E'
kruiswoordraadsel
STRIP ALS
COMMUNICATIE
MIDDEL"
Johan Haan bezit unieke
verzameling dagbladen
Kom er ACHT-er
IN MAART
UNIEKE EXPOSITIE IN DORDRECHT
ITERDAG 14 JANUARI 1&67
LEIDSCH DAGBLAD
L.D.-EXTRA 5
EN paar jaar ge
leden nam mi
nister Luns een
krant uit IJsland
voor mij mee.
Ik was er erg blij mee, want
die zijn hier niet te krijgen!"
J De negentienjarige Johan
Héndrik Haan uit Winscho-
teil - leerling van de School
j voor de Journalistiek te
j ytrecht - vertelt in zijn
I kleine vierkante kamer aan
de Utrechtse (Sartesiusweg
1 over zijn unieke verzame
ling van drie a vierduizend
kranten uit de gehele we
reld. Het kostte wat moeite
Johan te bezoeken - hij is
„zéér bezet" - zoals het
ook moeite kost hem te la
ten vertellen over zijn col-
lectie dagbladen.
Van zijn tiende jaar af verza
melt Johan Haan kranten. Hij is
begonnen met Nederlandse dag-
bladen. Daarna kwamen Engelse,
Franse en Duitse bladen aan bod.
i Als bepaalde uitgaven niet in ki
osken te krygen waren, schreef
hjjbrieven naar ambassades. Op
die manier ontving hjj dan
1 kranten uit Afrika, Azië en zelfs
luit landen van achter het IJze-
ren Gordijn. „Het is vrij gemak
kelijk om by voorbeeld Russische
kranten te bemachtigen. Ik
schrijf naar het centrale voor
lichtingsbureau In Moskou en
kryg dan alles wat Ik hebben wil.
Dat is lang niet zo omslachtig als
het bestellen van Amerikaanse
kranten. Er zijn zoveel kranten
in Amerika en dat betekent voor
my het schrijven van een groot
aantal brieven", vertelt bij.
Den Uyl
Als Johan een begeerde krant
in de kiosk noeh via een ambas
sade kan krijgen, schryft hij
mensen die naar het betreffen
de land gaan, met het verzoek of
hij of zjj een exemplaar voor
hem mee wil nemen. „Dat lukt
heel aardig", zegt hij. Nog niet zo
lang geleden is oud-minister Den
Uyl op handelsmissie naar Japan
geweest. Hij bracht een paar Ja
panse kranten mee. Ik kreeg ze
thuis gestuurd". „Vorig jaar", zo
vervolgt hij, „heb ik zelf een paar
bijzondere bladen te pakken kun
nen krijgen. Ik heb in de zomer
een reis naar Egypte gemaakt en
in Cairo een paar aanwinsten
voor mijn verzameling gekocht".
Vergelen
Thuis, in Winschoten, ne
men de op deze of andere wijze
verkregen kranten twee kamers
in beslag. Het vergelen van de
kranten Is in tegentelling tot
de muffe oud-papierlucht. een
probleem voor Johan. „Myn moe
der (zijn ouders bezitten een zaak
in sportartikelen in Winschoten)
vindt die krantenstank heel erg.
Ik ruik het niet eens meer. Wat ik
veel vervelender vind, is het ver
gelen van de kranten. Ik heb wel
eens geïnformeerd of er iets be
staat om het vergelen tegen te
gaan, maar ik kreeg altyd nul
op rekest. Blijkbaar is er weinig
aan te doen", voegt hy er op be
rustende toon aan toe.
China
De duizenden kranten die
wel of niet vergeeld by Johan
Haan thuis liggen, zijn gevan
gen in een kaartsysteem. Als de
ze registratie by het nazoeken
van een bepaalde krant faalt,
zijn er altijd nog de dozen en de
naam van het desbetreffende
land op de deksel, die uitkomst
kunnen brengen. „Ze barsten zo
langzamerhand de kamers uit en
daarom ga ik mij wat meer be
perken tot landen, waarvan ik
nog niet zo veel kranten beat",
zegt de Groninger op ietwat af
gemeten toon.
Een van die landen blijkt Chi
na te zijn. Johan is tussen het
jongleren met de journalistieke
beginselen door, bezig met de
Chinese taal- en letterkunde. „Ik
geloof dat ik hiermee in de jour
nalistiek een voorsprong krijg.
Immers, als je de taal van een
land beheerst, wordt je uiteraard
sneller In een dergelijk land ge-
Waarde
Voorlopig zal het nog wel even
bij die wens en wat reëler is
bjj zijn zeer speciale verzameling
blijven. „Ik weet nog niet wat ik
er later mee ga doen. In ieder ge
val laat ik de kranten nog een
tijdje rustig in Winschoten lig
gen. Ik ben er van overtuigd dat
bladen nu al historische waarde
hebben. De kranten van de avond
en de ochtend na de moord op
president Kennedy, dat zijn stuk
jes documentatie!"
stripverhalen. „Strip als
1. re'jnógiiimgswerlctiiig
6. paalwerk m havens
12. aantal aaneengeregen dingen
14. neem een bad
15. voedsel
17. gemeente op de Vel uwe
19. fijn beleid
21. onmisbaar voorwerp voor een
vrouw
22. buffefc voor sterke dranken
24. bijvoorbeeld
27. plaats voor balspel
28. lengtemaat
29. iemand die in de open lucht
werkt
32. dun, doorschijnend
33. deel van een bladzijde
34. instituut voor allerlei onderzoek
in Delft
35. koren
36. mand
38. hoofd van een abdij
39. op dit moment
40. ontkenning
41. -isme: leer v. Laotee
42. hogeschool
43. gewicht van diamanten
44. zie 17 horizonttaai
46. meisjesnaam
48. spil
60. riviertje nabij Rotterdam
51. beroer)
53. toornac-htige opwelling
54. reeds
55. soort pan
58. element Tantalium
59. platvis
61. fotoplaatje
62. grafvaas
63. deel van het gelaat
64. onderpand
66. bewijs van genegenheid
68. zitplaats in schouwburg
69. zelfzuchtig iemand
72. platte schobel
74. stralende warmte
75. daar, op een aangeduide plaats
VERTIKAAL
1. staande lat van hekwerk
2. haarkleur
3. vordering
4. Binnenlandse Strijdkrachten
5. deel van de bijbel
7. Universiteits-Bibliotheek
8. kade
9. aanwijzend voornaamwoord
10. gewoon/terecht
11. noodlottige
13. ten bedrage van
16. kenner van fossielen
17. peulvrucht
18. rivier In Spanje
20. dappere
22. aangrenzende
23. element Argentum
25. waarmerk
26. verenigd
29. spinrag
30. een zekere
31. bedorven
37. ontkenning
38. streling
43. werktuig om te krabben
44. wandversiering
45. deel van een boom
47. arrondissement
49. opgetaste hopen
51. plat
52. beenbeklediing
56. kippeprodukt
57. kroon
60. voederbak
63. meisjesnaam
65. kreet
67. groente
68. limited
70. behoudens weglatingen
71. in
72. onmeetbaar getal
73. afkorting van „Annie"
Kom er ACHT er
1. sluiting van tas vrouw
2. prijskaartje op wasmachine
3. stropdas man links
4. sok kleiner in wasmachine
5. potlood achter oor man links
6. zak op jas van vrouw kleiner
7. wasmachine helemaal links
8. ketting middelste man
^-r maart van dit jaar krijgt
Nederland zijn eerste inter
nationale tentoonstelling van
communicatiemiddel" is het
motto van deze expositie, die
wordt gehouden in „De Gouden
Sleutel" aan de Groenmarkt in
Dordrecht. De bezielende kracht
achter dit nieuwe idee is Theo
Kemp (34), een stevig besnorde
Dordtenaar, die zoals zijn
vrienden zeggen en hijzelf toe
geeft „helemaal bezeten is
van de strip".
De strip-tentoonstelling is een
van de uitingen van een soort ar
tistieke stroomversnelling in Dor
drecht die vooral wordt gesti
muleerd door het binnenkort te
openen centrum „De Gouden
Sleute". Met gemeentelijke en
Anjefonds-subsidies wordt dit ge
bouw op het ogenblik ingericht
tot cultureel jongeren-centrum.
„Dat klinkt war zwaarwich
tig", zeg Theo Kemp, „maar
in de praktijk betekent het, dat
jonge mensen hier terecht kunnen
om hun al dan niet artistieke crea
tiviteit bot te vieren. Er komt een
tentoonstellingsruimte, waar ider-
een mag exposeren. Er komt een
bar, een toneel, een filminstallatie
en een soort spekerscorner". Kort
om, er kan veel gaan gebeuren in
het ijverige Dordt. Er zijn nu al
nauwe contacten met Sigma in
Amsterdam. Kees Boender (beat en
petry) en Franklin Verhoef (folk-
singer) gaan het nieuwe Dordtse ar
tistieke brandpunt leiden.
Terug naar de strip-tentoonstel
ling. Theo Kemp: „Er komen alle
gewone strips, die iedereen lent,
ook die van 30 en 40 jaar geleden.
Natuurlijk ook de nieuwere stro
mingen, zoals de erotische strip en
strips in de stijl van Malsen en Van
Apol. Ja. Van Apol, daar had ik
op stripgebied nog nooit van ge
hoord, maar moet je nu eens in
„Podium" kijken: (kijkt verheer
lijkt) een heerlijke strip over de
verschillende stadia in het maken
van een schilderij. Kijk, er is een
soort strip, vooral de laatste jaren,
die ontaardt in kunst en daardoor
maar een heel klein publiek aan
spreekt. Steengoeie strips, echt hoor,
maar zodra een communicatiemid
del en zo zie ik het stripverhaal
ontaardt in kunst, dan is het
ontkracht, dan voldoet het niet
meer aan zijn functie: communi
catie. Dat zie je ook in de film.
Bergman, Antonioni, de „cinema
d'art". Ik vind zoiets vaak een niet
aandurven van de oppervlakkig
heid. Dat is van de beatmuziek zo
geweldig. Of neem een dichtbundel.
Ga een dichtbundel uitgeven. Wees
blij dat je er 2000 slijt. En neem
nu een doodeenvoudige commer
ciële strip: oplage 200.000. Zoiets
ben ik nu aan het maken en juist
in zulke strips kun je de aandacht
Oplossingen onder het motto
kruiswoordraadsel" dienen voor
lensdag a.s. te 9 uur in het bezit
ïnzyn van de redactie, Wittesingel 1
^Leiden. Onder de goede oplos-
djgen stellen wij een eerste prijs
jj) f 5.en twee prijzen van f 2.50
.Schikbaar waarnaar alleen abon-
kunnen mededingen.
ei
bers, Hofbrouckerlaan 27, Oegst-
geesl.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Oplossing van
ik vor ge opgave
De eerste prys van f 5.werd
;end aan mej. B. D. Kenbeek,
ikade 12, Leiden: de twee
f 2.50 aan de heer L.
dijk, Fred. Hendriklaan 13,
;stgeest en aan de heer S. Rob
Kunt u de acht afwykingen in de beide bovenstaande tekeningen
vinden? De juiste oplossing vindt u elders in dit nummer.
THEO KEMP
temidden van zijn strips
vestigen op belangrijke zaken, bij
voorbeeld discriminatie".
Theo Kemp. verduidelijkend: „In
de strip „Commando Moustache",
waarvoor ik het verhaal heb ge
schreven, vliegt de held op een ge
geven ogenblik naar Kaapstad voor
bepaalde Inlichtingen en ziet hoe
daar een neger op straat wordt af
getuigd. Het Commando grijpt in.
Kijk, op die manier kun Je er iets
in brengen. Die man van het com
mando had even goed naar een
andere plaats kunnen gaan. maar
ik laat hem nu juist naar Kaap
stad gaan". Het stripverhaal over
Commando Moustache wordt bin
nenkort ln opdracht van een Haag
se uitgever in Brussel gedrukt. In
vier kleuren en in vier talen zal
het boekje een eerste oplaag krijgen
van 200.000. De tekeningen zijn van
Gideon Brugman uit Dordrecht.
Theo Kemp is de oprichter van
de Stichting Dolmen, waarin zich
begin vorig jaar vijftien creatieve
Dordtenaren verenigden om geza
menlijk exposities op touw te zet
ten. Levensloop voordien: straf -
plaatsing in Korea als beroepsmi
litair, kunstacademies ln Breda en
Maastricht, dan schilderen en ex
poseren, „ontzettend veel", in 1960
getrouwd met tengere brunette
Helma van Wezel, hetgeen resul
teerde in dochter Ilia en Garance
(6) („Ja mooie diamen hè, Ilia en
Garance zijn twee lichte vrou
wen ki respectievelijk „Nooit op
zondag" en „Les enfants du
paradis". Weet die man van
de burgerlijke stand veel
Hij is nu bezeten van het strip
verhaal. Trots toont hij een grote
collectie van de meest uiteenlopen
de soorten. „Ik heb de eerste Bat
man, van voor de oorlog. Trou
wens een vreselijke slechte serie op
het ogenblik. En verder Robbe
does uit 1935, moet Je nu eens kij
ken, zo'n prachtige grote krant. En
Flits Gordon, en Mandrake, noem
maar op. Het maken van stripver
halen zou je in Nederland eigen
lijk op een geweldige wijze moeten
kunnen stimuleren. Ik ben voort
durend op zoek naar tekenaars,
naar nieuw talent, want dat ls er
veel. Voor striptekenen heb Je een
grote aanleg voor stereotypie nodig.
Het ls een afschuwelijk moeilijk
vak en je hebt er eindeloos ge
duld voor nodig".
Het resultaat van al dat geduld
en al dat vakmanschap van vele
tientallen stripmakers uit heden en
verleden is vanaf begin maart te
zien in Dordrecht. Er komen be
halve panelen met strips projecto
ren, die voortdurende lichtbeelden
spuiten en er draalen banden met
stripgeluiden (ja. die zijn er: wow,
crunch, punch, whoom Er zijn
inzendingen uit België en Enge
land. Theo Kemp komt met de ex
positie wat dichter bij zijn doel:
een volwaardige plaats voor de
strip.
Slecht gekleed
Een mode-ontwerper „zonder
vrees, die „de slechtst geklede
vrouwen van het jaar" kiest, heeft
de echtgenote van Frank Sinatra.
Mia Farrow, dit keer bovenaan op
zijn lijst geplaatst. Op een pers
conferentie heeft de ontwerper, Ro
bert Blackwell, zijn lijst toegelicht.
Hij vond Mia Farrow lijken op een
padvindster. Elizabeth Taylor, die
ook op de lijst voorkomt, beschreef
hij als een tube tandpasta, die ln
het midden uitgeknepen is. Slmone
Signoret noemde hij „de Eiffelto-
ren zonder Parijs".
Blackwell. die vorig Jaar prinses
Margaret op zijn lijst vermeldde,
feliciteerde haar nu wegens de
vooruitgang in haar kleding.
De ontwerper, die zei eenvoudige,
elegante kleding te prefereren,
noemde Geraldine Chaplin, Audrey
Hepbrun en Merle Oberon als
voorbeelden van goed geklede vrou
wen.