EIDSCH
DAGBLAD
Spaarloon twistpunt
in loonadvies S.E.R.
Dit jaar ontslag voor
rond 6000 werknemers
Ruim 11.000
man op straat
JAMIN
Personeel
ontslagen
Inbraak in
raadhuis
richt 1 maart 1860
DINSDAG 27 SEPTEMBER 1966
No. S1984
acteur
E. A. E. van Dlshoeck
Redacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 11,90 per kwartaal, f 3,97 per maand, f 0,93 per week, (bij vooruitbetaling) losse nummers f 0.25
Teleloon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel i. Lelden - Giro no. 67055
De reden
aarom NIET
jjrSCHEIDENE dagbladen
brachten gisteravond de sen
ile mededeling meerdere
j op de voorpagina dat volgens
letterlijke tekst van het desbe-
[ende ANP-bericht „ln een hoek-
(P het Binnenhof een bom was
eden, die bestemd was om er een
skg mee te plegen op de minister
Financiën dr. A. Vondeling",
it bericht vervolgde: „Het staat
niet vast, dat het gevonden voor-
een onschuldig, maar angst-
:end grapje is, maar de politie
jt er rekening- mee, dat de bom
levensgevaarlijk projectiel is",
ngezien bomaanslagen in ons
gelukkig nog niet aan de orde
de dag zijn en nuchterheid ook
[journalistiek een eerste vereiste
idden wij de neiging ten aanzien
de publikaitie van deze orntdek-
enige terughoudendheid te be
lten, temeer nog waar de formu-
„Het staat nóg niet vast" enz.
fe veronderstelling rechtvaardig
st hier inderdaad toch wel van
„grap" sprake zou zijn.
'i veronderstelling werd even
bevestigd, toen de telex meldde,
het veronderstelde projectiel was
rkend als de afgeschoten gra-
van een bazooka, en dus vol-
in ongevaarlijk.
datzelfde ogenblik stond ons
jt vast: niet publiceren,
hier de feiten en de overwegin-
laarop wij dit besluit baseerden
onbekende, mogelijk een dienst-
itige militair, pakt een totaa
raarlijk iizeren voorwerp in een
ic zak, schrijft er de naam van
ondeling op en deponeert dit op
linnenhof.
dus geen sprake van enig
rechtelijk feit: zelfs de kwalifi-
„kwajongensstreek" Is o.i. nog
loog gewaardeerd, want geen van
rier hierboven genoemde hande-
houdt enig element van
ppigheid" in.
hoort een dergelijk onbelangrijk
val in de krant thuis? Wij menen
niet, een zodanige publikatie be
lt naar ons gevoel een devalua-
an het begrip „nieuws".
zijn journalisten, die dergelijke
ipublikaties brachten te recht-
lgen met het o.i. gezwollen
lezer heeft het recht van
atie omtrent alles wat er in
treld gebeurt".
zouden ons geen journalist
en en mogen noemen, wanneer
deze uitspraak in beginsel niet
harte onderschreven. Maar er
erenzen. en die grenzen worden
aid door zekere normen,
inneer de een of andere gek het
|n malle hoofd haalt om in z'n
rbroek het Nationaal Monument
msterdam te beklimmen om daar
tn hoogte van tien meter boven
Egane grond een aantal acroba-
stunts te verrichten, zal dit
ral voor de schrijver dezer rege
lden reden zijn om er ook maar
letter over te schrijven.
u wanneer die onzerzijds ver-
ratelde gek nu juist iets minder
blijkt te zijn dan wij dachten en
ïganisatorische inzicht heeft ge-
om een aantal journalisten en
otografen van tevoren in kennis
ellen van zijn voorgenomen op-
i, dan is het voor ons geen
meer of deze s :eance krijgt in
mate de aandacht van de
Ürende en sprekende pers.
is dan denkbaar, dat een offi-
fan Justitie in Amsterdam, ver-
«st door deze z.i. overmatige be
stelling en bezield met de ernsti-
il om aan deze excessieve mani-
.al en perk te stellen,
alt een strafvervolging in te stel-
terzake van verstoring van de
bare rde. De zaak komt voor
gerecht en er zal beslist een
•caat gevonden kunnen worden,
wor zijn cliënt verminderde toe-
ainesvatbaarheid bepleit. Waar
deze dan op zichzelf hoogst
langrijke gebeurtenis getrokken
de psychologische en psvehiatri-
sfeer, hetgeen tegenwoordig zeer
vogue" is
EN Is het er, ook ln de kringen
van de diverse publiciteits-
13 zelf, zo langzamerhand wel
®*ns dat. vooral in de aanvangs-
°de van het optreden van nozems
Provo's aan dat optreden over-
fee belangstelling ls geschonken,
'door hun activiteiten in belang-
®ate zijn gestimuleerd.
■Plaats van daaruit lering te
«o gaan de kranten - althans
aantal door met ln hun edities
te maken van voorvallen en
«nenlssen, die nauwelijks als
J* kunnen worden aangemerkt,
wj voorbijziende aan het feit,
d® «makers" van dat nieuws geen
PJ opzet hebben dan Juist ln de
c'teit te komen. De afgelopen
®den hebben o.i. toch wel ge-
L het streven van bepaalde
®tagsgroepen er bij voortduring
wicht is door het plegen van op
niet of nauwelijks strafbare
«bngen een sfeer van onrust en
T*>en te scheppen, welke zich
richt tegen het gezagsappa-
Amsterdamse politiecommis-
van Haaren heeft er recentelijk
P gewezen, hoe deze groeperin-
oor een reeks van systematisch
geraffineerd uitgedachte
VAKCENTRALESi
„Percentage contant en
vrije rest in potje
WERKGEVERS
„Alles bij elkaar tellen
en dan e.ao. keurenn
NIETSVERDER
(Van onze Haagse correspondent)
De regering, die zich in haar jongste verklaring over de loon
ontwikkeling zo enthousiast heeft uitgelaten over de (uitwijk)mo
gelijkheid van het door de vakbeweging gepropageerde zoge
naamde spaarloon, zal nog een moeilijke knoop door te hakken
krijgen voor wat betreft dit voor de werknemers voorlopig in de
,.pot" te houden deel van de loonsverhoging-1967.
In de Sociaal-Economische Raad, waarin loerkgevers, werknemers
en door de Kroon aangewezen deskundigen, opnieuw naar een in de
praktijk hanteerbaar loonsysteem hebben gezocht, vormt dit spaar
loon namelijk het grote twistpunt. Het advies aan minister Veldkamp
(Sociale Zaken) dat de S.E.R. thatis heejt uitgebracht, is dan ook
weinig anders geworden dan een verslag van een meningsverschil.
de minister een definitief nieuw loon
systeem had moeten adviseren, is
daarmee zoals te verwachten was
niets verder gekomen dan in zijn
voorlopig advies van eind 1965, toen
er werd gezegd: eerst eens aankijken
hoe de zaak zich in 1966 ontwikkelt.
De werkgevers en de hun inzichten
delende kroonleden herhalen de wen
selijkheid, dat er tussen werkgevers
en werknemers in de Stichting van
de Arbeid op verzoek van een mini
maal aantal landelijke organisaties
over een c.a.o.-goedkeuring gepraat
moet worden. De vakcentrales waar
schuwen dat, als een systeem dat een
al te stringente beperking stelt aan
de loonkostenstijging, tot zwarte lo
nen zal leiden. Een toestand, die
spanningen zal doen ontstaan binnen
de werkgevers- zowel als de werkne
mersorganisaties. omdat de officiële
politiek dan de praktijk niet dekt.
Houtwarenfabriek
vraagt surréanre
van betaling
In Best heeft de directie van de
houtwarenfabriek gebr. Van de Vel
den surséance van betaling aange
vraagd. Het personeel, dat uit 55 man
bestaat, is op staande voet ontsla
gen. Van een wachtgeldregeling is
geen sprake. Er is geen geld meer in
kas. Een maand geleden liepen er al
j geruchten over de slechte situatie
van het bedrijf.
De vakcentrales en enkele kroon
leden vormen in de S.E.R. een zij
het grote minderheid, die wil dat
er voor volgend jaar verschil wordt
gemaakt tussen direct in het loon
zakje toe te kennen verhogingen en
spaarloon. Zij willen, dat er vrijelijk
uit de bedrijfstakken die loonsver
hogingen kunnen komen, die er mo
gelijk zijn. Zij willen wel met de re
gering een percentage voor contante
loonsverhoging afspreken, omdat de
tijdsomstandigheden nu eenmaal een
afremming van de consumptie eisen.
Maar dan willen zij de hoogte van
het spaarloon-gedeelte vrij laten en
ook alles wat eventueel teveel aan
contante verhoging in de bedrijfstak
is afgesproken, naar dit spaarloon
overhevelen.
Geen verschil
De meerderheid van de S.E.R., dus
werkgevers en een groter aantal
kroonleden wil geen verschil zien tus
sen contante en spaar-loonsverho-
ging. Die twee dingen moeten een
voudig by elkaar worden opgeteld,
menen zij, en dan per c.a.o. al of niet
door Rijksbemiddelaars worden goed-
of afgekeurd.
Ook van deze keuring van de con
tracten door Rijksbemiddelaars, die
het afgelopen jaar voor het eerst
weer heeft plaats gehad willen de
vakcentrales niets weten. Zij blijven
op hun oude standpunt staan, dat er
geen goedkeuring van c.a.o.'s nodig
is en dat het aan de regering is de
ontwikkelingen, die zich op het loon-
front voordoen, te volgen, en even
tueel achteraf in te grijpen.
Loonsysteem
manifestaties trachten vooral in de
politionele gelederen een op den duur
zenuwslopende stemming te kweken,
waardoor zij als het ware een geweld
dadig ingrijpen provoceren, hetgeen
naar het oordeel van genoemde com
missaris juist niet de gewenste me
thode is om het euvel te bestrijden.
Veel efficiënter ware het naar zijn
mening aan deze gebeurtenissen zo
min mogelijk publieke aandacht te
schenken, waardoor de aardigheid er
vanzelf af gaat. Maar juist daartoe
blijkt een verontrustend aantal pu-
bliciteitsorganen niet bereid. Helaas
niet ten onrechte is tot leidende
journalistieke organisaties het besef
doorgedrongen, dat er in de Neder
landse journalistiek in de laatste tijd
sprake is van een sterk verminderend
verantwoordelijkheids- en normbesef.
Genoemde organisaties overwegen
dan ook het instellen van een studie
commissie, welke tot taak zal krijgen
een onderzoek te verrichten naar de
oorzaken van het hier gesignaleerde j
verschijnsel. Gezien de ervaringen
van de laatste maanden achten wij
het daarvoor de hoogste tijd!
DE vraag is begrijpelijk waarom
wij vandaag zulk een uitvoerige
aandacht schenken aan een voorval, j
dat wij gisteren de vermelding niet
waardig achtten.
De verklaring van deze schijnbare
tegenstrijdigheid schuilt niet in het
feit, dat wij onze welbewuste afzijdig
heid van gisteren achteraf zouden
beschouwen als een omissie. Integen
deel, wij achten het niet onmogelijk
en zelfs waarschijnlijk dat der
gelijke „omissies" zich in de toekomst
zullen herhalen. Wij menen dat onze
lezerskring er recht op heeft om te
weten welk standpunt wij te dezer
zake innemen en op welke motieven j
het is gebaseerd. Wij kunnen slechts
hopen en vertrouwen, dat een zo
groot mogelijk deel van onze lezers
kring voor dat standpunt begrip zal
weten op te brengen en het zo
mogelijk zal waarderen.
N.K.V.: „Geen reden tot paniek"
Bijna 7000 personen zijn sinds
september 1965 ontslagen als ge
volg van bedrijfssluiting, reorgani
satie of fusie. Van 1 januari af be
draagt het aantal ontslagen werk
nemers tot dusver 4700, terwijl er
ook nog enkele honderden werkne
mers „in stilte" zijn afgevoerd. Bo
vendien is er in de eerste negen
maanden van dit jaar aan 300 per
sonen ontslag aangezegd binnen
een termijn van een of twee jaar.
De verwachting is, dat het aantal
ontslagen aan het eind van dit
jaar tot rond 6000 zal zijn geste
gen.
Een en ander blijkt uit een
onderzoek dat „Ruim Zicht", de
officiële uitgave van het Nederlands
Katholiek Vakverbond, heeft inge
steld naar de situatie op de arbeids
markt.
Verouderd
De voornaamste reden tot ontslag
was, dat verouderde bedrijven niet
meer mee kon komen in de concur
rentiestrijd en in financiële moei
lijkheden raakten. In een aantal
gevallen was sprake van onbe
kwame directievoering. Verder leid
den onderzoekingen naar doelmatig
heid tot reorganisatie en concentra
tie van enkele bedrijven, waardoor
grote aantallen werknemers overbodig
werden. In drie gevallen was het
wegvallen van belangrijke buiten
landse orders reden tot opheffing
van het bedrijf. In een groot aantal
ondernemingen betekende de opzeg
ging van het bankkrediet de on-
middelijke stopzetting van de pro-
duktie.
Over het algemeen levert de her
plaatsing van ontslagen werknemers
volgens „Ruim Zicht" geen moeilijk
heden op, behalve als het gaat om
oudere werknemers en beambten.
Gevolgen
Omdat het N.K.V. meent, dat de
sociale gevolgen van de bedrijfsslui
tingen op tijd moeten worden on
derkend, heeft het in het overlegor
gaan van de drie vakcentralen
aangedrongen op de instelling van
regionale werkgelegenheidscommis-
sies. Ook in de Stichting van de Ar
beid zal deze kwestie binnenkort wor
den besproken.
Het N.K.V. meent, dat er bij 7000
ontslagen op de nog steeds overspan
nen arbeidsmarkt en bij een be
roepsbevolking van 4.5 miljoen
mensen nog geen reden tot paniek
is. Toch mogen, aldus „Ruim Zicht",
de sociale gevolgen van bedrijfsslui
tingen niet al te lichtvaardig wor
den beoordeeld, omdat ontslag voor
de betrokkenen een pijnlijke en moei
lijk te verwerken affaire kan zijn.
Verheugend noemt „Ruim Zicht"
het, dat de overheid het belang van
scholing en bijscholing, mede met
het oog op d komende automatise
ring en de evolutie in de industriële
wetenschap, onderkent.
WEERBERICHT
Opklaringen
Het KNMI verwacht van heden-
tot morgenavond:
Overwegend droog weer met aan
vankelijk veel bewolking, later van
het noordoosten uit enkele opklarin
gen. Weinig wind en ongeveer dezelf
de temperaturen als vandaag.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
28 SEPTEMBER
Zon op: 06.35 uur; onder: 18.26 uur
Maan op: 18.29 uur; onder: 04.50 uur
Hoogwater in Katwijk le 02.43 en
15.01 uur; laagwater te 15.01 en 23.10
uur.
Dit nummer beataat alt 18 pagina's
Prinses Margriet
Prof. Berkhof
zegent het
huwelijk in
Het huwelijk van Prinses Margriet
en mr. Pieter van Vollenhoven zal
worden ingezegend door prof. dr. H.
Berkhof, hoogleraar in de theologie
namens de Nederlandse Hervormde
Kerk aan de rijksuniversiteit in Lei
den. Bij het burgerlijk huwelijk zullen
als getuigen optreden: mej. H
Michelin, dr. L. J. M. Beel. de heei
W. F. J. .\Ioerzer Bruyns, prof. mr.
J. V. Rijpperda Wierdsma, de staats
secretaris van Defensie, de heer II.
Schaper en de heer W. J. van Vol
lenhoven.
Mej. Michelin was destijds bruids
meisje bij het huwelijk van Koningin
Juliana en Prins Bernhard.
De heer Moerzer Bruyns. kapitein
van de N.V. Stoomvaartmaatschappij
Nederland. vertegenwoordigt d<
koopvaardij als peetvader van de
bruid.
Prof. Rijpperda Wierdsma is hoog
leraar in het staatsrecht in Leiden.
De staatssecretaris van Defensie
voor de luchtmacht H. Schaper is de
voormalige chef van het militaire
huis van de Koningin.
De heer Van Vollenhoven is een
broer van de bruidegom.
Een kleine commissie, onder lei
ding van de luitenant-generaal b.d. j
C. J. Valk, adjudant in buitengewone j
dienst van de Koningin, is belast met
de voorbereiding van de kerkeiyke
plechtigheid. j
Tweede gesprek
van Erhard met
pres. Johnson
De Westduitse bondskanselier Er-
hard is gisteren in het Witte Huis
in Washington zijn besprekingen met
president Johnson begonnen. Het ge
sprek zou vandaag worden voort
gezet. De hoofdschotel is de kwes
tie van de Westduitse aankopen
van militaire goederen in de V.S.
ter compensatie van de kosten van
de legering van Amerikaanse troe
pen in West-Duitsland.
5000.- vermist
In de afgelopen nacht is ingebro
ken in het raadhuis van Valkenburg.
De nog onbekende daders hebben de
brandkast opengebrand en een be
drag van naar schatting f. 5000.—
ontvreemd. De kwartjes en dubbeltjes
hadden ze netje in de brandkast
laten liggen.
Timmerlieden, die bezig zjjn met
de verbouwing van het raadhuis ont
dekten vanmorgen de ravage. Zy
waarschuwden direct politie en bur
gemeester. Acten, registers en andere
waardepapieren lagen overal ver
spreid in het kantoorlokaal. Het ver
moeden is. dat de daders door eeD
raam naar binnen zjjn gekomen.
De minister-president ran
België, P. ran den Boeynants, zijn
Nederlandse ambgenoot mr. J. M.
'L. Th. Cals en de Belgische minis
ter van Buitenlandse Zaken Pierre
Harmei (v.l.n.r.) gefotografeerd
tijdens een bijeenkomst in het Cats-
huis in Den Haag gisteren.
Instorting Door het instorten
van een gebouw in de Columbiaanse
havenstad Girardot zijn gisteren
vijftien personen om het leven ge
komen. Drie cafés- werden onder het
puin bedolven.
Verkeersongeluk
DRIE DODEN
EN TWEE
GEWONDEN
Drie personep zijn gedood en twes
ernstig gewond by een verkeersonge
val, dat vannacht op Rijksweg 54 on
der Ittervoort in Limburg heeft
plaats gehad.
Door nog onopgehelderde oorzaak
is een personenauto met vijf inzitten
den in een bocht tegen een boom ge
botst. Na de botsing vloog de auto in
brand.
Drie van de inzittenden zijn in de
vlammen omgekomen. De slachtof
fers zijn de heren Moonen uit Venlo,
die de auto bestuurde en J. Janssen
en J. Schell, resp. uit Venlo en Steyl.
In een ziekenhuis in Roermond zijn
m#»i rrst>g le'sel opgenomen de 21-ja-
rige G. M. A. Hermans en de 24-jarige
J. M. M. C. Janssen, beiden uit Venlo.
..Eerder vrienden
dan vijanden"
Het Russische en het Amerikaanse
volk zijn van nature eerder vrien
den dan vijanden en geen twee lan
den zouden meer bij een oorlog te
verliezen hebben dan de Verenigde
Staten en de Sowjet-Fniet, aldus
verklaarde president Johnson. De
president hield zijn pleidooi voor
vreedzame coëxistentie tussen de twee
grote mogendheden in een vraagge
sprek inet een verslaggever van
„Amerika", het tydschrift van het
Amerikaanse departement van Bui
tenlandse Zaken, dat in de Sowjet-
Unie verkocht wordt.
„Als grote mogendheden zuilen
onze twee landen ongetwüfeld ver
bintenissen hebben die met elkaar
in strijd zijn", aldus deelde Johnson
het Russische volk mee, „maar er is
een verbintenis, die wij, naar ik hoop
gemeen hebben: de verbintenis jegens
een wereld zonder oorlog".
Forse taal tegen
Soekarno
Het Mohammedaanse blad Karya
Bhakti schrijft dat Soekarno de
staatsgreep van vorig jaar heeft ge
leid en ter dood moet worden ver
oordeeld wegens desertie.
Vijf actiefronten ln zuid-Celebes
hebben de berechting van Soekarno
geëist. Hij was bij de coup betrokken,
zo zeggen zij in een gezamenlijke
verklaring, en heeft gelden van de
revolutie misbruikt.
Het actiefront van militante stu
denten Kami eist intrekking van alle
bankbiljetten en postzegels die de
beeltenis van Soekarno dragen.
BMC krimpt in
(Van onze Londense corres
pondent)
De BMC-automobielfabrieken
hebben aangekondigd dat 11 a
12.000 van haar ruim 100.000 ar
beiders in Engeland, Schotland
en Wales op 4 november ont
slagen zullen worden.
Dit is tweemaal zoveel dan
aanvankelijk werd verwacht.
Reeds 18.000 arbeiders in de
BMC-fabrieken zijn als gevolg
van de huidige bestedingsbeper
king op een verkorte werkweek
gezet.
BMC is Engelands grootste auto-
fabriek die onder meer de Austin en
Morris maakt. BMC's leveranciers
van onderdelen zullen nu ook ge
dwongen zijn om vele mensen te ont-
j slaan.
Deze schokkende mededelig van de
BMC-fabrieken kwam vrijwel op het
zelfde moment dat de transportarbei
ders-bond, de machtigste vakbond uit
Engeland, de staking van de 500
chauffeurs in de Longbridge BMC-
fabriek erkende. Zy moeten nieuwe
auto's uit de fabriek rijden. Ruim 300
van de 500 chauffeurs zijn ontslagen.
Zij hadden de directie gevraagd het
werk te mogen verdelen, zodat een
deel een week werkt en een week vrij
heeft. Dan zou er niemand behoeven
te worden ontslagen. De directie
heeft dit aanbod van de hand ge
wezen.
Vanavond of morgen zal de gehele
fabriek komen stil te liggen omdat de
auto's niet meer de fabriek uit kun
nen en er geen plaats is om hen op
te slaan.
Bovendien betekent deze steking
dat de transportarbeiders-bond, on
der leiding van Cousins, zich nu te
gen de regeringspolitiek van Labour
keert. De bond wenst ln de huidige
moeilijkheden dat de arbeiders het
werk onder elkaar zullen verdelen,
zodat er geen ontslagen hoeven te
komen, maar de regering meent dat
dit niet de oplossing la voor de hui
dige malaise. De regering zegt dat er
in vele andere fabrieken een arbei
derstekort is. Vele arbeiders kunnen
echter elders geen werk vinden en
voor deze mensen zijn volgena de
bonden geen voorzieningen getroffen
om hen snel om te scholen.
De V auxhall - fabrieken hebben al
aangekondigd dat met ingang van
volgende maand 5000 arbeiders
slechte vier dagen per week kunnen
werken. Dit is eveneens een gevolg
van de huidige bestedingsbeperking.
ADVERTENTIE
kersenbonbons
niet duur wel heerlijk
(Sue/ QUe,
teutuo
Uit het Leidsch Dagblad van
26 September 1866:
Op een publieke verkoo-
ping te Waddinxveen is in de
vorige week een wijnglas ver
kocht voor f 64, dat door Ad
miraal De Ruyter aan boord
werd gebruikt. f
De bevolking van het Ko- I
ninkrijk der Nederlanden be- I
droeg op 1 Januari 1866 I
3.491.796 inwoners. I
