Groots eerbetoon aan Picasso
„THE MOUSETRAP" NA 14
JAAR NOG STEEDS LEVEND
yrnbool van leven en avontuur
CiDe K
JDAG 25 NOVEMBER 1966
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 2J
Gigantische batterij van levenskracht
(Van onze Parijse correspondent
en kan het nauwelijks meer een „eerbetoon"
noemen, dat Pablo Picasso ter ere van zijn
te verjaardag thans in en door Parijs en ook
andere steden wordt gebracht. De twee
otste expositiehallen die Parijs rijk is, het
ind en het Petit Palais zijn door het ministerie
Culturele Zaken gemobiliseerd voor tentoon-
lingen die gedurende bijna vier maanden een
irzicht van het oeuvre van de meester geven.
»r dat doel werd het Grand Palais zelfs voor een
m deel herbouwd of getransformeerd
aarde van 300 miljoen frank
mst de schilderijen en de beeldhouwwerken die in die beide
Izen zijn ondergebracht, heeft de Nationale Bibliotheek nog een
verzameling van grafisch werk geëxposeerd, terwijl voorts een
reeks van particuliere kunstgalerijen hun bijdragen aan de
liging hébben geleverd. Dan werd bovendien de reeds indruk
kende bibliotheek van werken die aan Picasso zijn gewijd, ook
eens uitgebreid met drie of vier albums, biografieën, studies en
yses, om van deze grootste schilder van onze tijd óók nog eens
ieest-besproken en gecommentarieerde kunstenaar-tijdgenoot te
en. Al die manifestaties tezamen hebben zo de grenzen van het
itionele eerbetoon dan ook allang overschreden. Juister kan men
\en dat deze 85ste verjaardag ons de gelegenheid geschonken
It ons bewust te maken hoe volledig Picasso bezit van „z i j n"
heeft genomen. Hoezeer deze tijd ,,zijn" stempel draagt.
de ongeveer 1000 werken
e van heinde en
Parijs zijn ge
leerd is een honderdtal uit
persoonlijk bezit van de schil-
zelf afkomstig: schilderijen die
het merendeel de laatste tien
in zijn „Mas" in Mougins zijn
iaan, en die nog niet eerder in
penbaarheid waren getreden,
orts zijn alle doeken present
aan, in het kader van zijn ont-
eling, een historische betekenis
t te worden gehecht. Zoals het
zelfportret met de gebalde
en de gitzwarte ogen die uit
ballen lijken te bestaan, zijn
voeten dat hij op zijn veertiende jaar
schilderde (en nog met zijn eigen
naam P. Ruize signeerde). De vrouw
ook met de madoline uit 1909, waar
in het kubisme zich al aankondigt
en dat, met het decoratief-gedesin-
tegreerde meisjesportret uit 1914, de
overgang vormt naar de periode van
zijn „rijpheid" die overigens van
tedere bezonkenheid gespeend is kun
nen blijven en die omstreeks het
jaar 1918 inzet: als „De vrouwen op
het strand' uitdagende hymne
aan het leven de gitaar uit 1926,
die een dweil, een krant en een
touwtje dat aan vier spijkers werd
bevestigd wordt gesuggereerd, en die
door talloze andere werken of com
posities zou worden gevolgd waarmee
Picasso een „stroming" of een „rich
ting' lanceerde die nog vele jaren
voort zou duren, als hij allang weer
Biologerend
Het is de tijd ook van de monu
mentale vrouwefiguren die in fel
elementaire kleuren draven langs
één persoonlijkheid op psycho
logie poogde rnt te drukken, en die
het „gezioht" van zijn kunst voor
het grote pubMek misschien nog wel
het duidelijkst hebben gemarkeerd.
En dan de tot dusver laatste
periode met een-zoveelste „Dejeuner
sur l'herbe", de tegelijk angstaanja
gende en meeslepende ontvoering der
Sabijnse maagden of de vrouw en de
i portret van de schil -
zijn huidige eehtgenote dat
in juli van dit jaar ontstond: Pi-
oasso geknield voor zijn Jacqueline,
beiden naakt, als een hommage dat
de kunstenaar, ontkleed en zonder
masker, brengt aan het object dat
hem zijn leven lang boven alles heeft
geinspireerd.
Mens en vrouw
Inderdaad: de vrouw, en trouwens
de mens in het algemeen, hebben
Picasso door alle stadia van zijn ont
wikkeling voortdurend bezig gehou
den, gebiologeerd. De mens in zijn
individuele ellende zoals picasso (in
de lyn van Degas en Toulouse-Lau
trec) in 1901 de mismaakte dwergin
uitbeeldde of de mens in zijn collec
tieve tragiek die door zijn medemen
sen wordt vernederd, gefolterd of
vernietigd, als zijn beroemde aan
klacht tegen het bestialisme: Guer
nica (een schilderij dat tegenwoor
dig helaas in een staat moet verke
ren waardoor 't onmogelijk bleek het
eveneens vanuit New York naar Pa
rijs te zenden).
Men kent, tussen haakjes, de anec
dote die aan dit doek verbonden is:
tijdens de oorlog werd de schilder in
Parijs door een Duitse officier-
kunstliefhebber opgezocht die hij ook
Guernica toonde. Officier, blijkbaar
om een woordje verlegen, vraagt,
terwijl hy in de richting van de do
de en gewonde slachtoffers wijst:
„heeft u dit óók gedaan? Ant
woord: „Nee, dat heeft nu eens ge-
Eeuwig jong
Een bezoek aan deze Picasso-ex-
positie is als een excursie, een revue
langs en door 70 jaren niet slechts
van z ij n leven, maar ook, nogmaals
van onze tijd èn van de koortsige
ontwikkeling van de schilderkunst
die zich in die lange periode voltrok
ken heeft en waarvan hij alle mijl
palen markeerde. Realisme, kubisme,
surrealisme, fauvisme, de abstracte
schilderkunst zelfs: al die hoofdstuk
ken passeert men opnieuw bij een
Igang langs zijn werken. „Ik
zoek niet, maar ik vind', is een van
de vele uitspraken die Picasso wor
den toegedicht, en het merkteken
van zijn genie is inderd a a d dat
zijn meeste scheppingen, hetzij teke
ning, een beeldje van een lam, een
vruchtenschaal of een compositie
van stukken krant en touw, moei
teloos en spelenderwijs zijn handen
schijnen te hebben verlaten. Ja, op
zijn 85ste jaar, zo bewijzen zijn laat
ste doeken, is Picasso nog even on
bevangen, jong en zinnelijk-vitaal
gebleven als een halve eeuw of lan
ger geleden. Evenmin als in zijn fy-
stek en Picasso kan t zich ver
oorloven zich liefst in een zwem
broekje aan zijn bezoekers te tonen
heeft hij in zijn geest nog het
minste spoortje jeugd prijs hoeven
te geven.
En ook om die reden is dit groot
se hommage niettemin van iedere
verplichte plechtstatigheid ge
speend kunnen blijven. Picasso is
symbool en incarnatie van leven, ge
zondheid, avontuur Een bron van
levensdrift die nog niets aan kracht
heeft ingeboet.
En wanneer men soms al knielt
voor een bron, dan is dat enkel om
zich te laven. De Picasso-expositie is
daarom een gigantische battery van
levenskracht die gedurende vier
maanden tienduizenden bezoekers in
staat zal stellen zichzelf aan die
bron weer „op te laden".
Incarnatie van levensdrift.
In het Ambassadorstheatre:
Meer dan 2 miljoen bezoekers
Het toneelstuk ,,The mousetrap" van Agatha Christie, het stuk
dat in Londen langer heeft gedraaid dan welke toneelvoorstelling
ook, gaat vanavond zijn 15de vertoningsjaar in- Er zijn nog
steeds geen tekenen van het afnemen van de belangstelling bij het
publiek.
,,Voor velen van ons die er mee te maken hebben", aldus regi:
seur Anthony Huntly Gordon. ,,is het een manier van leven g<
worden. Het lijks wel of het toneelstuk voor altijd zal blijven
draaien".
voor de 69.757ste keer opgaat,
dat h©t begin zijn van de 5.814de
voorstelling.
paling dat de filmversie pas mag uit
komen nadat de toneelvoorstellingen
zijn beëindigd. Romulus wacht nog
steeds met het maken van de film
ADVERTENTIE
k
BAMBOE-Shave-Lotion in originele fla
cons van 5,95 en 9,95.
Dezelfde nieuwe geur vindt U terug in
Bamboe Eau de Cologne, Zeep en
Scheercrèrae. Ook in fraaie geschenk
combinaties van 2,75 tot 14,75.
is een produkt van MOUSON. 'O
Bamboe won in 1966 de Coupe d'or du bon goOt Francais!
zo weldadig fris, zo
pittig, zo echt passend
bij sportief aangelegde
mannen met dat
vleugje mysterie, dat
vrouwen in een heer
waarderen!
Schilderijendiefstal
in Brussel
In Brussel is een zelfportret van
de Franse impressionistische schil
der Edouard Manet uit een parti
culiere woning gestolen. De waarde
van het schilderij wordt geschat op
ongeveer f 25.000.
Uit een kerk in de Belgische hoofd
stad verdween een uit 1844 daterend
beeld van „Maria met het kind". Dit
kunstwerk zou f 8.000 waard zijn.
ADVERTENTIE
Natuurlijk! Citroen De Kuyper. Dit
vond ook de bartender die in 1952 met
zijn longdrink „Bazi" de Eerste Prijs
won op de Nationale Cocktail
Longdrink Competitie.
Het recept is heel eenvoudig: Neem
een normaal drinkglas, giet hierin een
glaasje De Kuyper Citroen jenever en
vul het glas verder met tonic. Houdt
U van een extra-koude longdrink,
dan een paar stukjes ijs toevoegen.
Cultuurprijzen E.M.S.
De cultuurprijzen van de Exploi
tatie Maatschappij Schevenlngen
voor dit .jaar zullen in mei 1967 wor
den uitgereikt. Deze plechtigheid zal
deel uit maken van een groot eul-
tuurfeest, dat dan in Schevenlngen
wordt gehouden. Daaraan zullen met
het 120-jaar bestaande schilderkun
stig genootschap „Pulchri" en de 75-
jarige vereniging „Haagse Kunst
kring" andere Haagse culturele in
stellingen meewerken.
De EM.S.-cultuurprijzen worden
uitgeloofd voor de rubrieken beel
dende kunsten, muziek en haute-
couture.
Moet Metropolitan
Opera sluiten?
Rudolph Blng, algemeen directeur
van de Metropolitatn Opera, heeft
verklaard, dat de voorstellingen voor
onbepaalde tijd gestaakt zullen wor
den indien de leden van het orkest
him stakingsdreiging uitvoeren.
Hij noemde de musici de doodgra
vers van de „Met" en zei dat hun
optreden volkomen onverantwoorde
lijk ls. Hij verklaarde het ontoelaat
baar te achten, dat een groep het
Newyorkse publiek van de Metro
politan Opera verstoken zou houden
en dat dan ongeveer 900 mensen op
straat zouden komen te staan.
Hans Croiset moet
mst houden
Hans Croiset, de directeur van de
Toneelgroep „Theater", zal zich op
doktersadvies minstens een half jaar
rustig moeten houden in verband
met de toestand van zijn hart. HfJ
zal in elk geval niet kunnen spelen.
Zijn rol van Graaf van Warwick in
Shaws* „Sint Joan" wordt door Siem
Vroom overgenomen.
Guus Hermus moet op doktersad
vies zijn werkzaamheden bij Toneel
groep Centrum beperken. Peter
Oosthoek zal daartoe zijn plaat*
in de artistieke leiding overnemen.
Guus Hermus blijft als regisseur en
acteur aan het gezelschap verbon
den.
ADVERTENTIE
syL. ^<ii
leuk
cadeau
idee!
S
[bcasso's eerste schilderij: „Het meisje met de blote voeten
op zijn 14de jaar vervaardigde.
Het heeft zijn critici prak
tisch overleefd. Maar twee critici die
de première hebben gezien, schrij
ven nog en acht kranten waarin een
kritiek van de première is gepubli
ceerd, verschijnen niet meer. Men
was indertijd algemeen van mening
dat het een pretentieloos stuk was.
Toen het doek op 25 november 1952
voor de eerste keer op ging, heerste
Stalin nog over de Sowjet-Unie, was
Sir Winston Churchill premier in
Engeland en zat Harry S. Truman
nog het Witte Huis. Alle drie zijn
inmiddels uit het politieke leven ver
dwenen, twee van hen zijn dood.
maar „The Mousetoap" blijft levend!
Huntley Gordon herinnert zich:
„Na de première reed ik met mijn
vrouw naar huis en zij vroeg me
hoe lang ik dacht dat het stuk zou
lopen. Ik gaf het toen zes maan
den."
In de tussenliggende 14 jaar heb
ben meer dat twee miljoen mensen
meer dan anderhalf miljoen pond
sterling betaald om het stuk te
kunnen zien in het kleine Ambassa
dorstheatre.
In die tyd hebben 86 verschillen
de acteurs en actrices de acht rol
len In het stuk gespeeld. Zij heb
ben vyf sofa's en vier armstoelen op
het toneel versleten. Het doek ls
69.756 keer naar boven en naar be
neden gegaan. Als het vanavond
Niemand van de huidige spelers is
er van het begin af aan bij ge
weest. Maar Huntley Gordon is steeds
de regisseur gebleven. De actrice
Mysie Monte heeft de rol van me
vrouw Boyle 10 jaar lang gespeeld
en David Raven heeft de rol van
majoor Metcalf 9 jaar lang vervuld.
Tien jaar geleden verkocht Pe
ter Saunders de filmrechten aan Ro
mulus Films met de gebruikelijke be-
Met zijn rug naar het paleisje op het Lange Voorhout staande „Prinses Margriet en haar man
Innen er na hun huwelijk een boutique" heeft cabaretier Paul van Vliet gisteren de kunstmarkt
van de Haagse Kunstkring geopend.
Hij zei tot de honderden nieuwsgierigen, dat in eerste instantie Ridder van Rappard, burgemees
ter van Heemstede, was verzocht de opening te verrichten, maar die wilde niet vooraf zijn tekst aan
Sieto Hoving ter inzage geven. Paul van Vliet zei bewogen te zijn door de bewegingen van het beeld,
dat onthuld werd op het Lange Voorhout: een elftal met witte badmutsen en witgeschminkte ge
zichten gesierde Kunstkringleden, die Sint Nicolaas in hun midden hadden. De gezichten draaiden
naar links en naar rechtshetgeen de cabaretier ontlokte: „Net de KVP. Een beetje naar links, een
beetje naar rechts en ze blijven er onbewogen onder".
Paul van Vliet onthulde nog, dat hij de plechtigheid verrichtte in een geleende jas. ,J)e mijne heb
ik aan een arme man gegeven". Tot slot van de ceremonie droeg het monument zichzelf, geholpen
door „doodbidders" ten grave. Dit graf bleek het zalencomplex van de Haagse Kunstkring te zijn,
waar onder grote belangstelling de verkoop van kunstwerken begon.
