LEIDSCH DAGBLAD LOENA DRIJFT BOOR IN DE MAANBODEM Groningse kustvaarder bij Zweden vergaan JAMIN Na zachte landing en fotograferen Strijd in Vietnam na bestand hervat Balans Twee van de vijf opvarenden gered FA. B. ZEILSTRA (£)ud teuwo Jpgericht 1 maart 1860 DINSDAG 27 DECEMBER 1966 No. 32060 Hrecteur: B. A. E. vaD Dlshoeck ^poofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ir 11,90 per kwartaal, f3,97 per maand, f0,93 per week, (btf vooruitbetaling) losse nummer* f0,25 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Witte SlngeJ l, Lelden Giro no 67055 Schip botste tegen spoorbrug (Van onze correspondent). De 424 ton metende kustvaarder Nordkap uit Hamburg is gisteren tegen de spoorbrug over de Oude Maas bij Zwijndrecht gevaren. Daar door ontstond aanzienlijke schade aan de brug en aan het schip. Een ma troos moest gewond naar het ge meenteziekenhuis in Dordrecht wor den vervoerd. Het treinverkeer on dervond enige tijd vertraging. De Nordkap, die ongeladen op weg was van de tweede Merwedehaven in Dordrecht naar Bremen, botste omstreeks zeven uur 's ochtends te gen het houten remmingswerk, waar na het schip door de sterke stroom opzij werd geduwd en met een klap tegen de brug aankwam. Daarbij werd de 20-jarige matroos Wolfgang Paul uit Hamburg gewond. Zijn voet raakte verward in een lus van de sleepkabel, waardoor hij twintig me ter over het dek werd gesleurd. Snel ingrijpen van de kapitein, de heer Heinrich Schilling uit Wallstade, die vliegensvlug de lus over het hoofd van de matroos trok, redde hem het leven. Hij werd naar het ziekenhuis in Dordrecht vervoerd. In de loop van de ochtend trokken vijf sleep boten de kustvaarder vrij. (Van onze redacteur ruimtevaart) Het woensdag gelanceerde Russische ruimtevaartuig Loena sin heeft na een vlucht van circa 80 uur zaterdagavond om .01 uur Nederlandse tijd een zachte landing op de maan ge haakt in de „Zee der Stormen", waar eerder zachte landingen erden uitgevoerd door de Russische Loena IX en de Ameri- lanse Surveyor I. De Loena XIII heeft nadien een reeks to's van het maanoppervlak naar de aarde gezonden en we- nschappelijke metingen verricht. Een nieuw experiment van it maanvaartuig is een proef om langs mechanische weg de ichtheid en dichtheid van de maanbodem te onderzoeken. De tlioena heeft daartoe een lange arm in de maanbodem geboord. Dit is een van de eerste foto's, die de Loena XIII maakte van het maanoppervlak. De foto werd in Moskou gepubliceerd. Ook de len van de Loena en een deel van de schaduto van het maanvaar tuig zijn op de foto zichtbaar. Na twee dagen van betrekkelijke rust In de nacht van eerste op tweede kerstdag eindigde het tweedaagse kerstbestand in Vietnam en een uur later be stookten Amerikaanse B52- bommenwerpers, afkomstig van het eiland Goeam in de Stille Oceaan, een Vietcong- basis op 45 km afstand van Sai gon. Een uur later volgde een tweede aanval op een basis kamp van de Vietcong, een op- slaggebied van de communis ten en een tunnel- en bunker complex. Gedurende de wapenstilstand heerste er betrekkelijke rust, waarin Amerikanen en Zuidvletnamezen melding maakten van ongeveer ze ventig incidenten, die evenwel niet bestandsschendingen werden aan gemerkt. In enkele gevallen vielen er doden, maar er waren, naar het Ame rikaanse opperbevel in een kort com muniqué meedeelde, „nergens aan wijzingen geweest dat de vijand troepen samentrok of een aanval lan ceerde". De incidenten waren voor namelijk schietpartijen tussen pa trouilles. ten. Zo zou op eerste kerstdag vol gens radio-Peking een Amerikaans toestel boven Noord-Vietnam zijn neergeschoten toen „een groot aantal Amerikaanse vliegtuigen zondag bo ven Hanoi en andere delen van Vietnam vloog". De Amerikanen hebben hierop geen commentaar ge geven. Wel was bekend, dat de Ame rikanen tijdens het bestand hun ver kenningsvluchten zouden voort zetten, zonder evenwel bombarde- mentsaanvallen te doen. Vanochtend werden manschappen van de eerste Amerikaanse luchtca- valeriedivisie door een sterke vijan delijke eenheid in het gebied van Bong Son (500 km ten noorden van Saigon) aangevallen. Door het slech te weer waren vandaag luchtaan vallen op Noord-Vietnam onmogelijk. De luchtoorlog boven Zuid-Viet nam werd voortgezet. Vervolg op pag. 2 De vlucht van de Loena XIII was 137ste maanschot sinds de Ameri- nen op 17 augustus 1958 een eerste lislukte) poging deden om de maan bereiken. Lang niet alle maan- u j noten, die voor het grootste deel Mislukten, beoogden een harde of ohbe landing op de maan. Van de rbien Russische maansohoten heb- n er zes de maan geraakt. Twee arvan maakten een zachte landing, melijk de Loena EX als eerste op tebruari j J. en thans de Loena XIII. rij n die 24 Amerikaanse maamvaartui- :le ti zijn er 8 op de maan terecht ge- fimen, waarvan alleen de Surveyor I 1 Juni jJ. een zachte landing ïfijaakte. Al deze maansohoten kun- ge n beschouwd worden als voorberei- i ngen voor een bemande maan- )et icht, die van de Russen in het ko- ffi ende jaar en van de Amerikanen in wordlt verwacht. Landing üf|De Loena XIII begon volgens Tass ree uur en zestien minuten voor de nding met de remmanoeuvres. Tij- ms de laatste 70 kilometer van de ucht werd de snelheid het sterkst geremd van 2600 kilometer per uur enkele meters per seconde. Het h aanschip kwam onbeschadigd neer 't de Zee der Stormen op 18 graden i (orderbreedte en 62 graden 3 minu- Vier minuten na de landing werden eerste signalen opgevangen, waar- t bleek dat het instrumentarium ttg werkte. Op eerste kerstdag wer- de eerste foto's'genomen en naar aarde gezonden. Zij bleken van sUjke kwaliteit te zijn als de foto's, -WEERBERICHT Minder koud Het K.N.M.I. in De Bilt verwacht riim heden- tot morgenavond: Veranderlijke bewolking met af en >e tu enige regen. Aanvankelijk zwakke IX >t matige, later in de kustgebieden ra t krachtig toenemende wind tus- n zuid en zuidwest. Geleidelijk min- sr koud, maar vannacht in het JU >ordoosten van het land nog tem- jf iraturen om het vriespunt. (Opgemaakt om 11.15 uur). DECEMBER Zon op: 08.48 uur; onder: 16.35 uur. laan op: 16.57 uur; onder: 10.01 uur. katwijk te 03,27 en Laagwater te 11.39 uur. Dit nummer bestaat uit 14 pagina's die de Loena IX indertijd naar de aarde zond. Uit het feit, dat de foto's niet al leen een steenachtig oppervlak in de directe omgeving van het maanvaar tuig toonden maar tevens bergen en kraters, bleek, dat deze Loena van een ander type was dan de Loena IX, waarvan de camera zich slechts 60 centimeter boven het maanoppervlak bevond. Van die hoogte uit is het „zicht" onvoldoende om kraters van enige omvang waar te kunnen ne men. De camera's van de Ameri- kaase Surveyor I gaven een beeld van het maanoppervlak zoals het zich van enige meters hoogte af voordoet. Tass heeft medegedeeld, da/t alle foto's, die door de Loena XIII worden genomen, zullen worden gepubliceerd, maar heeft niet gezegd wanneer. Twee van de foto's werden reeds zondagavond voor de Russische tele visie getoond. Bodemboor Een belangrijk nieuw experiment is de proef met een „bodem-boor", waarmee de Loena XIII is uitgerust. Deskundigen kunnen uit allerlei de tails van foto's van het maanopper vlak wel vergaande conclusies trek ken over de men weet nu wel, dat zelfs vrij zware ruimteschepen als de Surveyor niet in de bodem wegzakken, en dat door de remraketten geen maanstof wordt opgeblazen, maar zekerheid omtrent de draagkracht en gesteldheid van de bodem kan men slechts krijgen door mechanische proeven en door analyse van het bodemmateriaal. Daarmee heeft de Loena XIII thans een begin gemaakt. Soortgelijke proe ven staan ook op het Amerikaanse programma. Tass heeft niet bericht, of ook de resultaten van dit mecha nische bodemonderzoek gepubliceerd zullen worden. Voorts bevat de Loena een stralingsmeter, die de intensivi teit van de gevaarlijke gammastra ling op het maanoppervlak meet. De Loena IX zond indertijd slechts drie dagen foto's en gegevens uit. Toen waren de batterijen uitgeput. De nieuwe Loena is waarschijnlijk met zonnecellen uitgerust voor de ener gievoorziening, waardoor het instru mentarium lainger kan blijven wer- Verzoek van Jodrell Bank Inmiddels zijn de foto-signalen van de Loena XIII ook opgevangen en in foto's omgezet door het Britse obser vatorium Jodrell Bank. Het observa torium heeft toestemming aan de Russen gevraagd deze foto's te mo gen publiceren, doch heeft op dit verzoek nog geen reactie ontvangen. Volgens de directeur Lovell tonen de foto's duidelijk schaduwbeelden van de Loena. De eerste foto's van de Loena IX werden indertijd ook door dit observatorium gepubliceerd, nog voordat de Russen hunnerzijds de foto's prijsgaven. Daardoor ontstond de merkwaardige situatie, dat de we reld aan deze zijde van hef ijzeren gordijn deze historische foto's reeds lang had gezien, voordat de Russen er kennis van kon-den nemen. Rus land is over deze gang van zaken in dertijd nogal verontwaardigd ge weest. (Van onze Groningse correspondent) Het uit Groningen afkomstige schip Antje (200 ton), dat met een lading hout en vijf bemanningsleden aan boord op weg was van Finland naar Engeland, is eerste kerstdag om zes uur 's ochtends in de Oostzee voor de Zweedse kust vergaan, ter hoogte van de stad Sandhamn. De kapitein en eigenaar van het schip, de heer F. Fokkema (61) uit Groningen en twee andere beman ningsleden kwamen hierbij om het leven. De 20-jarige stuurman F. Elskamp, eveneens uit Groningen en een Portugese matroos Pedro Perrei- ra (26) konden door een hefschroef- vliegtuig van de Zweedse marine worden gered, na geruime tjjd in een reddingsboot te hebben rondgedre ven. Een matroos, die zich even eens in de reddingsboot bevond, viel bjj het ophjjsen uit de reddingslijn van de helikopter en verdween in het ijskoude water. S.O.S. De heer Elskamp, die thans in het Söder-ziekenhuis wordt verpleegd voor bevriezingen aan zijn benen, was gistermiddag weer zover hersteld, dat hij in staat was een relaas te geven van het gebeurde. „In de kerstnacht", zo vertelde hij, „merk ten we om een uur of drie, dat we water maakten en dat het schip slag zij kreeg. De machines bleven wel doordraaien en dat hebben ze de hele tijd gedaan, maar kapitein Fokkema vond het beter een SOS uit te zen den. Dit SOS werd opgevangen door Zaterdagmiddag brak een sneeuwstorm los boven Neio York. Ook elders, vooral in het zuiden en oosten van de Ver. Staten, viel sneeuw, hier en daar in een laag van 15 tot 20 cm. De tempe ratuur daalde tot tien graden on der nul. Hier ziet men een auto matische sneeuwruimer in een van de Newyorkse straten aan het werk. Honderden doden in Angola Volgens een Portugees militair communiqué zijn bij een gevecht in Angola op kerstdag 200 rebellen en zes Portugese burgers om het leven gekomen. Honderden rebellen zouden uit het gebied van Dilolo in Katan ga een overhoedse aanval gedaan hebben op Vila Teixeira de Sou- sa. Na een gevecht van anderhalf uur werden zij verdreven. Teixeira de Sousa ligt aan de Benguela-spoor- weg. Volgens het Portugese communi que waren dit de hoogste verliezen, die de rebellen in hun vijf jaar oude guerrilla in Angola. Mozambique en Guinee geleden hebben. Een functio naris van het Portugese ministe rie van Defensie verklaarde dat de samenwerking tussen het garni zoen en de inheemse bevolking aan zienlijk bijgedragen had tot de oer winning. Volgens Portugal was dit de tweede aanval van een groot aantal rebellen die uit Kongo overkomen Eerder deze maand zouden rebellen uit Kongo Noqui in het noorden heb ben aangevallen. De functionaris besloot met te zeg gen dat bovengenoemde aanval geen onderdeel was van het z.g. tweede front dat in het zuidoosten van An gola geopend is door rebelen die in het aangrenzende Zambia hun bases hebben. een Duits schip dat ongeveer een 15 zeemijlen van ons verwijderd was. Maar in plaats van om hulp te ra gen, hebben we eerst nog assistentie van een sleepboot verzocht. Doordat de motoren nog draalden en we een lading hout aan boord hadden, wa ren wjj ervan overtuigd, dat he' schip absoluut niet zou kunnen zin ken. Nu weet ik wel beter. Bij het opgeven van de juiste positie schijnt er echter een misverstand te zijn ontstaan, zodat de uitgezonden red dingsboot ons niet heeft kunnen vin den, terwijl tevens een loodsboot, die ter assistentie was uitgevaren, ook vergeefs bleef zoeken. Reddingsboot De boot begon meer en meer slag zij te maken, maar nog steeds waren we ervan overtuigd, dat we door die lading hout niet zouden kunnen zin ken. Op die manier verstreek onge veer drie uur, totdat om ongeveer uur, terwijl we allemaal samen in stuurhut stonden, het schip ineens eenvoudigweg omsloeg. Ik kwam in het water terecht en zag een red dingsboot drijven temidden van alle maal losgeslagen hout. Met twee an dere bemanningsleden slaagde ik er in de reddingsboot te bereiken en we visten even later ook de scheeps hond Max op, die op enkele planken dreef. Doordat we doornat waren het ijskoude water probeerden we ons zelf een beetje te beschermen tegen de kou en de felle wind die ongeveer een snelheid had van 12 meter per seconde. Je kon het geen storm of ruwe zee noemen, gewoon hoge zee. In de reddingsboot ontdekten wij al spoedig tot onze schrik, dat ook deze vol water begon te lopen en binnen een kwartier gebeurde hetzelfde: hij sloeg om. We p-obeerden zo goed en zo kwaad als het ging een plaatsje te vinden op de kiel van de reddings boot, maar we vielen telkens weer in het ijskoude water, doordat de boot ronddraaide. Na een klein uurtje zo rondgedre ven en geploeterd te hebben, kwam ik op het idee te proberen de boot rechtop te krijgen, hetgeen na veel moeite lukte. Hierna bonden we los se planken aan de buitenkant van de boot, die toen niet meer omsloeg. Het duurde nog maar heel even, een kwartiertje schat ik ongeveer, totdat de helikopter kwam opdagen die ons aan boord probeerde te hijsen met een lier. De eerste matroos, die in de lus van de reddingslijn hing, was echter zo verstijfd en bevangen door de ;ou, dat hij halverwege uit de lus viel en in het ijskoude water verdween. We hebben hem niet meer terugge vonden. Daarna liet de andere ma troos zich ophijsen. Tenslotte liet ik mij optrekken met de scheepshond onder mijn arm. zodat hij tenminste ook werd gered. Je kan zo'n orm beest toch niet laten zitten? Met de helikopter zijn we aan land cbracht en daarna per ambulance 'aar het ziekenhuis in Stockholm (k voel me nu goed, hoewel ik mijn tenen nog niet best kan gebruiken. Lopen is nog wat moeilijk", aldus de leei Elskamp. Volgens de behande- 'ende geneesheer zou de heer Els- 'camp waarschijnlijk vandaar reeds zover hersteld zijn, dat hij naar ons land kan terugkeren. BRUIDSBOEKET UIT LEIDSE BLOEMENZAAK De 62-jarlge Leidse bloemist J. Buurman, die vooral in studenten kringen grote bekendheid geniet, zal het bruidsboeket voor Prinses Mar griet maken. Mr. Pleter van Vollen hoven heeft daartoe dezer dagen per soonlijk opdracht gegeven en loste daarmee een oude belofte in, want mr. Van Vollenhoven deed de heer Buur man al ruim een jaar geleden de toe zegging, dat hij het bruidsboeket mocht maken. De opdracht Ls bovendien een hul deblijk van het vorstelijk bruidspaar voor de discretie waarmee de heer Buurman al geruimte tijd voor de of ficiële verloving bloemzendingen van mr. Van Vollenhoven aan Prinses Margriet verzorgde. De heer Buurman wil over die tijd alleen zeggen, dat de bloemen die mr. Pieter van Vollen hoven naar de prinses liet sturen meestal rozen waren. Voor de corsa ges die hij voor Prinses Margriet maakte gebruikte hij vrijwel altijd margrieten. Ook Prinses Margriet kwam iin haar studietijd meerdere malen in de zaak van de heer Buurman om bloemen voor de heer Van Vollenhoven te be stellen. Het bruidsboeket dat de heer Buur man nu voor Prinses Margriet maakt en dat zo eenvoudig mogelijk zal wor den gehouden, brengt hij op de och tend van de 10de Januari samen met enkele tientallen corsages persoonlijk naar huis Ten Bosch. ADVERTENTIE ADVERTENTIE Langebrug 101 - Leiden Telefoonnummer GEWIJZIGD IN 4 0 8 4 5 (01710) De Gemeenteraad van Rotterdam heeft het voorstel van den Burgemeester, be treffende de inrichting van het personeel der politie met 25 tegen 5 stemmen aange nomen, nadat een voorstel van den heer Van Oort was goedgekeurd om de bezoldi ging der agenten van de 3de klasse te bepalen op f400 in plaats van op 1350 per jaar. Tot leden van het hoofd bestuur der Maatschappij tot Nut der Israëlieten in Neder land zijn herkozen de heeren Mr. A. de Pinto te 's Hage en Mr. J. E. Goudsmit te Leiden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1966 | | pagina 1