LEIDSCH
DAGBLAD
PREMIER
Gemini vangt
in slechts 84
„prooi
minuten
JAMIN
1 Beleid van Verwoerd wellicht
nog strenger doorgetrokken
nog strenger aoorget
Aanslag in ambassade
van Znid-Afrika
Neemt
WanHall
eerder
I ontslag?
Inbrekers liepen
argeloos in de val
Record rendez-vous
•99
Opgericht
1 maart 1860
DINSDAG 13 SEPTEMBER 1966
No. 31972
Directeur
Hoofdredi
E. A. E. van Dlshoeck
•Hoofdredacteur: J. Brouwei
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 11,90 per kwartaal, f 3,97 per maand, f 0,93 per week, (bij vooruitbetaling) losse nummers f 0.25
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singel l. Lelden - Giro no 57055
i
P roces-SoebaiM Irio
op 1 oktober
De voormalige minister van Bui
tenlandse Zaken van Indonesië, dr
Soebandrio. zal op 1 oktober voor de
militaire rechtbank in Djakarta
verschijnen. Deze behandelt de zaken
tegen degenen die verantwoorde
lijk worden geacht voor de mislukte
staatsgreep van vorig jaar oktober.
Dit heeft de anp-correspondent gis
teren van betrouwbare zijde in de In
donesische hoofdstad vernomen.
Incident in Londen
,gen Vorster geen kans had. Vorster
zal vandaag door president Swart
worden benoemd.
De eenstemmigheid van de keuze
wordt gezien als een aanwijzing van
de wens naar een sterke man die re
soluut de apartheidspolitiek doorzet.
Het Amerikaanse persbureau A. P.
verwacht dat Zuid-Afrika onder het
bewind van Vorster een nog
rechtsere koers zal varen en dat ook
de toepassing van de apartheid nog
jstnkter zal worden.
I Waarschijnlijk zal Vorster grote
aanoacht besteden aan militaire pa
raatheid en economische kracht als
zijnde de belangrijkste beveiligingen
tegen de steeds vijandiger wordende
buitenwereld. Na zijn benoeming
deed Vorster een beroep op eenheid
tussen de twee blanke bevol
kingsgroepen van het land: de drie
miljoen Engelstalige en Zuidafri-
kaanse burgers. Over de ruim 14 mil
joen gekleurde staatsburgers zei hy
niets.
Ontwerper
Burgemeester Van Hall ivas
weren nog volop in actie toen
y voor Mobil Oil de eerste paal
oeg.
In de hoofdstad gaan steeds hard
eer geruchten, dat de burge-
eestermr. G. van Hall, binnen af-
®bare tijd de Koningin zijn ont-
zal aanbieden.
De heer Van Hall heeft reeds en-
te keren laten weten in ieder geval
t1 februari 1969, wanneer de twee
termijn van zes Jaar, waarvoor hij
J Koninklijk Besluit is benoemd,
ïelopen is, afscheid te zullen ne-
h
In verband met de gezondheidstoe-
van de heer Van Hall is vóór
gebeurtenissen, die zich de laat-
tijd in Amsterdam hebben afge
leid, reeds aandacht besteed aan
vervroegd vertrek.
mag worden veron-
moet een door de inmiddels
en minister Smallenbroek
Binnenlandse Zaken en minis-
Bamkalden van Justitie ingestel-
■jJWW0 Amsterdam" nog een
Y uit brengen over de moei-
r0IK* de heindhaving van de
KjJare 0r(Ie m Amsterdam, waar-
Li Van Hall als hoofd van de
zeer nauw betrokken is.
De 50-jarige Balthazar Vor
ster, de huidige minister van
Justitie, is vanochtend in Kaap
stad gekozen als eerste-minister
van de Unie van Zuid-Afrika.
Hij volgt daarmee de vorige
week vermoorde dr. Verwoerd
op.
Vorsters verkiezing geschiedde op
een bijeenkomst van 163 leden der
regerende Nationale party, die daar
voor slechts vijf minuten nodig had
den. Schoeman, de minister van
Vervoer en de enige die ook in aan
merking kwam om premier te worden,
trok zich terug toen bleek dat hy te-
Salthazar John Vorster heeft
naam gemaakt als de ontwerper en
vurige verdediger van de veiligheids
wetten in zijn hand. Hij is sedert
1961 minister van justitie, politie
en gevangeniswezen geweest en is
met zijn vijftig jaren een van de
jongste leden van het huidige kabi
net. Ofschoon geboren en opgevoed
in de meer liberale sfeer van de
Kaapprovincie, wordt hy beschouwd
als behorend tot de rechtse vleugel
van de Nationale partij in Trans
vaal. Hij is een krachtige, stren
ge persoonlijkheid, een heftig tegen
stander van het communisme en
heeft vele vijanden. Hij wordt meer
gevreesd dan bewonderd, zegt men.
Zijn politieke filosofie zou ervan uit
gaan, dat het doel de middelen hei
ligt en dat, zoals hij onlangs in het
parlement zei, dit „geen tijd is om
gevoelig te doen over beginselen".
Vorster begon zijn carrière by het
openbaar ministerie in de Kaappro
vincie. Gedurende de oorlog was hy
een vooraanstaand lid van de „Os-
sewa Brandwag", die van sympathie
jegens nazi-Duitsland biyk zou heb
ben gegeven. Hy was van september
19*2 tot februari 1944 wegens zijn
pro Duitse en anti-Britse inzichten
geïnterneerd. Na de oorlog werd hij
bij de verkiezingen van 1948 in het
district Brakpan van Johannesburg
met geringe achterstand verslagen.
Spectaculaire brandkastkraak
(Van onze Eindhovense
correspondent)
De Eindhovens politie heeft
in de afgelopen nacht twee in
woners uit het stadsdeel Ton-
gelre, gearresteerd, juist op het
ogenblik dat ze een verborgen
geldkistje, dat. zondagnacht bij
een--brandkastkraak in de DAF-
garage was ontvreemd, kwamen
opgraven.
Het geldkistje, dat volgens de po
litie ruim 15.000 gulden bevatte, was
de krakers in handen gevallen, na
dat ze op spectaculaire wyze in
twee etappes de brandkast hadden
WEERBERICHT
Koudere nacht
Het KNMI verwacht van beden-
tot morgenavond: wisselende bewol
king met enkele verspreid voorko
mende buien. Aanvankelijk nop tij
delijk krachtige, later matige weste
lijke wind. Iets koudere nacht, voor
al in hej^binnenland. Morgen over
dag ongeveer dezelfde temperaturen
als vandaag.
(Opgemaakt om 11.15 uur).
14 SEPTEMBER
Zon op: 06.12 uur; onder: 13.58 uur.
Maan op: 05.12 uur; onder: 19.18 uur.
Hoogwater in Katwyk te 02.32 en
15.00 uur Laagwater te 10.54 en 23.16
In 1953 kwam hy als vertegenwoor
diger van 'n district daar in de buurt
in het parlement. Aldra werd hy on-
derminister van Onderwys, en in 1961
minister van Justitie.
Heropvoeding
Rechters en leidende leden van het j
gevangenispersoneel moedig}; hij j
aan om inheemsen die tot langdurige I
straffen veroordeeld zijn, bij voor- men ondergrondse kernproef, die op
keur wegens moord, als dienstperso-1 255 meter diept- plaat:had, is toch
neel te laten werken bij wijze van no£ een meetbare hoeveelheid radio-
heropvoeding. Zelf heeft hy ver- activiteit in de dampkring waareeno-
Kernstraling na
ondergrondse
kernproef
Na de gisteren in Nevada geno-
Scolland Yard heeft een klopjacht
geopend op een man die gisteren de
55-jarige Zuidafrikaanse consulaire
ambtenaar Jan van der Poel in de
Zuidafrikaanse ambassade in Lon
den zeer ernstig met een mes heeft
verwind. De heer Van der Poel,
wi?T*s leng werd eeraakt dooi één
klaard: „Omdat wij te doen hebben
met mensen die zich niet aan de
regels houden en met gevaarlyk volk,
voor niets terugdeinst, moe
ten wij maatregelen afkondigen waar
wij niet van houden en die wij in
normale omstandigheden niet zou
den nemen".
Als hoogste politiefunctionaris heeft
hij ongeveer 500 linkse en li
berale personen die kritiek hebben
op het bewind aan banden gelegd,
De Amerikaanse Commissie voor
kernenergie heeft geweigerd zich uit
te laten over de juiste betekenis van
deze radio-activiteit, maar 'n woord
voerder zei, dat niet verwacht wordt,
dat deze enig gevaar oplevert
De radio-activiteit na de kern-
proef werd geregistreerd op ongeveer
1500 meter van de plaats var de
kernproef.
Hoewel er een onderzoek zal
onder de grote bevoegdheden van de den ingesteld naar deze ontsnapping
wetten tot onderdrukking van het i van radioactiviteit, zal het resultaat
communisme. i hiervan geheim blijven.
J. v. d. POEL
(Van onze redacteur ruimtevaart)
Met een snelheid van ongeveer 28.160 kilometer per uur
draaien de Amerikaanse ruimtevaarders Charles (Pete) Conrad
en Richard Gordon sinds gistermiddag kwart voor vier hun rond
jes om de aarde: één in ruim anderhalf uur. Het moeten er -44
worden voordat zij donderdagmiddag weer naar de aarde terug
keren, en de astronauten hebben nog heel wat experimenten voor
de boeg.
Maar In het eerste rondje hebben zij al een fenomenale presta
tie geleverd en daarmee één van de belangrijkste experimenten
van de vlucht met succes bekroond, namelijk de ontmoeting met
een Agena-doelraket in de recordtijd van 84 minuten.
van de messteken, Is buRen levens-
Een zegsman van het ziekenhuis
waar hy hevig bloedend naartoe
werd gebracht, zei dat zyn toestand
na een spoedoperatie zeer redelyk
was. De politie meent dat de dader,
een kleurling van ongeveer 26 jaar.
geïnspireerd is door de moord op
premier Verwoerd van Zuid-Afrika.
Omstreeks kwart voor drie gister
middag had een man zich aange
diend by de balie van de Zuidafri
kaanse ambassade op Trafalgar
Square. Hy zei dat hy zyn paspoort
had verloren en iemand wilde spre
ken die over paspoorten ging, Op
het pasje dat iedere bezoeker van de
Zuidafrikaanse ambassade moet in
vullen. zette hy John AnJerson. en
als reden voor zijn komst gaf hy op:
paspoort verloren. Hij werd naar de
paspoor'enafdeling gebracht, onge
veer twintig meter van de balie van
daan. De heer Van der Poel stond de
man te woord aan het loket.
Plotseling onder het gesprek trok
de bezoeker zyn mes en stak de heer
Van der Poel verscheidene malen in
de borst. Een ambassadebediende
rende de vluchtende dader achterna,
maar deze wist op het altijd toeris-
tenryke Trafalgar Square te ontko
men. De politie werd gewaarschuwd
en de heer Van der Poel werd met
I een taxi naar het Charing Crosa
Hospital gebracht, waar een bloed-
j transfusie werd toegediend alvorens
hy werd geopereerd.
De heer Van der Poel (onge
huwd) die in Heidelberg in de Kaap
provincie Is geboren, is 21 Jaar lang
verbonden aan de Zuidafrikaanse
ambassade. ..Hy is", zei een collega,
..een onopvallend en vriendeiyk man.
Wij kunnen ons niet voorstellen dat
hy persooniyke vyanden heeft"
I ruimtevoertuigen ontkoppeld. en j
voerde de tweede man in de Gemini.
Gordon, eveneens een enterings-
manoeuvre uit.
Van belang voor
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
opengesneden. Zondagochtend ont
dekte men op het kantoor van de
DAF-garage in Eindhoven een enor
me ravage. Tevergeefs hadden brand-
kastkrakers getracht de grote brand
kast open te snijden. Ei* was zo slecht
en onvakkundig gebrand, dat het
zware slot zelfs was dichtgelast.
De bankdirectie besloot pas maan
dag de brandkast, die zwaar bescha
digd was, te demonteren. Tot stomme
verwondering van de politie kwamen
de onbekende daders echter terug in
de nacht van zondag op maandag.
Ze slaagden er met behulp van een
vakbekwame lasser in de brandkast
open te krygen.
Val opgezet
Een politiehond bracht de recher
che naar een afgelegen bosje waar
het geldkistje, dat nog niet was ge
opend. verstopt bleek. De krakers
hadden kennelyk nog geen idee over
de omvang van hun buit. Het kistje
bevatte in feite slechts enkele hon
derden guldens. De Eindhovense po
litie gaf echter in overleg met en
kele dagbladen een bedrag van
15.000 gulden op. om de krakers te
verleiden het geldkistje op te halen.
De politie had het kistje rustig in
de grond laten zitten op ongeveer
500 meter van de DAF-garage. De
afgelopen nacht konden enkele pos
tende politiemannen een 18-jarige
jongeman en een 28-jarige man in
de kraag pakken, die volkomen ar
geloos naar de plek kwamen, waar
het kistje begraven lag.
In het bosje boven op het geld
kistje was uit voorzorg ook een po
litiehond neergelegd die er in
slaagde één van de beide mannen,
die de benen nam. te pakken te ne
men. De politie zoekt nu nog een
derde man.
Zuinig niet
brandstof
De vlucht van de Gemini VI is. na
een wat vertraagd begin, volmaakt
volgens het boekje verlopen. Vrydag
en zaterdag werd de lancering van
de Agena-doelraket en bemande
Gemini tweemaal uitgesteld en giste
ren dreigde even een nieuw uitstel
toen een luik van de Gemini kuren
vertoonde. Nadat het euvel was ver
holpen verliet de Atlasraket met de
Agena doelraket om vyf over twee
Nederlandse tyd het lanceerplatform
op Kaap Kennedy. Even later was
de Agena in de beoogde baan tussen
de 294 en 304 kilometer hoogte.
Om twaalf minuten over half vier
toen de Agena de eerste omwente
ling om de aarde had gemaakt, en tot stand werd gebracht.
Titan-raket met de Gemini de ruimte
in, slechts tien seconden later dan
geprojecteerd was. Zeven minuter
duurde het tot de cabine met de
twee ruimtevaarders eveneens in een
baan om de aarde was gekomen en
de jacht op de Agena kon beginnen.
De afstand tussen Gemini en
Agena bedroeg op dat moment 39f
kilometer. Met behulp van radar en
later ook op het gezicht en boven
dien met assistentie van een boord
computer slaagde de Gemini-com
mandant Conrad er in, binnen 84
minuten de Agena in te halen waar-
by slechts 44 procent van de beschik
bare brandstof was gebruikt. Een
kwartier later waren beide ruimte
voertuigen aan elkaar gekoppeld,
ongeveer drie uur of twee omlopen
sneller dan de snelste koppeling tot
dusver, die in maart j.l. door Arm
strong en Scott in de Gemini VIII
niaanreis
Het rendez-vous en de entering in
de eerste ronde zyn van uitermate
groot belang voor de terugkeer van
de eerste Amerikaanse maanreizigers.
Ook zy moeten, na het verlaten van
de maan, in zeer korte tyd een ont
moeting tot stand brengen met een
om de maan cirkelende Apollo-cap-
sule, waarin zy naar de aarde zullen
terugkeren.
De proef van gisteren heeft bewe
zen, dat de ontwikkelde technieken
om een ander ruimtevaartuig op te
snoren, in te halen en te enteren aan
de hoogste eisen voldoen, en dat de
ruimtevaarders op deze moeiiyke taak
berekend zyn. Deze record-ontmoe
ting bevestigde op overtuigende wyze
wat men na vroegere experimenten
op dit gebied reeds verwachtte.
Vervol}» op pag. 2
De super-levendige kinderen
van ruimtevaarder Conrad had
den gisteren de dag van hun
leven. Ze mochten van school
wegblyven om op de televisie de
lancering te zien.
Links de 9-jarige Tommy, die na
de geslaagde lancering probeerde
of hij astronautje kon spelen en
derhalve een forse sprong van het
dak van zijn huis maakte. Rechts
de 7-jarige Chris, die vervolgens
door zijti moeder Jatte ook op het
Kaap Kennedy vloog, schoot df Na ruim een half uur werden de dak aehnlven moest worden.
Smallenbroek
komt voor de
kantonrechter
(Van onze Haagse correspondent)
Oud-minister J. Smallenbroek zal
voor de aanrijding, die aanleiding
werd voor zijn aftreden als minister
van Binnenlandse Zaken, door de
justitie worden vervolgd. Hfj zal voor
de Haagse kantonrechter moeten ver
schijnen wegens overtreden van arti
kel 25 van de Wegenverkeerswet De
zittingsdatum is nog niet bekend.
Artikel 25 wordt het „kapstok-ar
tikel" genoemd, omdat de justitie
daaraan alle overtredingen pleegt
„op te hangen", die niet door een van
de andere artikelen worden gedekt..
Het luidt: „Het ie verboden zich op
de weg zodanig te gedragen, dat de
vrijheid van het verkeer zonder nood
zaak wordt belemmerd of de veilig
heid op de weg in gevaar wordt ge
bracht, of redely kerwij ze is aan te
nemen dat de veiligheid op de weg
in gevaar kan worden gebracht".
De heer Smallenbroek reed ln de
nacht van de 15de juli tegen een ge
parkeerde auto in de Haagse wijk
Marlot. Volgens een ooggetuige reed
de auto van de minister met gedoof
de lichten achteruit de straat uit.
De getuige, een meisje werd van de
klap wakker. Het meisje werd ge
hoord. nadat haar moeder in een in
gezonden brief aan een dagblad, de
ervaringen van haar dochter open
baarde.
Op overtreding van artikel 25
W.V.W. staat een maximumstraf van
3 maanden of een geldboete van dui
zend gulden.
ADVERTENTIE
chocolade
niet duur wel heerlijk
(§uct
J Uit het Leidsch Dagblad van
12 September 1866:
Het treurspel Hendrik
IV", van Shakespeare, is door
i v uuii ~>riun.esiJL'urc, is auur
J loof stomme leerlingen voor J
J loof stomme toeschouwers ge- a
J Ipeeld. Te Manchester heeft a
ieze zonderlinae tooneelvoor- a
J telling plaats gehad.
public
f Wanted in the /juuuu
f school for young ladies at
f Ley den Holland an English
v Teacher, aged above 18 J
J gears. Certificates required, J
J salary f 60? (£50). J
J Letters for further informa- J
'.ion must be adressed post- t
J paid to Miss A. J. W. Rens- J
sen, directress. a
