Priester Dil fel tegen apartheidspolitiek ÜGEL DER N. H. GEMEENTE iILLEGOM GERESTAUREERD l Fraiiz-Paul Decker neemt in '68 ontslag „Regering accepteert geen oppositie" Miljoen meer voor Antwoordkerk lAO 6 december 1960 pectaculaire verbetering ionderdag beleeft de Hillegomse Ned. Herv. Gemeente jde dag de dag van officiële ingebruikstelling van het ureerde orgel, dat een spectaculaire verbetering heeft pn. De eigen organist Sander Visser, die als adviseur 3n die van kindsbeen af de geheimen van de orgelbouw cennen, is er verrukt over. Kerkvoogden, organist en jwers stelden ons in de gelegenheid van alles kennis jn en tot „in de ingewanden" te zien. Uitstekende tech- n hier werkzaam geweest. Het bracht ons tot bewust- \t ook Leiden orgels bouwen kan, die er zijn mogen: in LEIDSCH DAGBLAD te de N.H. kerk oud-nieuw Oud bleven toren, koor, en leel nieuw werd het nu 900 verschaffend kerkruim. .hiedenis betreft die- 1850 de familie Six een dat de toenaam be ngeltje van Six". Dit S 1921 vervangen door een .jsch instrument van de fir- daart. Pneumatische orgels .kkelijk aan een trage en ook gingen beviltingen slijten. Restauratie lag hand en de wenselijkheid tijdige aanpassing aan mo chten. De middelen bleken uitbreiding toe te staan, voor de herbouwing werd de Leidse firma P. C. Bik "b gegeven, die in onze om- eerder opdrachten uitvoer- warmond, Wassenaar, Roe- Bveen. Noordwijkerhout en d. Rijn. De heren Bik ko- elektro-pneumatteeh sy- tol ut 996 pijpen van het oude l er 840 weer gebruikt. Het Ofelt er 1780 (niet zo heel veel lan bijv. de 2300 van de Nieuwe Kerk, waarvan een alzijdig concerterend bezit). Het aantal spre- ^ïmmen werd 31. Nieuwe en positie vergelijkend zien we 2S16' op hoofd manuaal ver- =3oor prestant 16' en viola en det teruggekeerd. Dit hoofd- =blijkt uitgebreid met spits- ^/3 en carnet discant 5 sterk lur in versterking van 3 tot bijgekomen treffen we op ïnmanuaal (met zwelkast) stant 8', octaaf 4'. nasard fjrst 13/5', quint 11/3 en —4 sterk. wonderheid vermelden we de Ing van de gamba, die jhet veld moet ruimen, maar gemist wordt in Frans h de 19de eeuw, dat tóch 4 op de concertprogramma's, i naar de Franse 19de eeuw- Hjk zochten het lieflijke en lat te drukken, maar gaven bvenitoen mee, terwijl de ba- - pes, waarvoor onze toon- ide organisten geheel ge- zijn thans sterk verlangd De kenner, die de dispositie merkt dat orgelbouwers en n deze principes recht doen. ffel mag men als een groot schouwen. Prestant 16' op der wijst daar al op; het •erd met niet minder dan 7 vermeerderd! De beide ma uwt an Amore" zingt hnachtsoratorium" «getrouw zal ook dit jaar de it. Vereniging „Con Amore'' tdsgehoorzaal een uitvoering ui het Weinnachtsoratorium Seb. Bach, en wel op dins- ecember a.s. Uitgevoerd zul len de Kantates 1, 2 en 4. king wordt verleend door de Ank Reinders, sopraan, Wil- Matthes, alt, Jan Waayer, i David Hollestelle, bas. üavecimbel wordt bespeeld ion C. Jansen, de orkest be- j is toevertrouwd aan het ach orkest. Het geheel staat Iding van Jan Pasveer. Moge dl weer gedrongen voelen ïiding tot het Kerstfeest bij H vice-president der V.S. Humphrey, terugkerend vakantiereis naar de 'netlanden, bezocht giste- \an Juan (Puerto Rico) de eroemde cellist Pablo Ca- e 29 december 90 jaar nualen zijn elk volledig bezette orgels met ieder volledig uitgebouwde pres tant. en fluitstemmen benevens vul- stemmen en tongwerken; wanneer men de pedaalregisters zacht gedekt 16' en resultant 10 2/3' (afgeleid) combineert ontstaat zelfs een imita tie bas 32 voet! De lieren Bik bouwden de (ver- rolbare speeltafel volgens het ex- cemtersysteem, waarbij de gebruikte contactfolokjes vervangen zijn door sleepjes zilver. Zij zijn de enigen die dit systeem in Nederland toepassen. Vele voordelen zijn hieraan inhae- rent: alle koppelingen zijn in het sepelapparaat ingebouwd, men kan de hele schakellade in een ommezien achter het klavier weghalen, storin gen zijn niet denkbaar en voor repa ratie is alles in een oogwenk contro leerbaar. Een en ander heeft belang voor het economisch aspect. Dispositie van: a. Manuaal I: 1. Prestant 16'; 2. Principaal 8'; 3. Roerfluit 8'; 4. Octaaf 4'; 5. Open fluit 4'; 6. Spitsquint 2 2/3'; 7. Oc taaf 2'; 8. Mixtuur 3-5 sterk; 9. Cor- ent, 5 sterk disc.; 10 Trompet 8'; 11. Koppel I. 4'; 12. Koppel IÏ-I 4'; 13. Koppel II-I 8'; 14. Koppel II-I 16'. b. Manuel II (zwelkast)15. Pres tant 8'; 16. Holpyp 8'; 17. Viola dl Camba 8'; 18 Celeste 8'; 19. Octaaf 4'; 20. Roerfluit 4'; 21. Nasard 2 2/3'; 22. Woudflult 2'; 23. Terts 13 5'; 24. Quint -1/3; 25. Scherp 3-4 sterk; 26. Hobo 8'; 27. Tremolo. c. Pedaal: 28. Prestant 16'; 29. Subbas 16'; 30. Zacht gedekt 16'; 31. Resultant 10 2/3; 32. Octaaf 8'; 33. Gedekt 8'; 34. Koraalbas 4'; 35. Ba zuin 16'; 36. Trombone 8'; 37. Kop pel I-Pedaal; 38. Koppel II-Pedaal. Speelhuipen: zweltrede en vaste- combinaties Piano, Forte, Mezzoforte, Tutti. v. Gré Brouwenstijn naar Sowjet-Unie Kleber Haedens: „Prix Interallié" De Franse „Prix Interallié", die Jaarlijks wordt toegekend door een jury van journalisten, is toegekend aan de 53-jarige criticus en schrijver Kleber Haedens voor zijn roman „L'été finit sous les tilleuls". Kleber Haedens, die 53 jaar geleden als zoon van een artillerie-officier in Noord-Frankrijk werd geboren, wijd de zich, onmiddellijk na de handels- studies waartoe zijn vader hem had verplicht, uitsluitend aan de beide passies die hy, ook sindsdien, zijn j hele verdere leven trouw is gebleven: de literatuur en de sport. Zo heeft hij vele jaren de sportrubriek van één der grote Paryse avondbladen ge leid, alvorens in Paris-Presse en in het Gaullistische weekblad „Candide" sinds 1951 zijn deskundige en scher pe literaire kritiek te publiceren. Hij vond niettemin ook nog de tijd verder te werken aan zijn letterkun dige oeuvre, dat nu uit een achttal romans, verschillende essays en een geschiedenis der letterkunde met sterk polemische inslag bestaat.. In zijn bekroonde roman beschrijft Haedens een moderne Emma Bovary die hij situeert, om zijn eigen woor den te gebruiken, in een meer poë tisch en doorzichtig universum dan De zangeres mevrouw G. van SwolBrouwenstijn zal morgen naar Moskou vertrek- j waarin Flaubert zijn beroemde ken, waar zij op uitnodiging heldin oorspronkelijk had laten van het impressariaat van de Sowjet-Unie en met medewer king van de KLM in Moskou en Leningrad een twee opvoe ringen van Tosca gaat geven. Er blijkt grote belangstel ling te bestaan voor deze wes terse kunstmanifestatie. Het staat reeds vast dat in Moskou een groot aantal autoriteiten uit de sectoren luchtvaart en cultuur de voorstelling komt bijwonen. Dirigent Rott. Philh. Orkest Franz-Paul Decker, dirigent en ar tistiek leider van het Rotterdams Philharmonisch Orkest, zal zyn j werkzaamheden per 1 september I 1968 neerleggen, zo heeft het bestuur I I van de stichting Rotterdams Phil harmonisch Orkest gistermiddag meegedeeld. De heer Decker is sinds 1 septem ber 1964 aan het Rotterdams Phil harmonisch Orkest verbonden. Zijn thans nog lopende contract dat op 1 september 1968 afloopt is niet ver lengd. De dirigent heeft zich bereid verklaard om in de toekomst gastdi- recties bij het orkest te vervullen. Van het besluit van Franz-Paul Decker zullen ongetwijfeld tallozen met groot leedwezen kennis nemen. Men heeft deze dirigent leren ken nen als een man van grote gaven, die een stimulerende invloed op het Rott. Philh. Orkest heeft uitgeoefend en dit ensemble naar een voortreffe lijk niveau wist op te stuwen. Onge twijfeld betekent zRn heengaan voor het Nederlandse muziekleven een groot verlies. Uitgewezen priester terug uit Zuid-Afrika Na een verblijf van 9 jaren in Zuid-Afrika is op de avond van Sint Nicolaas de door de Zuid-Afrikaanse regering uitgewezen Nederlandse pater Pierre Joseph Dil uit Pretoria via Engeland per BE A-lij ntoestel in zijn vaderland teruggekeerd. 1 Stradivarius: f 100.000 Een Stradivarius uit 1722 Is gisteren by de Londense kunst- f handel Sotheby geveild. De viool f werd door een particulier voor f f 10.000 pdst. (f 100.000 gulden) f gekocht. Kerstconcert in Voorschoten Maandag 12 december zal 's avonds om kwart over acht in de Dorps kerk in Voorschoten een concert worden gegeven, waaraan zullen medewerken het Voorscholense Ka merorkest o.l.v. Lucius Voorhorst, het koor van de Dominicanessen van Huize Bydorp, o.l.v. zuster Rosaria, Pieter van Veen blokfluit en Henk Walvaart orgel. Uitgevoerd zal o.a. worden de „Wei- nadhtsmusik" van Henry Puree 11 door het orkest, „In dulcl jubilo" van Michael Praetorius door het zus- terkoor, „Triptiek" van Bernard Re- nooy door organist Walvaart, terwijl tenslotte Pieter van Veen te beluis teren zal zijn in het blokfluitcon cert nr. 2 van John Baston. Rassenkwestie vergroot scheiding De 29-jarige priester, die met zyn 28-jarige blanke Zuid- Afrikaan se vrouw Wendy en twee zoontjes van 7 en 3 jaar arriveerde, zal een maand by zyn ouders in Haarlem logeren, alvorens naar Engeland te reizen, waar hy een van de vele hem inmiddels gedane aanbiedingen voor een priesterfunctie zal aanvaarden. Vorige maand werd aan deze an glicaanse priester in Pretoria, waar hy assistent was van de deken van de St. Albanskathedraal, officieel medegedeeld, dat hy Zuid-Afrika binnen 10 dagen moest verlaten. Zo als gbruikelyk werd daarby geen reden opgegeven, maar volgens priester Dil is dit gescheld omdat hy zich drie Jaar lang in zyn maan- deiyks verscheidene kerkblad met felle pen tegen de apartheidspolitiek verzette. „We zyn In Zuid-Afrika zo lang Jullie praten over broederschap, maar brengt het niet in praktyk. Jullie praten over leven, de chris- teiyke eenheid, de verzoening, alle- ISLAM ACTIEF IN AFRIKA misverstand te bestaan. Het zyn he- Vanuit het noord n dringt de is- ;emaai geen mooie huizen. Ze heb- lam op in Afrika en heeft nu reeds geeneens een behooriyke vloer, evenaar overschreden. Dere maar aUeen Wej de d de krachtige activiteit v.ndt haar oor- muren z(jn van mw baksteen zon- sjmmg tn de beroemde AI-Azhar der kalk of Er zyn geen ,a_ Universiteit In Kairo. Op het ogen- blik worden er in Afrika al meer het 7lJn allemaaI P™1" dan 170 miljoen moslems geteld. Warm er m Kort geleden schreef het week- ken die achter us tonden?" blad „The Muslim World", het or- „Het is moediyk een percentage op gaan van het Islamitische Wereld- te geven, maar het staat als een congres„Als er een gecoördineerde paal boven water, dat vele blanken en systematische zendingsarbeid van zich aan deze politiek ergeren. In de islam was geweest zoals het chris- myn afscheidsdienst was onze kerk tendom die in de afgelopen eeuwen met 350 mensen barstens vol. Maar zamerhand in het stadium gekomen, kende, dan zou heel Afrika nu isla- vele blanken, die ln hun hart wel i dat de regering geen enkele opposl- mitisch zijn met uitzondering van de beter weten maken openiyk geen be- I tie meer accepteert", aldus onze blanke vestigingen en de weinigen, zwaar. Dat vinden z« niet verstan- landgenoot, die nog steeds de Neder- die christen geworden zyn" dig. Dat kan hun immers in hun landse nationaliteit bedt. „Zelfs Sinds het Moslem Wereldcongres christelijke oppositie wil de regering het parool uitgaf „Afrika, continent maal onderdelen van het christeiy- ke geloof, maar je doet geen moeite er meer dan holle frasen van te ma ken". Ergernis De anglicaanse priester te het niet eens met hen, die de apartheidspoli tiek „pogen te vergoelijken door er op te wyzen, dat de Zuid-Afrikaan se kleurlingen toch maar veel beter gehuisvest zyn, dan hun broeders in de andere Afrikaanse staten „Het is verkeerd om de situatie waarin Je verkeert alleen te verge- ïyken met de slechts denkbare situaties," aldus de priester. „Als er vergeleken moet worden, dan moet men de situatie van deze Zuid-Afri kaanse inwoners vergeiyken met die van de andere bevolkingsgroep, de blanke. Die baadt in weelde en de zwarte is daarby vergeleken arm. En wat die woningen aangaat, daar over schynt in Europa ook een flink advertentie Reumatische pijnen tog al helpt togal helpt togal helpt togal helpt togal helpt togal helpt togal helpt niet meer tolereren. Ik heb mezelf beperkt tot preken in de kerk en tot artikelen in on» kerkblad". Dat blad heeft de naam „The word" (het zwaard). Vele kranten namen deze artikelen over. „De Britse bladen meestal omdat ze het met de inhoud eens waren, de Zuid-Afrikaanse om dat ze zich er over opwonden". Haat Er is geen censuur in Zuid-Afri ka, dus het overnemen kon zonder bezwaar geschieden. „Ik belichtte er de christeiyke aspecten van de ras senkwestie in", aldus de heer Dil. Desgevraagd formuleerde hij zijn bezwaren tegen de apartheidspolitiek als volgt heel in het kort; „Zy ver woest het land langzaam maar ze ker. Het vergroot de scheiding tus sen blank en zwart steeds meer. De ze apartheidspolitiek wekt haat op. Dat manifesteert zich omdat steeds meer kleurlingen uit de kerk weg blijven dat heb ik zelf ondervon den' van de islam" heeft men een toene mende belangstelling mogen consta teren van de niet-Afrikaanse mos lem-landen voor de groeiende isla mitische gemeenschappen in Afrika. Er worden door regeringen van mos lem-landen studiebeurzen beschik baar gesteld voor Afrikaanse studen ten en andersom docenten en techni ci uitgezonden naar Afrikaanse lan den. Saoedi-Arabië leidt 150 zendelin gen op en geeft financiële hulp aan moslem-verenigingen. Op het voor beeld van het werk der byöelgenoot- schappen is een actie begonnen om de Koran en islamitische boeken in Afrika te verspreiden. „The Muslim World" schrijft: „Het. is de plicht van de volken in ontwikkelde mos lem-landen hun Afrikaanse broeders te heljjen." De christelijk© kerken en zendings- instanties in Afrika hebben tegen over dit opdringen van de islam sa men een „Islam In Africa-project' opgezet, in het kader waarvan zo juist ds. J. Haafkens werd uitgezon den door „Oegstgeest". Vóór hem Gistermiddag is in het Am sterdamse stadhuis aan burge meester mr. G. van Hall het eer ste complete exemplaar van de Fouquet Atlas aangeboden. De at las bevat 103 gravures op groot formaat over Amsterdam uit on geveer 1780. De eerste druk van deze atlas verscheen omstreeks 1790. Op de foto v.l.n.r. burge meester Van Hall, mej. dr. I. H. Van Eeghen, adjunct archivaris van Amsterdam en de heer J. B. Schiltmeijer, die de atlas namens de uitgeverij aanbood. Gebed voor de j eenheid i „Geroepen tot de ene hoop uwer roeping" <Ef. 4:4) is het thema voor de Week van Gebed vc*>r de Eenheid in het volgende Jaar. On danks het voortbestaan van de ge scheidenheid, aldus een communiqué van de Wereldraad van Kerken, zul len protestanten, rooms-katholleken en orthodoxen over de hele wereld in 1967 samengaan in gebed gedu rende de week van 18—25 Januari (op het Zuideiyk halfrond en in Duitsland in de week voor Pinkste ren), daarmee pogend de eenheid tot uiting te brengen, die God wil en co- als Hij het wil. Evenals vorige Jaren staat deze ge bedsweek onder de auspiciën van de commissie voor Geloof en Kerkorde van de Wereldraad van Kerken sa men met de Rooms-katholieke orga nisatie voor de christelyke eenheid in Lyon, Frankrijk. Er is een bro chure gereedgemaakt, waarin orden van dienst zyn opgenomen voor de gemeenschappeiyke samenkomsten, schriftlezingen, overdenkingen en gebeden. In een inleidend woord wordt erop gewezen, dat gebed voor de eenheid een volgen van Christus is, die zelf eerst een gebed deed voor de eenheid. Daarom ook zyn er ln d* orden van dienst bestanddelen opge nomen van gebeden van heel ver schillende tradities, omdat het ge bedsuur ook een naar elkaar luiste ren veronderstelt en wil leiden tot samenwerken. „Want christenen, die weten te luisteren, te bidden en sa men te werken kunnen niet geschei den biyven", aldus de inleiding van het gebedsweekboekje. In aansluiting op onze publicatie, dat de Antwoordkerk t« Hoogvliet zal worden afgebouwd, blijkt thans, dat de actie voor deze in één week gebouwde kerk, één miljoen meer heeft opgebracht dan oorspronkelijk werd geraamd, t.w. een bedrag van 23.102.457. 6 Vele kerken profiteren van actie Volgens priester Dil geven kleurlingen daan-oor de f 327.704, Doopsgezinde Gemeenten f363.715, Ev. Lutherse KeTk f 224.440, Remontstrantse Broeder schap f355.520, Vrye Ev. Gemeen- ten f121.482. Baptisten Gemeen ten f41.134. Oud-Katholieke Kerk f 89.310, Samenwerkende Kerken f 1591.223. Het is niet mogelijk gebleken om -w - onder j vast te stellen wat de herkomst van olgende feld. al werkzaam in dit project, 'dat degenen, die aan de actie bijdroegen alle bijdragen is geweest, die bestemd de evangelieverkondiging onder vol- velen waren, die geen vaste toe- waren voor de samenwerkende ker ken en groepen in de door de Islam zegging gaven, doch die toch een ken. Een zeer groot aantal gevers, de de Leidse predikant dr. W. A. Bijle- Gebleken Is namelijk, dat Ned. Comedie brengt de „Gysbregfat" i "Haags zilver" in J>e Nederlandse Comedie" brengt Holland-Festival benaderde streken wil stimuleren. dit. jaar de Gijsbreght van Vondel :net André van den Heuvel in de ti telrol. Henk Rigters voert de regie. Als onderdeel van het Holland- Ellen Vogel en Elisabeth Hoytink Festival zal in juni en juli 1967 in zullen elkaar afwisselen als Bade- loch. Han Bentz van den Berg. die enkele keren de rol van Gysbrecht van Aemstel vertolkte, zegt nu de rei van Burgzathen. Jules Croiset speelt Arent, Wim van den Brink de bode. Regisseur Rigters, die tot nu toe de rol van de heer Van Vooren vertolkte speelt de rol van Gozewyn. Lo van Hens- bergen is de nieuwe heer Van Voo ren. Over de verdere rolverdeling moet nog de beslissing genomen wor den. De decors en kostuums voor de Gysbreght worden verzorgd door Rob Otten. Cousins verlaat liet Lagerhuis Frank Cousins, de voormalige Brit se minister voor Technologische Za- Haags Gemeentemuseum een keni die juli uit het gntse kabi- grote overzichtstentoonstelling van ne^ jra<j wegens onenigheid over de Haags zilver worden gehouden. j loonstoppolltiek van de regering, Het Haags Gemeentemuseum Lee iieef^ gisteren zyn zetel in het La- zelf een grote verzameling Haags g^j-tiuis opgegeven, zilver. Het organiseerde eerder z,il-i De 61-jarige militante linksgezinde vertentoonstellingen in 195- en i9bJ^i vakbondsleider Wil zyn campagne Toen werd Nederlands zilver van ^gen de regering buiten het parle- 1480 tot 1813 en vervolgens van 183 ment voortzetten. Cousins is leider tot 1960 getoond. Van 20 december yan grootste Britse vakverbond tot maart wordt er de expositie jn tiet kiesdistrict van Cousins, „Zilver uit de tyd van de Vereenigde j waar hjj de vorige algemene ver- Oostindische Compagnie" gehouden kiezingen een meerderheid van 11.403 in samenwerking met de Stichting stommen had. zal nu ln een tussen- Oulfcuurgeschiedenis van de Neder- tydse verkiezing gehouden moeten landers overzee. I worden. reeks termynbetaüngen deden, waar door de opbrengst van de actie „Ant woord '64" nog ruim een miljoen hoger werd, dan het bedrag van 22 miljoen dat in december 1964 op grond van de toen ontvangen bij dragen en toezeggingen gepubliceerd werd. Ook nu nog komen dageiyks bij dragen van gemiddeld f 1.000 per lag binnen, zodat dit bedrag van f 23.102.457 nog niet de eindstand vormt. Uit de verantwoording blykt het volgende: van 31 augustus tot 31 de cember 1964, de maanden waarin het zwaartepunt van de actie viel, kwam f 17.505.632 binnen. Het Jaar 1965 bracht een bedrag van f4.592.615 op. In het eerste halfjaar van 1966 kwam f 1.004.210 binnen. Zoals bekend bestond de mogeiyk- heid voor de gevers om hun gift te bestemmen voor de eigen kerkge- Van het totaal ontvangen bedrag meenschap dan wel voor de samen- was op die datum reeds bijna 2 3 werkende kerken gezamenlijk gedeelte aan subsidie toegezegd. Het resultaat was als volgt: Ned. j De gezamenlijk gemaakte kosten Hervormde Kerk f 11 985 907. C.eref.1 voor de actie bedragen nog geen 6'j Kerken f 602.022. Chr. Geref. Kerk procent van de opbrengst. zulk een bijdrage gaven vermeldde daarby niet tot welke kerk hy (zy) behoorde, zo eulka al het geval was. Bestemming opbrengst Om organisatorische redenen te het bedrag bestemd voor de samen werkende kerken verdeeld owr deze kerken en de besteding daarvan aan elk der kerken overgelaten. Met de besteding van de opbrengst van de actie „Antwoord '64" is on middellijk. nadat vaststond, dat zy een goed resultaat zou opleveren een aanvang gemaakt. Tot 30 juni 1966 werden door de 9 samenwerkende kerken reeds in 338 gevallen voor nieuwe kerken, jeugd- en wijkcentra alsmede voor verbetering of uitbrei ding van bestaande kerken, Jeugd- en wijkcentra subsidies verstrekt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1966 | | pagina 11