Ir, li. Bouman verkoo
boerderij op Ibiza
Drie
maanden
na de
dood
van zijn
vrouw
SOUVENIR UIT BREDA
DUIZENDEN
ZEEPAARDJES ALS
BATERDAO 24 SEPTEMBER 1968
LïïDSCH DAGBLAD
HHHÜHHHHHHH
llllllllllHlllllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIII«H11!llll!!ll>IWIIII!lllillill!llll^^
Je hoeft tegenwoordig al niet
meer naar Oostenrijk voor een „ty
pisch" Oostenrijks souvenir. Dat
geldt ook voor souvenirs van an
dere westerse en ook oosterse lan
den. Snobisme met souvenirs hoort
niet meer bü deze tijd, omdat het
simpelweg mogelijk is dat u in
Spanje een in Nederland vervaar
digd aandenken koopt. In onze al
les relativerende tijd schijnt dit
ook niet meer zo belangrijk te zijn.
De souvenir-Industrie beleeft een
„gouden eeuw", de omzetten op
vrijwel alle gebieden van deze in
dustrie stijgen elk jaar met grote
sprongen.
Een aparte plaats ln die souver -
nlrs producerende bedrijven neemt
een Bredaas bedrijf in, dat han
delt ln „schelpwaren", voorname
lijk afkomstig uit Afrikaanse.
Zuidamerikaanse en Aziatische
landen, van Brazilië tot Japan.
Directeur is de 25-jarige D. Van-
dijk, een actieve Jongeman: hij
leidt samen met zijn negentienja
rige zuster Loes Vandijk dit bloel
ende bedrijf met contacten over de
hele wereld. Jaariyks zet hij
tonnen exotische schelpen om van
allerlei minstens even exoti
sche kusten, van uiteenlopend ge
wicht („we hebben er van 100 kg
die aan inkoop zo'n vierhonderd
gulden kosten"), bloedkoralen, dui
zenden opgezette blaasvissen, tien
duizenden zeepaardjes en tiental
len schildpadden („die verkoop je
niet zo gemakkelijk, maar binnen
kort komen we met kleine op de
markt, die niet veel kosten").
Per brief
Bredanaar Vandijk handelt met
23 verschillende landen. Hij heeft
daar zijn contractadressen, leve
ranciers. die hem op bestelling ton
nen „zee"-stoffen toesturen. In
vele gevallen zijn het eenvoudige
vissers, die de schelpen maar voor
het oprapen hebben. „Je moet we
ten waar de bron is. Er is in ons
vak wel concurrentie, maar niet
veel, omdat het uitermate moei
lijk is er mee te beginnen". Van
dijk ontdekte die 23 landen per
brief, gericht aan ambassades, bur
gemeesters, paters en visserij-in
stellingen. Meestal wordt zijn be
langstelling voor een mooit ty
pe schelp gewekt door een afbeel
ding in een boek. „Ik koop regel
matig plaatwerken waarop schel
pen en zeedieren worden afgebeeld.
Als er iets by is waarin ik niets zie,
gryp ik direct naar de pen".
Meestal komen die schelpen dan
ook naar Nederland.
„Ze kunnen je alle mogelyke
rommel zenden. Ik koop de schel
pen en andere „zee-waren" op de
conditie dat de bank pas tot uitbe
taling overgaat, als de goederen in
het schip liggen. Dikwyis sturen ze
te kleine of beschadigde schelpen.
Als het een kleine party is, is het
niet zo erg, maar ik heb eens een
strop van tweeduizend gulden ge
had. Ik heb ook wel eens iet be
steld en betaald, maar nooit gekre
gen. De bank had de leverancier
per abuis te vroeg betaald. Het is
duideiyk dat je dan naar de schel
pen kunt fluiten".
Vandyk vertelt verder dat de
schelpen, koralen enz. in ruwe
staat direct worden doorverkocht
aan een groot aantal Westeurope-
se landen. Lona Souvenirs is een
groothandel, die het grootste ge
deelte van de binnengekomen wa
ren weer exporteert naar Enge
land, Noorwegen, Zweden, Duits
land. België en Spanje. De jonge
directeur staat regelmatig op
souvenirbeurzen in Engeland en
Duitsland, hy adverteert met kleu-
renpagina's in de vakpers.
Zeepaardjes
Tussen de artikelen die Vandyk
aan de Nederlandse detailhandel
verkoopt, zyn jaariyks zo'n zestig
duizend zeepaardjes. Je kunt zo,
geprepareerd en wel, vastgeprikt op
een kartonnen kaartje in vrywel
elke souvenirwinkel aan de Neder
landse kust kopen. Met duizenden
tegeiyk komen ze uit Italië in
Nederland aan. Lange tyd zyn die
zeepaardjes ingegoten in een
brokje plastic „in" geweest als
tienerhanger, als heft van een
brievenopener of als sleutelhanger
tjes. „Voor die dingen maakten we
gebruik van Amerikaanse zee
paardjes, die zyn iets kleiner".
Hoewel de nieuwigheid er wat af
is, zyn die plastic zeepaardjes nog
steeds een goed lopend artikel-
Evenals trouwens glazen dry vers,
die oorspronkelyk werden gebruikt
door vissers en die de netten moe
ten ophouden, maar die nu in mas
sa worden vervaardigd door een
Britse fabriek die er de halve we
reld mee bestrijkt. „Die dingen lo
pen enorm", vertelt Vandyk die
vorig jaar oktober met zyn schelp
waren voor de Duitse televisie is
geweest.
Op dit ogenblik maakt de onder
nemende jonge Bredanaar voorbe
reidingen, binnenkort zyn leven-
ranciers in Zuid-Amerika, Afrika en
Japan af te reizen. De eerste grote
vliegreis die hy onderneemt.
„Je moet elke keer iets nieuws
brengen. Op zeepaardjes pf here-
mietkreeftjes raakt het publiek op
een gegeven moment ook uitgeke
ken".
ADVERTEER
regelmatig in het
LEIDSCH
DAGBLAD
schlager en Schmidt. „Nad tl
een aanslag op my was
kon ik nog net voor een
aanslag uit Indonesië vluc e
Mieke Bouman geen
(maar naderhand eerde
ningse universiteit haar
ere-doctoraat in de
nam van haar man de verdJh
over. Keer op keer wist
donesische „getuigen" op
betrappen, maar Jungschlag
Schmidt waren al by
schuldig bevonden,
ste werd de doodstraf w
hy overleed aan een herse
ding voor het vonnis werd
sproken. Schmidt kreeg
maar werd na een verzoek a n
'tie, door Mieke Bouman rtp
voor haar vertrek uit
gediend, in 1959 vrijgelaten d
ons land gestuurd.
Het waren
Bouman, die in
bleef, heel moeilyke
wist zyn vrouw in het
nesië omringd door een
vyandige menigte, in
moord. Eenmaal moest
over een muur aan de
van het gerechtsgebouw
en naar het gebouw vt
derlandse diplomatieke
vluchten om aan het
ontkomen.
De laatste jaren op
dat de spanningen in Djakfl M
veel van haar hart haddf1'
vergd. Op 18 juni van
overleed zy. „En nu ligt
hier", zegt mr. Herman
zichtbaar ontroerd, „ver va«
vaderland, maar in een N
haar lief is geworden als ga
der".
HARD WERKEN
„Ik moet u zeggen, dat het aan-
vankelyk beslist niet meeviel. Wi
hebben heel hard moeten wel
ken, eer een en ander naar onzi
begrippen bewoonbaar was. W
besloten van de eeuwenoude boer
dery slechts enkele historische za
ken, zoals de waterpomp, op hu
plaats te laten en verder een ge
heel nieuwe woning te laten bou
wen".
Mr. Bouman ging een soort con
pagnonschap aan met een boer u
Ibiza („een prachtkerel met et
zeer fyngevoelige vrouw, een Ai
dalusische"), die het vee verzorgd
terwyi hyzelf de bomen en het gc
was voor zyn rekening nam. „E
wy hebben heus goed geboerd".
SILO'.
Hy spreekt met veel kennis van
zaken over zyn bedryf, waarop hy
zoveel mogelyk de modernere be-
bouwings- en verzorgingsmethoden
heeft toegepast. Hy was de man,
De landerijen van mr. Bouman.
BIJ DE FOTO'S:
Linksboven mr. Hen
Bouman met twee van
lievelingsdieren van a(j
vrouw, een Siamese kat
de hond „Wijfje". Rechi
boven de royale bungal
die in de plaats kwam t
een eeuwenoude boerde
allemaal heb kunnen beantwoor
den".
Mr. Herman Bouman (57 jaar)
staart over zyn bezittingen in de
richting van de stad Ibiza, de
plaats waar zyn vrouw begraven
ligt en voor eeuwig de rust heeft
gevonden, die zy tydens haar le
ven moeilyk kon vinden. „Ja, pas
in Santa Gertrudis kwam Mieke
de laatste jaren soms tot rust.
Jammer dat zy daar niet langer
van heeft mogeri genieten. Ibiza
was ons tweede vaderland gewor
den", zegt mr. Bouman, die zich
nu dan ook omringd weet door vele
vrienden. „Echte vrienden, op wie
je kunt rekenen als het nodig is,
maar die niet de deur by je plat
lopen".
„De laatste drie maanden is het
natuuriyk wat anders. Het ïykt
wel, of de mensen hier afgespro
ken hebben, dat ieder zyn of haar
bydrage moet leveren in de huis
houdelijke werkzaamheden. Tja",
gaat hy verder, „een man als ik
kan zeker niet alleen op zo'n boer
derij achterbiyven, dan word ik be
slist een soort kluizenaar en ik zou
zo zeggen, dat het eiland aan
vreemdsoortige lieden zeker geen
gebrek heeft".
„Nu ben ik dan zo ver, dat ik de
boerderij wil verkopen. Ik wil wat
rustiger gaan leven in de omgeving
van de stad Ibiza, het liefst weer
in Santa Gertrudis, waai- ik myn
vrienden en kennissen heb".
VERBITTERING
Mr. Bouman is byzonder gast
vrij. We zyn 's middags gekomen,
maar mogen pas de volgende dag
vertrekken. In zyn Landrover
brengt hy ons over een abomina
bel slecte weg, vol kuilen en be
zaaid met keien, naar de bushalte.
Als na een half uur wachten de
bus nog niet is verschenen, besluit
hy maar door te ryden naar de
stad Ibiza. Voordat wy afscheid
nemen, vertelt hy nog met duide-
ïyke verbittering in zyn stem over
de tyd, tien jaar geleden, toen eerst
hy en later zyn vrouw in Djakar
ta vocht voor het leven van Jung-
Drie maanden na de dood van zijn vrouw Mieke de moedige
verdedigster in het geruchtmakende schijnproces, dat tien jaar ge
leden in Djakarta werd gevoerd tegen de Nederlanders Jung-
schlager en Schmidt heeft mr. Herman Bouman een moeilijk
besluit genomen: hij zal het florerende boerenbedrijf (20 hectare)
op Ibiza. waar hij met zijn vrouw acht jaar heeft gewoond en ge
werkt, met have en goed verkopen. ,,Ik kan het alleen niet meer
aan vertelt hij. als wij hem opzoeken in zijn riante, op een heuvel
gebouwde bungalow in Santa Gertrudis, ten noorden van de stad
Ibiza.
Mr. Bouman komt in oktober
naar Nederland, waar hij zijn in
trek zal nemen bij zijn broer in
Zwolle, die daar een advocaten
kantoor heeft. Maar dat betekent
niet, dat hij het Spaanse eiland
definitief de rug toekeert. De reis
naar ons land onderneemt hij
om zich onder medische behan
deling te stellen; hij heeft name
lijk last van staar aan beide ogen.
„Ik zal tegelijk de gelegenheid
waarnemen om wat oude beken
den en vrienden te ontmoeten
maar daarna ga ik weer zo snel
mogelijk terug.
die als eerste op het eiland silo's
in gebruik nam. zodat zyn vee
stapel nu vier koeien, dertig
schapen, twintig varkens, twee
paarden en een ezel het hele
jaar door glanst van het groenvoer.
De landbouwoogsten zyn uitste
kend. Momenteel is men volop
bezig met de oogst van het zoge
naamde Johannesbrood, een soort
boon die aan zeer bladerrijke bo
men groeit. Nadat eerst de alcohol
er uit is geperst, wordt het over
schot vermalen tot veevoer. Verder
heeft mr. Bouman nog veel klein
vee, zoals konynen, kippen, kalkoe
nen en marmotten. Bovendien be
zit hy een respectabel aantal huis
dieren: drie honden en vier Sia
mese katten, „dat zyn de lieve
lingsdieren van Mieke geweest".
Zittend op het terras van zyn gun-
galow vanwaar men door een
prachtige vallei uitziet op de stad
Ibiza, terwyi in de verte de
contouren opdoemen van het
eilandje Formentera vertelt mr
Bouman over „de acht heel geluk
kige jaren, die Mieke en ik hier
hebben gehad" en in deze zin
ligt tevens de reden verankerd voor
zyn beslissing op Ibiza te blyven
wonen.
„Het is hier het mooiste plekje
van het eiland", vervolgt hy, half
in gedachten, „Mieke en ik zyn
Foto's en tekst
Will Dijkman
Acht jaar geleden Dat was
in het najaar van 1958. Na een
zwerftocht van twee jaar over de
wereldzeeën met het zeiljacht „Im-
pian" besloot het echtpaar Bouman
zich op het eiland te vestigen als
boer, „doodgewoon als boer",
onderstreept mr. Bouman. „We
kenden Ibiza reeds van vorige be
zoeken en juist dit punt, waar nu
deze bungalow staat, had al eerder
onze aandacht getrokken. Toen we
hoorden, dat de eigenaar bereid
was zyn bouwvallige boerderij met
het land en enkele stuks vee te
verkopen, hebben wy maar snel
toegehapt".
hier erg gelukkig geweest. Trou
wens, alle 37 jaar van ons huwe-
lyk zyn waardevol geweest, wy
hebben in die tyd ontzagiyk veel
meegemaakt. Wy hebben rondge
zworven over de hele wereld, over
al veel vrienden gemaakt, goede
vrienden, want toen Mieke was
overleden, kreeg ik uit alle wereld
delen honderden brieven en tele
grammen, die ik nog steeds niet
