
deze gastvrijheid blijft een uitno
diging voor de sauna, die men.
vooral terwille van zichzelf, maar
niet moet afslaan. Die aantrekke
lijke sensatie van „vervreemding"
die men In Finland ondergaat,
wordt nog in de hand gewerkt door
de volledig ongerijmde klanken, die
de Finse taal blijken te vormen en
waartegen men zich het beste wa
pent met een klein zakwoorden
boekje.
„Ja, maar zit, ik dan niet mijn
hele vakantie in de kou?" luidt de
bekende angstige vraag. Door het
continentale klimaat, dat Finland
beheerst, zijn de winters er inder
daad zeer koud maar de korte zo
mer kent daarnaast vaak ho
ge temperaturen (juni en Ju Tl zijn
de beste maanden.
MEREN
Typische bezienswaardigheden
in Finland. Het is veeleer de totali
teit van het landschap met zijn
genuanceerde monotonie die je be
zighoudt. Toch zijn er uitschieters:
het. merengebied van Zuidoost-Fin-
land overtreft de andere in spec-
taculariteit. Voor buitenlanders is
het zeker het aantrekkelijkst te be
ginnen met deze streek, die als
hoogtepunten kent de heuvel Koli
met zijn prachtig panorama en de
landengte Punkaharju.
Voor wie minder tijd heeft is
een tocht naar Aulanko, natuur
park nabij „Hameenlinna (onge
veer 150 km van Helsinki) aan te
raden. Voor alle meren geldt dat
men ze eigenlijk het mooist ziet via
één van de gemoedelijke boot
tochten die vanuit talrijke Finse
teden worden georganiseerd, som
mige met een duur van verschei
dene dagen.
LAPLAND
Een zeer sterke, eigen bekoring
heeft het rendierrijke Lapland, al
is dit gebied in wezen natuurlijk
minder typisch Fins dan de rest
van het land. Door de indrukwek
kende verlatenheid van deze, soms
bergachtige streek kan men
prachtige trektochten maken via
speciaal ingerichte hutten. Een
speciale attractie vormt hier de
middernachtzon.
Een heel apart genoegen vormt
voorts het verblijf op één der der
tigduizend eilandjes voor de Finse
kust. Watersportliefhebbers zijn
speciaal de archipel bij Turka en
de Alandseilanden (midden ln de
Botnische golf» aan te bevelen.
HELSINKI
Tenslotte behoort een bezoek van
enkele dagen aan Helsinki al gauw
tot de beste momenten in Suomi,
zoals de Finnen hun land zelf
meest noemen. Het is een stad die
aan alle kanten openligt naar het
water en waar men zich nooit on
der de voet gelopen voelt. De men
geling van oude tsaristische bouw
werken met een werkelijk fantasti
sche moderne architectuur maken
Helsinki tot een unieke hoofdstad
in Europa.
In dit land, dat maar viereneen
half miljoen inwoners telt, kan men
eigenlijk overal zijn tent opslaan.
Wie wat meer comfort verkiest,
kan echter terecht op één van de
vele campings, waar men nauwe
lijks meer dan een gulden kwijt is
per persoon en nog eens dit bedrag
voor de auto. Hotels zfjn gemiddeld
duurder dan in Holland. In de vele
heugdherbergen. waarvan de prijs
varieert van ongeveer twee tot vijf
gulden, bestaat geen leeftijds
grens zodat men er met de hele
familie terecht kan.
PRIJZEN
Het prijsniveau ligt in Finland
in het algemeen wel iets boven het
Hollandse. Als toerist hoeft men
daar echter niet zoveel van te mer
ken omdat er zelfs in de kleinste
Finse dorpen cafetaria's zijn
met zelfbediening) waar men al
voor vier gulden behoorlijk eet.
Veel toeristen hebben de neiging
ware monstertochten te maken
door Scandinavië Wie Finland
echter goed op zich wil laten in-
Studenten-kapel in Otaniemi
(Finland'
werken, doet het beste er een tijd
je te blijven. Finland, maar ook de
bezoeker is daar het meest bij ge
baat. Men kan de auto meenemen
op een van de vele boten die uit
Stockholm en andere Zweedse ste
den. Travemunde (W.-Duitsland)
en Kopenhagen de verbinding on
derhouden Daarnaast is er een
snelle vliegverbinding van uit Am
sterdam.
Finland heeft een uitgebreid bin
nenlands vliegnet, waarvan de ta
rieven zeer laag liggen. De trein-
tarieven komen ongeveer overeen
met die :n ons land. Voor toeristen
worden door de spoorwegen aan
trekkelijke trips georganiseerd. Het
is voorts zeer eenvoudig vanuit
Finland een uitstapje naar Lenin
grad te maken.
De schaarse Hollanders die Fin
land hebben ontdekt, hebben iets
van fanatici gekregen. Een van
hen omschreef zijn gevoelens laatst
als volgt: „Iedere keer dat ik in
Finland ben geweest voelde ik me
er méér thuis. Alleen de laatste
keer heb ik gemerkt dat ik me wéér
thuis voelde. En dan moet je op
passen".
Eppo Jansen,
