n
onze economie
agen van
uit het spoor geraakt
-s
Amusant en luguber
STRIJD TEGEN OVERBESTEDING
Hen toont zich meer
ewust van gevaren...
m
BEZORGINGS CONTROLEUR
Kerkdiensten Leiden en omgeving
IBRD AG 26 NOVEMBER 1966
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 19
>1. V
(Van onze financiële medewerker)
Wanneer de Tweede Kamer zwicht voor de overredingskracht
n de nieuwe minister-president, die tevens als minister van Fi-
nciën het opperbevel op zich heeft genomen in de strijd tegen
overbesteding, zal het fiscale geschut in stelling worden ge-
'i acht. Tot nu toe werd gepoogd de gevolgen van de door de
iel opeenvolgende loonsverhogingen en de explosie van de
aatsuigaven veroorzaakte inflatietendenties het hoofd te bie-
n door maatregelen op het gebied van het geldwezen- De een-
dige uitwerking van kredietbeperking, rentestijging en controle
in de emissiemarkt schiet geleidelijk aan over het doel heen.
et is net als bij een auto. waarvan de remmen aan de rechter-
int blokkeeren, terwijl ze aan de linkerkant nog niet pakken.
o'n wagen zal wel vaart minderen, doch niet dan na gevaarlijke
jigeringen te hebben gemaakt.
Ongerustheid
|U< het ook met het afrem
de bestedingen langs rao-
weg. Geforceerde liquldi-
krapping bij het bedrijf »-
l bracht al vele ondernemingen
i moeilijk parket. Bedrjjfsslui-
en ontslagen ran personeel
op dat de wagen van on-
lomie uit het spoor ls geraakt.
ringen ls al een ze-
I ongerustheid gerezen over de
Lmstlge werkgelegenheid.
de aandeelhoudersvergadering
Wm. Smit en Co's Transforma-
nfabriek te Nijmegen werd er oop
Bi op het ogenblik meer zorg te
•tateren voor een goede betrek-
dan kortgeleden, toen ieder-
flnog rondliep me de gedachte
I het gemakkelijk zou zijn een
&re baan te vinden. De algemene
lens is, dat de ontspanning op de
«Idsmarkt zal doorzetten.
Pillen slikken
Lrmede alleen is de positie van
Lndels- en betalingsbalans
Tnlet gered. Daarvoor zijn andere
■regelen nodig. Het kan dan ook
™ïo zijn dat prof. dr. Zijlstra
econoom dan politicus zich
]il)n besluit tot het aanvaarden
het premierschap in eerste in-
heeft laten leiden door zijn
Jgdheid over de economische
Wekeling. Dat er daarnaast nog
Jtwetensvraag stond of medewer-
1 aan het opheffen van de im-
der kabinetsformatie kon wor-
ifgewezen, is pxmt twee.
nu® noodzaak van het in stelling
_Iien van het fiscale geschut ter
!^5geling van de conjunctuur was
■■^ringen van economen allang de
fnene opinie. De politiek partij
waren evenwel gebonden aan
toezeggingen ten aanzien van de
kging van de inkomstenbelasting
jjlnuari 1967, terwijl de vakbon-
er weinig voor voelden de door
Vondeling gepresenteerde pil
de hogere omzetbelasting eerder
komen om het innemen van de
lomische medicijnen te vergemak-
m ken.
Groeiende deficiten
«eindelijk gaat het om een voor
egf r belangrijk doel: de veldslag
de overbesteding te winnen
een geduchte ingreep in de
gelegenheid. Het groeiend defi-
ggj op de handels balans, dat door
Centraal Orgaan voor de econo-
the betrekkingen met het bui-
rjig? tad voor dit Jaar gelijk gemeld
op de handelsbalans, dat door
ei ad, noopt tot ingrijpen.
arai tekort van f 800 min. op de
lingsbalans is meer dan Bruin
dragen. Het nettogoed van de
7 J3 ken In het buitenland ls al haast
iwupeerd en weldra zouden de
ïlële goudschat en deviezenreser-
assi moeten worden aangesproken.
6Oppassen voor gulden
aal1 H zon erg naïef zijn te menen
een dergelijke ontwikkeling ©n-
imerkt aan de internationale va-
markt voorbij zou gaan. Een
nle aanval op de gulden zou
betaalmiddel weldra tot deralua-
nopen, want al hebben we aar-
vat goud en deviezen achter de
,èi, terwUl ook op royale steun van
Intematlnale Monetaire Fonds
worden gerekend, toch zou ons
niet als Groot-BrittannJë opge
ien zijn tegen een grootscheepse
van de Internationale valu-
Beculanten. WU zouden ook niet
•oreel medewerking van de V. S.
men rekenen alz de Britten on-
1001 «rnden bij de verdediging van
pond sterling.
«endien zouden we de curator ln
halen als wij bU het Interna
ls Monetaire Fonds zouden aan-
Ipen. Dan zouden ons veel on-
medlcijnen worden
ttschreven dan die welke prof.
ADVERTENTIE
r». 1 ja, even naar Prcnonee
voor meisjespyjama of
nachthemd.
Sneeuwbaleffect?
De afroming van de consumptie
koopkracht met f 600 miljoen, want
daar komt het uitstel van de verla
ging van de inkomstenbelasting
(f. 300 min.) en de vervroegde in
voering van de hogere omzetbelas
ting f eveneens f 300 min.) op neer,
zal het mogelijk maken dat een
minder rigoureuze ingreep op de ka
pitaalsuitgaven van de gemeenten
behoeft te worden toegepast.
Door het ontbreken van financie
ringsmogelijkheden zouden de ge
meenten gedwongen kunnen worden
de uitvoedlng van allerlei werken te
laten stagneren. Hierdoor zou een
sneeuwbaleffect in allerlei toeleve
ringsbedrijven kunnen ontstaan met
het gevolg dat de spuisluizen van de
arbeidsmarkt onverhoeds open
springen.
Gedurende de laatste maanden
waren er al bedenkelijke verschijn
selen opgetreden ten aanzien van de
gemeentefinanciering. Door de krap
te op de kapitaalmarkt kon de Bank
voor Ned. Gemeenten niet de be
dragen op lange termijn lenen, die
voor de centrale financiering van de
gemeente worden vereist. Steeds meer
werd gefinancierd met kortlo
pende kasgeldleningen.
De netto vlottende schuld der ge
meenten was eind juni al opgelopen
tot f 1.742 min tegen f817 min op
het overeenkomstige tijdstip van
1965. Sedertdien is er heel wat bij-
nog geen cijfers gepubliceerd. De den Ingetekend, is de bank bepaald
vaste schuld van de gemeenten (ie- niet uit de brand. Het geld zal bo-
ningen op lange termijn) bedroegen vendien pas op 3 januari binnenko-
f24 1/4 miljard tegen f21 3/4 mil-men.
jard- i Met een rente van 1% en een
rv V i emissiekoers van 99%, waardoor het
Uat nooit meer rendement uitkomt op 7,1 is het
1 nog wel mogelijk om wat spaargeld
tot zich te trekken, maar dat is geen
nieuw geld. want voor zover het al
op spaarrekeningen bij de specifie
ke spaarinstellingen of bij de han
delsbanken stond, is er slechts spra
ke van verschuiving.
De institutionele beleggers verlan
gen meer rente voor hun geld.
Onderhandse leningen ten behoe
ve van Openbare Nutsbedrijven wor
den thans gesloten tegen 7 1/4
en afsluiting tegen 99
Dat bij het uitzetten van geld héél
voorzichtig wordt opgetreden bleek
uit het mislukken van de m le
ning van de Groninger Industriële
Credietbank, niettegenstaande het
feit dat de lening een looptijd had
van 8 jaar en werd uitgegeven tegen
In 1952 hebben de financiële
reld en de gemeenten
welke narigheden er uit voortsprui
ten als er teveel geld dat voor korte
termijn ter beschikking staat, wordt
vastgelegd ln openbare werken. „Dat
nooit meer", heeft het toen zittende
kabinet, waarin prof. Zijlstra Eco
nomische Zaken beheerde .gezegd.
Vandaar dat ditmaal, toen de
eerste 1 verschijnselen van overbeste
ding zich voordeden, op instigatie
de Ned, Bank werd voorgeschreven
dat eerst de financiering geregeld
moet zijn alvorens toestemming tot
uitvoering van nieuwe werken wordt
verkregen.
Ook werd de centrale financiering
van de gemeenten via de Bank
Ned. Gemeenten ingevoerd or
voorkomen dat de gemeenten elkaar
op de kapitaalmarkt zouden verdrin
gen.
Kasgeldrente
Dit
er toe bijgedragen
•n noodsituatie is
ontstaan als in 1952, maar wat
niet is kan komen. De hoge rente
kasgeldleningen is een duidelij
ke aanwijzing dat er wat mis is.
Voor kasgeld dat één maand ter be
schikking staat moet thans een rente
op jaarbasis van 6 3/8 worden
betaald, voor 2 maands kasgeld geldt
rente van 7 1/4 en voor zes
maanden 7 Vt
Met het meerdere belastinggeld wil
nieuwe minister van Financien de
premies aan het Algemeen Burger
lijk Pensioenfonds betalen, welke be
taling de heer Vondeling in gebreke
wilde blijven. Hij had de premiebe
taling willen verrichten met het
aangaan van een lening bij het fonds.
Inplaats daarvan krijgt dat nu de
beschikking over f 500 min dat in
eerste plaats ter dispositie van de
gemeenten zal worden gesteld.
Verlichting
gekomen.
Voor de kapitaalmarkt betekent
.t een belangrijke verlichting in het
komende jaar. Er zal door voorko
orden dat de Bank der Ned.
Gemeenten voortdurend op de stoep
staat om obligatieleningen of onder
handse leningen af te sluiten. Met de
opbrengst van de obligatielening
daarvan zijn I f 150 min, waarop vrijdag kon
ADVERTENTIE
voor de stadsbezorging gevraagd.
Werkzaamheden: toezicht bi) uitgifte aan de bezorgers,
regeling en hulp bU bezorging, klachtenbehandeling en
wiJkencontrole.
Werktijden dagelijks van 3.15 tot 6 uur of later, indien
dit nodig is. Zaterdagen 11.45 tot 2.15 of later indien
noodzakelijk
Dit
ADVERTENTIE
Van der WERFF HUBRECHT
Postbus 446, Amsterdam-C
Telefoon: 020-222033
Beursoverzicht no. 413
VERZEKERINGS-AANDELEN
Herinnering
en
Verwachting
Wie de stukjes gelezen heeft,
welke op de drie voorafgaande
zaterdagen in deze rubriek te
vinden waren, zal vermoede
lijk de lijn ontdekt hebben, die
ze verbond. Dan viel ook van te
voren al te zeggen waarover het
deze laatste keer moet gaan.
Met „het kind en het boek"
sloot ik aan bij vroege jeugd
ervaringen. „De witte wereld"
is het ideaal van de bijna vol
wassen jongeren, al moet het
onder veel rommelachtigs uit
worden getrokken. De mensen
in de volle levenskracht blijken
al te veel geneigd te zijn tot
„talentvol genieten'. Daartoe
worden ze aangespoord, terwijl
hun taak van „bronnen geven'
aan de generatie, die komt. alle
inspanning en totale inzet
waard moest zijn.
Vandaag willen we in de laat
ste bijdrage ons richten op de
ouderen, de bejaarden.
Ik heb dit onderwerp expres
voor het l&étst bewaard. In één
van zijn boeken vertelt ds. Bus-
kes over een bezoek dat hij
brengen wil. Hij heeft gebeld,
de deur is van heel hoog-af
opengetrokken en op de roep
„Ja. Wie daar?" antwoordde hij:
„Buskes. Ik ben van de kerk".
Daarop komt de mededeling, dat
„opoe niet thuis was". Met an
dere woorden: vaak wordt zon
der meer een dominee, de kerk,
de bijbel en God-zélf alleen
maar van belang geacht voor de
mensen-met-vele-jaren. Dk&r-
om zijn we begonnen bij het
kind, de Jeugd, de volwassene
achtereenvolgens, nu komt de
bejaarde aan de beurt.
Statistische gegevens vertel
len over de groei der Neder
landse bevolking, maar ge
ven vooral aan dat het aantal
bejaarden, de méér dan 65-ja-
rigen, sneller groeit. Zonder de
cijfers in je hoofd te hebben,
bemerk je het als predikant in
een stadswijk in je werk. Ver
schillend e buurten in Leiden
zijn zo aan het verouderen, dat
minder geboorte- of doopbezoe-
ken, maar des te meer bezoe
ken bij bejaarden moeten wor
den gebracht. Toch blijft het
een onderdeel van het pastora
le werk. het is beslist niet het
een en het al.
Over bejaardenwerk en nog
lelijker! bejaardenzorg is de
laatste jaren veel gesproken en
geschreven. Dokters, psycholo
gen. sociale werksters en amb
tenaren zijn op dit terrein ac
tief. Hoe een moderne samen
leving de oudste en oudere deel
genoten beziet en behandelt, is
een test op het puntje mense
lijkheid. Modern en samen, het
wordt allebei dóórlleht op zijn
waarachtigheid.
WOORD
VAN
BEZINNING
Het gevaar is, dat we alleen
aandacht hebben voor de pro
blemen der bejaarden of voor de
bejaarden die zélf problemen
zijn. Huisvesting, verzorging,
voeding, vrijetijdsbesteding en
nog veel meer komt dan ter
sprake.
Toch zijn niet allereerst in
stanties nodig, maar mensen.
Geen loketten. maar har
ten. Om niet misverstaan t«
worden: dokters, maatschappe
lijke werksters en ambtenaren
leggen veelal hun hele hart. in
het werk. Maar ik pleit voor
een nieuwe instelling bij ieder
een. De heer Egas. de vorige
staatssecretaris, deed hetzelfde:
de ouderen niet „ambtshalve*
in de belangstelling plaatsen,
maar gewoon menselijk!
De oude mens leeft begrijpe
lijk met veel herinneringen.
Natuurlijk zijn er mooie bij
maar ook beschamende en van
het soort, dat je na jaren nog
boos maakt. Iemand drukte het
laatst zo tegen me uit: „Het is
op mijn zoldertje zo'n rommel!'
Ja. vroeger kon je meer. was je
niet zo gauw moe, lag je tempo
hoger, kon je beter opschieten.
Dat kan weemoedig maken.
Het is echter beslist ook niet
moeilijk om bij de vele herinne
ringen tot positieve gedachten
te komen: Je kunt meer incas
seren. Je bent niet zo gauw boos
als een plan mislukt, je bent
wat milder in het ooi-delen over
een ander, je ziet duidelijker de
goede dingen in de naaste. Je
bent minder op praatjes en
nieuwtjes gesteld.
Naast de herinnering legt God
de boodschap der vergeving
Daardoor wordt het leven o.a.
weer -open gemaakt. Het verle
den bindt niet vast. De bijbel
toont ons allerlei oude mensen,
die naar de toekomst gericht
zijn, wier herinnering verwach
ting werkt. Gods vergeving zet
de deur open.
Zo luidt het opschrift ln de
Nieuwe Bijbelvertaling bU
Psalm 126: Bedevaarts- of pel
grimslied. „Herinnering cn ver
wachting". We zijn nog niet aan
het eind. Tranen kunnen we
aanwijzen, maar gejuich is er
net zo goed en dat wordt het
voornaamste.
In een boekje over Bejaar
denwerk van de Kerk uit lees
ik: de oude heeft de gele
genheid om Inzonderheid uit te
beelden en uit te leven wat in
nerlijk aan elke christen in elke
leeftijd eigen zal zijn: het
Over de herinnering legt zich
Gods vrede. En als vriend van
de Heer Jezus heb Je vrijwel al
les nog voor de boeg.
Ds. Joh. Poort.
Hervormd Predikant
Leiden.
Hooglandse Kerk: Wegens
Oos ter kerk. Herengracht:
Sairaber, 5 u ds W. Balke
Bethlehemkerk .Driftstraat: 10 u ds
Joh. Poort.
Morsweg: 10.30
Achterberg HA
rk. Montgomery® traait):
Bóuter (HA).
Konlngskerk' Koraingsstraat: 10 u ds
Kievit.
Vredeskerk' Bur ggravenlaan 10 u ds
Vossers.
Ver. Vrijz. Hervormdei
pasteur J. M. de Wattevllle.
Diaconessenhuls1030 u as j. ae
Academisch Ziekenhuis: 10 u ds P.
n Malssen.
J-gebouw,
Lamping.
GEKEF. KERK
Zulderkerk: 10 u ds E. Th. Thijs 1
d. Hauw. legerpred. te
Roosendaal Dienst met belangstellen -
Uenst; donderdag 7.45 u
Vrij Kath. Kerk: Vree wijkstraat 19:
Ohr. Gemeenschap: Middel-
3: 10 en 5 u dhr Dikkes.
es Hells: 10 u Heiligingssa
menkomst; 7.30 u Opwekktngsbijeen-
komst.
Rem. Gem.: 10.30 u ds J. Th. Mac
kenzie cantatedienst)
Geref. Kerk (vTiJg.) 10 en 5 u ds K.
Science (Steenschuur 6)
Oud Kath. Kerk (Zw. Singel 50) 9
1 Hoogmis, 5 u Vespers; woensdag
Evang.
stegracht
Leger
10.30 u dienst.
Gerei, Gem.: 10 en 5 u leesdlens
Baptlstengem: 10 u dhr Tessers
Rotterdam, 5 u ds M. Cohen (woen
dag 7.30 u bidstond).
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u ds 1
Vink te Katwijk
Hoek. Chr. Geref. Kerk:
9.30 u dienst des Woords, 7 u ds H.
W. Eerland te Amersfoort
den Ri|n: Herv. Gem.
Oude Veetkerk:
ds H. R. Stroes; 5
Valkenburg (ZJH.)
Bogers. Martha-Stichti
H. van Gosllga te I
ds A. Lan- Oudshoornseweg Wijk I
Bevrijdingskerk.
Amsterdam, Sionskerk: 9.30
H Koudstaal.
Bloemhof
Alphen-Noord Goe
de Herderkerk: 10 en 6.30 u ds J
Modderaar te Voorschoten. Geref. Kerk
gebouw speeltuinvereniging
9.30 en 3.30 u ds H. Schol-
Chr. Geref. Kerk: Jerimdemkerk
GrlJpenatelnstraat9.30 u dienst des
woords, 7.45 u ds H, C. v. d. Ent te
Katwijk aan Zee. Oud Geref. Gem.:
Kerkgebouw. Hooftstraat 240: 9.30 en
4 u leesdlens ten. Rem. Geref. Gem.:
Van Mand er sl oos tra a t geen dienst.
Baptisten Gem: Kerkgebouw Molen-
vliletlaan: 10 en 6.930 u da M. Cohen.
Bodegraven: Herv. Gem. Dorpskerk:
10 u ds Van Harten, 6.30 u ds Balke,
Salvatorkerk10 u da G. Hamoen te
Meteren. 630 u ds Van Harten. Beth
lehemkerk: 9.30 u de Balke. 6.30 u ds
G. Hamoen. Geref. Kerk: 10 en 6.30
u ds G, van Duynen te Den Haag. Ge-
eredienst. 6 45 u Jb! Klein
Haneveld.
Boskoop: Herv. Gem.: 930 u d»
Klootwijk te Ede 630 u ds C. G.
Tromp te Amsterdam. Geref. Kerk:
9.30 en 5 ds J. Spoelatra. Geref. Gem.:
9.30 en 6 u leesdlenst. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 4.30 u ds M v. d Mo
len. Rem Kerk: 10 u ds J. G. Paarde-
kooper. Verg. van Gelovigen: 9 30 en
5 u samenkomst ln lokaal Nieuws trast
27a. Volle Evangelie Zending: 930 en
samenkomst ln Ooncordia-ge-
ds G. Jonkers. Geref. Kerk:
Bronsgeest. 7 u
Langeler. Langerak. Wijk III
W A Vlasblom Willige
„De Mirt 10 u oude- 10 u dr C. Huls te Gouda. Geref. Kerk
Maranathakerk Raadhuisstraat 10 u
6.30 u ds W. Tom te
de Zwijger laan. Salvo-
Nieuwe Apost. Kerk: H. Rijndijk 24: i torlkerk:'l0 u ds W. Tom en 6 30 u ds
Gem. 10.30 u ds H.
S. Vestdijk: Het Spook en de Schaduw
Nijgh en Van Ditmar. Den Haag.
W. A. Braasem en Johan Schweneke: Van Haagse
Dingen die voorbij zijn
J. H. de Bussy. Amsterdam.
Iris Murdoch. De Eenhoorn. Contact Amsterdam.
Wat zou ik van de roman vinden als ik niet wist dat die door
Simon Vestdijk geschreven was?D at kan niet. zult u zeggen; de
stijl, de compositie, de meander, deze zaken in deze vorm kunnen
alleen van Vestdijk afkomstig zijn. En natuurlijk is dat ook zo.
Ten eerste is er de streekromanachtige opzet. Het verhaal speelt
zich af in een klein bergplaatsje in Tirol met het hotel ..Gerharts-
hof" als middelpunt- Eigenares is Brigitte Höllreigl. Zij heeft een
dochter Antonia. een zoon Peter die na vijf jaar voor oorlogs
slachtoffer te zijn doorgegaan men lette op de krankjoreme
beschrijving van het heldenkerkhof op is komen dagen en een
drankzuchtige zwager Jenewein bij zich in huis. Verder ontmoet
men in nauw of minder direct verband met Peter verscheidene
dorpsgenoten. Op de berg boven Welfs ligt het klooster Maria
Erlrast. Als men alleen maar de naam van de eigenares van dat
hotel vertaalt met ..heisgrendel" dan is men al een heel eind op
weg in de sfeer van dit boek.
De op het eerste gezicht typissche
landlieden zijn weer op VestdiJkiaan-
se wijze tot car ie a turen een Daumier
waardig geworden. Dit is niet alles.
Het hotel, bezocht door toeristen en
dorpsgenoten, lijdt aan parapsycho
logische verschijnselen, populair ge
zegd: het spookt er. Ik moet niet
vertellen wie en wat er spookt, noch
ook hoe het mogelijk Ls dat er in
het genoemde klooster zelf een soort
spook-epedemle uitbreekt. Voldoende
dat de oorlogservaringen van Pe-
een forse rol spelen en dat de
verklaring van dat gespook ho. nu
ga ik bijna te ver. Om terug te ko
men op de zin waarmee ik hierbo
ven begonnen ben als Ik niet wist
dat Vestdijk deze roman geschreven
had en ik van dit feit de sporen met
overduidelijk had aangetroffen, dan
zou ik na lezing gezegd hebben:
„Welk een formidabele draak, maar
wel amusant". Dat amusante dan
vermengd met veel lugubers.
Dit is een heerlijke verzameling
foto's met plezierige en instruerende
commentaren voor ieder die respec-
tivelijk van Den Haag houdt of ge
houden heeft, voor wie van Couperus
houdt of voor wie zomaar in fin-dc-
Boeken maRkt
siècle geïnteresseerd is. Een groot
aantal fotografieën uit de oude doos
het zullen er wel honderd zijn
zijn buitengewoon mooi gereprodu
ceerd en laten deze bijzondere Ne
derlandse stad zien in de tijd toen
de paardetram nog reed, toen je door
de Zeestraat met hagel kon schie
ten zonder iemand te raken, toen het
Lange Voorhout nog een hoefsmid
herbergde en niets wist van café De
Posthoorn noch ook van de „sofisti-
cated' Libresso en toen Sehevenin-
gen nog de heerlijke Jugendstil-pier
had, genaamd „Wandelhoofd Wilhel-
De teksten van W. A. Braasem ge
ven op levendige, wat weemoedige,
soms poëtische toon aangenaam en
goed uitleg van wat er op de foto's
te zien is. Een klein protest moet Ik
even laten horen tegen de medede
ling over de dood van Alexandrine
Tinne die voor de zoveelste maal door
de Toearegs vermoord wordt; iets dat
geheel en al niet vaststaat.
De lof van Iris Murdoch heb ik
dikwijls verkondigd en de bezwaren
die ik van tijd tot tijd tegen haar
heb. heb ik ook niet onder stoelen of
banken gestoken. Behalve deze „Een
hoorn" zijn van haar vertaald De
Klok, Op Zand Gebouwd. Een Wilde
Roos en Het Italiaanse Meisje. Deze
roman „De Eenhoorn" behoort m.i.
tot de niet helemaal heldere romans
van Iris Murdoch, waarin zij iets
heeft willen bereiken wat haar niet
gelukt is. Boeiend Ls de geschiedenis
zeker. Deze toch speelt zich af op
twee landhuizen ergens op Engeland.s
westkust, neem ik aan. ln zo'n streek
waar de natuur al van geheimzin
nigheid dampt. Er komt dan ook
een werkelijk onvergetelijke passage
in dit boek voor waarbij een van de
hoofdfiguren een nachtlang in een
moeras verdwaald ls.
Marian Taylor, een jonge lerares
die haar geliefde heeft laten schie
ten omdat zij er van overtuigd is, dat
hij nooit werkelijk van haar zal hou
den, neemt een betrekking aan als
dame de compagnie op het huis Ga-
ze Castle. Zelfs al enigermate met
de realiteit overhoop liggend, treft
zij in dit huis tot overmaat van
ramp nog de vreemdsoortigste groep
lieden aan die zelfs Iris Murdoch be
denken kan. Wat er voorvalt, de con
tacten. de plannen en de uitvoering
daarvan, het ls allemaal even incon
sequent volgens normale maatsta
ven. Er heerst een soort sfeer van
paniek, die niemand precies verkla
ren kan, als een spookachtige wer
velwind om de vrouw des huizes
heen. „Iedereen schijnt hier een
griezelig geheim te hebben of zo",
zegt Marian. En dat ls maar al te
waar. Maar eerlijk gezegd, waar al
die spookachtigheid en al die niet te
verklaren emotionaliteit op slaat, is
mij niet helemaal duidelijk. Want als
ik een roman zoals deze niet kan
aanvaarden als een verhaal over
mensen hoe bizar ook, dan zou ik
moeten gaan zoeken naar de verkla
ring van 288 blz. symboliek iets j
i waar de titel al enigszins op wijst, j
I Evenwel, zonder dit laatste kan het
ds E. P. Pijlman
ds Plooyer te Naarden. Evangelisatie:
Katwijk aan den Rijn: Herv. Gem.:
Dorpskerk: 10 u ds A. Makkenze; 6 u
de A Baas. Kapel Nieuwe Duinweg: 10
u ds A. Baas; 6.30 u ds A. Makkenze.
Gymnastieklokaal school Narclastraat:
i6 u ds A. Vink. Oude Kerk
J. P. van Roon, 6 u ds L.
Lelden. Groen van Prlnste-
10 u dB W, Vroegindewey.
Ichtuskerk: 10 u ds J. C. van Hunnlk,
dB G. Boer. Hulpkerk
plt>lum: 6.45 u ds W, Chr. Hoviua, Ire-
dankzegglng). Trlumfatorkerk: 10 en
5 u ds Baker (HA en dankzegging).
n den Ri)n: Herv.
A. L. Lapré Jeugddienst.
u ds D. Keunlng. Geref. Kerk:
ds W. Dekker. 5 u ds H. A. van rot
tenburg. Herv. Geref Evangelisatie
VGLO-echool, Schoolstraat 2: 10 u da
M. Ottevanges- te De Blldt, 3.30 u de
Atoma te Gouda.
Noordwifk-Blnnen: Herv. Gem: 10 e
5 u ds J. t - - - - - -
u cis H A.
Dekker. Van den Benghstlchtlng
u ds H. A. van Bottenburg. Ned. Pnot
Bond: Geen dienst.
Oegstgeest: Herv. Gem. Grot» Kerk:
9 u ds H. P. Hulsman. Pauluakerk: 10
U ds W. E. Verdonk 7 u dB J. Ir Pk.
Rijnlands Lyceum: 10.30 u Jeugdkerk
ds J. M. Hoekstra. VrlJz. Herv Groene
Kerk: 10.30 u da J. Heldlnga te Haar
lem. Geref. Kerk: 10 en 5 u de Veg-
ter. Geref. Kerk (vrflg.) 8 30 u ds
Brands, 3 u ds Verleur.
n«u oerei.
Kerk: 9.30 u dB C. A. Verhoog. 630
u ds J. Dethmers te Woubrugge. Rem.
Geref. Gem.: 10 u prof dr H W
Heering te Lelden.
RDnsaterwoudeHerv. Gem: 630 u
da A. van der KoolJ te Noorden 7 u
dB Bouwman te Katwllk aan ZeeChr
Rtinsburg: Herv. Gem: Grote Kerk
9 u dB M. C. Groenewoud 1030 u d
M. C. Groenewoud (KD). 5 u ds K J
H,BÜT?y te Den Haag Jeugddienst Ge
P. Honnef. 5 u hr J
zaal Zijl kwartier:
rebouw 10 u Jeugdkerk. Geref.
ref. Kerk (vrljg.) 10 u ds M. Brandes
te Mep pel, 5 u ds J. Douma. Chr. Ge
ref Kerk: 10 en 5 u de G. de Vrle«
Geref Kerk: Petrakerk: 930 u d
Baaven. 5 u d Barna. Rapenbitrgkerv
930 u ds Bosma 5 u ds BijleveldTMa-
ranathakerk: 930 u ds Btjleveld 5 u
"s Baaven.
Sassen helm: Herr. Gem: 9 en 10.30
- ds W. H. Walvaart. 7 u de J. W.
Sepmeyer te Den Haag Jeugddienst
Geref. Kerk: 10 u ds H v. d. Berg 5
R Whikel. Chr. Geref
.j0 on 5 u ds L. S. den Boer
J*®d Prot. Bond: 1030 u ds H W.
Melhutoen te Den Haag.
t Herv. Oem 10 u da D
re^frk?Tlcer>.a50 u 03 D Veldkamp
te Den Haag Jeugddienst. Geref. Kerk:
u ,ds W. j. Smldt te Voorecho-
«f1* (vrlte> 1015
Brand».
>skamp.
u dlem
oorschoten: Herv. Oem: Dorpskerk
10 u prof. dr H. Berkhof te Lelden. 7
u 4® Saraber. Hulp en Heil: 10 u ds
Zijlstra. Rijndijk 10 u ds v d Geest
G^ref. Kerk: 9 u dB v. d. Meulen te
Wassenaar. 10.30 u da Wouters te Pljn-
acker, 5 u dB Aalibergsberg te VI aar-
dingen. Geref, Keric (vrljgJ 10 en 5 u
ds Brandes te Mep pel.
da Mtnnema Ver
Baal Jen s
Ltsse: Herv Oem. O rote Kerk: 10
i S Koolstra 7 u d» H. G Oostlnga.
H. O. Oostlnga
en 4.30 ds J J. Verleur. Oud. Ge
ref. Gem 9 30 en 3 u leesdlensten
donderdag 7.30 u leendienst, Ned. Prot.
ook.
ters' de tweede uitgebreide druk
schenen van het „Verbazend Rijm
woordenboek" van Ernst van Altena.
Het bevat met en benevens een in
leiding en een snelcursus in het dich
ten. enige proeven van variatie, een
machtige lijst rijmwoorden en vele
onverwachtheden
CLARA EGGINK
ds A. J Snaaver te
vlootpredlkant, 7 u ds O. W. H Ped-
5 demors te Nieuw Vennep.
Nieuwkoop: Herv. Gem. 10 u
f Ollemane. 6.30 u ds de Leeuw t
koop Jeugddienst. Geref. Kerk: 930
Chr. Geref Kerk:
te Alphen aan den Rijn. Geref Kerk:
9.30 en 6.30 u da H G A. Metnders
Noord wijk aan Zee: Herv. Gem. 10
u da A. L. Lapré. De Rank: 10 u Jeugd
Scheveilingen. Herv. WIJkgebouw930
u ds J. R. Ouperus (KD) 630 u ds
J. Verwellus. Bethel: 9.30' u dhr D
Scheepmaker. 5 u ds J R Ouperus 7
R»m. Kerk: geen dienst.
gerei O!
J. M. Snijders (HA).
Wassenaar: Herv. Oem: Dorpakerk
10 u vicaris R. Steenstra, 7 u Jeugd
dienst ds A. Klamer te Hilversum. Kie-
vletkerk: 9 u Jeugdkerk. 10 u ds J
T. Wierema. Devlerhuls: 10.15 u dr Th
G PrederlkBe. Dorpscentrum10 uur
leugdkerk. Geref. Kerk: Blosmcamp-
W: 10 en 5 u ds L. Bech. Zwaait:
lOen 6 u ds D. van der Meulen. Ned.
Prot^ Bond: Lange Kerkdam: 1030 u
ar. Geref. Kerk: 930 u u*
30 u 08 Verhoog te Oude
oicuuuwcr kj /v.pnrn aan aen
Rijn. Geref. Kerk. 9.30 en 7 u da A.
P. Helner te Ter Aar.
Zwainmerdam: Herv. Gem: 10 u
C. L. v. d, Broeok dankstond voor
was en arbeid). é30 u ds C. L. v
Broeck,__l8te advent. Geref Kerk
u ds I. Groenen berg te I
