Colden Fiction
Staatsprijs beeldende
kunst voor Wagemaker
kunst
Vijfdaagse werkweek;
zes weken vakantie
Corruptie ontdekt in d<
Oostenrijkse casino's
Vermoedelijk ingaand
1 september 1967
Volkswagen stopt de,
produktie 17 dagert,
LEIDSCH DAGBLAD
DINSDAG 13 DECEMBER lji
ftt
De belangrijkste prijs op het gebied van beeldende kunst in
ons land heeft minister mej. dr. M. A. M. Klompé van Cultuur,
Recreatie en Maatschappelijk Werk gistermiddag in het mi
nisterie in Rijswijk uitgereikt aan Jaap Wagemaker uit Am
sterdam.
De prijs, die 8.000,- bedraagt, werd dit jaar ingesteld als de
Staatsprijs voor beeldende kunsten en architectuur.
Mej. Klompé releveerde dat de
Staatsprijzen voor Nederlandse lette
ren, muziek en film al jarenlang be
staan. Zelfs de staatsprijs voor het
kinderboek werd eerder ingesteld. Zij
merkte op dat wellicht de al of niet
wezenlijke progressiviteit van de
beeldende kunsten het gunstige kli
maat voor de instelling van de
Staatsprijs heeft doen ontbreken.
De prijs werd toegekend op advies
van een jury, onder voorzitterschap
van de heer Chr. N. E. de Moor en
waarvan lid waren mr. G. J. P. Cam-
melbeeck, J. Diederen, dr. W. Jos.
de Gruyter, en prof. dr. A. M. Ham-
macher.
De heer De Moor las het juryrap
port voor waarin staat dat Wagema
ker met enorme volharding en con
sequentie zijn eigen weg is gegaan.
Hij heeft in de loop der jaren een
oeuvre opgebouwd, dat natuurlijk hier
en daar wel parallel loopt aan het
werk van sommige buitenlandse
schilders, maar dat met dat "*n zeer
persoonlijk en incidenteel ook een
typisch Nederlands kar»Kter heeft.
Deze kunst onderscheidt Zich door
brede allure, door haar reserve aan
kracht, want zij staat nog steeds in
de opgaande lijn van haar ontwikke
ling. Bovendien is Wagemaker een
Ruby's ziekte
„niet beslist
hopeloos"
De arts, die Jack Ruby behandelt,
verklaarde gisteren dat de kanker
van zijn patiënt „niet noodzakelijk
een hopeloos geval" behoeft te zijn.
Dr. Jay Sanford, internist en hoog
leraar aan een universiteit in Texas,
zei dat het onderzoek naar de bron
van de kwaadaardige aandoening
wellicht meer dan een week zal ver
gen.
De 55-jarige Ruby heeft Lee Har
vey Oswald vermoord, de man die
later door de commissie-Warren werd
aangewezen als de moordenaar van
president Kennedy.
De in Dallas verschijnende Times
Herald meldt overigens van een niet
met name genoemde „woordvoerder
die in nauw contact staat met de
medische aspecten van de zaak" te
hebben vernomen dat de kanker zich
al in te veel vitale delen heeft ver
spreid, te laat is opgemerkt en dat de
artsen vrezen dat er geen hoop meer
voor de nachtclubeigenaar uit Dallas
Russische klacht
over vandalisme
in Rood-China
„Zij die de Rode Garde opdracht
hebben gegeven het monument voor
de Sowjetrussisch-Chinese vriend
schap in Sjanghai te vernietigen,
hebben de idealen van de Chinese re
volutie verraden", aldus Lev Kerbel,
een van de (Russische) beeldhouwers
in het Russische blad „Literatoemaja
Gazeta (Literaire Gazet). Het beeld
toonde een Russische en een Chinese
arbeider met de handen ineengesla
gen. die voorwaarts schreden naar de
communistische toekomst. Het beeld,
dat in 1955 is onthuld, is dezer dagen
vernield. Kerbel voegde hieraan toe,
dat de vernieling is geschied „in op
dracht van mensen, die alles haten
wat redelijk en goed is". Kerbel en
een andere beeldhouwer. Lev Moera-
win, klaagden in genoemd blad ook
over de vernieling van andere monu
menten in China tijdens de „grote
proletarische revolutie". Zij beschul
digden de Rode Garde van vandalis
me bij het onthoofden van beelden
van dichters en andere kunstenaars
uit de Chinese geschiedenis van voor
het communisme.
uitstekend vakman: zjjn techniek
kenmerkt zich door haar betrouw
baarheid en soliditeit, aldus de heer
De Moor.
Dr. W. Jos de Gruyter hield een
kunsthistorische beschouwing over
het werk van Wagemaker waarin hij
opmerkte dat Wagemaker steeds het
schilderij als uitgangspunt heeft:
Wagemaker heeft tal van voorwer
pen als zand, moeren, bouten, pijpen,
jute en touw dn zijn schilderijen ge
ïntroduceerd. Hij integreerde deze
voorwerpen in de compositie, terwijl
hij niets aan het toeval overliet", al
dus dr. de Gruyter.
Jaap Wagenaker werd in 1906 in
Haarlem geboren, waar hij de Kunst
nijverheidsschool bezocht. Als schil-
De minister van Cultuur,
Recreatie en Maatschappelijk
Werk, mej. dr. rrir. A. M. Klompé
reikte gisteren de Staatsprijs voor
Beeldende Kunst tn en Architec
tuur 1966 uit aan Jaap Wagema
ker. In het midden mevrouw Wa
gemaker.
der is hij autodidact. Hij woonde
enige tijd in Parijs en sedert 1945
woont en werkt hij in Amsterdam.
Werken van Wagemaker bevinden
zich in alle werelddelen, behalve
Azië, zowel in musea als in particu
liere verzamelingen.
j Twee meisjes
omgekomen
bij oversteken
In de Elndhovensestraat in Don
gen is gisteren een verkeersonge
luk gebeurd, dat aan de vierjarige
Cornelia van Dongen en haar drie
jarig zusje Johanna uit die plaats
het leven heeft gekost. De moeder
van de meisjes liep ernstige verwon
dingen op.
De bestuurder van een bestelauto
uit Oosterhout zag in de Eindhoven-
sestraat de moeder en haar twee kin
deren plotseling de weg oversteken.
Een poging van de bestuurder het
drietal te ontwijken had geen succes.
De vierjarige Cornelia werd bij de
aanrijding op slag gedood. Haar moe
der en haar driejarig zusje werden
met ernstige verwondingen overge
bracht naar een ziekenhuis in Til
burg, waar Johanna aan haar ver
wondingen bezweek. Voor het leven
van de moeder wordt gevreesd. Het
gezin Van Dongen telde vier kinde
ren van resp. vijf, vier, drie en een
jaar oud.
Ds. King over de
joden in de
Sowjet-Unie
De beperkingen, die het Joodse ge
meenteleven in de Sowjet-Unie zijn
opgelegd, leiden niet zozeer tot een
lichamelijke dood als destijds in nazi-
Duitsland, maar tot een soort gees
telijke genocide, aldus verklaarde dr.
Martin Luther in een rede voor dui
zend personen, die in New York een
Amerikaans-Joodse conferentie over
het Russische Jodendam bijwoonde.
King, die de conferentie vanuit zijn
huis in Atlanta (Georgia) over de
telefoon toesprak, zei, dat de Sowjet-
russische regering het Joodse ge
meenteleven zelfs zijn bescheid er.ste
verlangens ontzegt. Hij zei te hopen,
dat de oprechte bezorgdheid van de
wereldbevolking de Sowjet-Unie zou
dwingen tot een oplossing voor de
problemen van de Russische Joden,
en dat deze oplossing snel zou komen.
De conferentie was een van een
reeks van 32 in alle delen van het
land gehouden met het doel te pro
testeren tegen de voortdurende cul
turele en godsdienstige discriminatie
tegen de Joden der Sowjet-Unie.
ADVERTENTIE
EEN LAURENSPRODUKT
Hij is vrij in de luchtkoerst langs vogels
en wolken een piloot vliegt en vliegt naar t
steeds weer andere steden, die hem helder
voor ogen staan: New York, Buenos Aires,
Karachi. Kan kiezen uit tientallen sigaretten.
Rookt Golden Fiction.
Voor rokers met een eigen stijl
Expositie in Nieuwkoop
Zaterdag a.s. des middags om
halfvier wordt door dr. J. Altera in
,,'t Regthuys" te Nieuwkoop een ex
positie van kleurtekeningen en plak
sels geopend onder de titel „De grote
wereld van het kleine kind". Zij is
geopend tot 5 januari, dagelijks van
2 tot 5 uur.
Voor musici:
De eerste CAO voor de musici van Nederlandse symfonie
orkesten, die waarschijnlijk met ingang van 1 september 1967
van kracht wordt, garandeert de orkestmusici een vijfdaagse
werkweek en zes weken vakantie per jaar.
Dit heeft de heer S. Bonn, secreta
ris-penningmeester van de bij het
NW aangesloten Algemene Bond van
Kunstenaars, gisterochtend meege
deeld op het eerste congres van zijn
bond in Utrecht. Over deze CAO is
15 Jaar onderhandeld. Over twee pun
ten wordt nog overleg gepleegd, t.w.
de overgangsbepalingen voor orkesten
die reeds een betere regeling kennen
en de vergoeding voor medewerkers
aan radio-uitzendingen. In de CAO,
die de heer Bonn „een werkbaar
stuk" noemde, zijn niet alleen de pri
maire arbeidsvoorwaarden geregeld,
maar ook zal daarin worden opgeno
men een salarisregeling en een or
kestreglement.
Ook voor de orkesten van de NRU
waar de AKB met 300 leden de groot
ste invloed heeft, komt er waar-
Voor de wolkenkrabber opdigd door de stadsbeeldhouwer
het Victoriaplein te Amsterdam] Hildo Krop. Het beeld is van
is gisteren het beeld geplaatst van hardsteen en heeft een hoogte
Berlage, ontworpen en vervaar- van 5.5 meter.
Utrechts orgel
voor Dachau
De orgelbouwers gebr. Van Vulpen
ln Utrecht hebben van de Evangeli
sche Kirche der Union in Duitsland
de opdracht gekregen voor de bouw
van het orgel voor de Versöhnungs-
kirche in het voormalige concentra
tiekamp Dachau.
Het wordt een mechanisch orgel
met 12 registers, verdeeld over hoofd
werk, borstwerk en pedaal. Het krijgt
een kleine 800 pijpen. Het orgel moet
over twee jaar worden afgeleverd.
De gebr. Van Vulpen voeren de
laatste jaren steeds meer buiten
landse opdrachten uit. Alleen de af
gelopen maand werden er in Duits
land, dat zelf ook een .orgelindustrie'
heeft, kerkorgels voor in totaal drie
ton bij de Utrechtse firma besteld.
Diefstal kunstwerken
in Lobberieh
In Lobberieh (Noordrijnland-West-
falen zfjn van een tentoonstelling
werken van Pablo Picasso. Salvadore
Dali en Marc Chagall gestolen. De
waarde van de gestolen kunstwerken
wordt op 20.000 mark geschat.
schijnlijk een CAO ter regeling van
secundaire arbeidsvoorwaarden. De
salarisregeling zal aangepast blijven
aan die van de ambtenaren.
Meer zorgen neeft de ABK met de
vrfje (amusements)sector, waar vrij
wel niets is geregeld. Voor de „free
lances", die wel eens meewerken aan
NTS- en NRU-uitzendingen, bestaat
een soort regeling, maar ernstig is het
gesteld met bijv. de zwarte bemidde
ling van ambulante musici en arties
ten. De wettelijke bepalingen worden
grandioos ontdoken. De cusici dur
ven vaak niet op hun rechten te
staan, bijv. bij de uitbetaling van
vakantiedagen, omdat zij vrezen niet
te worden geëngageerd. De AKB
denkt in dit verband aan een wette
lijke regeling, waarbij bijv. bij elke
overeenkomst vakantiebonnen moe
ten worden verstrekt
De ABK voert thans ook overleg
over een behoorlijke rechtspositiere
geling voor de leden van de drie Ne
derlandse balletten, want, zo zei de
heer Bonn. er bestaan bij deze bal
letten nog middeleeuwse toestanden.
Bij één balletgroep is het gewoonte,
dat de repetitietijden pas één dag te
voren worden vastgesteld, zodat van
gezlns- of verenigingsleven niets te
recht komt. Salarisregehngen bestaan
er evenmin. De ABK zet nu spoed
achter de zaak. vooral onder invloed
van de sterke ledenaanwas uit de bal
letgroepen. Het aantal leden bij
Nationale Ballet steeg ln
maanden van 2 tot 68.
Op internationaal niveau hex
ABK de oprichting van een inte
bionaal beroepssecretariaat voor kil
en amusement bij het Intematioii
Verbond van Vrije Vakverenigiif
bevorderd. Het secretariaat
thans contacten met de radio-oir
pen en andere instellingen in divj
landen.
De heer Bonn deelde tenslotte 1
dat het NVV de ABK nog st|
jaarlijks subsidieert met een
van f. 25.000 a f. 30.000.De
ondervindt bij zijn activiteiten I
wel eens hinder van een gebrek I
vertrouwen, een erfenis die de in
dels door het NVV geroyeerde
Bond van Toonkunstenaars
achtergelaten. De laatste jaren 1
de Bond evenwel door een leden^
was overrompeld. Het zi
849 verdeeld over 10 afdelingen. I
we afdelingen worden opgericht;
Amsterdam, Utrecht en Den I
President Nordhoff van Volkswa
gen heeft bekendgemaakt, dat bij de
vijf fabrieken van de maatschappij
alsmede in de fabriek van Auto-
Union in Ingoistadt in het eerste
kwartaal van 1967 gedurende zeven
tien dagen niet zal worden gewerkt.
In januari zal de produktie vijf
dagen worden stopgezet en in februari
en maart zes dagen. De economische
ontwikkeling laat het Volkswagen
concern geen andere keus, aldus prof.
Nordhoff.. Er zullen ongeveer 100.000
Volkswagens minder worden gepro
duceerd dan normaal. Over de «e
ling van de ongeveer 100.000 afr
ders, die door deze maatregel wofce
getroffen is nog geen overeensl
ming bereikt met het arbeidsbutd
en de ondernemingsraad. fd
Expositie Boerhaavezi
G. van Gent en J. A. Dietz <1
seren van 14 t/m. 17 december f
tekeningen, schetsen en gouachë
de Boerhaavezaal aan de Vroutj
kerksteeg.
Directeur gearresteerd
(Van onze Weense correspondent)
De Oostenrijkse staat verdient
jaarlijks enorme bedragen aan de zes
speelbanken die in zfjn bezit zjjn en
waarover een hoge staatsambtenaar
als directeur-generaal is aangesteld.
In het begin van dit najaar werden
dertien croupiers en andere employés
van de speelbank in Salzburg gear
resteerd. De croupiers hadden een sy
steem uitgedacht waardoor ingewijde
stamgasten, die bovendien nog een
spelverbod hadden, telkens grote be
dragen wonnen. De buit werd dan
's nachts in de bossen rondom Salz
burg verdeeld. Na de arrestatie hield
de directeur-generaal van alle Oos
tenrijkse speelbanken een persconfe
rentie waarin hy zich fel uitsprak
over de valse praktijken van zfjn on
dergeschikten.
Nu is echter deze directeur, Max
Reithofer (in de wandelgangen van
de casino's „vlotte Max" genoemd),
zélf gearresteerd. Ofschoon hij elke
schuld ontkent, staat hij onder de
zware verdenking dat hy geregeld
met de bezoekers baccarat heeft ge
speeld, wat voor het personeel en
zeker voor een directeur verboden is.
Bovendien liet hij zich door de kas
sier fiches geven die hij niet betaal
de. Wanneer hfj verloor kwam het
verlies voor rekening van de bank,
wanneer hij won, stak hij het bedrag
in zijn eigen zak. Ook zou hij be
paalde roulettetafels niet door ande
re hebben vervangen ofschoon zi)
wykingen vertoonden. Een gnf
van drie spelers dat zich nu o»
hechtenis bevindt, heeft hiervani
profiteerd en maakte ongeloe
hoge winsten.
De recherche neemt aan dat Ij
hofer hiervan op de hoogte isj
weest en dat hij zelfs een deel1
die winsten heeft opgestreken. 1
verdiende deze „vlote Max" eenl
laris van 15.000 gulden per maf
Oostenrijk gaat prat op zyn an»
naren die onkreukbaar zijn, ma»
de laatste tijd noteert men w
gevallen van corruptie, ook onde
hogere staatsambtenaren, dal
goede naam een gevoelige klap
gekregen. De corruptiegevallen
openbare werken zijn nog niet
de doeken gedaan en nu kornet
speelbanken aan de beurt.
