3
RAIFFEISEN-
SPAARWEEK
Toerisme in Rusland
log vol problematiek
Turkse Koerdenkwestie
31
nog t/m 31 oktober!
VOOR KLEINE
OF GROTE ZEKERHEID:
Beetje
ELISABETH BAS
"PARAAT"
PAO 28 OKTOBER 1966
LEIDSCH DAGBLAD
is meer bordjes niet„Slechts
rkoop tegen Westerse valuta"
ADVERTENTIE
»(Van onze correspondent in Moskou)
de bar van het pas gebouwde hotel „Dnjepro" in Kiew, bij
ingang het in de Sowjet-Unie steeds vaker voorkomende
slechts verkoop tegen westelijke valuta" staat, verveelde het
nee/ zich dodelijk. Niet één buitenlandse bezoeker had zich
wond laten verleiden de Russische specialiteiten wodka, ka
rn champagne of de hier verkrijgbare alcoholsoorten uit het
n tot zich te nemen. Een etage hoger in een bar waar wel
!s rolden, was daarentegen nauwelijks een kruk vrij. Hier
le geen whisky of gin, maar toch was de ruimte gevuld met
nd leven.
Deviezenhonger
kan zich er lang het hoofd
pken, of alleen maar de Rus-
deviezenhonger ervoor verant-
Bijk is, dat in de bars waar
e valuta het enige betaalmid-
pnen, de Russen zorgvuldig
buitenlanders gescheiden blij-
p problematiek van contacten
pekers uit het Westen is, spe-
at het toerisme betreft, voort
aan de orde.
tien jaar houdt het staats-
pau Intourist zich er met toe-
p succes mee bezig toeristen
Westen tot een bezoek aan
bet-Unie te bewegen. Ruim
pijoen buitenlanders heeft in
etterdaad de Russische grens
reden, zakenlieden en dele-
meegeteld, die onder de hoe-
Intourist werden genomen,
grootste deel van hen is voor-
log afkomstig uit de oommu-
landen. De reislustige Duit
en het vorig jaar met 30.000
rertegenwoordigd. Maar zelfs
bescheiden aantallen zijn
»g problemen, omdat de bui-
Iers zich op slechts enkele reis-
concentreren en het hotelwe-
esbehalve groots is opgezet.
ADVERTENTIE
EEN SCHOEN EN
SLOF
JE NIET "ZO GBMAKK6LIJK,
MAAR
:NEN016 ZO GCMAKRSÜJK
M ALS SL.OFF6N L6V6RT U
ESTRAAT165-167- LEIDEN
Politiek
Behalve de organisatorische kant
in de zaak, is er nog een veel be
langrijker probleem, dat wel zo on
geveer verklaart waarom het reu-
zenland Rusland toeristisch bezien
nog een dwergstaat is: toerisme is
hier nog altijd gebonden aan de po
litiek. Maar al te vaak herinneren
onaangename voorvallen en artike-
in de Russische pers daar nog
Waarschuwingen voor buiten
landse toeristen, die de spreekwoor
delijke gastvrijheid van het Russische
volk misbruiken, zijn aan de orde
de dag. „Het is niet onze schuld",
schreef dezer dagen het jeugdblad
„Komsomolskaja Prawda", „dat wij
behalve het woord „gastvrijheid" ook
it van „waakzaamheid" niet mogen
ïrgeten".
Een artikel van een halve pagina
ees te zeer op contact beluste Rus
sische burgers erop, hoezeer men
niet zelden met spionageop-
drachten naar Rusland gekomen
buitenlanders op ztfn hoede moet
zyn. Deze keer gold de aanval in de
eerste plaats de Amerikanen, in het
bijzonder wetenschapsmensen en
studenten.
De onderkop van het arti
kel „Amerikaanse universiteiten in
dienst van de spionage" liet aan dui
delijkheid niets te wensen over. In
het stuk werd beweerd, dat vele
Amerikaanse universiteiten in direct
contact staan met de geheime dienst,
de C.I.A., die dikwijls met institu
ten, die relaties met de Sowjet-Unie
onderhouden, vaste afspraken heeft,
om van hen inlichtingen te kunnen
kopen.
dat de oorlog in Vietnam tot een
derde wereldoorlog zou kunnen lel
den?"
Borrelpraat, zou men dit ergens
anders noemen. Maar het Russische
blad zag er een laakbare poging in,
de openbare mening in de Sowjet-
Unie te doorgronden. De autoriteiten
achtten het voorval echter blaarbiy-
kelijk niet van voldoende gewicht'om
de met name genoemde toeristen te
arresteren.
Geen verbod
De waarschuwing „waakzaam" te
zjjn, gold derhalve tn eerste aanleg
■de Russische burgers. Het advies,
buitenlanders geheel te mijden, werd
hun niet gegeven, want dat zou aan
de zo vaak aangehaalde gastvrijheid
afbreuk doen. Ook wees de schrijver
van het artikel er op, dat het verre
van hem was, een reisverbod aan
groepen wetenschapsmensen en stu
denten op te leggen, omdat hij het
dan wel met „Intourist" aan de stok
zou krijgen.
De gewone toerist, die de taal van
het land niet spreekt, zich in de
vreemde-valutabars ophoudt en zich
ook elders aan de door Intourist
zorgvuldig voorbereide reisroute
houdt, hoeft zich van dit alles niets
aan te trekken. Daar hij nauwelijks
Veel contacten kan leggen, heeft
hij zelfs niet al te „waakzaam" te
zyn. En wanneer hij toch ergens
aan de biertafel een gesprek over
Vietnam wil houden, dan doet hij er
beter aan de personalia van zijn
gesprekspartners niet te vragen, om
dat hij daarmee bij deze of gene de
verdenking zou kunnen oproepen,
een wetenschapsman te zijn
Alleen op zaterdag en zondag? Erzljnwagen9
die vooral In de week-ends bergen kilometers verzetten. Dat stelt
bijzondere eisen aan motor en smering. Gelukkig is er nu één
motorolie voor alle typen auto's... voor alle temperaturen... voor
alle rijstijlen... voor alle rij-omstandigheden. Shell Super Motor
olie overtreft de zwaarste eisen; geeft altijd de maximale be
scherming. Shell Super Motorolie - voor smering In veelvoud!
Regering in Ankara huiverig voor
de regeling die Irak ontwierp
In Irak is nog niet zo lang geleden een overeenkomst gesloten
tussen de nieuwe regering van dat land en de Koerden en dat
heeft in Turkije gemengde gevoelens gewekt. Natuurlijk stemt het
op zichzelf tot voldoening dat een bloedig conflict, dat aan Tur-
kije's zuidoostgrens werd uitgevochten, mogelijk tot een eind is
gekomen. Maar..- heeft Koerdenleider Barzani misschien iets
teveel zijn zin gekregen naar de smaak der Turken, in wier land
de overgrote meerderheid van de Koerden (schattingen van drie
a vier miljoen zijn aan de voorzichtige kant) woont?
ADVERTENTIE
Groepsreizen
Tegen de achtergrond hiervan
wordt vervolgens bericht over de ac
tiviteiten die gepaard gaan met het
in Amerika zozeer in zwang zijnde
verschijnsel van groepsreizen voor
studenten. De schrijver van het ar
tikel toonde zich over de werkzaam
heden van deze groepen op Russische
bodem zo goed geïnformeerd, dat
men er als journalist Jaloers op zou
zfjn.
De voornaamste opdracht van de
voor het merendeel Russisch spre
kende studenten, zou zyn, met zo
veel mogeiyk Russische burgers con
tacten aan te knopen en hun perso
nalia en meningen nauwgezet te re
gisteren. Voor de redacteur van
Komsomolskaja Prawda zyn de vra
gen die daarby gesteld zijn, aanlei
ding tot de grootste bezorgd
heid: „Welke stappen moeten naar
uw mening, de Verenigde Staten ln
Vietnam nemen?" „Kunnen de be
trekkingen tussen de twee landen
zich ontwikkelen onafhankelyk van
een uitbreiding van de oorlog in Viet
nam?". „Zullen de burgers van de
Sowjet-Unie als vrijwilligers naar
Vietnam gaan?". „Gelooft Rusland
De Raiffeisenbank wil de spaarzin
bevorderen. Ook uw spaarzin.
In uw eigen belang.
Voor uw eigen zekerheid.
Nu sparen betekent zekerheid straks.
U weet zelf waarvoor u spaart.
Voor u zelf of voor anderen.
Voor de vervulling van een lang
gekoesterde wens of voor een
onverwachte grote uitgave.
In ieder geval spaart u voor
aen kleine of grote zekerheid.
zwaar
De erkenning dat „Irak bestaat uit
twee nationaliteiten, de Arabische en
de koerdlsche", ligt de Turkse auto
riteiten een beetje zwaar op de maag.
Het moet uitgesloten worden geacht
dat het Turkse staatshoofd ooit vrij
willig tot een dergeiyke uitspraak
over zyn eigen land zal worden ge
bracht. Nog in 1961 riep de toenma
lige president Gürsel in een rede uit:
„Er bestaat geen Koerden-probleem
in Turkye".
Niettemin woont dus de meerder
heid van' de Koerden in oost-Tur-
kyë. Tot voor enkele jaren mocht
dit niet openly k worden gezegd in
het land. De koerden werden ge-
woonlyk als „berg-Turken" aange
duid. Nog altyd wordt hun elke cul
turele ontploiing, in de vorm van
onderwys en tydschriften in eigen
taal, verboden, maar het is nu in
elk geval wel zo dat er vrijeiyk over
een „Koerdenkwestie" in Turkye
kan worden geschreven. Vooral
enigszins llnksgerichte bladen doen
beducht, dat Turkye zich „door
Koerdenkwestie zal laten
zoals het zich door de kwestie-Cy-
prus heeft laten
Verdrag
Verschillende artikelen suggereren
in dit verband dat Barzani ca. in de
V.S. over sterke bondgenoten en
pressiegroepen beschikken, waaron
der in de eerste plaats allerlei „olie-
belangen" die verder in het vage
worden gehouden. Men herinnert er
ook aan, dat de Koerden in 1920 by
het verdrag van Sèvres (nooit in
werking getreden) een eigen staat in
het vooruitzicht kregen en dat er in
Amerika nog altyd veel sympathie
bestaat voor dit soort nationale am
bities. Het is voorts, aldus deze kran
ten, een publiek geheim dat vele ver
kiezingskandidaten in oosteiyke dis
tricten niet verkozen kunnen wor
den zonder min of meer versluierd
naar de Koerdische sympathie te
dingen.
Die „sluier" is meestal van re
ligieuze aard: de Koerden zyn in
meerderheid SJi-ieten, in tegenstel
ling tot de meeste Turken die Soe-
nieten zyn. Binnen de Sji-itische
tak van het mohammedanisme is er
meer gevoeligheid voor mystiek. Hier
tierden welig de derwisj en-sekten die
in 1925 door ataturk werden verbo
den hetgeen een der aanleidingen
vormde voor de (tot nu toe) laatste
grote Koerdenopstand: die van 1926.
Het was op 30 juni veertig jaar ge
leden dat de 47 leiders van deze op
stand in Diyarbakir werden terecht
gesteld. Maar tegenstellingen tussen
sji-ieten en Soenieten zyn Juist de
ze zomer op vrij onrustbarende
Voetbal in de Afdeling Leiden
spaarbank en alle bankzaken
Sleu
tel» 1—VWS 1*3.15 uur; MVKV 1—
Woubrugge 1 3 u; K&gla 1WSB l
3.15 u.
IA: H&z. Boys 2—ROL 3 1.45 u;
Oegsbgeest 2RJjnsb. B. 3 3 u; Rouw
koop 2ARC 4 1.45 u.
2A: GWS 2Koudekerk 2 3.15 u;
Q. Boys 6Lelden 2 1.45 u; Rynsb. B.
4Woubrugge 2 3.15 u; WSB 2
VWS 2 3.15 u.
2B: Noardwyk 4Koudekerk 3 3.15
u; SVOW 3Rljnsb. B. 5 3.15 u; TAVV
-Ter 1
1.45
3AAlphla 2Koudekerk
3B: Koudekerk 5Kagla 3 1.4
B. 4—Lelden 3 3.15
Lelden 4—WSB 3 3
3E: Q, Boys 10—Katwijk 9 1.45
Sleutels 4Rouwkoop 5 3.15 u.
5Ter Leede
i Unlta» L. 1—
Lieser B. 8—MVKV 3 3.15 u; VWS 4—
Oegstg. 6 1.45 u.
JUNIOREN
A: Lugd. alSJC al 3 u; Roodenb.
alRijnsb. B. al; ARC alDOSR al
Noordwijk alLlsse al allen 3.16 u.
Al: Katwijk a2Ter Leede al; Lis-
Rouwkoop al
—Rijnsb. B. a2; Q. Boys a2
a2; Ter Leede a2Q.
Boys a3 allen 3.15 i
A3: MSV al—SVOW
Boys a2ROL a3 3.15
alKoudekerk al 3 u.
LDWS 1—SVLV 1; St. Bern. 1—Or.
Groen 1 allen 2.30 u,
IA: Fore hol te 2—LFC 3 2.30 u; ASC
2—1Teyltogen 2 12 u; DOCOS 2—LDWS
2 12 u; Lisee 3—DOSR 2 2.30 u SVLV
2—WSB 2 12 u.
n: VNL 1—Leldse B. 1; Meerburg 1
ALph. B. 1; Unlta» L 1—WOA 1;
KRv 1—VNA 1 allen 2.30 u.
2A: Lugd. 4Alphla 2 12.30 u; Ryp-
wetering 2Llsse 4 12 u; SJZ 2
Meerburg 2 2.30 u; UDO 2Foreholte
3 2.30: WSB 3—Alphen 3 2.30 u.
SVLV 3 12 u; UVS 4—Roodenb. 4 10
3ADOCOS 3—Lugd. 5 12 u; Llsse
5—Teylingen 3 2.30 u; WOA 2—MMO
2.30 u; Warmunda 3
Alphia 3—Alph
-Rouwkoop 3 2.30 u; Unl.
L, 2St. Bern.
Groen 4SVLV 5 2.30
VNL 3—-VNA 3
wykse Boys 3WOA 3 2.30
DOCOS 7'Roodenb. 10
2130 u.
4F: Alphla 5—Wter. B. 4 12 u; KRV
4Llsse 8 2.30 u: Warmunda 6MMO
4 2.30 u.
4G: DOSR 6Or. Groen 5 2.30 u;
VTL 4—Unltas L 5 10 u; Leid»© B. 4
6 12.15 u: Rouwkoop 4
DOCOS 8—UDO 6 2.30 u; DOSR 7—
Llsse 9 12 u.
4JSt. Bern. 5—MMO 5 12 u; VTL
5Unltas L. 6 10 u; Lugdunum 9
DOSR 8 12 U; UDO 7—SJZ 5 2.30 u;
Llsse 10—Leldse B. 5 12 u.
JUNIOREN
Al: ASC al—SVLV al 12.15 u; Fore
holte al—UV6 a2; WSB al—LFC al
al allen 12 i
A3: Meerb
Groen alE
ZLC al 12
A4DOCOS a2—SJC a2 2.30 u; LFC
a2UVS a3 10 u: Roodenb. &2Lugd.
Teyl. a2Llsse a2 2.30 r
WSB a 3SVLV a-3 allen 12
A7: Altior a2MMO al; St. Bern. a2
Alphla a2; Weter. B, a2Alphen a2
Lid Boerenpartij
treedt af
Het lid van de Boerenparty in de
raad Utrecht, de heer J. W. Wou-
terse, heeft by de aanvang van de
gistermiddag gehouden raadsverga
dering medegedeeld dat hy als raads
lid bedankt.
De heer Wou terse verklaarde, dat
nu hy als lid van deze party is ge
royeerd hy niet langer vertegenwoor
diger van de Boerenparty in de raad
kan zyn.
De heer Wouterse maakt deel uit
van het bestuur van de noodraad, die
zich tegen het hoofdbestuur van de
Boerenparty heeft gekeerd.
Politie
Het linkse blad „Cumhurlyet" ge
looft echter dat het koerdenprobleem
(waaraan ook deze krant elk „na
tionalistisch" karakter wil ontzeg
gen) voor alles een materieel pro
bleem is. „Ongelukkigerwys hebben
onze regeringen sinds de uitroeping
van de republiek een verkeerde po
litiek gevolgd in het oosten. In plaats
van er wegen en scholen te bou
wen, hospitalen en fabrieken, heb
ben zy zich beperkt tot het er in
stalleren van politie- en marechaus
see-posten. Als vandaag de dag een
groot deel (91% in Mardin, 87% in
Siiri, 81 in Hakkari) van de be
volking van het oosten geen Turks
spreekt, dan ligt de verantwoorde-
hjkheid daarvoor by de staat".
Het Koerdenprobleem wordt voor
Turkye nog wat pikanter en nete
liger doordat enkele honderdduizen
den Turken in Irak leven juist in
het gebied rond Mosul waar de Koer
den een zekere autonomie deelachtig
gaat worden Men zou deze Tur
ken- minderheid kunnen zien als
toekomstige gijzelaars in Koerdische
handen: „Als jullie onze stamgeno
ten in Turkye niet meer rechten
geeft, onthouden wy deze zelf
de rechten aan de Turken rond Mo
sul waar wy het nu voor het zeggen
hebben". De „Aksam" heeft reeds,
onder de titel: „Een nieuw Cyprus?"
haar bezorgheid uitgesproken dat er
een nieuwe Turkse minderheid aan
de wereldpolitiek dreigt te worden
opgeofferd. Waarom twee nationale
talen in Irak, aldus dit blad, en niet
drie? Mocht ooit het probleem-Cy-
prus worden opgelost, dan ligt er in
het oosten van Turkije in elk geval
al nieuwe brandstof opgestapeld.
ADVERTENTIE
Onze melangeur
gaf u
het beste!
