HERDENKEN ZINVOL OOK
-VOOR NIET-TIJDGENOTEN
„In Leiden hadden
wij een goede tijd"
Veiling in Vredeskerk
P.S. akkoord
met streekplan
26 november na 26 jaar
^Prof. Schaper sprak
in de Pieterskerk
v. d. water
ATERDAG 26 NOVEMBER 1966
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
De herdenking van de 26ste november is nog altijd meer dan de
loeite waard als stimulans om ook thans, evenals in de jaren 1940-
945, het geweten zuiver en de menselijke waardigheid en de ge-
echtigheid hoog te houden. Aldus prof. dr. B. W. Schaper in
en gisteren in de Pieterskerk gehouden toespraak ter herdenking
can de 26ste november 1940, de dag waarop prof. Cleveringa een
vaardig doch vlammend protest liet horen tegen het ontslag van
am.C Joodse hoogleraren, waarmee een openlijke stimulans werd
cotaj |egeven aan het Leidse universitaire verzet tegen de bezetters.
)eze jaarlijkse herdenking vond dit jaar een dag eerder dan ge-
iruikelijk plaats. Ook elders in het land en op enkele plaatsen
buiten onze grenzen werden bijeenkomsten gehouden van Leidse
jud-alumni.
„Frans" ingesteld
De bijeenkomst in de Pieterskerk
enigszins afgestemd op de
Ajeiden vertoeven in het kader
Franse week. Prof. Schaper had
toespraak aan de aanwezigheid
g in deze gasten aangepast; hij sprak
idermeer over het internationale
liversitaire- en studentenverzet in
oorlogsjaren.
Franse manifestaties, zoals een
lars van studenten en hoogleraren
an de Sorbonne op wapenstilstands
lag 1940 naar de Are de l'Etoile in
ijs en belevenissen van docenten
studenten van de Straatsburgse
"Universiteit, van wie er zeventig nim-
uit de Duitse kampen terugkeer-
kregen in de eerste plaats de
r indacht. Daarna belichtte hij het
1an(jere delen van Europa,
berjkaronder Noorwegen, Tsjecho-
lowakije en Polen. Veelal echter is
et studentenverzet opgegaan in de
,J| aonimiteit van het algemene ver-
Ï2 !t"
Opmerkelijk was, aldus prof.
chaper. de overeenstemming in
ji ientaliteit van het studentenverzet
München, bekend als de groep
istilDie Weisse Rose", met die van het
piversitaire verzet in Nederland.
;lfde nuchtere werkelykheids-
agin en intellectuele en morele zinde-
ikheid kunnen hier worden gecon-
nkAateerd, als met name het protest
JE® an de Leidse academische gemeen
schap en haar leiders op de 26ste
ivember 1940 tegen het ontslag der
docenten hebben gekarakteri-
emfcerd. De integriteit, gepaard met
ïzonnenheid en warsheid van aller-
i pathetiek, kan ook in het verdere
ADVERTENTIE
verloop van het universitaire verzet
worden vastgesteld. Aan die faam
behoeft Leiden noch voor zichzelf,
noch voor soortgelijk optreden aan
andere universiteiten te laten tor-
politieke bedrijvigheid thans wel
eens extreme vormen aanneemt,
staat daartegenover, dat de studen-
tenpolitiek in haar „partijstruc
tuur", met haar geleding van
servatief progressief radicaal,
aan een, reeds dertig jaar geleden
door Huizinga aangewezen essentieel
politiek temperamentsverschil
antwoordt, waarmee zij die van
oudere generaties minstens
kwart eeuw vooruit is Voorts mag
het een geluk worden genoemd, dat
de jonge generaties zich intens
teresseren voor wat tenslotte in
eerste plaats van belang voor hun
eigen toekomst is.
Die toekomst is ondoorzichtig ge
noeg. Bij alle technologische triom
fen overheersen de bedreigingen
van een menswaardig bestaan. De
oorlog in Vietnam, voor allerlei tech
niek min of meer proefterrein, maar
waar „gemorst wordt met de dood"
is een teken aan de wand, mede door
de escalatie-mogelijkheden
„kleine' tot „grote" oorlog.
Lichtvaardige
generalisatie
Prof. Schaper behandelde ver
volgens het thema: in hoeverre her
denkingen als deze de hedendaagse
jeugd nog iets te zeggen hebben. Hij
waarschuwde tegen al te lichtvaar
dige generalisaties aangaande de
jeugd. Hij beschouwde de crisis,
waarin zy ongetwijfeld verkeert, te
gen de achtergrond van de grote
kentering, die zich in ons wereldbe
stel voordoet, nu de impulsen uit en
de tweede wereldoorlog ten einde
lopen en nieuwe vormen en krach
ten nog vaag en vol tegenstrijdighe
den opduiken.
Zij, die de „verpolitisering" van het
Nederlandse studentendom vrezen,
mogen bedenken, dat oorlog en be
zetting die studenten uit hun ivoren
toren hebben gehaald. Wanneer de
Overschatting van
futurologie
Prof. Schaper toonde zich tamelijk
kritisch tegenover de, overigens on
misbaar verklaarde, nieuwe weten-
schapstak der futurologie, die de toe
komst ock niet in haar zak heeft en
by overschatting van haar rol wel
eens voor verrassingen zal komen
te staan, die de geschiedenis nu een
maal altijd, volgens de wet van de
heterogonie der doeleinden, in petto
heeft. Als een van die verrassingen
zou men de provo-beweging kunnen
beschouwern, die met haar „ludieke
revolutie' op de technologische voor
uitloopt en ook overigens als 'n soort
uitloopt en ook overigens als en soort
geëxalteerde „decadentenbeweging"
een voortijdig „fin de siècle", op de
eeuwwisseling anticipeert. Zonder
haar kwaliteiten van inventiviteit en
openheid te miskennen, meende prof.
Schaper, dat het door haar gepro
pageerde emotionele en sensuele le
venspatroon allerminst beant
woordt aan de eisen van deze tijd.
By het zoeken naar een opdracht
in de tijd, in de overgang van gis
teren naar morgen, kunnen de waar
den en de geesteshouding, waar
voor en waarmee een vorige genera
tie zich in de beproeving van haar
tijd wist te handhaven, hun geldig
heid tonen. Het gaat ook nu, evenals
in de jaren 19401945, om een zuiver
geweten, de waardigheid van de
mens en de gerechtigheid. Om die
intact te houden achtte prof. Scha
per de herdenking van de 26ste no
vember nog altijd meer dan de moei
te waard.
In Laren werd gisteren de bijeen
komst gehouden voor oud-alumni die
in het Gooi woonachtig zijn. ?oals
gebruikelijk woonde Koningin Julia-
deze bijeenkomst bij. Mej. dr. J. J.
Saayer sprak in deze bijeenkomst
:r „de spiegel van Venus of de bijl
Mars" en na een gemeenschap
pelijke maaltijd voerde prof. dr. N.
Beets het woord over „werken", zich
vervelen en spelen".
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te Scheveningen (vac. J.
J. Poldervaart) H. v. Nlel te LJ mui-
den-W.); te 8t.-Maartensdijk (toez.)
S de .Jong te Houten (U.).
GEREF. KERKEN
Beroepen te Zaandam (vac. W.
Bos) H. Lijesen te Schoonebeek.
Aangenomen naar Apeldoorn, als
geestelijk verzorger in de verschil
lende inrichtingen ds. D. C. Tiedens
te Eindhoven.
Bedankt voor Nieuweroord G. Si-
nia te Ee (Fr.).
Ds. J. de Waard te Oostvoorne is
aangezocht als legerpredikant in
lang verband.
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Werkendam M.
Vlietstra te IJmuiden.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Nunspeet G. Zwerus
te Nunspeet.
ADVERTENTIE
Gouden
entouragering
met echte granaten
JUWELIER
MAARSMANSSTEEG 21
- HORLOGER
LEIDEN - TELEFOON
In gesprek met
dominee Geursen
Kerkeveiling brengt
meer dan 6 mille op
Afgeknipte
„cadeaux per meter"
mogen geruild worden.
Gronheid
(Van een onzer redacteuren)
..Op zondag 8 januari hoop ik in jullie mooie Vredeskerk te
preken. Ds. Vossers leidde er mij reeds rond. Het is een pracht
kerk! Mijn vrouw en ik vinden het fijn om nog weer eens in Lei
den terug te zijn. Wij hebben er een goede tijd gehad
mens. En dan zo mogelijk zondags
op de kansel Slaat dominee
I Geursen zijn agenda erop na. dan
zijn dat in onse omgeving 8 en 29
januari in Leiden en 22 januari een
Open Deurdienst in Alphen a. d.
Zondag 8 Januari
in Vredeskerk
ic De diepe basstem van veiling
meester H. van Iter son van Flora
Rijnsburg praatte gisteravond- in
goed drie uur tijds ruim f 6000 bij
elkaar. In de Vredeskerk in Lei-den
passeerde een lange stroom zeer
gevarieerde goederen de veiling
hamer van deze Rijnsburger, die
toonde dat hij niet alleen anjers en
gladiolen voor een stevig prijsje
aan de man kan brengen. Nu nud
hij op deze ten bate van de wijkge\
meente georganiseerite keikeueumg
ook wel de wind mee. Een enthou
siast koperspubliek bleek gretige
belangstelling te koesteren voor de
283 koopjes, die in hoog tempo wer
den geveild. Er was van alles, van
suikerstrooiers en appeltaarten tot
een elektrische broodrooster en an
tieke etsen. De veiling, die werd ge
houden ten overstaan van notaris
N. W. Holtkamp, trok een overwel
digende belangstelling. Van de eer
ste tot de laatste hamerklop hebben
zich tussen de 350 en 400 kooplus
tigen in de Vredskerk verdrongen
De opbrengst. ruim zes mille na
aftrek van alle kosten draagt
Geen kraakwagen
door Leiden
Dn da komende weken staat de
wekelijkse dienst voor het ophalen
van grof huisvuil stil, - momenteel
wordt door de Reinigingsdienst een
samengesteld.
stex>ig bij in de oplossing
nanciële moeilijkheden vat
gemeente.
Op de foto: gretig bieden op één
an de lange reeks koopjes.
(foto LD/Holvast)
Vliegveld Valkenburg verdwijnt
Provinciale Staten van
Zuid-Holland hebben gisteren
het streekplan Rijnstreek-West
vastgesteld. Daarmee is in
hoofdlijnen de toekomstige ont
wikkeling van dit gebied, dat
de gemeenten Katwijk, Leiden,
Leiderdorp, Noordwijk, Oegst-
geest, Rijnsburg, Valkenburg,
Voorschoten en Zoeterwoude
omvat, vastgelegd. Thans wo
nen in dit gebied 190.000 men
sen, in 1980 zullen dat er 70.000
meer zijn.
Bij de behandeling van het plan
bleek dat de Statenleden menen dat
het vliegveld Valkenburg moet ver
dwijnen. Dit is tot uitdrukking ge
bracht door het vliegveld zonder na
dere omschrijving op de streekplan -
kaart te plaatsen. De statenleden
j vonden een motie van de PSP waar-
I in er bij G.S. op wordt aangedron
gen alles te doen om tot opheffing
van het vliegveld te komen, overbo
dig. Deze motie werd dan ook ver
worpen; alleen de PSP-statenleden
stemden voor.
Zonder hoofdelijke stemming aan
vaardden de staten een motie, waarin
wordt gepleit voor het behoud van
het landgoed .Berbice' bij Voorscho
ten. Zoals gemeld, wordt deze bui
tenplaats bedreigd door de geplande
rijksweg 11, waarvan het tracé defi
nitief moet worden vastgesteld dooi
de minister van Verkeer en Water
staat.
Ook gingen de staten in overgrote
meerderheid akkoord met een amen
dement waarin G.S. de bevoegdheid
krijgen met inachtneming van de
strekking van het streekplan af te
wijken van het plan
Het is een weinig veranderde do
minee Geursen (52 jaar en nog
steeds aan de pijp), die met deze
ontboezeming over Leiden het ge
sprek inleidde, dat wij dezer dagen
met hem en zyn vrouw hadden in
I zijn Rotterdams „contractpension"
aan de Mathenesserlaan. Ds. M. W.
J. Geursen, die in 1951 vanuit Lei
den naar Australië vertrok om daar
onder emigranten werkzaam te zijn,
is thans met zijn echtgenote en 12-
i jarige in Australië geboren dochter
Juliana Elisabeth „zij draagt de
naam van onze vorstin en de Engel-
se koningin" voor een verlof van
drie maanden in ons land.
Op 25 oktober zette hij voet op
vaderlandse bodem om op 10 februa
ri als boord-predikant van de
„Flavia" weer naar zyn gemeente in
Camberwell (Melbourne» terug te
keren. Een verlofperiode, die door ds.
Geursen voor de komst van dr.
P. J. Schoonheim leidde hij in de
Sleutelstad het buitenkerkelijke
werk echter goed wordt gebruikt.
Nog maar kort in Holland terug
woonde hij op „Hydepark" in Drie
bergen een 12-daagse cursus bij,
waarin gesproken werd over het the
ma „Geloof en werkelijkheid", voor
predikanten een theologische bezin
ning, met een hoopvol en praktisch
perspectief.
Nauwelijks terug van dit Hyde
park „offensief", ziet ds. Geursen al
weer verlangend uit naar zyn be
zoek in december aan het in
ternationale, kerkelijke centrum van
de Wereldraad van Kerken in Genè-
ve. Daartussen door liggen de vele
persoonlijke contacten met theolo
gen „ik moet beslist ook nog naar
prof. dr. Berkhof, wiens publikaties
ook in Australië veel gelezen worden"
en de gesprekken van mens tot
Rijn.
Gejaagd
Gevraagd
naar zyn indruk-
land voor het laatst
was hij in 1956 in Holland, dan weet
hij die kort te formuleren: „jullie
leven gejaagd en zeer luxueus in
een vol Nederland". In Australië,
met uitzondering van de grote ste
den. is dat geheel anders. Men kan
daar soms mijlen reizen zonder
iemand tegen te komen. Ook de
luxe is er veel minder.
Het kerkelijk leven dominee
Geursen is sinds 1959 predikant van
de Presbyterian Church of Austra
lia is er zeer intensief, hoewel de
staat Victoria, waarin ook ztfn ge
meente ligt, permanent met een te
kort van veertig predikanten zit. Ed
is een sterke stroming gaande om tot
een verenigde kerk van Australië te
komen. Een eenwording, welke niet
wordt ingegeven door nuttigheids
overwegingen, doch door het sa-
men-kerk-zyn onder één belijdenis.
Helaas, aldus ds. Geursen, valt daar
de Ref. Church (gref. Kerk) buiten.
Ds. en mevrouw Geursen: ..Fijn
om nog weer eens in Leiden te
rug te zijn
Voor zijn pastorale werk put ds.
Geursen nog veel uit Nederlandse
theologische bronnen, terwijl hy re
gelmatig door de kerkelyke pers in
Nederland (o.a. Hervormd Nederland
en De Open Deur) op de hoogte
wordt gehouden over het kerkelyk
leven en de dito stromingen in ons
land. Tijdschriften, welke hen steeds
„een enorme vreugde verschaffen".
Hoewel ds. Geursen zich in zijn
pastorale arbeid uitsluitend van het
Engels bediend, wordt „thuis" regel
matig Nederlands gesproken. Zijn
12-jarige dochter in Australië ge
boren is daar een sprekend bewijs
van. In perfect Nederlands vertelde
zij ons over haar „broertjes", de 24-
jarige Jan. thans getrouwd met een
Nederlands meisje en als personeels
chef werkzaam in de autobranche,
haar 23-jarige broer Gabriël en
haar 19-jarige zus Rieteke.
Ds. Geursen, die het volgend jaar
het feit herdenkt, dat hij voor 25
jaar in Rumpt (Gld) in het predik
ambt werd gevestigd, zal altijd, zo
vertelde hy ons, Nederlander blijven,
doch ook na zyn emeritaat in
Australië blijven wonen. „De kinde
ren hebben er hun tweede vaderland
geworden. En wij blijven bij de kin-
Aan het eind van ons gesprek von
den wij ds. Geursen bereid om ge
durende de maand januari voor ons
blad het „Woord van bezinning" te
verzorgen. Een overdenking, die In
zijn Leidse tijd meerdere malen van
zijn hand kwam.
Korte preek
ADVERTENTIE
voor gero cassettes
Juwelier Horloger
Haarlemmerstraat 181
Maandag 28 november en
5 december de gehele dag
geopend.
Hoewel thans in dienst van de
Presbytirian Church, acht ds. Geur
sen de Nederlandse bijdrage tot het
kerkelijke leven in Australië niet ge
ring. Momenteel zyn er tachtig Ne
derlands sprekende predikanten,
waarvan er circa dertig tot de Ref.
Church behoren. In Australië,
aldus vertelt dominee Geursen ons,
is men erg ingesteld op het ge
meenschapsleven in kerkelyk ver
band, waarvoor ook de jeugd sterk
is geïnteresseerd. De preek moet ech
ter kort en pakkend zyn. „De mo
derne mens is te moei om een lange
preek aan te horen".
Komen de ouderen 's zondagsoch
tends naar de kerk, voor de jeugd is
er iedere zondagavond een dienst.
Een dienst, waarin echter meer
wordt gepraat, dan gepreekt. Op
kerkelijke hoogtijdagen (Pasen en
Kerstmis» moet ds. Geursen zyn
aandacht verdelen tussen zijn eigen
gemeente en die van de Hollands
sprekende gemeente in Melbourne,
een stad. waarin vele geëmigreerde
families wonen.
ADVERTENTIE
Briljanten sieraden
reeds vanaf f 75,-
Juwelier VAN DE WATER
Haarlemmerstraat 181
ALTIJD VOORDELIG
Maandag 28 november en
5 december de gehele dag
geopend.
